Wydanie 9-10/2012

Palestra
9-10/2012

Leon Wyczółkowski (1852–1936) Las w Zakopanem w słońcu, 1905, pastel na kartonie 50 x 61 cm (fragment). Muzeum Narodowe w Krakowie

Pobierz wersję PDF

Pełny spis treści

Palestra 9-10/2012, s. 9 - 16

O sprawiedliwości w wymiarze sprawiedliwości

Stanisław Dąbrowski
Aneta Łazarska

Z reguły każdy proces poprzedzony jest jakimś konfliktem. W procesie cywilnym funkcją sądu staje się rozstrzygnięcie zaistniałego konfliktu przez udzielenie ochrony prawnej w sposób zabezpieczający również interesy osób trzecich i całego społeczeństwa. W ten sposób następuje likwidacja stanu patologicznego i wprowadzony jest stan pewności, zabezpieczany jest ogólny porządek prawny i chroniony jest autorytet państwa przez zabezpieczenie poszanowania jego ustaw i ich wykonania. Rolą sądów jest wymierzanie sprawiedliwości, przez co należy rozumieć konkretyzowanie i realizowanie norm prawnych mających na celu ochronę zasad prawa. Wypełniając to zadanie, sądy mają obowiązek orzekać sprawiedliwie.

Palestra 9-10/2012, s. 17 - 26

Koncentracja materiału procesowego po nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego z 16 września 2011 r.

Sławomir Cieślak

Skala zmian Kodeksu postępowania cywilnego dokonanych mocą ustawy z 16 września 2011 r. sprawia, że tę nowelizację należy zaliczyć do jednej z kilku najistotniejszych modyfikacji tego aktu prawnego, jakie miały miejsce po zmianie ustroju społeczno-politycznego w Polsce zapoczątkowanej w 1989 r. Wpisuje się ona więc w ciąg przekształceń polskiego modelu postępowania cywilnego, wyznaczanych nowelizacjami z lat: 1996, 2000, 2004, 2005 oraz 2006. W nauce zwrócono uwagę, że zmiany te prowadziły do przekształcania polskiego postępowania cywilnego w kierunku modelu liberalnego postępowania cywilnego, którego jedną z cech charakterystycznych jest ograniczanie aktywności organów procesowych w zakresie gromadzenia materiału faktycznego i dowodowego, wraz z jednoczesnym poszerzaniem w tym zakresie obowiązków uczestników postępowania.

Palestra 9-10/2012, s. 27 - 38

Skuteczność woli zmarłego co do jego pochówku i sprawowania kultu jego pamięci

Wojciech Robaczyński
Paweł Księżak

Celem poniższych uwag jest próba znalezienia odpowiedzi na pytanie o skuteczność woli zmarłego co do miejsca i sposobu jego pochówku. Wiążą się z tym dalsze pytania o skuteczność woli odnoszącej się do innych, późniejszych zdarzeń, np. urządzenia grobu, sposobu sprawowania kultu, ekshumacji. Choć ustawodawca milczy na temat znaczenia oświadczeń zmarłego w tym zakresie, orzecznictwo od dawna przyjmuje, że wola taka nie tylko jest prawnie relewantna, ale nawet jest ważniejsza niż wola osób wprost wymienionych w ustawie. Z góry trzeba zaznaczyć, że kwestia ta nie jest wolna od kontrowersji. Zagadnienie stanowi jedynie wycinek złożonego i obrosłego bogatym orzecznictwem i literaturą problemu ochrony kultu pamięci osoby zmarłej.

Palestra 9-10/2012, s. 39 - 46

Prawnokarna odpowiedzialność pracodawcy za nieprzeciwdziałanie dyskryminacji w zatrudnieniu

Marzena Szabłowska
Remigiusz Rasmus

W Kodeksie pracy, podobnie jak w prawie UE, sformułowano definicje dyskryminacji bezpośredniej oraz dyskryminacji pośredniej. Przepis art. 18(3a) § 3 k.p. stanowi, że z dyskryminowaniem bezpośrednim mamy do czynienia wówczas, gdy pracownik z jednej przyczyny lub kilku przyczyn określonych w § 1 był, jest lub mógł być traktowany w porównywalnej sytuacji mniej korzystnie niż inni pracownicy. Z kolei dyskryminowanie pośrednie istnieje wtedy, gdy na skutek pozornie neutralnego postanowienia, zastosowanego kryterium lub podjętego działania występują lub mogły wystąpić niekorzystne dysproporcje albo szczególnie niekorzystna sytuacja w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych wobec wszystkich lub znacznej liczby pracowników należących do grupy wyróżnionej ze względu na jedną lub kilka przyczyn określonych w § 1, chyba że postanowienie, kryterium lub działanie jest obiektywnie uzasadnione ze względu na zgodny z prawem cel, który ma być osiągnięty, a środki służące osiągnięciu tego celu są właściwe i konieczne (art. 18(3a) § 4 k.p.). Przepis art. 18(3a) § 1 k.p. do przyczyn dyskryminacji bezpośredniej lub pośredniej zalicza w szczególności płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy. Od ogólnej reguły zakazującej dyskryminowania pracowników z tychże przyczyn przewidziano wyjątki w § 2–4 art. 18(3b) k.p.

Palestra 9-10/2012, s. 47 - 59

Postępowanie w stosunku do nieobecnych w sprawach karnych skarbowych

Hubert Skwarczyński

Postępowanie w stosunku do nieobecnych stanowi jeden z trybów szczególnych postępowania karnego skarbowego. Kodeks postępowania karnego z 1997 r. nie przejął wzorem procedury karnej z 1969 r. tego trybu w ściganiu czynów powszechnych. Tryb w stosunku do nieobecnych ma na celu umożliwienie przeprowadzenia postępowania przygotowawczego oraz postępowania jurysdykcyjnego pomimo nieobecności oskarżonego (podejrzanego) lub osoby odpowiedzialnej posiłkowo. Ma on charakter fakultatywny, a o jego stosowaniu w praktyce powinny decydować względy celowości. Jest też konsekwencją obowiązywania zasady legalizmu rozciągającej się na całe postępowanie i dotyczącej zarówno oskarżyciela, jak i sądu.

Palestra 9-10/2012, s. 60 - 67

„Prawo karne telekomunikacyjne” jako nowa gałąź prawa karnego? Czy technologia może stanowić kryterium wyodrębnienia nowej gałęzi prawa karnego?

Mariusz Czyżak

Przedmiotowe rozważania, poświęcone próbie zdefiniowania pojęcia „prawo karne telekomunikacyjne” oraz przeglądowi wybranych jego instytucji, niezależnie od ich prawnego wymiaru – rozpocząć wypada od wyjaśnienia terminu o zasadniczym dla nich znaczeniu, a mianowicie pojęcia „telekomunikacja”. Odwołać należy się w tym miejscu zarówno do jego znaczenia potocznego, jak i definicji ustawowej, znanej na gruncie obowiązującego porządku prawnego. Mianem „telekomunikacji” w znaczeniu potocznym określamy zatem „przesyłanie wiadomości na odległość”, ustawodawca zaś uznał za nią, w myśl postanowień przepisu art. 2 pkt 42 ustawy z 16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne (dalej: P.t.), „nadawanie, odbiór lub transmisję informacji, niezależnie od ich rodzaju, za pomocą przewodów, fal radiowych bądź optycznych lub innych środków wykorzystujących energię elektromagnetyczną”, uwzględniając w tym zakresie treść Konstytucji i Konwencji Międzynarodowego Związku Telekomunikacyjnego, sporządzonych w Genewie w dniu 22 grudnia 1992 r.

Palestra 9-10/2012, s. 68 - 75

Zakres odpowiedzialności deliktowej banku za szkody wyrządzone przez franczyzobiorcę bankowego

Maciej Siwicki
Julia Olszewska

Palestra 9-10/2012, s. 76 - 82

Polemika pro publico bono… Piotra Kociubińskiego prawdy Tischnerowskie na temat wstąpienia w stosunek najmu

Jacek Kędzierski

Kwestia najmu lokali mieszkalnych jest niezmiernie istotnym zagadnieniem cywilistycznym z uwagi na okoliczność, że znaczna część społeczeństwa w dalszym ciągu zaspokaja swoje potrzeby mieszkaniowe, korzystając z tej właśnie formy prawnej. Praktyka adwokacka, a zwłaszcza działalność pro bono, dostarcza ciekawych spostrzeżeń na temat najmu lokali mieszkalnych zarówno de lege lata, jak i de lege derogata, a zwłaszcza na temat uregulowań specyficznej dla tego przedmiotu najmu instytucji, jaką jest wstąpienie w stosunek najmu. Stają mi przed oczyma rzesze wnucząt, które po wejściu w dorosłość, np. po studiach ukończonych w innym mieście, zamierzały zaspokoić swoje potrzeby mieszkaniowe przez objęcie lokalu zajmowanego przez samotną babkę, w który to lokal rodzice zainwestowali, remontując go i dokonując naniesień. Niestety, babka przedwcześnie zmarła i mieszkanie musiało wrócić do zasobu właściciela, którym najczęściej była gmina. Urzędnicy gminni nie okazali wyrozumiałości i nie wzruszały ich lamenty zainteresowanych objęciem mieszkania, z którym wiązały się tak miłe wspomnienia z dzieciństwa. Wzgląd na łzy pozbawionych mieszkania wnucząt, którym znienacka życie kazało obrać drogę „ostro pod górkę”, nakazuje też sformułować pewne postulaty de lege ferenda w przedmiocie wstąpienia w stosunek najmu lokalu mieszkalnego. Te dotychczasowe spostrzeżenia pozwalają na stwierdzenie, że potrzeby społeczne czynią tę instytucję nadal niezbędną i powinna ona, po usunięciu pewnych mankamentów, być nadal obecna w polskim prawie cywilnym.

Palestra 9-10/2012, s. 83 - 88

Zagadnienia praktyczne występujące w procesie przeciwko dłużnikowi hipotecznemu

Maciej Grzelak

W dniu 26 czerwca 2009 r. została uchwalona ustawa o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 131, poz. 1075). Wyżej wymieniona ustawa obowiązuje od 20 lutego 2011 r. i w sposób znaczący zmieniła przepisy dotyczące hipoteki. Wskazać należy, że zmiany wprowadzone ustawą wpłynęły również na praktyczne aspekty dochodzenia przez wierzyciela hipotecznego zaspokojenia. Zasadniczymi zmianami są m.in. zlikwidowanie podziału na hipotekę zwykłą i kaucyjną, możliwość rozporządzenia opróżnionym miejscem hipotecznym oraz możliwość zabezpieczenia hipoteką kilku wierzytelności pochodzących z różnych stosunków prawnych przysługujących temu samemu wierzycielowi.

Palestra 9-10/2012, s. 89 - 92

Ambiwalentna wykładnia art. 79 ust. 1 pkt 3 lit. b ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych w orzecznictwie i w doktrynie

Mieczysław Szaciński

Zgodnie z art. 79 ust. 1 pkt 3 lit. b ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z 4 lutego 1994 r. (tekst jedn. Dz.U. z 2006 r. nr 90, poz. 611 ze zm.), powoływanej dalej w skrócie „pr. aut”, uprawniony, którego prawa autorskie majątkowe zostały naruszone, może żądać od osoby, która naruszyła te prawa, naprawienia wyrządzonej szkody: a) na zasadach ogólnych albo b) poprzez zapłatę sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej dwukrotności, a w przypadku gdy naruszenie jest zawinione – trzykrotności stosownego wynagrodzenia, które w chwili jego dochodzenia byłoby należne tytułem udzielania przez uprawnionego zgody na korzystanie z utworu.

Palestra 9-10/2012, s. 93 - 98

Powzięcie wiadomości o podstawie wznowienia lub o wyroku przez pełnomocnika procesowego a rozpoczęcie biegu termin do wniesienia skargi o wznowienie postępowania

Karol Weitz

Zgodnie z treścią art. 407 § 1 k.p.c. skargę o wznowienie postępowania wnosi się w terminie trzymiesięcznym; termin ten liczy się od dnia, w którym strona dowiedziała się o podstawie wznowienia, a gdy podstawą wznowienia jest pozbawienie możności działania lub brak należytej reprezentacji – od dnia, w którym o wyroku dowiedziała się strona, jej organ lub przedstawiciel ustawowy. W postępowaniu cywilnym strona może być reprezentowana przez pełnomocnika procesowego. W rezultacie może wystąpić sytuacja, w której o podstawie wznowienia lub o wyroku dowiedzieć się mogą, niezależnie od siebie oraz w różnym czasie, sama strona, jak i pełnomocnik procesowy, który działał za nią w prawomocnie zakończonym postępowaniu. W świetle literalnego brzmienia art. 407 § 1 k.p.c. powstaje pytanie, czy w takim wypadku relewantne dla rozpoczęcia biegu określonego w tym przepisie terminu jest powzięcie wiadomości o podstawie wznowienia lub o wyroku przez stronę, czy też przez jej pełnomocnika procesowego, bądź też przez którykolwiek z tych podmiotów. Innymi słowy, chodzi o to, czy termin do wniesienia skargi o wznowienie postępowania biegnie od chwili, w której o podstawie wznowienia lub wyroku dowiedziała się sama strona, czy też od chwili, w której dowiedział się o tych okolicznościach jej pełnomocnik procesowy, czy też wreszcie od chwili, w której podstawa wznowienia lub istnienie wyroku doszły do wiadomości strony lub jej pełnomocnika procesowego w zależności od tego, u którego z tych podmiotów wiedza w tym zakresie pojawiła się wcześniej. Zagadnienie ma istotne znaczenie, gdyż pozostaje w związku z kwestią dochowania terminu do wniesienia skargi o wznowienie postępowania, co jest warunkiem jej dopuszczalności, gdyż skarga wniesiona po terminie podlega odrzuceniu, co może nastąpić na posiedzeniu niejawnym (art. 410 § 1 k.p.c.).

Palestra 9-10/2012, s. 99 - 103

Koszty pomocy prawnej i faktycznej w tzw. postępowaniu likwidacyjnym jako szkoda

Roman Trzaskowski

W uchwale składu siedmiu sędziów z 13 marca 2012 r. Sąd Najwyższy orzekł, że: „Uzasadnione i konieczne koszty pomocy świadczonej przez osobę mającą niezbędne kwalifikacje zawodowe, poniesione przez poszkodowanego w postępowaniu przedsądowym prowadzonym przez ubezpieczyciela, mogą w okolicznościach konkretnej sprawy stanowić szkodę majątkową podlegającą naprawieniu w ramach obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych”.

Palestra 9-10/2012, s. 107 - 116

Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 9 września 2009 r., V CSK 39/09 i do postanowienia Sądu Okręgowego w Gdańsku z 28 czerwca 2010 r., III Ca 1387/07

Andrzej Koziołkiewicz

Teza glosowanego postanowienia brzmi: Artykuł 358(1) § 3 k.c. nie ma zastosowania przy podziale majątku wspólnego.

Palestra 9-10/2012, s. 117 - 120

Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 3 grudnia 2010 r., I FSK 2084/09

Wiktor Klimiuk

Teza glosowanego wyroku brzmi: Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie dokonał błędnej wykładni § 14 ust. 2 pkt 4 lit. a rozporządzenia o VAT, wskazując, że wykładnia językowa powołanego przepisu, który stwierdza, że nie stanowią podstawy do obniżenia przez nabywcę kwoty podatku należnego faktury stwierdzające czynności, które nie zostały dokonane, powinna prowadzić do wniosku, że ma on zastosowanie tylko wówczas, gdy nie zostały dokonane żadne czynności, o których mowa w art. 5 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54 poz. 535 ze zm. – dalej u.p.t.u.) i że w pozostałych przypadkach, nawet jeśli faktura wskazuje inne czynności niż wykonane rzeczywiście – nie można podatnikowi odmówić prawa do obniżenia podatku naliczonego w tych fakturach.

Palestra 9-10/2012, s. 121 - 124

Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 5 stycznia 2011 r., III CSK 84/10

Maciej Rzewuski

Teza glosowanego postanowienia brzmi: 1. Samo stwierdzenie wygaśnięcia umocowania do dokonania w imieniu uprawnionego rzeczowo czynności prawnej będącej podstawą wpisu w księdze wieczystej nie prowadzi do nieważności tej czynności i nie może być podstawą odmowy wpisu na rzecz nabywcy prawa będącego przedmiotem tej czynności. Podstawę takiej odmowy mogłoby stanowić dopiero ustalenie faktyczne, że druga strona wiedziała lub z łatwością mogła się dowiedzieć o wygaśnięciu umocowania. 2. Jeżeli treść i forma dokumentu stwierdzającego dokonanie czynności prawnej mającej stanowić podstawę wpisu, załączone do wniosku dokumenty nie nasuwają wątpliwości i gdy wniosek nie zawiera braków formalnych, sąd obowiązany jest dokonać wpisu zgodnie z wnioskiem. Nie zamyka to drogi do podważania w trybie procesu ważności czynności prawnej stanowiącej podstawę wpisu i domagania się usunięcia niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym (art. 10 ust. 1 ustawy z 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece – tekst jedn. Dz.U. z 2001 r. nr 124, poz. 1361 ze zm.).

Palestra 9-10/2012, s. 125 - 132

Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 20 października 2011 r., IV CSK 47/11

Wojciech Piłat

Mimo że od wejścia w życie ustawy z 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze (dalej: PUiN), zwanej potocznie „nowym” prawem upadłościowym, minęło ponad osiem lat, dorobek orzecznictwa Sądu Najwyższego dotyczący problematyki związanej z tym aktem prawnym wciąż nie jest imponujący. Jedną z przyczyn powyższego stanu jest niewątpliwie sama konstrukcja tej ustawy, w której ustawodawca dopuszcza wniesienie skargi kasacyjnej jedynie w nielicznych sytuacjach. Nie budzi jednak wątpliwości, że każdorazowe ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku upadłego pociąga za sobą poważne zmiany reżimu prawnego dotyczącego stosunków prawnych, w których stroną jest upadły. Cieszy zatem każdy przypadek, który wzbogaca dorobek judykatury w tym zakresie.

Palestra 9-10/2012, s. 133 - 140

Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 12 października 2011 r., III KK 145/11

Katarzyna Witkowska-Moździerz

Teza glosowanego postanowienia brzmi: 1. Określone zachowanie człowieka, następujące w danym czasie i przestrzeni, może być relewantne bądź też obojętne z punktu widzenia norm prawa karnego materialnego. Źródłem tej relewantności są właśnie normy zawarte w przepisach określających znamiona czynności sprawczych konkretnych czynów karalnych. To przecież nie całość zachowania się człowieka w określonym wycinku czasu i przestrzeni oceniana jest jako „czyn zabroniony”, a tylko fragmenty tego zachowania „wycięte” znamionami czynności sprawczych. Wzajemne usytuowanie tych „wyciętych” fragmentów pozwala z kolei na wnioskowanie co do tożsamości bądź wielości czynów zabronionych, a dalej na dokonanie ich właściwej subsumcji. 2. Jeśli kierujący w stanie nietrzeźwości pojazdem mechanicznym uderzył w ogrodzenie, lecz to nie naruszenie nakazu trzeźwości było powodem tego uderzenia, to nie wystąpiła nawet częściowa identyczność czynności sprawczych ocenianych w dwóch postępowaniach – o wykroczenie określone w art. 97 k.w. oraz występek określony w art. 178a § 1 k.k. Pomimo jedności miejsca i czasu sprawca dopuszcza się wówczas dwóch odrębnych czynów, a zakresy zastosowania wyżej wymienionych przepisów pozostają odrębne, a nie pozostają w stosunku krzyżowania. Gdyby w sprawie o wykroczenie przyjęto (co znalazłoby odzwierciedlenie w opisie przypisanego czynu), że przyczyną niedostosowania prędkości samochodu do warunków drogowych i uderzenia w płot był stan nietrzeźwości, należałoby mówić o tożsamości obydwu czynów.

Palestra 9-10/2012, s. 141 - 147

Prawo do wnoszenia skarg przez osadzonych w systemie penitencjarnym Polski i w wybranych krajach członkowskich Unii Europejskiej (cz. 1)

Przemysław Tarwacki
Marcin Warchoł

Izolacja penitencjarna z istoty swej niesie ze sobą ryzyko nadużyć wobec osoby pozbawionej wolności. W związku z powyższym zadaniem państwa o fundamentalnym znaczeniu jest zorganizowanie efektywnego system skargowego dla osób jej doświadczających, tzn. takiego, który z poszanowaniem zasad ekonomiki procesowej pozwalałby im dochodzić skutecznie swoich praw – w przypadku ich naruszenia, a z drugiej strony nie był instrumentem do rozwijania u nich roszczeniowych postaw.

Palestra 9-10/2012, s. 148 - 155

Przegląd orzecznictwa Sądu Najwyższego z zakresu prawa i postępowania cywilnego

Zbigniew Strus

LEGITYMACJA ZARZĄDU WSPÓLNOTY MIESZKANIOWEJ W uchwale z 6 czerwca 2012 r. (sygn. akt III CZP 25/12) Sąd Najwyższy stwierdził, że „zarząd wspólnoty mieszkaniowej może dochodzić od osoby trzeciej wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z części nieruchomości będącej we współużytkowaniu wieczystym właścicieli lokali”.

Palestra 9-10/2012, s. 156 - 160

Przegląd orzecznictwa Izby Karnej Sądu Najwyższego

Michał Hudzik

W rozważanym orzeczeniu Sąd Najwyższy po raz kolejny wypowiedział się w istotnej dla odpowiedzialności karnej za przestępstwa materialne kwestii skutku. Wskazał, że prawnokarną odpowiedzialność za skutek uzasadnia jedynie takie przyczynienie się, które w sposób istotny zwiększa ryzyko wystąpienia tego skutku. Podkreślił przy tym, że proces ustalania odpowiedzialności za skutek w prawie karnym ma charakter złożony. Nie jest bowiem dla ustalenia tej odpowiedzialności wystarczające jakiekolwiek przyczynienie się konkretnej osoby (w płaszczyźnie empirycznej) do powstania skutku. Przyczynienie to musi spełniać dodatkowe kryteria o charakterze normatywnym. Mając na uwadze, że podstawą odpowiedzialności karnej może być wyłącznie taki czyn, który w ocenie społecznej charakteryzuje się szczególnym stopniem naganności i zasługuje na moralne potępienie, to nie każde przyczynienie się do powstania nagannego skutku uzasadnia postawienie sprawcy takiego przyczynienia zarzutu winy rozumianej jako przypisanie mu negatywnej oceny moralnej powstałych skutków. W podsumowaniu Sąd Najwyższy stwierdził, że dla przyjęcia karygodnego charakteru przyczynienia się do powstania skutku konieczne jest ustalenie, że sprawca – niezależnie od innych warunków obiektywnego przypisania skutku – zachowaniem swoim w sposób znaczący zwiększył ryzyko wystąpienia skutku stanowiącego znamię typu czynu zabronionego, co najczęściej będzie można wnioskować z faktu istotnego naruszenia reguł ostrożnego postępowania z dobrem prawnym w danych warunkach.

Palestra 9-10/2012, s. 161 - 163

Przegląd orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego

Zbigniew Szonert

Skład orzekający Izby Gospodarczej NSA przedstawił składowi powiększonemu Naczelnego Sądu Administracyjnego zagadnienie prawne budzące poważne wątpliwości, wyrażone w formie następującego pytania: „Czy w przypadku grupy osób związanych umową spółki cywilnej status producenta rolnego w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy z 18 grudnia 2003 r. o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności (Dz.U. z 2004 r. nr 10, poz. 76 ze zm.) przysługuje spółce cywilnej, wspólnikom spółki cywilnej, czy też wspólnikowi spółki cywilnej, o którym mowa w art. 12 ust. 5 tej ustawy?”

Palestra 9-10/2012, s. 164 - 168

Przegląd orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego (styczeń–czerwiec 2012 r.)

Michał Jackowski

W pierwszym półroczu 2012 r. Trybunał Konstytucyjny wydał trzy bardzo interesujące wyroki dotyczące statusu zawodów zaufania publicznego. Wyrokiem z 7 marca 2012 r., K 3/10, OTK-A 2012, nr 3, poz. 25, TK rozstrzygnął wniosek Krajowej Rady Radców Prawnych. To kolejna sprawa odnosząca się do ustawy z 20 lutego 2009 r. nowelizującej Prawo o adwokaturze, ustawę o radcach prawnych oraz Prawo o notariacie. Pierwszy raz TK orzekał o niej w wyroku z 30 listopada 2011 r., K 1/10, w którym przesądził o zgodności przepisów zmieniających zasady dostępu do zawodu notariusza.

Palestra 9-10/2012, s. 169 - 177

Europejski Trybunał Praw Człowieka – przegląd orzecznictwa (kwiecień–czerwiec 2012 r.)

Marek Antoni Nowicki

Nie można wykluczyć, że w pewnych okolicznościach działania lub zaniechania władz w sferze polityki opieki zdrowotnej mogą prowadzić do ich odpowiedzialności na podstawie art. 2. Jeśli jednak państwo zapewniło odpowiednio wysokie standardy zawodowe w służbie zdrowia i ochronę życia pacjentów, Trybunał uważa, że takie sytuacje, jak błąd w ocenie przez pracownika służby zdrowia albo niedbałe koordynowanie przez nich leczenia konkretnego pacjenta, jako takie nie wystarczają do obciążenia państwa Konwencji odpowiedzialnością ze względu na jego wynikający z art. 2 pozytywny obowiązek ochrony życia.

Palestra 9-10/2012, s. 178 - 189

Sądzenie rynku. Czekając na ACTA 2?

Tomasz Tadeusz Koncewicz

Burza wokół podpisania umowy handlowej dotyczącej zwalczania obrotu towarami podrabianymi (dalej: ACTA – skrót od angielskiego Anti-Counterfeiting Trade Agreement) postawiła na porządku dziennym problem znacznie bardziej zasadniczy i uniwersalny niż tylko analiza przepisów tej konkretnej umowy. Chodzi o umiejętne zrelacjonowanie do siebie praw podmiotowych, które pozostają w konflikcie, i zaproponowanie rozsądnego rozstrzygnięcia tego konfliktu. W dzisiejszym świecie nie można zaakceptować logiki przyjętej przez strony sporu wokół ACTA, a więc „sieć” z jednej strony (apoteoza wolności) i rząd z drugiej (szeroka ochrona własności). Trzeba raczej przyjąć perspektywę systemową, wyjaśnić, posługując się akceptowalnymi regułami rekonstrukcji prawniczej, przyjętymi w danej wspólnocie prawniczej rozumowaniami i metodami argumentacji, ratio legis umowy i dopiero w tym świetle próbować odpowiedzieć na fundamentalne pytanie o dobór przyjętych środków i dokonane wybory normatywne służące realizacji celu prawodawcy. Chodzi o spojrzenie z szerszej perspektywy konstytucyjnej – proporcjonalności. Ta perspektywa konstytucyjna wymusza na sądach przyjęcie nowej roli mediatorów między interesem indywidualnym a interesem kolektywnym i przyjmowania roli krytycznego interlokutora dla demokratycznie wybranego ustawodawcy. Sądy muszą być gotowe do trudnego wartościowania i dokonywania wyborów w sytuacji kolizji na podstawie pewnych założeń metodologicznych, które wykluczają dowolność. Uwagi te nabierają szczególnego znaczenia w prawie europejskim, w którym brak konwergencji i spór są niejako stanem naturalnym dla tego prawa.

Palestra 9-10/2012, s. 190 - 192

Czy do wydania orzeczenia przewidzianego w art. 788 k.p.c. wystarczy kopia dokumentu poświadczona za zgodność z oryginałem przez fachowego pełnomocnika?

Ewa Stawicka

Kodeks postępowania cywilnego stanowi w art. 192 pkt 3, że zbycie w trakcie procesu rzeczy albo prawa objętego sporem nie ma wpływu na dalszy bieg sprawy, z tym że za zezwoleniem przeciwnika nabywca może wstąpić w miejsce zbywcy. Normy te są o tyle uniwersalne, że funkcjonują zarówno wtedy, kiedy zmiana dotyczy strony powodowej, jak i wówczas, gdy tyczy się ona podmiotu pozwanego. Gdyby zmiana podmiotowa przewidziana wskazanym wyżej przepisem z jakiejkolwiek przyczyny się nie odbyła, po wyrokowaniu problem powróci w nieco zmienionej postaci, mianowicie w postaci pytania, przeciw komu – albo na czyją rzecz – ma zostać nadana klauzula wykonalności.

Palestra 9-10/2012, s. 193 - 197

Czy obrońca może skutecznie zaskarżyć motywy ustne wyroku?

Antoni Bojańczyk

Jak wiadomo, obowiązująca ustawa postępowania karnego rozszerzyła istotnie dopuszczalny program kontroli odwoławczej przez wprowadzenie nieznanego poprzedniemu kodeksowi uprawnienia do zaskarżenia „samego uzasadnienia orzeczenia” (art. 425 § 2 zd. 2 k.p.k.). To rozwiązanie stwarza obrońcy znacznie szersze niż dotychczas możliwości obrony interesów procesowych mandanta, dla którego nierzadko to nie samo rozstrzygnięcie kończące postępowanie jest krzywdzące, lecz jego uzasadnienie, zawarty w nim opis sposobu działania oskarżonego, czy też ustalenia sądu dotyczące pobudek, którymi się kierował, lub − wręcz − poszczególne zdania czy wyrazy użyte w uzasadnieniu. Podsądnemu − paradoksalnie − może zależeć na zakwestionowaniu uzasadnienia orzeczenia szczególnie wówczas, gdy w jego sprawie zapada wyrok uniewinniający czy umarzający postępowanie karne. Wyrok uniewinniający sam w sobie jest niezaprzeczalnie najkorzystniejszym dla oskarżonego rozstrzygnięciem kończącym postępowanie karne. A jednak uzasadnienie takiego właśnie wyroku może być dla niego niekorzystne, bo ustala − na przykład − jako podstawę uniewinnienia brak dostatecznych dowodów sprawstwa oskarżonego, gdy tymczasem podsądny uważa, że zebrane w toku postępowania dowody świadczą jednoznacznie o tym, że nie był sprawcą lub że czyn ustalony w toku przewodu sądowego nie zawiera znamion czynu zabronionego (a zatem idzie tu o zasadniczo odmienne podstawy wyroku uniewinniającego wskazane w art. 17 § 1 pkt 1 i 2 k.p.k., które mogą znaleźć swój wyraz jedynie w uzasadnieniu wyroku, a nie w jego sentencji). Obrońca może zresztą chcieć zakwestionować nie tylko tego typu ustalenia zasadnicze (ustalenia, które stały się podstawą wydania orzeczenia uniewinniającego), lecz po prostu pojedyncze sformułowania, wyrażenia czy nawet wyrazy użyte w uzasadnieniu, które narażają na szwank dobrą reputację mandanta, np. poczynione w uzasadnieniu wyroku umarzającego ustalenia dotyczące jego stanu psychicznego tempore criminis.

Palestra 9-10/2012, s. 198 - 202

Studium pewnego przypadku (cz. 2). Ustalenia sądu

Wojciech Kotowski

W postępowaniu przygotowawczym kierująca nie przyznała się do popełnienia zarzucanego czynu, odmawiając składania wyjaśnień. Na rozprawie głównej oskarżona podtrzymała swoje stanowisko, złożyła wyjaśnienia i udzieliła wyczerpujących odpowiedzi na pytania, w których wskazała okoliczności zdarzenia.

Palestra 9-10/2012, s. 203 - 212

Czy prawo rzymskie będzie istnieć? Uwagi na marginesie nowych prac nad reformowaniem studiów wyższych

Witold Wołodkiewicz

W inicjowanych przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego pracach nad reformą szkolnictwa wyższego i programu studiów wyższych po raz kolejny dał o sobie znać mit reformowania nauczania prawa. Ustawa z 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (wraz z późniejszymi zmianami w art. 9 ust. 1 i 2 ) wprowadza pojęcia „efektów kształcenia dla obszarów kształcenia z uwzględnieniem poziomów i profili kształcenia” (sic! – 3 razy w jednym zdaniu słowo kształcenia) oraz „wzorcowych efektów kształcenia dla wybranych kierunków studiów”. W słowniczku ustawowym Prawa o szkolnictwie wyższym znajdują się określenia „standardy kształcenia” oraz „efekty kształcenia”.

Palestra 9-10/2012, s. 213 - 220

Katalog uprzedzeń i obaw

Stanisław Milewski

W 1876 roku w związku z reformą sądową warszawski Sąd Kryminalny dla woj. mazowieckiego i kaliskiego rozpatrujący sprawy karne nie tylko zmienił nazwę na Sąd Okręgowy, ale też otrzymał nową siedzibę, znacznie przestronniejszą niż w dawnym budynku Collegium Nobilium, w ciasnych salkach po Szkole Aplikacyjnej. Odtąd procesy karne, szczególnie te głośniejsze, które przyciągały uwagę prasy i publiczności, toczyły się w największej sali pałacu Paca na Miodowej, dawnej balowej, którą przystosowano do nowych potrzeb z wielką starannością. „Wspaniale została urządzoną dla wymiaru sprawiedliwości” – wspominał naoczny świadek tej metamorfozy.

Palestra 9-10/2012, s. 221 - 222

Siostra przełożona

Marian Filar

Gapię się w biały sufit izby chorych dużego szpitala wojewódzkiego, gdzie trafiłem, by uzyskać rzetelną diagnozę stanu swego organizmu. Cóż, starość nie radość, siedemdziesiątka na karku, trzeba racjonalnie zaplanować sobie zawodową przyszłość. Mógłbym leżeć spokojnie i myśleć o niebieskich migdałach, natura ciągnie jednak wilka do lasu. Szpital, w którym przebywam, to wielki moloch skupiający trzy podstawowe składniki: wysoko wykwalifikowaną kadrę lekarską (to szpitalna kadra oficerska), kadrę pomocniczą, na którą składa się personel wspierający skupiający głównie pielęgniarki (to szpitalni podoficerowie) oraz rozstękana masa szpitalnej „pacjenterii”, która nolens volens znalazła się tam, by poratować swoje zdrowie.

Palestra 9-10/2012, s. 223 - 226

Jaki jest cel spadania, czyli czemu spotka nas deregulacja

Andrzej Tomaszek

Mój ulubiony publicysta sprzed lat, Michał Radgowski, uczynił z pytania o cel spadania tytuł jednego ze zbiorów felietonów (Jaki jest cel spadania?, Warszawa 1981). Choć od wydania tego zbioru minęło ponad trzydzieści lat, chętnie po niego sięgam, gdyż wiele rozważań autora i tytułowe pytanie zachowuje aktualność.

Palestra 9-10/2012, s. 227 - 229

Zbiór zasad etyki adwokackiej i godności zawodu w świetle Komentarza adwokata Jerzego Naumanna

Andrzej Bąkowski

Rok 2012 przyniósł naszej Adwokaturze dwie doniosłe publikacje. Po niedawno wydanej Historii Adwokatury dr. Adama Redzika i adw. dr. Tomasza J. Kotlińskiego ukazał się ostatnio w serii Komentarzy Becka wymieniony w tytule Komentarz pióra adwokata Jerzego Naumanna. Wraz z Rozdziałem VII (przepisy końcowe) liczy 616 stron. Potężny tom. Jest on w istocie swoistym traktatem o Adwokaturze. Komentarz dotyczy reguł postępowania adwokatów we wszystkich przestrzeniach i wymiarach wykonywania profesji adwokackiej w świetle zasad etycznych i godności zawodu, reguł ogólnych i szczegółowych względem sądu i innych organów, przed którymi występuje adwokat, stosunku do kolegów, klientów, pracy w samorządzie i stosunku do władz Adwokatury.

Palestra 9-10/2012, s. 230 - 236

Najtrudniejsza sprawa kryminalna (cz. 1). Morderca pedant czy zabójca w szoku?

Marek Sołtysik

Kraków, 18 maja 1911, ciepło; już około południa 25°C w cieniu. Rześko. Przez bramę wpada do klatki schodowej światło z podwórza; w głębi zieleń półwiecznych kasztanowców w ogrodzie za murem na tyłach podwórza. Wczorajszy halny przewietrzył miasto. Ulica Szlak. Przed jedną z kamienic na długości od Długiej do Pędzichów żołnierze policyjni pełnią straż, żeby utrzymać porządek przed bramą. Wewnątrz, w jednym z mieszkań, leżą zwłoki kobiety. Kraków od rana poruszony „niezwykle śmiałym, rabunkowym morderstwem”. Tłumy. Dyrektor policji, dr M. S. Flatau, był tu już i zarządził śledztwo. Teraz dziennikarze:

Palestra 9-10/2012, s. 237 - 242

Powszechnemu Kodeksowi Cywilnemu z okazji dwusetnych urodzin wyznanie miłosne

Rudolf Welser

Palestra 9-10/2012, s. 243 - 254

Kandydatura adwokacka w Galicji w latach 1849–1932

Tomasz Kotliński

Kandydatura adwokacka stanowiła formę przygotowania do zawodu adwokackiego w monarchii austriackiej i odpowiadała znaczeniowo pojęciu współczesnej aplikacji, mimo że zasadniczo się od niej różniła. Sama kandydatura adwokacka też nie była jednolita, gdyż od jej wprowadzenia ulegała pewnym zmianom. W Austrii początków kandydatury, rozumianej jako okres przygotowania do zawodu adwokackiego, należy upatrywać w uchwaleniu w roku 1849 prowizorycznej ustawy adwokackiej. Akt ten określił pośrednio warunki przygotowania do zawodu adwokackiego, choć nadal obowiązywały dotychczasowe ograniczenia w postaci zasady numerus clausus. Ustawa prowizoryczna, jak sama nazwa wskazywała, określała zasady przygotowania do zawodu adwokackiego jedynie tymczasowo, do czasu uchwalenia ustawy o egzaminie adwokackim. Do tego czasu warunkiem wykonywania zawodu adwokackiego było osiągnięcie pełnoletności i posiadanie austriackiego obywatelstwa, prowadzenie uczciwego życia i zdanie egzaminu adwokackiego. Do niego zaś kandydat adwokacki mógł zostać dopuszczony dopiero po uzyskaniu doktoratu i odbyciu praktyki. Ta ostatnia mogła być wykonywana w kancelarii adwokata krajowego, w sądzie lub przy urzędzie fiskalnym. Do zaliczenia praktyki wymagano trzech lat służby po uzyskaniu doktoratu lub pięciu lat służby po ukończeniu studiów, bez względu na datę promocji doktorskiej. Praktyka kandydata wykonywana u adwokata miała być potwierdzana przez komisję izby adwokackiej. Ustawa prowizoryczna zawierała także wytyczne co do przyszłego składu komisji egzaminacyjnej i wskazała wyższy sąd krajowy jako organ odpowiedzialny za przeprowadzanie egzaminów adwokackich.

Palestra 9-10/2012, s. 255 - 267

Eugeniusz Waśkowski (1866–1942). W siedemdziesięciolecie śmierci wybitnego uczonego i adwokata

Adam Redzik

Spośród licznych Polaków, którzy w drugiej połowie XIX w. zasilili rosyjską naukę prawa, gdyż wykładali na rosyjskich uniwersytetach i publikowali w tym języku, najbardziej znany dziś w Polsce jest znakomity filozof prawa Leon Petrażycki (1867–1931). Uczeni pamiętają o ogromnym wkładzie w rozwój kultury polskiej, w tym literatury, profesora prawa karnego na Uniwersytecie Petersburskim Włodzimierza Spasowicza (1829–1906) – znanego jako budowniczy adwokatury rosyjskiej, uwieczniony przez Dostojewskiego w Braciach Karamazow jako adwokat Fetiukowicz. W dziedzinie prawa cywilnego w panteonie najwybitniejszych „rosyjskich” jurystów znajduje się Gabriel Szerszeniewicz (1863–1912), którego dzieła do dziś wznawiane są w Rosji, oraz profesor Uniwersytetu w Odessie Eugeniusz Waśkowski. Na temat Waśkowskiego nie powstało w Polsce żadne większe opracowanie biograficzne, choć od 1924 r. do śmierci był profesorem na polskim uniwersytecie. Nazwisko Waśkowskiego bardzo rzadko pojawia się dziś w opracowaniach dotyczących historii prawa cywilnego lub cywilnego procesowego. Częściej przywoływane jest natomiast w publikacjach dotyczących dziejów adwokatury.

Palestra 9-10/2012, s. 268 - 270

Konferencja naukowa „Przyczyny niesłusznych skazań w Polsce”, Warszawa, 9 lipca 2012 r.

Rossana Broniecka

W dniu 9 lipca 2012 r. w auli dawnej Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego odbyła się konferencja naukowa poświęcona przyczynom niesłusznych skazań w Polsce, współorganizowana przez Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji UW oraz Fundację Forum Obywatelskiego Rozwoju (FOR). Konferencja połączona została z prezentacją przygotowanego przez dr. Łukasza Chojniaka (UW, FOR) oraz mgr. Łukasza Wiśniewskiego (UW, FOR) opracowania pt. „Przyczyny niesłusznych skazań w Polsce”.

Palestra 9-10/2012, s. 271 - 275

Jerzy Naumann, Zbiór Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu. Komentarz

Marcin Zaborski

Recenzowany komentarz, autorstwa Jerzego Naumanna, adwokata w Warszawie, znanego działacza samorządu adwokackiego, m.in. prezesa Wyższego Sądu Dyscyplinarnego Adwokatury w kadencji 2007–2010, ma kilka cech szczególnych. Po pierwsze, jest to dzieło nowe. „Nowe” w tym znaczeniu, że nie stanowi kontynuacji publikacji Autora z lat wcześniejszych. Po wtóre – jest to najobszerniejszy dotychczas komentarz dotyczący Kodeksu etyki adwokackiej [dalej: „KEA”] (nie tylko KEA z 1998 r., ale także poprzednich kodeksów etycznych Adwokatury Polskiej). Po trzecie – oparty jest nie tylko na stosunkowo bogatej literaturze przedmiotu, w tym pochodzącej z lat 1918–1939 oraz z okresu 1945–1989, ale także na osobistych doświadczeniach Jerzego Naumanna – jako doświadczonego adwokata oraz jako praktyka – sędziego dyscyplinarnego orzekającego w adwokackich sprawach dyscyplinarnych.

Palestra 9-10/2012, s. 275 - 281

Dariusz Michta, Prawo o adwokaturze. Komentarz

Marcin Zaborski

Poprzedni komentarz do Prawa o adwokaturze (dalej: „Poa”) został wydany w 1998 r., a więc aż 14 lat temu. Jego autorem był adw. dr Zdzisław Krzemiński, który historię i ustrój adwokatury badał kilkadziesiąt lat. Już tylko ten fakt powoduje, że komentarz Dariusza Michty wzbudza, jeśli nie swoistą sensację, to co najmniej ciekawość i nie może uniknąć polemiki (tym bardziej że Autor wyraził wprost taką nadzieję – s. 9). Autor, który „odważył się” podjąć tak newralgiczny i prestiżowy temat, jest doktorem prawa (promocja doktorska w 2012 r.), specjalistą w zakresie prawa gospodarczego i od 2011 r. prowadzi praktykę adwokacką w Będzinie.

Palestra 9-10/2012, s. 281 - 283

Violetta Kwiatkowska-Wójcikiewicz, Oględziny miejsca. Teoria i praktyka

Wojciech Piłat

W ostatnim czasie nakładem Domu Organizatora TNOiK w Toruniu ukazała się książka pt. Oględziny miejsca. Teoria i praktyka, napisana przez dr Violettę Kwiatkowską-Wójcikiewicz. Autorka jest adiunktem w Katedrze Kryminalistyki Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz prezesem Kujawsko- ‑Pomorskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Kryminalistycznego. Przedmiotem jej zainteresowań naukowych są osobowe źródła dowodowe oraz prawno-kryminalistyczna problematyka czynności procesowych. W swoim dorobku posiada kilkadziesiąt publikacji z zakresu kryminalistyki oraz procedury karnej, w szczególności Przesłuchanie małoletniego świadka w polskim procesie karnym, jest też współautorką podręcznika Kryminalistyka. Wybrane zagadnienia praktyki śledczo-sądowej pod red. M. Kulickiego.

Palestra 9-10/2012, s. 284 - 285

Z posiedzeń Prezydium NRA

Andrzej Bąkowski

Prezes A. Zwara powitał zebranych i oddał głos zastępcy sekretarza NRA adw. K. Boszce, który zreferował sprawozdania ORA z Katowic, Kielc, Łodzi (3 protokoły), Siedlec (2 protokoły), Wałbrzycha i Gdańska. Następnie Prezydium zaakceptowało scenariusz pierwszej kampanii promującej zawód adwokata w mediach, który rekomendował adw. K. Boszko.

Palestra 9-10/2012, s. 285 - 290

Przegląd wydarzeń: kwiecień–sierpień 2012

Joanna Sędek

Wiosna w życiu samorządu adwokackiego była bogata w różnego typu wydarzenia – od konferencji, przez wizyty gości zagranicznych, po liczne szkolenia.

Palestra 9-10/2012, s. 290 - 292

Gala z okazji 30-lecia ustawy Prawo o adwokaturze oraz 80-lecia ujednolicenia ustroju adwokatury w Polsce, Warszawa, 2 czerwca 2012 r.

Aleksandra Zalewska

Przedstawiciele środowisk prawniczych, politycznych i społecznych spotkali się 2 czerwca 2012 r. w ogrodach Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego, aby uczcić 30-lecie uchwalenia ustawy Prawo o adwokaturze. Uroczysta gala była również okazją do wręczenia medali resortowych za działalność pro bono oraz odznaczeń samorządowych „Adwokatura Zasłużonym”.

Palestra 9-10/2012, s. 293 - 294

Izba łódzka - Środowiskowy Konkurs Krasomówczy Aplikantów Adwokackich, Łódź, 30 czerwca 2012 r.

Krystyna Skolecka-Kona

W tegorocznym konkursie udział wzięło ośmiu aplikantów adwokackich: Sebastian Bohuszewicz (ORA Łódź), Marcin Drewicz (ORA Łódź), Grzegorz Gębski (ORARadom), Sebastian Gomuła (ORA Radom), Robert Kamiński (ORA Płock), Grzegorz Kowalczyk (ORA Płock), Rafał Tarsalewski (ORA Łódź), Katarzyna Walczewska (ORA Płock). Przewodniczącym Komisji Konkursowej został dziekan ORA w Łodzi adw. Zbigniew Wodo. W skład tej Komisji weszli: wicedziekan ORA w Łodzi adw. Krystyna Kotkowska, dziekan ORA w Płocku adw. Joanna Kaczorowska, członek ORA w Radomiu adw. Marek Koszek oraz adw. Krystyna Skolecka-Kona z Izby Adwokackiej w Łodzi.

Palestra 9-10/2012, s. 294 - 296

Izba wrocławska - Nadanie, przyjęcie i poświęcenie Sztandaru Izby Adwokackiej we Wrocławiu

Barbara Józefowicz-Olczyk

W dniu 14 maja 2012 r. w kościele Najświętszej Marii Panny na Piasku we Wrocławiu odbyły się uroczystości nadania, przyjęcia i poświęcenia Sztandaru Izby Adwokackiej we Wrocławiu z udziałem prezesa Naczelnej Rady Adwokackiej adw. Andrzeja Zwary, dziekana Okręgowej Rady Adwokackiej we Wrocławiu adw. Andrzeja Malickiego, członków Naczelnej Rady Adwokackiej: adw. Anny Ślęzak, adw. Małgorzaty Gruszeckiej, adw. Jadwigi Banaszewskiej, wicedziekanów Okręgowej Rady Adwokackiej we Wrocławiu prof. dr. adw. Jacka Giezka i adw. Piotra Latosa, członków Okręgowej Rady Adwokackiej we Wrocławiu, adwokatów i aplikantów adwokackich, przedstawicieli Izby Lekarskiej we Wrocławiu – prezesa dr. Igora Chęcińskiego i wiceprezesa dr. Andrzeja Wojnara wraz z ich Sztandarem, oraz mieszkańców miasta.

Palestra 9-10/2012, s. 296 - 296

Izba wrocławska - IV Turniej Piłkarski Prawników

Witold Rosmus

Czerwiec stał w Polsce piłkarską atmosferą. Udzieliła się ona również uczestnikom rozgrywanego 15 czerwca, w przededniu meczu Polska-Czechy, IV Turnieju Piłkarskiego Prawników zorganizowanego przez Okręgową Radę Adwokacką we Wrocławiu pod patronatem jej dziekana adw. Andrzeja Malickiego, przy współudziale Okręgowej Izby Radców Prawnych we Wrocławiu. Być może skutkiem ogólnie panującego zafascynowania futbolem była wyjątkowo zacięta rywalizacja siedmiu biorących udział w turnieju drużyn: Temidy, Orłów Temidy, Radców Prawnych, Uniwersytetu Wrocławskiego, Policji Sądowej oraz dwóch drużyn reprezentujących gospodarzy – ORA Wrocław Zachód pod wodzą adw. Maksymiliana Kreja oraz ORA Wrocław Wschód z kapitanem adw. Przemysławem Nowakiem. Nieodłącznie już pieczę nad organizacją zawodów oraz przebiegiem rozgrywek sprawował adw. Jacek Wałęcki, skarbnik ORA we Wrocławiu.

Palestra 9-10/2012, s. 297 - 305

Cofnięcie pozwu poza rozprawą a bieg terminu do złożenia wniosku o zasądzenie kosztów postępowania na rzecz pozwanego

Łukasz Pajor
Jarosław Olesiak

I. Problematyka zwrotu kosztów postępowania sądowego w razie cofnięcia pozwu przez powoda poza rozprawą jest złożona. Jej kompleksowe omówienie z całą pewnością wykracza poza granice opracowania artykułowego. Tym niemniej treść art. 203 § 3 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (dalej: k.p.c.), który zostanie poddany analizie w toku prowadzonych rozważań, pozwala na wyodrębnienie pewnych zagadnień szczegółowych. Już zatem w tym miejscu wypada zaznaczyć, że ich przedmiotem będzie kwestia relacji między art. 203 § 3 k.p.c. i art. 132 § 1 k.p.c. oraz art. 479(9) § 1 k.p.c. Na pierwszy rzut oka może się bowiem wydawać, że wzajemne powiązania między powołanymi przepisami wpływają na właściwy sposób obliczania terminu do złożenia przez pozwanego wniosku o zasądzenie kosztów postępowania w razie cofnięcia pozwu poza rozprawą. Temat ten zyskał na znaczeniu po zmianach legislacyjnych, w wyniku których przewidziany w art. 132 § 1 k.p.c. model doręczeń stał się modelem obligatoryjnym. Ogólnie rzecz biorąc, tożsamość zasadniczych postanowień art. 132 § 1 k.p.c. i art. 479(9) § 1 k.p.c. nakazuje wypracowane konkluzje odnosić do obu przepisów.

Palestra 9-10/2012, s. 306 - 309

Wolność i zaufanie adwokatury w rękach sędziów Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu

Zbigniew Cichoń

Tylko prawdziwie wolny adwokat wzbudzający zaufanie klienta może pełnić swą rolę obrońcy, pełnomocnika i doradcy. Dlatego tak bardzo istotna jest niezależność adwokata tak od państwa, jak i od klienta, a także tajemnica adwokacka jako cechy odróżniające adwokata od innych profesji.

Palestra 9-10/2012, s. 310 - 312

Opiniotwórczo o węzłowych problemach współczesnego prawa – Polski Kongres Prawa Instytutu Allerhanda (Allerhand Summit) 2012/2013

Instytut Allerhanda

Naczelna Rada Adwokacka i „Palestra” sprawują patronat nad organizowanym przez Instytut Allerhanda cyklem konferencji Polskiego Kongresu Prawa (Allerhand Summit). Kongresowi patronują także m.in. Ministerstwo Sprawiedliwości, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Krajowa Izba Gospodarcza, Okręgowa Izba Radców Prawnych w Krakowie, PKPP Lewiatan, Stowarzyszenie Sędziów Polskich „Iustitia”, Polskie Stowarzyszenie Prawników Przedsiębiorstw, Prezes Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, Centrum C-Law.

Palestra 9-10/2012, s. 312 - 313

XXII Bieg Powstania Warszawskiego, Warszawa, 28 lipca 2012 r.

Konrad Wiater

Ponad 200 adwokatów i aplikantów adwokackich z całej Polski wzięło udział w XXII Biegu Powstania Warszawskiego. Członkowie Palestry z prezesem Naczelnej Rady Adwokackiej adw. Andrzejem Zwarą na czele wyjątkowo licznie zaznaczyli swoją obecność. Uczcili w ten sposób pamięć poległych powstańców.

Palestra 9-10/2012, s. 313 - 313

Nowa książka. Adwokat. Rozmowa o życiu w ciekawych czasach

Nakładem Wydawnictwa Naukowego PWN – redakcji Literatura Faktu ukazała się książka pod tytułem Adwokat. Rozmowa o życiu w ciekawych czasach, autorstwa znanego pisarza, dziennikarza i publicysty Michała Komara i adwokata Macieja Dubois, byłego wieloletniego dziekana ORA w Warszawie oraz wiceprezesa NRA.

Palestra 9-10/2012, s. 313 - 315

Zapowiedzi konferencji

Piotr Sendecki

W imieniu Okręgowej Rady Adwokackiej w Lublinie mam zaszczyt zaprosić Koleżanki i Kolegów Adwokatów do uczestnictwa w dorocznej konferencji, która odbędzie się w Nałęczowie w dniach 5–7 października 2012 r. Tym razem spotkamy się nie w Kazimierzu Dolnym, będącym od lat miejscem październikowych szkoleń adwokackich, lecz w położonym nieopodal pięknym uzdrowisku, którego urokami zachwycali się już S. Żeromski, B. Prus, H. Sienkiewicz, J. Lechoń, K. Iłłakowiczówna i wielu innych. Korzystać będziemy z obiektów SPA Nałęczów, zapewniających na wysokim poziomie usługi hotelowe i rekreacyjne wraz z kompleksem basenowym Atrium, w którym uczestnicy przebywający w Termach Pałacowych Nałęczowianka, Pawilonie Angielskim, Willi Uciecha (pokoje hotelowe) będą mogli zregenerować kondycję. Wykłady odbywać się będą w sali Nałęczowskiego Ośrodka Kultury (ul. Lipowa 6) – w zasięgu 5-minutowego spaceru od miejsc zakwaterowania.

Palestra 9-10/2012, s. 316 - 316

List do redakcji - Łucjan Kops

Łucjan Kops

Pragnę podziękować Panu za otrzymany dzisiaj zeszyt „Palestry” wysłany przez biuro Naczelnej Rady Adwokackiej, zawierający moją recenzję. Zeszyt przyszedł w doskonałym stanie i w rekordowym czasie trzech dni! Z przyjemnością i nawet pewnego rodzaju wzruszeniem wziąłem go do ręki. Prezentuje się wspaniale – jest obszerny, pięknie wydany i urzeka nastrojem zdjęcia na okładce. Poza ciekawymi spojrzeniami Jerzego Surdykowskiego i Marka Sołtysika na sztukę Brandstaettera (i „Rykoszety” tego ostatniego), zeszyt zawiera skarbiec artykułów o interesujących i zachęcających tytułach, które obiecują wiele fascynującej lektury.

Palestra 9-10/2012