Zainstaluj aplikację Palestra na swoim urządzeniu

Palestra 4/2017

Studencko-doktorancka konferencja naukowa „Proces karny 2020 – pożądany kształt procesu karnego w państwie prawnym”, Kraków, 9–11 marca 2017 r.

Udostępnij

S zóstą Studencką Konferencję Karnoprocesową Katedry Postępowania Karnego UJ otworzył jej główny organizator i pomysłodawca cyklu dr hab. Andrzej Światłowski, prof. UJ. Obrady toczyły się w systemie sześciu sesji. Konferencja odbyła się – podobnie jak poprzednie – pod patronatem Naczelnej Rady Adwokackiej, a także Okręgowej Izby Radców Prawnych w Krakowie. Obrady rozpoczęły się w czwartek w nowym budynku Wydziału Prawa i Administracji UJ przy ul. Krupniczej, a następnie toczyły się w malowniczym ośrodku w Krakowie-Przegorzałach.

Jako pierwsi wystąpili Paulina Ogorzałek i Michał Basa, przedstawiając swą koncepcję przywrócenia instytucji nieważności do polskiej procedury karnej. Miałaby się ona opierać na zamkniętym katalogu trzech przesłanek (iudex inhabilis, osoba niezdolna lub nieuprawniona do orzekania; sąd niższego rzędu orzekł w sprawie sądu wyższego rzędu i wydanie orzeczenia wobec osoby niepodlegającej orzecznictwu sądów polskich). Następnie mgr Agnieszka Czyżewska-Skalska przedstawiła swój pomysł powrotu do ławy przysięgłych, przedstawiając szeroką argumentację za tą ideą, opartą m.in. na racjach historycznych i aksjologicznych. Na koniec panelu Jan Kluza przedstawił zasadę równości broni jako element warunkujący proces w państwie prawnym, zauważając, że jest ona jednak najbardziej realizowana w procesie kontradyktoryjnym, a nie inkwizycyjnym.

Drugi panel otworzyło wystąpienie mgr Doroty Czerwińskiej, która rozważyła możliwości i granice rozwoju konsensualizmu, postulując ponowne poszerzenie zakresu przedmiotowego spraw, zaoferowanie oskarżonemu dodatkowych korzyści (ustawowy taryfikator), wzmocnienie pozycji aksjologicznej konsensualizmu i mocniejsze ograniczenie postępowania przygotowawczego. Adwokat Mariusz Ratajczak, poszukując pożądanego kształtu konsensualnych trybów zakończenia postępowania w przyszłym procesie karnym, wskazał możliwość poszerzenia zakresu przedmiotowego spraw oraz możliwość uzgadniania także kosztów procesu obok kary czy kwalifikacji prawnej czynu oraz potrzebę powrotu do rozwiązań noweli wrześniowej. Mgr Tomasz Pluta przeanalizował poszerzanie kompetencji prokuratora w procesie karnym i dążenie ustawodawcy do przyznania mu statusu dominus litis postępowania jurysdykcyjnego, które ocenił bardzo krytycznie.

W trakcie trzeciego panelu Maciej Jurczyk rozważył argumenty za umorzeniem restytucyjnym z art. 59a k.p.k. i przeciw temu umorzeniu w kontekście celów procesu karnego, wskazując pojednanie jako główną wartość. Mgr Agnieszka Gurbiel przedstawiła pożądany jej zdaniem kształt reguł dostępu do akt aresztowych na etapie postępowania przygotowawczego, wskazując potrzebę jawności wszystkich akt będących podstawą tymczasowego aresztowania. Do podobnych wniosków doszedł mgr Michał Prusek z perspektywy analizy realizacji konstytucyjnej zasady proporcjonalności.

W panelu czwartym, dotyczącym postępowania przygotowawczego, mgr Monika Abramek przedstawiła koncepcję jednolitej formy postępowania przygotowawczego bez podziału na śledztwo i dochodzenie. Maciej Kurczyński skrytykował obecny model postępowania przygotowawczego, wskazując na utrzymywanie modelu ukształtowanego w PRL, jego niewydolność, ograniczenia zasady bezpośredniości, prymat postępowania przygotowawczego wobec rozprawy głównej, ograniczenie niezależności prokuratury nową ustawą o Prokuraturze i ograniczenie zasady swobodnej oceny dowodów w art. 168a k.p.k. Mgr Błażej Boch przedstawił trzy koncepcje udziału sądu w postępowaniu przygotowawczym w perspektywie modelu postępowania karnego w demokratycznym państwie prawnym, optując za rozszerzeniem kognicji sądu w tej fazie procesu.

Piąty panel rozpoczął Łukasz Buczek, postulując trójpostaciową dyferencjację procesowego trybu orzekania kary łącznej jako konsekwencji proponowanego wyrugowania teorii jedności przestępstwa. Za poszczególne przestępstwa pozostające w zbiegu idealnym sądy miałyby orzekać kary jednostkowe, następnie – łączną, a w kolejnym etapie – kolejną karę łączną w oparciu o karę łączną tak orzeczoną, jak i kary jednostkowe. Mgr Aleksandra Andrzejczak przeanalizowała zwrot wymiaru sprawiedliwości ku nowym technologiom, prezentując nadzieje i zagrożenia związane z elektroniczną dokumentacją rozprawy głównej (e-protokół, urządzenia konwertujące mowę).

W ostatnim panelu konferencji mgr Adrianna Niegierewicz przedstawiła koncepcję umożliwiającą inicjatywę dowodową sądu w świetle zasady rzetelnego procesu, konkludując tezą o pozorności konfliktu zasady kontradyktoryjności i zasady prawdy materialnej. Mgr Joanna Kurzynoga przeanalizowała optymalny model postępowania dowodowego przed sądem drugiej instancji, zauważając, że istniejący model takim już jest i że pozwala na zabezpieczenie interesów stron postępowania, zwiększa możliwość wydawania orzeczeń reformatoryjnych, co wpływa na skrócenie czasu trwania procesu, a także sprzyja realizacji zasady bezpośredniości. Mgr Klaudia Grum omówiła pozycję pokrzywdzonego w ramach trybów konsensualnych, postulując uzasadnianie sprzeciwienia się pokrzywdzonego porozumieniu konsensualnemu i osłabienie jego kasatoryjnego charakteru.

Po każdej sesji następowała burzliwa dyskusja, a całość konferencji zwieńczyło podsumowanie poszczególnych paneli przez ich moderatorów. Konferencja dostarczyła wiele wartościowych propozycji de lege ferenda.

0%

Informacja o plikach cookies

W ramach Strony stosujemy pliki cookies. Korzystanie ze Strony bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza zgodę na ich zapis lub wykorzystanie. Możecie Państwo dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies w przeglądarce internetowej w każdym czasie. Więcej szczegółów w "Polityce Prywatności".