Zainstaluj aplikację Palestra na swoim urządzeniu

Palestra
3/2016

Fragment dekoracji „sarkofagu laterańskiego 174” w Rzymie Fot. Maciej Jońca

Pełny spis treści

Chess-boxing around the rule of law – Polish constitutionalism at trial**
  • Arkadiusz Radwan
Artykuł stanowi próbę rekonstrukcji faktograficznej oraz analizy prawnej i politycznej sporu o obsadę stanowisk sędziowskich oraz o ustrojowy kształt Trybunał Konstytucyjny, który to spór rozgorzał w połowie 2015 r. i eskalował od czasu wyborów parlamentarnych jesienią 2015 r. Artykuł przedstawia mechanizmy oportunistycznych zachowań dwóch głównych partii w polskim parlamencie polegające na instrumentalizacji prawa dla realizacji celów politycznych. Badaniu podlega także rola dwóch kolejnych prezydentów uczestniczących w sporze politycznym i prawnym, a także postawa samego Trybunału Konstytucyjnego. Analiza prawna i polityczna jest ulokowana w kontekście sporu światopoglądowego o charakterze trybalnym, dzielącego polskie społeczeństwo, głównie co do oceny transformacji ustrojowej kraju po roku 1989.
Kierunki zmian w organizacji zarządzania korporacyjnymi składnikami majątku państwa w kontekście Wytycznych OECD dotyczących nadzoru korporacyjnego w przedsiębiorstwach publicznych (cz. 2)
  • Filip Grzegorczyk
Inspiracją do opracowania tego dokumentu była publiczna debata na temat zarządzania aktywami korporacyjnymi Skarbu Państwa. Obecny stan spraw i publicznych wniosków został oceniony w kontekście Wytycznych OECD z 2015 r. W sprawie ładu korporacyjnego w przedsiębiorstwach państwowych. Wyniki badań pokazują, że większość Wytycznych wymaga rzeczywistego wdrożenia, ale niektóre z nich wymagają dalszej dyskusji z uwzględnieniem warunków krajowych.
Rola kuratora dla doręczeń w postępowaniu cywilnym w kontekście zabezpieczenia interesu reprezentowanej strony
  • Dominika Rydlichowska
W artykule rozważana jest rola kuratora sądowego w postępowaniu cywilnym. Kurator wyznaczany jest przez sąd do reprezentowania strony nieobecnej przed sądem w postępowaniu cywilnym, co oznacza, że działa on w imieniu osoby reprezentowanej. To jest powód, dla którego kurator powinien mieć przynajmniej podstawową wiedzę na temat postępowania cywilnego. Sąd, który powołuje kuratora sądowego, powinien wskazać osobę, która gwarantuje należyte wykonywanie swoich obowiązków. Kurator sądowy powinien być wybrany przede wszystkim z grona rodziny osoby nieobecnej, następnie z grona przedstawicieli samorządu prawniczego, a dopiero na końcu rozważany winien być jego wybór spośród pracowników sądu.
Charakterystyka sytuacji prawnej małżonka-wspólnika spółki cywilnej
  • Martyna Borowiecka
W tym artykule przedstawiono sytuację prawną małżonka będącego wspólnikiem spółki cywilnej, a także sytuację prawną małżonków będących partnerami w utworzonej przez nich spółce cywilnej. Pod dyskusję poddano stosowanie tzw. „Praw spółkowych” w odniesieniu do momentu ustanowienia spółki cywilnej. Artykuł zawiera opis odpowiedzialności małżonka będącego wspólnikiem spółki cywilnej, a także opis sytuacji prawnej małżonków, którzy są wspólnikami utworzonej przez nich spółki cywilnej. Artykułów skupia się na istnieniu poważnych problemów związanych z określaniem odpowiedzialności wspólników spółki cywilnej będących małżonkami. Problemy te pojawiają się zwłaszcza wtedy, gdy spółka cywilna została utworzona poprzez wkłady stanowiące składniki majątku wspólności majątkowej małżeńskiej.
Sprawy „półkowe” supermarketów, czyli pobieranie innych niż marża handlowa opłat za przyjęcie towaru do sprzedaży jako czyn nieuczciwej konkurencji
  • Justyna Kornaszewska
Sprawy „półkowe” supermarketów zwane „opłatami półkowymi w supermarketach”, które stanowią opłaty inne niż opłaty marży brutto za otrzymanie towaru na sprzedaż, są ukryte w umowach pod wieloma nazwami, najczęściej jako usługa konsultingowa, reklama, opłaty logistyczne lub ochrona asortymentu. Dostawcy często nie wiedzą, jak się bronić przed wykorzystaniem przez sieci handlowe. Zgodnie z polskim prawem „opłaty półkowe” są niezgodne z prawem, co zostało wyraźnie określone w art. 15 ust. 1 pkt 4 ustawy o nieuczciwej konkurencji z dnia 16 kwietnia 1993 r., który stanowi, że „Czynem nieuczciwej konkurencji jest utrudnianie innym przedsiębiorcom dostępu do rynku, w szczególności przez pobieranie innych niż marża handlowa opłat za przyjęcie towaru do sprzedaży”. Intencją ustawodawcy stanowiącego ten przepis było zapobieżenie praktykom sieci handlowych, które zmuszały dostawców do płacenia różnego rodzaju opłat. Ustawodawca nie ingerował w wysokość ustalonych marż lub cen. Przeniesienie na dostawców obciążeń finansowych, na przykład związanych z promocją towarów, narusza podstawowe zasady przepływów handlowych.
Prawo do wyboru obrońcy z urzędu
  • Michał Piech
Artykuł dotyczy prawa do wyboru obrońcy z urzędu. Obecnie nie ma takiego przepisu w postępowaniu karnym. Poprzez artykuł 89 polskiego postępowania karnego można skorzystać z artykułu 117³ § 3 polskiego postępowania cywilnego. Oskarżony (podejrzany) w polskim postępowaniu karnym jest jedynym, który nie ma możliwości wyboru pełnomocnika sądowego. Relacje między klientem a adwokatem oparte są na wzajemnym zaufaniu. Uważam, że pozwany powinien mieć prawo wyboru obrońcy z urzędu. Przyczyniłoby się to dla dobra systemu wymiaru sprawiedliwości jak również uczciwości w postępowaniu karnym.
Problematyka kwalifikowania osadzonych do kategorii tzw. więźniów niebezpiecznych w świetle obowiązującego ustawodawstwa i planowanych zmian w prawie karnym wykonawczym
  • Tomasz Artaszewicz-Zawisza
Aby skutecznie poradzić sobie z problemem tzw. Niebezpiecznych więźniów, prawo musi odpowiednio określać warunki ich izolacji, a zwłaszcza kryteria, na podstawie których skazani i zatrzymani powinni być zakwalifikowani do tej kategorii. Celem tego artykułu jest przedstawienie i analiza tych zasad kwalifikacji w polskim prawie penitencjarnym, z uwzględnieniem treści orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawach Piechowicz przeciwko Polsce (nr 20071/07) i Horych przeciwko. Polsce (nr 13621/08) z 17 kwietnia 2012 r. oraz planowane zmiany legislacyjne i ich postępy.
Uzasadnienie decyzji interpretacyjnych
  • Krzysztof Tapek
Termin „uzasadnienie” oznacza rozumowanie polegające na sprecyzowaniu argumentów na poparcie niektórych opinii (wyroków). W polskiej teorii prawa przedstawiono sześć modeli uzasadnienia decyzji interpretacyjnych. Przedmiotem analizy są: słabe i silne uzasadnienie, heurystyka i kolejne, dyskursywne i monologiczne. W drugiej części pracy analiza teoretyczna dotycząca uzasadnienia decyzji interpretacyjnych została odniesiona do uzasadnienia wyroku i jego wad jako podstaw do uchylenia wyroku.
Bałagan, ale nie w aktach
  • Krzysztof Wójcik
Z zażenowaniem przeczytałem publikację zatytułowaną Czy ktoś chce wprowadzić bałagan w akta postępowania przygotowawczego? autorstwa Małgorzaty Szeroczyńskiej, zamieszczoną w nr. 9–10/2015 „Palestry”. Odczucie to nie było związane z treścią opisanego w artykule zarządzenia nr 48/15 Prokuratora Generalnego z dnia 24 czerwca 2015 r. w sprawie organizacji i zakresu działania sekretariatów oraz innych działów administracji powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury, zwanego dalej zarządzeniem, lecz poziomem tego tekstu, który napisany został przez prokuratora sprawującego funkcję kierowniczą, co stwierdzam z tym większą przykrością.
Jeszcze parę słów o układaniu akt postępowania karnego
  • Małgorzata Szeroczyńska
Replika do tekstu Krzysztofa Wójcika Bałagan, ale nie w aktach Dobrze, że Zastępca Dyrektora Departamentu Organizacji i Wizytacji Pracy Prokuratury Generalnej, Krzysztof Wójcik, zareagował na mój tekst. Świadczy to o tym, że za wprowadzeniem Zarządzenia nr 48/15, w szczególności w jego części dotyczącej prowadzenia akt postępowania karnego, stała jakaś idea wyższa. Szkoda, że tą ideą nie było przestrzeganie praw stron i wola zapewnienia im łatwego dostępu do zrozumiałych informacji w postaci ułożenia akt w sposób logiczny, ani nawet szacunek do czasu pracy prokuratorów, urzędników prokuratur, funkcjonariuszy innych organów prowadzących postępowania karne czy sądów, ale podporządkowanie programowi informatycznemu służącemu do digitalizacji akt.
Przerwa biegu terminu do umorzenia zawieszonego postępowania z art. 182 § 1 k.p.c. a skuteczność wniosku o podjęcie zawieszonego postępowania
  • Piotr Rylski
W praktyce sądowej niezwykle doniosłe znaczenie ma zagadnienie dotyczące skutków zgłoszenia wniosku o podjęcie postępowania, które zostało zawieszone na podstawie art. 177 § 1 pkt 6 k.p.c. Zgodnie bowiem z art. 182 § 1 k.p.c. sąd umarza postępowanie zawieszone na zgodny wniosek stron lub na wniosek spadkobiercy, jak również z przyczyn wskazanych w art. 177 § 1 pkt 5 i 6, jeżeli wniosek o podjęcie postępowania nie został zgłoszony w ciągu roku od daty postanowienia o zawieszeniu.
Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 28 listopada 2014 r., I CSK 33/14*
  • Joanna Kisielińska
Teza glosowanego wyroku brzmi: „Przyszły wierzyciel” w rozumieniu art. 530 k.c. to taki, którego wierzytelność nie istniała jeszcze w sensie prawnym w chwili podejmowania przez dłużnika czynności prawnej krzywdzącej wierzyciela.
Glosa do wyroku Europejskiego Trybunału praw człowieka w sprawie Haldimann i inni przeciwko Szwajcarii z 24 lutego 2015 r., skarga nr 21830/09
  • Kornelia Grabowska
Glosowany wyrok dotyczy skazania czterech dziennikarzy w związku z przeprowadzoną przez nich prowokacją. Szwajcarski Sąd Federalny uznał, że w przedmiotowej sprawie interes publiczny w postaci przestrogi dla konsumentów przeważał nad interesem indywidualnym, jednak dziennikarze powinni sięgnąć po mniej dolegliwy dla brokera ubezpieczeń i jego życia prywatnego środek zdobywania informacji. Według skarżących stanowiło to naruszenie swobody wypowiedzi, tj. art. 10 Konwencji. W glosowanej sprawie poruszona została także kwestia niezakazanego w prawie szwajcarskim korzystania przez dziennikarzy z ukrytej kamery i umożliwienia jej użycia w pewnych okolicznościach.
Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 18 lipca 2013 r., III K 92/13
  • Agnieszka Łozińska-Piekarska
Teza glosowanego wyroku brzmi: Brak spełnienia wszystkich warunków, jakie powinny zostać zapewnione przy okazaniu, nie musi prowadzić do dyskwalifikacji wartości dowodowej tej czynności procesowej.
Przegląd orzecznictwa Sądu Najwyższego w sprawach cywilnych
  • Monika Strus-Wołos
Zakres przedmiotowy przepisów o zgodzie na używanie w firmie nazwiska. Granica skuteczności woli wyrażonej konkludentnie W wyroku z 29 maja 2015 r., V CSK 524/14, Sąd Najwyższy przesądził, że przepis art. 438 § 1 k.c. ma zastosowanie nie tylko do spółek osobowych, ale również do kapitałowych. Przypomnijmy – przepis ten stanowi, że w razie utraty członkostwa przez wspólnika, którego nazwisko było umieszczone w firmie, spółka może je zachować w firmie tylko za pisemną zgodą tego wspólnika.
Przegląd orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego
  • Zbigniew Szonert
Warunki wszczęcia postępowania z wniosku o udzielenie interpretacji podatkowej. Wyrokiem z 5 czerwca 2013 r. o sygn. III SA/Wa 439/13 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę M. R. (dalej: skarżący) na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, działającego z upoważnienia Ministra Finansów (dalej: organ) z 14 stycznia 2013 r. o nr (...) w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie wniosku o udzielenie interpretacji indywidualnej. Jako podstawę prawną powołano art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.; w skrócie: p.p.s.a.).
Czy możliwe jest stwierdzenie przez sąd nieważności samego skutku rzeczowego, bez unieważnienia samej czynności prawnej bądź zdarzenia prawnego?
  • Ewa Stawicka
Sąd Najwyższy w orzeczeniu oznaczonym sygnaturą III CZP 80/15 zajął stanowisko odnoszące się do sytuacji dosyć wyjątkowej, acz prawnie i ekonomicznie niezwykle doniosłej, polegającej na tym, że dla nieruchomości stanowiącej składnik majątku spółki prawa handlowego nie uzyskano zezwolenia na jej nabycie przez cudzoziemca, choć podmiot właścicielski został w wyniku fuzji całkowicie wchłonięty przez spółkę cudzoziemską.
Świat wartości George’a Gildera
  • Andrzej Tomaszek
Każdy, kto chce odetchnąć od populistycznej demagogii, może sięgnąć po polskie wydania dwóch prac George’a Gildera – szczególnie cenionej przez Ronalda Reagana, pt. Bogactwo i nędza z 1981 roku, w wersji zmienionej w 2012 roku, opatrzonej podtytułem Nowe wydanie na XXI wiek (Wealth and Poverty. A New Edition for the Twenty First Century, tłum. Jerzy Strzelecki, Warszawa 2015, wyd. Fijor Publishing) i nowej, pochodzącej z 2013 roku, pt. Wiedza i władza.
Jak się hipnotyzuje bezrobotnego fryzjera
  • Marek Sołtysik
– Teraz będzie mój koniec – usłyszała słowa wypowiadane przez syna. Roman, dwudziestotrzyletni, odkąd rok temu stracił pracę, codziennie wychodził rano, a kiedy już robiło się ciemno, wracał do domu w dziwnym stanie, którego nie można było tłumaczyć pijaństwem. Raczej nie czuć było od niego alkoholu, a bredził.
Wojciech Kotowski, Problematyka wypadków drogowych
  • Lech Paprzycki
Przygotowanie tej recenzji, z jednej strony, jest zadaniem niezwykle prostym, bo mamy w tym przypadku do czynienia z wyśmienitym Autorem, znawcą problematyki wypadków drogowych i oryginalną, w istocie, monografią, rozważającą w zasadzie wszystkie istotne aspekty takich wypadków, ale, z drugiej, zadaniem niezwykle trudnym, bo oprócz celowości zaprezentowania kilkudziesięciu składających się na tę książkę opracowań szczegółowych i oceny stanowiska Autora w bardzo wielu kwestiach konieczne było zaprezentowanie własnych poglądów w kilku co najmniej najważniejszych sprawach.
Wojciech Radecki, Ochrona środowiska w polskim, czeskim i słowackim prawie karnym. Studium prawnoporównawcze
  • Daria Danecka
Trudno znaleźć w nauce prawa monografię, która stanowiłaby całościowe opracowanie poświęcone komparatystycznym badaniom prawa karnego środowiska w Polsce, Czechach i na Słowacji. Omawiana praca tę lukę wypełnia.
Martin Rája, V čele občanských elit. Advokáti a společnost na Moravě v letech 1869–1914
  • Ewa Stawicka
Uczestnikiem dorocznej czesko-słowacko- ‑polskiej konferencji poświęconej dziejom adwokatury, która odbyła się w listopadzie 2015 roku w Pilźnie, był między innymi młody historyk Martin Rája. Była to dlań okazja do zaprezentowania efektu siedmioletniej samodzielnej pracy badawczej, którym jest blisko czterystustronicowa pozycja ukazująca tło polityczno-społeczne, warunki życia i zarobkowania, a nade wszystko – sposób funkcjonowania w zawodzie adwokatów morawskich od drugiej połowy XIX wieku aż po wybuch I wojny światowej.
Posiedzenie plenarne Naczelnej Rady Adwokackiej Warszawa, 16 września 2017 r.
  • Andrzej Bąkowski
Posiedzenie plenarne Naczelnej Rady Adwokackiej w Gdańsku w dniu 13 listopada 2015 r. Posiedzenie NRA otworzył prezes NRA adw. Andrzej Zwara, który po powitaniu przybyłych członków NRA i zaproszonych gości poprosił zebranych o uczczenie minutą ciszy pamięci zmarłej adwokat dr hab. Moniki Zbrojewskiej, Sekretarz Ośrodka Badawczego Adwokatury, co też uczyniono.
Wizerunkowa ofensywa Adwokatury
  • Anisa Gnacikowska
Samorząd adwokacki doskonale rozumie, jak ważne jest wzmocnienie wizerunku adwokatury na tle innych zawodów prawniczych i traktuje tę kwestię jako jedno z priorytetowych działań. Wskazują na to zarówno uchwała programowa Krajowego Zjazdu Adwokatury z 2013 roku, jak i wyniki ankiety dotyczącej strategii adwokatury na najbliższe lata, przygotowanej przez zespół pod kierownictwem adw. prof. Macieja Gutowskiego, dziekana ORA w Poznaniu. W ostatnim czasie pierwsze próby, na skalę lokalną, przeprowadziło już kilka izb. Były to m.in. izba katowicka, łódzka, warszawska czy ostatnio wielkopolska. Każde tego typu działanie jest potrzebne, ale oczywiste jest, że najbardziej zauważalna będzie kampania ogólnopolska, która rozpocznie się 4 kwietnia.
Czyste ręce prefekta Judei
  • Maciej Jońca
Gest umycia rąk przez Poncjusza Piłata od wieków postrzegany jest jako symbol małości, oportunizmu i ucieczki przed odpowiedzialnością. A jednak choć rzymski namiestnik, oddający los niewinnego człowieka w ręce rozwrzeszczanego motłochu, wywołuje rozczarowanie, to przecież nie wzbudza niechęci. Wszak mimowolnie znalazł się w sytuacji, która go przerosła. Kto wie – jesteśmy skłonni pomyśleć – jak sami zachowalibyśmy się na jego miejscu?

Informacja o plikach cookies

W ramach Strony stosujemy pliki cookies. Korzystanie ze Strony bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza zgodę na ich zapis lub wykorzystanie. Możecie Państwo dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies w przeglądarce internetowej w każdym czasie. Więcej szczegółów w "Polityce Prywatności".