17 marca 2017 r. poseł Tomasz Jaskóła złożył interpelację (nr 9887) do ministra sprawiedliwości w sprawie tajemnicy adwokackiej, w której pytał:

1. Czy Ministerstwo Sprawiedliwości prowadzi statystyki dotyczące liczby adwokatów i radców prawnych zwolnionych z tajemnicy na zasadzie art. 180 k.p.k.?
2. Czy planowana jest nowelizacja art. 180 k.p.k. zapewniająca adwokatom i radcom prawnym pewność co do niemożności ich przesłuchania w trakcie procesu w charakterze świadka?

W odpowiedzi podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości adw. dr Marcin Warchoł stwierdził, że niecelowe jest podejmowanie prac legislacyjnych zmierzających do modyfikacji obowiązującego stanu prawnego w zakresie ochrony tajemnicy adwokackiej w postępowaniu karnym. Odnosząc się do pierwszego pytania, poinformował, że Ministerstwo Sprawiedliwości nie prowadzi statystyk dotyczących liczby adwokatów i radców prawnych zwolnionych z tajemnicy na zasadzie art. 180 k.p.k.

Uroczyste obchody 15-lecia utworzenia samorządu zawodowego inżynierów budownictwa

16 marca 2017 r. w Domu Technika NOT w Warszawie Polska Izba Inżynierów Budownictwa, z okazji 15-lecia utworzenia samorządu, zorganizowała ogólnopolską konferencję pt. „Etyka i odpowiedzialność zawodowa inżynierów budownictwa – fundamentem zaufania społecznego”.

Uroczystego otwarcia konferencji dokonał Andrzej Roch Dobrucki, prezes Krajowej Rady Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa, witając wszystkich licznie przybyłych, a wśród nich Ministra Infrastruktury i Budownictwa Andrzeja Adamczyka.

Konferencja podzielona została na pięć części tematycznych, nazwanych sesjami. W pierwszej sesji, poświęconej usytuowaniu problematyki etyki w odniesieniu do zawodów regulowanych, w tym zawodu inżyniera budownictwa, wygłoszone zostały trzy referaty: prof. Ireny Lipowicz, b. Rzecznik Praw Obywatelskich, pt. Powinności prawne a etyczne zawodów regulowanych, prof. Huberta Izdebskiego pt. Zakres i formy odpowiedzialności w zawodach regulowanych i prof. Kazimierza Flagi, b. rektora Politechniki Krakowskiej, pt. Praktyczny wymiar etyki i odpowiedzialności inżyniera budownictwa.

W sesji drugiej prof. Leszek Mellibruda omówił wyniki przeprowadzonej ankiety na temat Etyka i odpowiedzialność zawodowa inżynierów budownictwa w czasach złożonych przemian politycznych i gospodarczych, a następnie był moderatorem dyskusji, z udziałem 7 panelistów, poświęconej następującym zagadnieniom: Etyka zawodowa jako instrument zaufania inwestor – zleceniodawca; Kompetencje etyczne inżyniera budownictwa; Zachowania sprzeczne z normą etyczną wobec kształtowania prestiżu zawodu; Standardy i normy etyczne ujęte w kodeksach etyki i ich adekwatność do praktyki; Znaczenie stosowania zasad etyki zawodowej w budowaniu zaufania publicznego.

Rozbudowaną ankietę rozesłano drogą elektroniczną do wszystkich członków samorządu zawodowego inżynierów budownictwa, tj. do około 100 000 osób, a także do grupy biznesmenów i pracowników administracji publicznej. Odpowiedzi udzieliło 3735 inżynierów, 67 biznesmenów i 50 pracowników administracji. Wśród wielu wymienionych w ankiecie wartości etycznych odpowiadający na ankietę na pierwszych miejscach wskazali uczciwość, kulturę osobistą oraz godność ogólną i zawodową. Przestrzeganie norm etycznych i stosowanych w środowisku standardów ma istotne znaczenie dla budowania zaufania publicznego do członków samorządu zawodowego.

W sesji trzeciej, zatytułowanej Postępowanie dyscyplinarne na straży etyki i zaufania do zawodu inżyniera budownictwa – egzekwowanie odpowiedzialności, organizatorzy konferencji do dyskusji przedstawili następujące kwestie: Odpowiedzialność zawodowa wobec różnych kwalifikacji i uprawnień zawodowych; Odpowiedzialność karna a odpowiedzialność zawodowa w kontekście postępowań kodeksowych w ramach prawa karnego, cywilnego i administracyjnego; Odpowiedzialność zawodowa w kontekście umów o pracę, o dzieło i zlecenia; Korzyści ze stosowania procedury mediacyjnej w postępowaniu dyscyplinarnym; Organy dyscyplinarne oraz doświadczenia praktyczne rzecznika odpowiedzialności zawodowej i sądów dyscyplinarnych. Moderatorem była dr Barbara Pawlak, a wśród sześciu panelistów wystąpił b. prezes Naczelnej Rady Adwokackiej adw. Andrzej Zwara, bardzo znany i popularny w środowisku inżynierów budownictwa. Mimo różnych doświadczeń, tak pozytywnych, jak i negatywnych, dla przedstawicieli wszystkich samorządów zawodowych oczywiste wydają się dwie okoliczności: a) że postępowanie dyscyplinarne winno być sprawowane przez powołane do tego organy samorządowe; b) że właściwie stosowane postępowanie dyscyplinarne ma istotny wpływ na budowanie zaufania i opinii publicznej do samorządów zawodowych.

Czwarta i ostatnia sesja miała charakter bardziej specjalistyczny i dotyczyła etyki współpracy inżynierów różnych zawodów regulowanych dla kształtowania relacji w standardzie społecznej gospodarki rynkowej. Moderatorem był prof. Zygmunt Meyer, a swoje stanowisko reprezentowało aż dziewięciu panelistów wywodzących się z różnych grup zawodowych i grup interesów, w których działają polscy inżynierowie.

Konferencja zorganizowana została znakomicie pod każdym względem, a jej pewną nowością było śniadanie prasowe dla przedstawicieli mediów, na którym po raz pierwszy omówione zostały wyniki wyżej wspomnianej ankiety oraz szczegółowe problemy inżynierów budownictwa. Bardzo ciekawa i pożyteczna inicjatywa.

Każdy z uczestników konferencji otrzymał estetyczną teczkę, w której znalazły się niezbędne i pożyteczne materiały konferencyjne, m.in. Zasady Etyki Zawodowej Członków Izby Inżynierów Budownictwa z 1946 r., Kodeks postępowania europejskich inżynierów dyplomowanych wydany przez Europejską Radę Izb Inżynierów z 3 października 2008 r., Kodeks Etyki Amerykańskiego Stowarzyszenia Inżynierów Budownictwa, Ustawa o utworzeniu izb inżynierów w Badenii- ‑Wirtembergii z 28 marca 2011 r., Regulamin wykonywania zawodu Inżynierów Doradców oraz inne. Zawarte w tych materiałach niektóre zapisy o charakterze uniwersalnym mogłyby być wykorzystywane przy opracowywaniu nowych czy nowelizacji starych kodeksów etyki innych samorządów zawodowych. Na szczególne uznanie zasługuje Kodeks z 1946 r., napisany pięknym językiem i zawierający bogate treści etyczne i humanistyczne, aktualne również w XXI w.

Spośród wielu ważnych i interesujących wypowiedzi wybijał się referat prof. Ireny Lipowicz i w pewnym stopniu komplementarny referat prof. Huberta Izdebskiego.

Aktualna klasyfikacja zawodów na potrzeby rynku pracy wymienia 2455 zawodów i specjalności. Około 350 z nich należy do kategorii zawodów regulowanych przeniesionej do naszego prawa z prawa Unii Europejskiej. Zawód regulowany to taki zawód, którego wykonywanie uzależnione jest od posiadanych kwalifikacji i spełnienia innych warunków przewidzianych odpowiednią ustawą. Wśród tych zawodów wyróżnia się kategoria zawodów zaufania publicznego (art. 17 ust. 1 Konstytucji), dla których w drodze odrębnej ustawy tworzy się samorząd zawodowy w celu reprezentowania osób wykonujących dany zawód i sprawowania pieczy nad należytym wykonywaniem zawodu w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony (H. Izdebski). Według prof. Lipowicz zawody zaufania publicznego to grupa zawodów celowo wyodrębniona przez prawodawcę ze względu na ich znaczenie społeczne oraz wymagania fachowe (wysokie kwalifikacje zawodowe). Wyodrębnienie takiej grupy nie stanowi żadnego przywileju w sensie prawnym, ale dodatkowe prawa i obowiązki wykraczające poza standardową regulację stosunku pracy. W Polsce najbardziej znany jest samorząd terytorialny, jako ważna struktura władzy publicznej, a to przecież ten samorząd w powiązaniu z samorządami zawodowymi winny stanowić jeden z podstawowych filarów Rzeczypospolitej Polskiej. Samorządy zawodowe, aby sprostać stawianym przed nimi zadaniom i oczekiwaniom społecznym, winny wypracować wspólną platformę i podejmować skuteczne działania wymierzone m.in. przeciwko nadmiernej jurydyzacji głównych obszarów życia społecznego, wzrastającej omnipotencji państwa, wzrastającej presji na wymiar sprawiedliwości. Złudzeniem nazywa prof. Lipowicz założenie, że perfekcyjny, szczelny system prawa pozwoli uregulować wszystkie najbardziej niezwykłe przypadki. Dążenie do realizacji takiego założenia powoduje wyrafinowane sposoby obejścia prawa, wypaczające jego sens i znaczenie. Prowadzi to do erozji etosu zawodowego, co z kolei stanowi swoiste „zaproszenie” państwa do powodowania dalszej inflacji prawa i wkraczanie na obszary zastrzeżone dotychczas dla samorządów zawodowych.

Po opublikowaniu przez organizatorów Konferencji omawianych referatów i wniosków końcowych wypracowanych przez komisję wszystkie samorządy zawodowe winny dokonać szczegółowej analizy tych materiałów oraz zastanowić się nad bliższą współpracą dla osiągania wspólnych celów ważnych dla życia społecznego, politycznego i gospodarczego w naszym Kraju, zgodnych z porozumieniami międzynarodowymi, a przede wszystkim prawem Unii Europejskiej.