Zainstaluj aplikację Palestra na swoim urządzeniu

Palestra
4/2017

Projekt okładki: Krzysztof Ciesielski

Pełny spis treści

Na dwudziestolecie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
  • Czesław Jaworski
2 kwietnia 1997 r. Zgromadzenie Narodowe, składające się z posłów i senatorów, uchwaliło ustawę zasadniczą – Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. Za przyjęciem Konstytucji było 451 członków Zgromadzenia Narodowego, 40 było przeciwnych, a 6 wstrzymało się od głosu. 25 maja w referendum konstytucyjnym naród przyjął Konstytucję RP. W głosowaniu wzięło udział 12 130 200 osób, tj. 42,86% wszystkich uprawnionych do głosowania.
Konstytucja z 1997 r. a model kontroli konstytucyjności prawa
  • Piotr Kardas
  • Maciej Gutowski
Opracowanie zostało poświęcone analizie modelu kontroli konstytucyjności prawa wynikającego z wiążących regulacji Konstytucji z 1997 roku. Opartych na zasadzie nadrzędności i bezpośredniości stosowania Konstytucji wyrażonych w art. 8 Konstytucji RP, jak również postanowień art. 178 par. 1, art. 188 i art. 193 Konstytucji RP, nadto zostało omówione czy Konstytucja RP zawiera jednolity model scentralizowanej kontroli konstytucyjności ustawodawstwa przeprowadzany przez Trybunał Konstytucyjny. Odnosząc się do wspomnianych powyżej zasada i pojęcia roszczenia do słuszności prawa i prawidłowych orzeczeń zostało zaprezentowane, że Konstytucja RP bazuje na mieszanym modelu kontroli, w którym w skrócie w wymiarze ogólnym kontrola konstytucyjności jest przeprowadzana przez Trybunał Konstytucyjny a w danych, indywidualnych przypadkach przeprowadzana jest przez sądy powszechne i sądy administracyjne. Przyjmując koncept prokonstytucyjnej interpretacji zostało wskazane, że w przypadkach, w których nie ma możliwości zrekonstruowania normy zgodnej z Konstytucją RP, a jej zastosowanie prowadziłoby do wydania złej decyzji procesowej, naruszającej konstytucyjnie chronione prawa i wolności jednostki, sąd ma możliwość odmówić zastosowania takiej niekonstytucyjnej regulacji. Jednakże, zostało podkreślone, że taka odmowa zastosowania niekonstytucyjnej regulacji jest wyłącznie ważna w pojedynczym przypadku i nie powinna wyłączać możliwości oceny zgodności takiej regulacji z Konstytucją RP w scentralizowanej kontroli przeprowadzanej przez Trybunał Konstytucyjny. W końcu wywód zawiera konkluzje wskazującą na funkcjonowanie mieszanego modelu kontroli konstytucyjności prawa na kanwie Konstytucji RP z 1997 r.
Przypisanie osobie prawnej odpowiedzialności deliktowej na zasadzie winy za czyn własny
  • Mariusz Zelek
Artykuł omawia kwestie związane z przypisaniem osobie prawnej odpowiedzialności deliktowej za zawinione zachowanie jej organu (części władzy) na podstawie art. 416 Kodeksu cywilnego. Artykuł wyjaśnia znaczenie terminu „organ” zastosowanego w tym przepisie. Ponadto analizuje kryteria przypisania osobie prawnej czynu niezgodnego z prawem (przestępstwa) dokonanego przez członka jej organu. Praca opisuje zarówno kryteria, które należy spełnić, aby uzyskać status członka organu prawnego, jak i te związane z zachowaniem osoby fizycznej, która jest członkiem tego organu.
Reforma unormowań poświęconych środkom zabezpieczającym z 20 lutego 2015 r. (cz. 1)
  • Piotr Góralski
Artykuł zawiera omówienie głównych zmian uchwalonych w ramach nowelizacji do Kodeksu Karnego z 20 lutego 2015 roku dotyczących środków zabezpieczających. Po pierwsze, uwaga została skupiona na podstawowych różnicach w projektach aktów prawnych odnoszącego się do zmian w regulacjach zawartych w Rozdziale 10 Kodeksu Karnego, które zostały przygotowane i opublikowane w latach 2012 – 2014. Następnie w artykule został zdefiniowany zakres potrzebnych zmian odnoszących się do środków zabezpieczających zaproponowanych w ostatnich kilku latach jako porównanie do zmian aktualnie wprowadzonych. Ponieważ wiele nowych przepisów dotyczących środków zabezpieczających okazało się wadliwych, zasugerowano powrót do poprzednich przepisów zawartych w rozdziale 10 Kodeksu karnego i późniejsze stopniowe dostosowywanie niektórych niedoskonałych przewidzianych w nich środków.
Upojenie alkoholowe a poczytalność – problemy orzecznicze
  • Marcin Kamiński
Alkohol jest bodźcem, który zwiększa agresję wśród ludzi. Jego konsumpcja spośród innych substancji powoduje agresywne zachowanie u osób, u których nigdy wcześniej nie występowały agresywne zachowania. Według policyjnych statystyk, około 81 % dorosłych podejrzanych podczas popełniania przestępstwa znajduje się pod wpływem alkoholu. Orzecznictwo traktuje upojenie alkoholowe w niespójny sposób. Jednakże wyróżnia kilka jego typów. Dlatego też, zawsze wymaga się skonsultowania z biegłymi psychiatrami, którzy określą typ upojenia i jego wpływ na poczytalność przestępcy.
Wartość przedsiębiorcy przekształcanego w kontekście jego zdolności przekształceniowej
  • Marcin Cichoński
  • Justyna Węgrzynowicz-Cichońska
Celem niniejszego artykuły jest odpowiedź na pytanie czy proces przekształceniowy jednoosobowego przedsiębiorcy w jedynego udziałowca w spółce może zostać przeprowadzony na innej podstawie niż wartość bilansowa przekształcanego przedsiębiorcy. Później opisano zależność między wyceną spółki a kapitałem przekształconej spółki oraz przeanalizowano czy przedsiębiorca w trakcie przekształcenia, którego firma ma ujemną wartość bilansową, ma zdolność prawną do przekształcenia.
Bezumowne korzystanie z lokalu mieszkalnego – roszczenia właściciela, ich charakter i terminy przedawnienia
  • Piotr Soroka
  • Magdalena Korkuś
Niniejsza praca naukowa skupiona jest na roszczeniach właścicieli przeciwko osobom, które przebywają w ich lokal bez umowy. Problem jest bardzo powszechny w polskiej praktyce sądowej. Autorzy starają się zaprezentować aktualne stanowisko sądów i doktryny na omawiany problem, które nie jest spójne. Głównym źródłem problemy jest trudność rozróżnienia statusu prawnego osób przebywających bezprawnie (bez umowy) i osób, które nadal przebywają w lokalach po wygaśnięciu umowy
O stu latach Sądu Najwyższego (1917–2017)
  • Robert Jastrzębski
Wybuch I wojny światowej spowodował, że odżyły nadzieje Polaków na odzyskanie niepodległości. Po wycofaniu się z obszaru Królestwa Polskiego (Kongresowego) wojsk rosyjskich powstały na tym obszarze tzw. sądy obywatelskie, organizowane przez Wydział Sądowy Komitetu Obywatelskiego Warszawy, któremu przewodniczył adwokat Henryk Konic.
Wpływ Kodeksu karnego skarbowego na ustawodawstwo pokrewne
  • Joanna Brylak
Kodeks karny skarbowy jest ustawą kompleksowo regulującą prawo karne skarbowe. Z tej przyczyny dotyczy jego aspektu materialnego, procesowego i wykonawczego. Jako że deliktami skarbowymi są przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe (art. 1 § 1 k.k.s.), nie dziwi to, że z łatwością można w nim odnaleźć wiele zapożyczeń z Kodeksu karnego i Kodeksu postępowania karnego (co do przestępstw skarbowych) oraz z Kodeksu wykroczeń i Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia (co do wykroczeń skarbowych).
Glosa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 11 października 2016 r., K 24/15*
  • Marta Kolendowska-Matejczuk
Teza glosowanego wyroku: Art. 102 ust. 1 pkt 4 i ust. 1c ustawy z 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (j.t. Dz.U.2016.627, ze zm.) w związku z art. 135 ust. 1 pkt 1a lit. a ustawy z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (j.t. Dz.U.2012.1137, ze zm.): a) w zakresie, w jakim przewiduje stosowanie wobec tej samej osoby, za ten sam czyn, sankcji administracyjnej w postaci zatrzymania prawa jazdy i odpowiedzialności prawnokarnej za wykroczenie, jest zgodny z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i art. 4 ust. 1 Protokołu nr 7 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzonego 22 listopada 1984 r. w Strasburgu (Dz.U.2003.42.364) i art. 14 ust. 7 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych, otwartego do podpisu w Nowym Jorku 19 grudnia 1966 r. (Dz.U.1977.38.167); b) w zakresie, w jakim nie przewiduje sytuacji usprawiedliwiających – ze względu na stan wyższej konieczności – kierowanie pojazdem z przekroczeniem dopuszczalnej prędkości o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym, jest niezgodny z art. 2 i art. 45 ust. 1 Konstytucji .
Glosa do uchwały Sądu Najwyższego z 22 września 2016 r., III PZP 7/16
  • Tomasz Przesławski
Teza glosowanej uchwały: Stroną pozwaną w sprawie z odwołania funkcjonariusza Służby Więziennej od orzeczenia oraz postanowienia kończącego postępowanie dyscyplinarne jest Skarb Państwa – jednostka organizacyjna, której kierownik wydał to orzeczenie lub postanowienie (art. 263 ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej, tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 713 z późn. zm. w związku z art. 67 § 2 k.p.c.), a sądem właściwym do rozpoznania odwołania jest sąd okręgowy (art. 17 pkt 1 k.p.c.).
Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 30 marca 2015 r., II KK 36/15
  • Dobrochna Owsicka
Teza glosowanego wyroku: Nie można przyjąć, że wniosek o zezwolenie na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności, złożony w trybie art. 148 k.k.s., jest jednocześnie aktem oskarżenia albo akt ten zastępuje. Ustawodawca dał temu wyraz w art. 148 § 6 k.k.s., nie zezwalając sądowi na rozpoznanie sprawy na podstawie takiego wniosku, lecz nakazując, w przypadku jego nieuwzględnienia, niezwłoczny zwrot sprawy organowi wnoszącemu go. Dopiero skutkiem takiego zwrotu może być wniesienie aktu oskarżenia.
Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 16 października 2014 r., III CSK 301/13
  • Michał Niedośpiał
Teza omawianego postanowienia: Członek organu osoby prawnej w zasadzie może być świadkiem przy sporządzeniu testamentu, w którym została przewidziana dla tej osoby jakakolwiek korzyść. Podobnie w zasadzie może być świadkiem przy sporządzeniu testamentu członek korporacyjnej osoby prawnej, dla której została przewidziana korzyść w testamencie.
Przegląd orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego
  • Zbigniew Szonert
Zaskarżonym wyrokiem z 23 stycznia 2015 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę Miasta (...) na decyzję Mazowieckiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia (...) maja 2014 r., utrzymującą w mocy decyzję organu pierwszej instancji z dnia (...) marca 2014 r. w przedmiocie nałożenia obowiązku wykonania określonych robót budowlanych.
Przegląd orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w okresie styczeń–marzec 2017 r.
  • Michał Jackowski
W okresie od stycznia do marca 2017 r. Trybunał Konstytucyjny wydał jedynie 6 wyroków. Trudno odnaleźć ich wspólny mianownik. Należy jednak docenić, że po okresie milczenia przez ponad 2 miesiące TK rozpoczął pracę merytoryczną.
Pasażer sprawcą wypadku
  • Wojciech Kotowski
Wypadek drogowy ze skutkiem śmiertelnym, w którym zginął pasażer, początkowo był rozpoznawany jako przestępstwo z art. 177 § 2 k.k. w zw. z art. 178a k.k., popełnione przez kierującego samochodem osobowym. Dzięki jednak wnikliwości sądu, który do rekonstrukcji wypadku powołał biegłych z prawdziwego zdarzenia, zakończono postępowanie słusznym rozstrzygnięciem.
Prawo profesora contra jasnowidzenie agenta
  • Marek Sołtysik
Jesień 1921 w niepodległej Rzeczypospolitej – narastająca niepewność waluty, postępująca drożyzna, niemożność utrzymania rodzin z pensji na państwowych posadach (wyłączając rządowe) – oto więc nawet na spokojniejszych ziemiach dawnego zaboru austriackiego to nie był dobry czas dla prawego człowieka. Oszuści natomiast, malwersanci, osobnicy brylujący na czarnej giełdzie, szabrownicy, paskarze, handlarze niebrzydzący się lichwą i łapówkarstwem z dnia na dzień nabierali rumieńców.
Konferencja „Sędzia a Konstytucja. Kryzys sądownictwa konstytucyjnego a rozproszona kontrola zgodności prawa z Konstytucją”, Katowice, 3 marca 2017 r.
  • Dobrosława Tomzik
  • Natalia Weber
Po raz pierwszy w Katowicach, pod patronatem Pierwszej Prezes Sądu Najwyższego – prof. dr hab. Małgorzaty Gersdorf oraz Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego – prof. dr. hab. Marka Zirk-Sadowskiego, Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego, Naczelna Rada Adwokacka, Stowarzyszenie Sędziów Polskich „Iustitia”, Krajowa Rada Radców Prawnych, Rzecznik Praw Obywatelskich oraz Polska Akademia Umiejętności – stacja naukowa w Katowicach zorganizowali wspólnie ogólnopolską konferencję naukową oraz, co bardziej znaczące, skupiającą przedstawicieli wszystkich zawodów prawniczych z całej Polski.
Studencko-doktorancka konferencja naukowa „Proces karny 2020 – pożądany kształt procesu karnego w państwie prawnym”, Kraków, 9–11 marca 2017 r.
  • Mateusz Popiel
Szóstą Studencką Konferencję Karnoprocesową Katedry Postępowania Karnego UJ otworzył jej główny organizator i pomysłodawca cyklu dr hab. Andrzej Światłowski, prof. UJ. Obrady toczyły się w systemie sześciu sesji. Konferencja odbyła się – podobnie jak poprzednie – pod patronatem Naczelnej Rady Adwokackiej, a także Okręgowej Izby Radców Prawnych w Krakowie. Obrady rozpoczęły się w czwartek w nowym budynku Wydziału Prawa i Administracji UJ przy ul. Krupniczej, a następnie toczyły się w malowniczym ośrodku w Krakowie-Przegorzałach.
Z Posiedzeń Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej
  • Andrzej Bąkowski
Sekretarz NRA adw. Rafał Dębowski poinformował, że zgodnie z uchwałą NRA z października 2016 r. adw. dr Szymon Byczko i adw. dr hab. Jacek Skrzydło przygotowali wniosek do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie zgodności z Konstytucją RP i ustawą Prawo o adwokaturze przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie stawek adwokackich z urzędu i z wyboru.
Interpelacja poselska w sprawie tajemnicy adwokackiej
  • Czesław Jaworski
16 marca 2017 r. w Domu Technika NOT w Warszawie Polska Izba Inżynierów Budownictwa, z okazji 15-lecia utworzenia samorządu, zorganizowała ogólnopolską konferencję pt. „Etyka i odpowiedzialność zawodowa inżynierów budownictwa – fundamentem zaufania społecznego”.

Informacja o plikach cookies

W ramach Strony stosujemy pliki cookies. Korzystanie ze Strony bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza zgodę na ich zapis lub wykorzystanie. Możecie Państwo dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies w przeglądarce internetowej w każdym czasie. Więcej szczegółów w "Polityce Prywatności".