Wydanie 3-4/2015

Palestra
3-4/2015

Na okładce fotografia z ksiażki adw. Stanisława Mikke pt. "Śpij, Mężny" w Katyniu, Charkowie i Miednoje

Pobierz wersję PDF

Pełny spis treści

Palestra 3-4/2015, s. 9 - 10

Rozmowa ze Stachem

Stanisław Zabłocki

Palestra 3-4/2015, s. 11 - 22

Zastosowanie konwencji montrealskiej do roszczeń odszkodowawczych przeciwko Skarbowi Państwa związanych z katastrofą smoleńską

Monika Strus-Wołos

Katastrofa samolotu prezydenckiego w dniu 10 kwietnia 2010 r. pod Smoleńskiem, która pochłonęła życie 96 ofiar, jest źródłem wielu wątpliwości prawnych na gruncie prawa międzynarodowego. Najczęściej poruszanymi zagadnieniami są pytania o status lotu, prawidłowość decyzji Prezesa Rady Ministrów o poddaniu procedury badania wypadku pod reżim załącznika nr 13 do konwencji chicagowskiej oraz tryb podjęcia tej decyzji i jej ważność.

Palestra 3-4/2015, s. 23 - 36

Prywatność obywateli a „prywatność” władz

Barbara Nita
Wojciech Hermeliński

Wyrokiem z 30 lipca 2014 r., sygn. K 23/11, Trybunał Konstytucyjny orzekł w sprawie zarzutów konstytucyjnych objętych siedmioma połączonymi wnioskami Rzecznika Praw Obywatelskich i Prokuratora Generalnego, które dotyczyły przepisów regulujących stosowanie kontroli operacyjnej i udostępnianie danych telekomunikacyjnych Policji, Straży Granicznej, Żandarmerii Wojskowej organom kontroli skarbowej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, Centralnemu Biuru Antykorupcyjnemu oraz – co dotyczy wyłącznie udostępniania danych telekomunikacyjnych – Służbie Celnej.

Palestra 3-4/2015, s. 37 - 53

System repartycji w Polsce

Anna Stasiak-Apelska

Repartycje, w kontekście prawa autorskiego, to kompensata za dozwolone prawem powielanie utworów na własny użytek przez osoby prywatne, na potrzeby tzw. dozwolonego użytku osobistego. Użytku takiego twórca zakazać nie może. Opłata reprograficzna to rozsądny pomysł na to, by artyści wykonawcy dostali należne im pieniądze za masowe i bezpłatne wykorzystywanie ich treści. Problem natomiast stanowi właściwa redystrybucja zebranych środków.

Palestra 3-4/2015, s. 54 - 68

Jeszcze w sprawie zasiedzenia nieruchomości państwowych

Krzysztof Mularski

Przedmiotem niniejszej pracy będzie zagadnienie prawnej relewancji na gruncie obecnie obowiązującego porządku prawnego posiadania samoistnego nieruchomości państwowych przed chwilą wejścia w życie przepisów wyłączających możliwość nabycia własności takich nieruchomości w drodze zasiedzenia. W uproszczeniu chodzi o prawną możliwość (albo brak takiej prawnej możliwości) różnie w szczegółach rozumianego „doliczenia” okresu posiadania nieruchomości przed wejściem w życie przepisów wykluczających ich zasiedzenie do okresu posiadania mającego miejsce po uchyleniu tych przepisów.

Palestra 3-4/2015, s. 69 - 79

Dowód z badań DNA w sprawach o ustalenie lub zaprzeczenie pochodzenia dziecka

Anna Gręda

Postęp w metodach badawczych oraz rozwój nauk przyrodniczych i technicznych dają coraz lepszą i dokładniejszą możliwość identyfikacji człowieka. Do nowych metod pozwalających zidentyfikować istotę ludzką i ustalić związki pokrewieństwa należy przede wszystkim dowód z badań DNA . Dowody przyrodnicze, do których zalicza się dowód z badań DNA, mają tę przewagę nad dowodami osobowymi, że cechuje je naukowy obiektywizm. Naukowa pewność wnioskowania na podstawie obiektywnych i wiarygodnych wyników aparaturowych wnosi do postępowania sądowego niepodważalne na dzień dzisiejszy argumenty przemawiające za biologicznym pochodzeniem dziecka . Możliwość ustalenia lub zaprzeczenia pochodzenia dziecka przy użyciu dowodu z badań DNA jest wielokrotnie większa niż przy wykorzystaniu innych dotychczas znanych dowodów przyrodniczych, takich jak: grupowe badania krwi, badania HLA, badania antropologiczne.

Palestra 3-4/2015, s. 80 - 88

Kwestie przypisania odpowiedzialności karnej uczestnikom wypadku komunikacyjnego

Justyna Jurewicz

Wypadek komunikacyjny jest jednym z najczęściej popełnianych przestępstw. W związku z natężeniem ruchu, zwłaszcza drogowego, oraz objęciem znamion tego czynu zabronionego nieumyślnością należy stwierdzić, że jego sprawcami mogą być osoby niezakładające z góry łamania przepisów prawa. Do napisania niniejszego artykułu skłania refleksja nad praktycznymi aspektami przypisywania skutku wypadku komunikacyjnego, wywołana stawianiem zarzutów lub wydawaniem wyroków nakazowych wobec uczestników zdarzenia drogowego, którzy nie odnieśli w nim obrażeń bądź których uszczerbek na zdrowiu jest znacznie lżejszy niż innych osób biorących udział w ocenianym wypadku drogowym.

Palestra 3-4/2015, s. 89 - 94

Ocena kryteriów przesłanek warunkowego przedterminowego zwolnienia młodocianych sprawców przestępstw

Paweł Kobes

Decyzja w przedmiocie warunkowego przedterminowego zwolnienia od odbycia reszty kary pozbawienia wolności stosowana wobec młodocianych sprawców przestępstw, a tym bardziej wobec nieletnich skazanych na podstawie przepisu art. 10 § 2 k.k., jest kwestią szczególnie złożoną z uwagi na niejednoznaczność zakresu stosowania przepisów prawnych będących podstawą takiej decyzji i brak precyzyjnych kryteriów jej wydania oraz z uwagi na to, że ustawodawca tak uregulował kwestie warunkowego przedterminowego zwolnienia młodocianego sprawcy, iż nie powiązał przesłanek uzyskania tej decyzji z osobą sprawcy i okolicznościami od niego zależnymi.

Palestra 3-4/2015, s. 95 - 106

Prawo do obrony w dochodzeniu dyscyplinarnym adwokatów – wybrane zagadnienia z uwzględnieniem ostatniej nowelizacji Prawa o adwokaturze

Łukasz Chojniak

Istotę samorządu zawodowego – a takim, bez wątpienia, jest Adwokatura – stanowi prawo i, jednocześnie, obowiązek czuwania nad przestrzeganiem przez jego członków zasad deontologii zawodowej. Z uprawnienia samorządu do samostanowienia o sobie, powierzonego mu na mocy art. 17 ust. 1 Konstytucji oraz – w wypadku Adwokatury – ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (Dz.U. z 1982 r. nr 16, poz. 124 z późn. zm., dalej: PoA) wynika konieczność podejmowania, we własnym zakresie, lecz w granicach ustawowo określonych, działań, które mają na celu zapewnienie właściwego standardu wykonywania zawodu adwokata. Samorząd ma zatem obowiązek kształtować właściwe postawy wśród jego członków oraz wyciągać konsekwencje dyscyplinarne wobec tych, którzy ustalonych standardów nie przestrzegają. Rozsądna stanowczość egzekucji prawa dyscyplinarnego przez samorząd wobec jego członków stanowi jednocześnie najlepsze uzasadnienie jego uprawnienia do samostanowienia – samostanowienie jest bowiem przywilejem, choć uzasadnionym, z którym łączy się szczególny obowiązek dbałości o to, aby nie mógł on przerodzić się w „licencję na nieodpowiedzialność” jego członków.

Palestra 3-4/2015, s. 107 - 117

Instytucja specjalisty w polskim i ukraińskim procesie karnym. Analiza prawnoporównawcza

Piotr Fedusio
Marek Skwarcow

Celem niniejszego opracowania jest ukazanie modelu funkcjonowania instytucji specjalisty w polskich i ukraińskich ustawach procesowych, którego zasadniczą rolą jest ujawnianie, zbieranie i utrwalenie dowodów na miejscu przestępstwa. Jest on więc z jednej strony niezwykle interesującą figurą procesową – posiadającą umiejętności, uzdolnienia techniczne i profesjonalną wiedzę z zakresu nauk przyrodniczych i kryminalistycznych, ale także ważnym uczestnikiem postępowania, ponieważ od właściwie przeprowadzonych czynności procesowych z jego udziałem zależeć będzie dalszy los postępowania.

Palestra 3-4/2015, s. 119 - 124

Problematyka zatrzymania wadium przez zamawiającego w trybie art. 46 ust. 4a ustawy Prawo zamówień publicznych po nowelizacji Prawa zamówień publicznych z 29 sierpnia 2014 r.

Michał Małdziński

Niniejszy artykuł jest drugą częścią publikacji dotyczącej instytucji zatrzymania wadium, określonej w art. 46 ust. 4a P.z.p. Przedmiotem niniejszej publikacji jest skrótowe opisanie prac nad nowelizacją omawianego przepisu oraz jego analiza po nowelizacji. W szczególności analizie poddane zostały przesłanki umożliwiające zamawiającemu dokonanie zatrzymania wadium, jakie określono w znowelizowanym art. 46 ust. 4a P.z.p. Celem niniejszego artykułu jest odpowiedź na pytanie, czy wprowadzone nowelizacją zmiany mogą przyczynić się do zmniejszenia trudności w stosowaniu omawianego przepisu opisanych w pierwszej części opracowania, opublikowanej w numerze 1–2/2015.

Palestra 3-4/2015, s. 125 - 128

Kasa fiskalna dla adwokata

Ryszard Kubacki

Już od 1 marca 2015 r. w wielu kancelariach pojawi się urządzenie rejestrujące sprzedaż, i to niezależnie od wielkości przychodów osiąganych z działalności prawniczej. Każdy adwokat, który świadczy usługi na rzecz osób nieprowadzących działalności bądź rolników ryczałtowych, obowiązany będzie do ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kasy fiskalnej.

Palestra 3-4/2015, s. 129 - 135

Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 19 lutego 2013 r., IV KK 216/12*

Paweł Daniluk

Glosowany wyrok jest pierwszą tak obszerną wypowiedzią najwyższej instancji sądowej na temat podmiotu przestępstwa z art. 220 § 1 k.k. i już z tego powodu zasługuje na bliższe zainteresowanie. Warto przy tym pamiętać, że problematyka będąca przedmiotem analizy SN jest trudna i złożona, wymaga bowiem uwzględnienia nie tylko art. 220 § 1 k.k. i innych regulacji karnoprawnych, ale również licznych unormowań z zakresu prawa pracy, a nawet – jak pokazuje sprawa, w której wydano glosowany wyrok – z obszaru innych gałęzi prawa. Ustalenie podmiotu przestępstwa z art. 220 § 1 k.k. wymaga zatem analiz międzygałęziowych, nawiązujących do różnych dziedzin prawa, co może rodzić większe trudności niż zabiegi interpretacyjne prowadzone w granicach jednej z tych dziedzin.

Palestra 3-4/2015, s. 136 - 140

Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 5 kwietnia 2013 r., IV KK 43/13*

Adam Wróbel

Teza glosowanego wyroku brzmi: Skutkiem należącym do znamion strony przedmiotowej występku z art. 160 § 2 i 3 k.k. jest nie tylko wywołanie takiej sytuacji, w której pacjent znajduje się, nie będąc uprzednio, w położeniu grożącym mu bezpośrednim niebezpieczeństwem dla życia lub zdrowia, ale również na utrzymaniu (nieodwróceniu, niezmniejszeniu) istniejącego już poziomu tego niebezpieczeństwa w czasie, kiedy urzeczywistnił się obowiązek działania lekarza-gwaranta. Co więcej, przestępstwo jest dokonane z chwilą narażenia na niebezpieczeństwo, chociażby osoba narażona nie doznała żadnej krzywdy (…) Dlatego też nie ma znaczenia dla bytu odpowiedzialności za występek z art. 160 § 2 i 3 k.k. okoliczność, czy ostatecznie zaniechane przez sprawcę działanie było w stanie całkowicie odwrócić niebezpieczeństwo dla życia i zdrowia pacjenta (zapobiec naruszeniu chronionego dobra). Dla realizacji znamienia tego występku wystarczające jest wystąpienie skutku w postaci konkretnego narażenia na niebezpieczeństwo dobra prawnego, nie zaś jego naruszenie.

Palestra 3-4/2015, s. 141 - 151

Glosa do uchwały Sądu Najwyższego z 28 stycznia 2014 r., BSA-I-4110-4/13

Andrzej Jezusek

Teza glosowanej uchwały brzmi: Wykładnia dokonana w uchwale wiąże od chwili jej powzięcia.

Palestra 3-4/2015, s. 152 - 156

Glosa do wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu w sprawie Tomaszewscy przeciwko Polsce z 15 kwietnia 2014 r., skarga nr 8933/05 [o naruszeniu przez Polskę art. 5 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności]

Katarzyna Mróz

W dniu 15 kwietnia 2014 r. Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu wydał dwa wyroki w sprawie przeciwko Polsce: Krasicki przeciwko Polsce (skarga nr 17254/11) oraz Tomaszewscy przeciwko Polsce (skarga nr 8933/05). Przedmiotem niniejszej glosy będzie analiza drugiej sprawy, w której Trybunał strasburski stwierdził naruszenie przez Polskę przepisów art. 5 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności(dalej: Konwencja). Dla wskazania wagi sprawy oraz oceny zasadności poczynionych ustaleń zasadne będzie przytoczenie okoliczności stanu faktycznego.

Palestra 3-4/2015, s. 157 - 161

Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 9 stycznia 2014 r., V CSK 109/13

Maciej Tomczuk

Z uzasadnienia wyroku: Katalog ciężkich umyślnych przestępstw, których popełnienie może prowadzić do uznania spadkobiercy za niegodnego dziedziczenia, nie jest ograniczony do przestępstw przeciwko osobie spadkodawcy, rodzinie i opiece. Przesłanki określone w przepisach art. 928 § 1 pkt 1 k.c. i art. 1008 pkt 2 k.c., choć bardzo podobne, nie są jednak tożsame i nie można wykluczyć przestępstwa przeciwko mieniu. Musi być to jednak umyślne i ciężkie przestępstwo, za które można uznać jedynie takie, które godzi w podstawy egzystencji spadkodawcy (np. spalenie domu, stanowiącego centrum życiowe spadkodawcy, kradzież wózka inwalidzkiego, w konsekwencji czego spadkodawca zostaje pozbawiony możliwości poruszania się).

Palestra 3-4/2015, s. 162 - 172

Glosa do uchwały Sądu Najwyższego z 15 grudnia 2006 r., III CZP 126/2006

Przemysław Mogiełka

Teza głosowanej uchwały brzmi: Rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty na podstawie art. 320 k.p.c. ma ten skutek – wskazany w uchwale składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 22 września 1970 r. III PZP 11/70 (OSNCP 1971/4, poz. 61) – że wierzycielowi nie przysługują odsetki od ratalnych świadczeń za okres od daty wyroku do daty płatności poszczególnych rat.

Palestra 3-4/2015, s. 173 - 176

Przegląd orzecznictwa Sądu Najwyższego w sprawach cywilnych

Monika Strus-Wołos

Zgodnie z uchwałą składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 30 stycznia 2015 r., III CZP 34/14, niedopuszczalny jest wpis do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym jednego prokurenta z zastrzeżeniem, że może on działać tylko łącznie z członkiem zarządu. Wprawdzie uchwała de nomine dotyczy postępowania rejestrowego o wpis do KRS, jednakże jej istota odnosi się do instytucji prokury.

Palestra 3-4/2015, s. 177 - 179

Przegląd orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego

Zbigniew Szonert

Zaskarżonym wyrokiem Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi oddalił skargę T. O. na interpretację Ministra Finansów (organ upoważniony: Dyrektor Izby Skarbowej w L.) z 8 listopada 2011 r. w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych.

Palestra 3-4/2015, s. 180 - 182

Przegląd orzecznictwa Wyższego Sądu Dyscyplinarnego Adwokatury

Radosław Baszuk

W orzeczeniu z 13 grudnia 2014 r. WSDA wyraził pogląd, że stosowanie § 64 ZZEAiGZ (Kodeksu etyki adwokackiej) w wypadku adwokata będącego obwinionym w postępowaniu dyscyplinarnym, ale też w wypadku adwokata, wobec którego nie zostało wydane jeszcze postanowienie o przedstawieniu zarzutu popełnienia przewinienia dyscyplinarnego, choć zachodzi uzasadnione podejrzenie jego popełnienia, uwzględniać musi uprawnienia procesowe gwarantowane mu odpowiednio stosowanymi przepisami Kodeksu postępowania karnego.

Palestra 3-4/2015, s. 183 - 195

Gdy tradycja spotyka się z nowoczesnością. Uwagi na kanwie wyroku Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-325/08, Olympique Lyonnais SASP v. Olivier Bernard and Newcastle United FC

Beata Rischka-Słowik
Tomasz Tadeusz Koncewicz

W chwili powstania sporu pomiędzy piłkarzem Olivierem Bernardem, obywatelem Francji, a francuskim klubem piłkarskim Olympique Lyonnais obowiązywała we Francji Karta zawodowej gry w piłkę nożną na sezon 1997/1998 Francuskiego Związku Piłki Nożnej (dalej: Karta), która regulowała zatrudnianie piłkarzy i posiadała status umowy zbiorowej . Przepisy zawarte w tytule III rozdziału IV Karty dotyczyły kategorii tzw. obiecujących graczy (fr. joueurs espoir), czyli piłkarzy będących w wieku od 16 do 22 lat i zatrudnionych w charakterze piłkarzy szkolonych przez zawodowy klub na podstawie umowy na czas określony. Jeżeli po zakończeniu okresu szkoleniowego klub zaproponował wyszkolonemu przez siebie obiecującemu graczowi zawarcie pierwszej umowy w charakterze piłkarza zawodowego, gracz ten, zgodnie z art. 23 Karty, był zobowiązany do jej zawarcia.

Palestra 3-4/2015, s. 196 - 198

Czy możliwe jest stwierdzenie zasiedzenia na służebności gruntowej odpowiadającej swą treścią służebności przesyłu, jeżeli posadowienie urządzeń przesyłowych na cudzym gruncie było wynikiem uzyskania decyzji administracyjnej?

Ewa Stawicka

Wprowadzenie do Kodeksu cywilnego, z mocą obowiązującą od 3 sierpnia 2008 r., uprzednio ustawie nieznanego ograniczonego prawa rzeczowego nazwanego służebnością przesyłu nastręcza wielu specyficznych problemów przy stosowaniu instytucji zasiedzenia. Wszak nawet przy założeniu, że faktyczny posiadacz takiej służebności objąłby ją w dobrej wierze, jeszcze przez wiele kolejnych lat nie będziemy mieli w orzecznictwie do czynienia z prostymi stanami, w których początek i koniec terminu zasiedzenia przypadałyby pod rządami wspomnianej wyżej nowelizacji.

Palestra 3-4/2015, s. 199 - 203

Czy znowelizowane przepisy procedury karnej pozwalają obrońcy na korzystanie z opinii prywatnych?

Antoni Bojańczyk

„W projekcie [nowelizacji Kodeksu postępowania karnego z 2013 r.] widoczne jest dążenie do wyrównania pozycji procesowej stron przez wzmocnienie uprawnień obrony w postępowaniu dowodowym przed sądem. Chodzi przede wszystkim o dopuszczenie tzw. dowodów prywatnych obrony, na podobnych zasadach jak dowody oskarżenia (art. 393 § 3 k.p.k.)”

Palestra 3-4/2015, s. 204 - 209

Zawinione potrącenie ze skutkiem śmiertelnym 13-letniej rowerzystki

Wojciech Kotowski

Określony w tytule skutek zdarzenia jest dramatem wielokrotnie goszczącym – w złym tego słowa znaczeniu – na naszych drogach. W tym zakresie niewiele zmienia się na korzyść. Jest jednak coś, co różni tę tragedię od wielu innych. Przede wszystkim nadmierna przewlekłość postępowania, która dodatkowo pogłębiła dramat najbliższych, zmuszonych do wieloletniego borykania się z rezultatami postępowania, a raczej ich brakiem.

Palestra 3-4/2015, s. 210 - 213

Sprawna adwokatura w sprawnym państwie

Andrzej Tomaszek

Po lekturze Prawników jutra warto sięgnąć po poprzednią, napisaną jeszcze w 2008 roku, książkę Richarda Susskinda, pod znamiennym tytułem Koniec świata prawników? Współczesny charakter usług prawniczych (wyd. polskie Oficyna Wolters Kluwer business 2010). Dzięki niej możemy śledzić ewolucję poglądów autora, ale też dowiedzieć się, jak pod hasłem poprawienia dostępu do wymiaru sprawiedliwości (Access to Justice) od lat 90. reformowano angielskie i walijskie sądownictwo.

Palestra 3-4/2015, s. 214 - 215

O tajnym planie wyrwania Polski z rąk Stalina i możliwości wybuchu trzeciej wojny światowej

Andrzej Bąkowski

Dawno nie czytałem równie wnikliwie opracowanej publikacji historycznej, jak książka Jonathana Walkera pt. Trzecia wojna światowa. Tajny plan wyrwania Polski z rąk Stalina, wydanej przez cenione krakowskie wydawnictwo „Znak” w 2014 r. Autor to wybitny historyk angielski, członek Brytyjskiej Komisji Badania Historii Wojskowej. To już szósta książkowa pozycja historyczna Walkera. Jest on autorem głośnej publikacji książkowej pt. Polska osamotniona, w której przedstawił tragiczny los najbardziej wiernego sojusznika Wielkiej Brytanii podczas ostatniej wojny.

Palestra 3-4/2015, s. 216 - 222

Motyw intymny (cz. 2). Chwytał życie garściami, chwycił za mocno

Marek Sołtysik

Polska 1933. Ludzie, zwłaszcza ci, którzy gorączkowo i z konieczności chaotycznie, w rezultacie bezładnie szukali swojego miejsca w czynnym życiu, niezabezpieczeni materialnie, mając za cały majątek młodość oraz zdolności, których niestety nie da się wykorzystać, czuli się osamotnieni w całkiem niedawno odzyskanym, coraz słabszym państwie – swoim raczej wyłącznie z nazwy. Ich bezradność podkreślał niemożliwy do przygaszenia kontrast z beztrosko wystawnym życiem sanacyjnych panów i władców, „byczych chłopów”, ich rodzin, totumfackich, ich „koryntianek … A dodatkowo zza zachodniej granicy odzwierciedlona w oczach pierwszych fal uciekinierów z państwa Hitlera groza nazizmu, z jego antysemityzmem podniesionym do godności oficjalnego programu politycznego, z utworzonym przez hitlerowców obozem koncentracyjnym w Dachau, czyli faszyzm w dawkach uderzeniowych, który – pod znakiem krwawego topora – ciął wolną myśl, spopielał mądre i piękne książki.

Palestra 3-4/2015, s. 223 - 227

Czy święta własność prywatna w prawie rzymskim? (Na marginesie wywiadu z profesor Ewą Łętowską)

Witold Wołodkiewicz

Ciekawa i istotna dyskusja prowadzona w „Gazecie Wyborczej” dotycząca reprywatyzacji gruntów warszawskich, a w szczególności wywiad z profesor Ewą Łętowską (GW 14–15 lutego 2015 r.), przypomniała mi moje publikacje poruszające zagadnienie powoływania się na „świętą własność prywatną” wywodzącą się – rzekomo – z prawa rzymskiego.

Palestra 3-4/2015, s. 228 - 230

Zapomniany bohater adwokatury. Śmierć albo odcisk kciuka

Henryk Szczepański

Dr Stanisław Hul od 15 lat prowadził kancelarię adwokacką i notarialną w Chorzowie przy ulicy Sienkiewicza 1. Przez dwie kadencje był sekretarzem tutejszej palestry. Jesienią 1939 r., tak jak wszyscy mieszkańcy Śląska, został wezwany do złożenia „palcówki” – kwestionariusza, pod którym, prócz podpisu, składało się również odcisk kciuka. Jego wypełnienie oznaczało, że ankietowany, w większym lub mniejszym stopniu, czuje się Niemcem i prosi o wpisanie na Volkslistę. Mecenas Hul oświadczył, że jest Polakiem. Nie splamił kciuka tuszem. W grudniu w jego kancelarii i prywatnym mieszkaniu hitlerowscy policjanci przeprowadzili dwie rewizje, a po trzeciej, zaraz na początku 1940 r., uwięzili w kazamatach miejscowego gestapo.

Palestra 3-4/2015, s. 231 - 233

Białostocki adwokat, oficer rezerwy Wojska Polskiego zamordowany w Charkowie

Jerzy Korsak

Z historią miasta Białystok związanych jest wiele znanych i wybitnych osób, które w mieście tym lub w nieodległych okolicach białostockiej ziemi urodziły się, mieszkały lub pracowały i tu zmarły. Wystarczy wymienić choćby kilka najważniejszych i najbardziej znanych z naszej historii postaci. Ostatni król z rodu Jagiellonów Zygmunt August po śmierci swej ukochanej żony Barbary Radziwiłłówny ostatnie lata swego życia spędzał w pobliskim Tykocinie, a zmarł w niedalekim Knyszynie w roku 1572. W tym samym czasie mieszkał i tworzył w Tykocinie starosta tykociński, autor znanego utworu Dworzanin polski, Łukasz Górnicki. Był on jednocześnie zaufanym sekretarzem króla. Zmarł w tymże Tykocinie i według ówczesnych zwyczajów kazał się pochować na ścieżce do klasztoru bernardynów, mieszczącego się wówczas na nieistniejącej już od dawna, zalanej wyspie na Narwi. Ściśle z Białymstokiem związana jest dziewiętnastowieczna postać białostockiego lekarza Ludwika Zamenhofa, twórcy języka esperanto.

Palestra 3-4/2015, s. 232 - 235

Dariusz Kala, Emilia Kubicka (red.), Kultura języka polskiego w praktyce prawniczej

Andrzej Świątkowski

Do rąk czytelników trafiła książka niepozorna, ale wartościowa, o znacznej – choć „pośredniej” – przydatności dla praktyki. Nie jest to podręcznik ani dzieło aspirujące do jakiejkolwiek „kompletności”, autorzy i redaktorzy mają jednak pełną świadomość tego faktu. Wyświechtana formułka o „zapełnianiu dotkliwej luki na rynku” rzadko kiedy jest jednak tak trafna i prawdziwa, jak w tym przypadku.

Palestra 3-4/2015, s. 235 - 237

Nowe książki. Stanisław Balík (red.), Dějiny notářství v českých zemích;

Ewa Stawicka

Stanislav Balík, członek Kolegium redakcyjnego „Palestry”, praski praktykujący adwokat, były Prezes Czeskiej Izby Adwokackiej, a w latach 2004–2014 sędzia Trybunału Konstytucyjnego Republiki Czeskiej – jest zarazem historykiem prawa, wykładowcą kilku czeskich uniwersytetów i wychowawcą aplikantów adwokackich.

Palestra 3-4/2015, s. 237 - 237

Stanisław Balík, Stanislav Balík ml. Texty ke studiu světových právních dějin

Ewa Stawicka

Wspólna praca profesora Stanisłava Balíka, wybitnego czeskiego historyka prawa i jego syna, imiennika – adwokata, członka zagranicznego Kolegium redakcyjnego „Palestry”, również akademicko zajmującego się dziejami prawa, to pomoc naukowa nie tylko dla studentów, lecz także dla wszystkich prawników i historyków, których ta dziedzina interesuje. Na niespełna trzystu stronicach pomieszczono syntetyczne opisy najważniejszych tekstów składających się na światowy dorobek prawniczo-ustrojowy, z obszernymi cytatami ich fragmentów.

Palestra 3-4/2015, s. 239 - 242

Konferencja naukowa „Postępowanie odwoławcze w procesie karnym – u progu nowych wyzwań”, Gdańsk, 25–26 września 2014 r.

Maciej Fingas

Zorganizowana przez Katedrę Prawa Karnego Procesowego i Kryminalistyki Uniwersytetu Gdańskiego konferencja naukowa poświęcona została w całości tematyce istotnych zmian normatywnych, które nastąpią w obszarze systemu zwyczajnych oraz nadzwyczajnych środków odwoławczych wraz z wejściem w życie z dniem 1 lipca 2015 r. wielkiej nowelizacji Kodeksu postępowania karnego. Równie istotnym asumptem do organizacji konferencji była chęć upamiętnienia Profesora Jana Grajewskiego (1932–2009), wieloletniego kierownika naszej Katedry, Sędziego Izby Karnej Sądu Najwyższego w latach 1990–2000, wybitnego karnisty i wychowawcy wielu pokoleń gdańskich prawników. Obrady zaszczyciło swoją obecnością grono ponad sześćdziesięciu znakomitych przedstawicieli nauki oraz praktyki.

Palestra 3-4/2015, s. 242 - 244

Konferencja „Tajemnica powierzona przedstawicielowi zawodu zaufania publicznego”, Łódź, 5 listopada 2014 r.

Bernard Piechota

Konferencja o aktualnej regulacji i problematyce funkcjonowania tajemnicy zawodowej przedstawicieli tzw. zawodów zaufania publicznego odbyła się w dniu 5 listopada 2014 r. w sali Rady Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego. Jej organizatorem było Łódzkie Porozumienie Samorządów Zawodów Zaufania Publicznego.

Palestra 3-4/2015, s. 244 - 246

Konferencja „Jak daleko sięgnie państwo? Retencja danych, bilingi, inwigilacja a gwarancje praw i wolności obywatelskich”, Warszawa, 10 grudnia 2014 r.

Joanna Sędek

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 30 lipca 2014 r. (K 23/11), dotyczący retencji danych, powinien nieść za sobą kompleksowe i rzetelne zmiany w przepisach – zauważyli uczestnicy konferencji. Wskazali, że najważniejsze jest wprowadzenie niezależnego organu kontroli oraz stworzenie katalogu przestępstw objętych retencją.

Palestra 3-4/2015, s. 246 - 248

Konferencja „Tajemnica adwokacka – absolutna czy względna?”, Wrocław, 12 grudnia 2014 r.

Izabela Matjasik

W konferencji uczestniczyli adwokaci, prokuratorzy i sędziowie, m.in. adw. Jerzy Zięba, członek Prezydium NRA, adw. Edward Rzepka, dziekan ORA w Kielcach, adw. Jerzy Naumann, adw. Radosław Baszuk, wiceprezes Wyższego Sądu Dyscyplinarnego, prof. UWr dr hab. Jerzy Skorupka.

Palestra 3-4/2015, s. 249 - 250

Posiedzenie Plenarne NRA

Andrzej Bąkowski

Protokół z posiedzenia plenarnego Naczelnej Rady Adwokackiej w Krakowie w dniu 22 listopada 2014 r.

Palestra 3-4/2015, s. 251 - 254

Z posiedzeń Prezydium NRA

Andrzej Bąkowski

Protokół z posiedzenia Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej w dniu 16 grudnia 2014 r.

Palestra 3-4/2015, s. 255 - 257

O Dniach Kultury Adwokatury w Krakowie

Andrzej Malicki

Okręgowa Rada Adwokacka w Krakowie przy okazji posiedzenia Naczelnej Rady Adwokackiej zorganizowała w tym królewskim mieście w dniu 22 listopada 2014 r. kolejne Dni Kultury Adwokatury. Krakowskie Dni Kultury obejmowały wiele imprez. Trwały od czwartku 20 listopada 2014 r. do niedzieli 23 listopada 2014 r. Jak zwykle imprezy te były inspirowane przez adw. Stanisława Kłysa, członka NRA, nie bez przyczyny określanego mianem „ministra kultury Adwokatury”.

Palestra 3-4/2015, s. 258 - 261

Polscy adwokaci w Auschwitz-Birkenau

Jan Kuklewicz

Rocznice zazwyczaj w sposób szczególny czynią możliwym zrealizowanie określonych przedsięwzięć, ale to, że do rąk Państwa trafi wyjątkowa – z racji na jej treść – publikacja w 70. rocznicę wyzwolenia obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz-Birkenau, nie jest efektem związanej tylko z nią determinacji; bardziej realizacji przesłań nakazujących nam, adwokatom, pielęgnować pamięć o historii i minionych doświadczeniach, mających znaczenie także współcześnie dla polskiej Palestry.

Palestra 3-4/2015, s. 262 - 264

Jubileusz 75. urodzin Profesora Andrzeja Zielińskiego

Aleksandra Klich
Marcin Białecki

W dniu 21 listopada 2014 r. w Starej Auli Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Uniwersytetu Szczecińskiego w Szczecinie odbyła się uroczystość z okazji jubileuszu 75. urodzin Profesora Andrzeja Zielińskiego, połączona z wręczeniem Księgi Jubileuszowej Aequitas sequitur legem, która ukazała się nakładem wydawnictwa C. H. Beck. Redaktorami monografii są Pani Profesor Kinga Flaga-Gieruszyńska – Kierownik Katedry Postępowania Cywilnego na WPiA Uniwersytetu Szczecińskiego oraz Pan Profesor Grzegorz Jędrejek – Kierownik Katedry Postępowania Cywilnego na WPiA Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.

Palestra 3-4/2015, s. 264 - 266

Niezłomni – Historie wyklęte Muzeum Armii Krajowej im. gen. Emila Fieldorfa „Nila” w Krakowie

Marek Bojdecki

W dniu 24 lutego 2015 r. została otwarta wystawa poświęcona zrzeszeniu „Wolność i Niezawisłość” i Żołnierzom Wyklętym. Data i tematyka ekspozycji nie są przypadkowe, w 2015 r. przypada bowiem 70. rocznica utworzenia WiN. Była to organizacja cywilno-wojskowa o charakterze antykomunistycznym, która powstała 2 września 1945 r.

Palestra 3-4/2015, s. 266 - 266

Piłkarski Turniej Prawników w Przemyślu, Przemyśl 2015

Janusz Czarniecki

21 lutego 2015 r. w Przemyskim Ośrodku Sportu i Rekreacji odbył się II Turniej Prawników w Piłce Nożnej. Zawody zorganizowano pod patronatem Prezesa Sądu Okręgowego w Przemyślu, przy wsparciu Zrzeszenia Prawników Polskich – Oddział w Rzeszowie, a także Okręgowej Rady Adwokackiej w Rzeszowie, Okręgowej Izby Radców Prawnych w Rzeszowie, Rady Izby Komorniczej w Rzeszowie oraz Izby Notarialnej w Rzeszowie.

Palestra 3-4/2015, s. 267 - 267

Adwokat Dominika Stępińska-Duch we władzach CCBE

6 lutego br. ogłoszono, że adwokat Dominika Stępińska-Duch została zastępcą przewodniczącego Komisji Access to Justice przy Radzie Adwokatur i Stowarzyszeń Prawniczych Europy (CCBE), która zajmuje się m.in. szeroko rozumianą pomocą prawną, roszczeniami zbiorowymi, alternatywnymi rozwiązaniami sporów oraz monitoruje inicjatywy Unii Europejskiej z zakresu dostępu do wymiaru sprawiedliwości dla obywateli.