Artykuł stanowi analizę kompetencji sądów powszechnych oraz sądów administracyjnych do dokonywania kontroli konstytucyjności aktów prawnych. Począwszy od analizy charakteru prawnego orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, w szczególności różnic pomiędzy wyrokami stwierdzającymi niezgodność z określonymi wzorcami konstytucyjnymi, a tzw. wyrokami zakresowymi i wyrokami interpretacyjnymi, przez omówienie ciążącej na sądach powinności bezpośredniego stosowania Konstytucji jako nadrzędnego prawa Rzeczypospolitej Polskiej oraz zagadnienia domniemania konstytucyjności, artykuł prowadzi do konkluzji, iż sądy powszechne i administracyjne są zobligowane do dokonywania kontroli konstytucyjności prawa stanowionego. Sądy powszechne i sądy administracyjne w pierwszej kolejności powinny poszukiwać formuły wykładni danej regulacji, gwarantującej jej zgodność z Konstytucją oraz respektować konieczność bezpośredniego stosowania Konstytucji; w przypadku, gdy zabiegi, te nie mogą zagwarantować zgodności normy z Konstytucją, mają zaś obowiązek odmówić zastosowania tejże normy, chyba że zagadnienie jej konstytucyjności było już przedmiotem rozstrzygnięcia Trybunału Konstytucyjnego. Artykuł ten zawiera zarys modelu kontroli konstytucyjności aktów prawnych przez sądy powszechne i sądy administracyjne. Tak naszkicowany model nie podważa w żadnym zakresie wyłącznych kompetencji derogacyjnych Trybunału Konstytucyjnego, uruchamianych w trybie procedury abstrakcyjnej kontroli konstytucyjności norm prawa stanowionego.

Z dniem 1 stycznia 2016 r. weszła w życie znacząca nowelizacja ustawy z dnia 29 czerwca 1963 r. o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych. Wspólnota gruntowa to specyficzny rodzaj współwłasności gruntów rolnych i leśnych, wspólnie gospodarowanych przez społeczność wiejską. Archaiczny charakter poprzednich regulacji był przyczyną tego, że większość z kilku tysięcy istniejących w Polsce wspólnot gruntowych ma nieuregulowany status prawny: nie wiadomo, jakie działki obejmują i do kogo należy ich współwłasność. Zmiana w istotny sposób ułatwi ustalenie tych okoliczności i w niektórych przypadkach pozwoli na przejęcie gruntów przez gminy lub Skarb Państwa.

Opracowanie to omawia w sposób szczegółowy nowe zasady odpowiedzialności za długi spadkowe w prawie Polskim, które weszły w życie z dniem 18 października 2015 r. Przede wszystkim ich celem jest wzmocnienie pozycji spadkobiercy. Dotychczas w przypadku bierności z jego strony spadkobierca stawał się odpowiedzialny za długi swojego przodka. Od 18 października 2015 r. w takich samych okolicznościach na spadkobiercy nie będzie ciążyć odpowiedzialność za długi spadkowe. Jednocześnie przewiduje się, że nowelizacja ta osłabi pozycję wierzycieli, co może doprowadzić do zwiększenia kosztów otrzymania pożyczek w Polsce.

Artykuł nakreśla zagadnienie terminu upadku zabezpieczenia roszczenia pieniężnego zabezpieczonego poprzez obciążenie nieruchomości obowiązanego hipoteką przymusową. Tematyka ta wymaga szczególnej uwagi, gdyż zabezpieczenie ustanawiane jest najczęściej na najpoważniejszym nośniku majątku dłużnika. Opracowanie zawiera analizę kwestii związanych z czasem trwania i upadkiem wcześniej wspomnianego zabezpieczenia roszczenia pieniężnego, ocenę zasadności wprowadzenia tej instytucji i skutków jej wprowadzenia. Nadto artykuł omawia związane z tą tematyką zagadnienia (między innymi porównanie z pozostałymi zasadami dotyczącymi terminu upadku zabezpieczenia roszczeń pieniężnych), jak również postulaty de lege ferenda w zakresie możliwych do wprowadzenia rozwiązań nakreślonych problemów.

Polskie prawo pracy nie uznaje zasady dobrej wiary. Tylko dwie regulacje podstawowych aktów prawnych: art. 2413 § 1 k.p. i art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 7 kwietnia 2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji nakładają na partnerów społecznych obowiązek prowadzenia negocjacji w dobrej wierze. Autor podkreśla silny związek między zasadą dobrej wiary i jej elementami: uczciwością, solidnością i zasadnością. Posługuje się on historycznymi przykładami zaczerpniętymi z prawa rzymskiego i jego współczesnej wersji rozwiniętej w anglosaskim modelu prawodawczym. Opowiada się za potrzebą wprowadzenia w przyszłych regulacjach prawa pracy idei działania w dobrej wierze przez obu partnerów społecznych: związki zawodowe i organizacje pracodawców.

Opracowanie zachęca do spojrzenia na art. 60 § 4 k.k. z nieco innej perspektywy niż standardowo przyjmowana. Stanowi udzielenie twierdzącej odpowiedzi na pytanie o to, czy na podstawie owej regulacji możliwe jest zastosowanie nadzwyczajnego złagodzenia kary w stosunku do sprawcy, który - niezależnie od wyjaśnień złożonych w swojej sprawie - ujawnił przed organem ścigania i przedstawił istotne okoliczności, nieznane dotychczas temu organowi, popełnionego przez siebie przestępstwa, zagrożonego karą powyżej 5 lat pozbawienia wolności. Opracowanie odnosi się także do praktycznych aspektów takiego sposobu rozumienia art. 60 § 4 k.k.

Publikacja porusza problem o fundamentalnym znaczeniu dla prawa karnego, mianowicie wiek, w jakim możliwe jest pociągnięcie sprawcy do odpowiedzialności karnej. Kwestia ta – choć już dogłębnie zbadana – wciąż jest źródłem rozbieżności w orzecznictwie sądów, w szczególności jeśli sprawca dopuścił się niejednochwilowego czynu zabronionego. Źródła owych rozbieżności upatruje się w wyznaczeniu granic temporalnych przestępstwa.

Artykuł porusza problem rodzący rozbieżności w literaturze i orzecznictwie. Sprowadzić go można do pytania: „Czy żądanie oskarżonego złożone w trybie art. 185a k.p.k. należy rozpatrywać jak zwykły wniosek dowodowy”? Autor udzielił na nie twierdzącej odpowiedzi. Artykuł prezentuje różne sposoby interpretacji art. 185a k.p.k.

Problem „innych niż marża opłat za przyjęcie towaru do sprzedaży”, o których mowa w art. 15 ust. 1 pkt 4 u.z.n.k., należy prawdopodobnie do najszerzej omawianych i budzących największe zainteresowanie czynów nieuczciwej konkurencji stypizowanych w prawie polskim. Przepis ten, wykluczając pobieranie opłat popularnie określanych jako „półkowe”, zmierza do równoważenia sytuacji rynkowej kontrahentów uczestniczących w łańcuchu dystrybucji towaru – z których jeden występuje jako dostawca, drugi zaś jako odbiorca, nabywający towar w celu dalszej sprzedaży.

Pierwsza z tez glosowanego orzeczenia brzmi: Wyrok sądu stwierdzający nieważność sprzecznej z ustawą uchwały wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub uchwały walnego zgromadzenia spółki akcyjnej ma charakter konstytutywny.

W glosowanym postanowieniu Sąd Najwyższy stanął na stanowisku, że przyznane żołnierzowi zawodowemu w trakcie trwania małżeństwa prawo do kwatery stałej wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków i podlega podziałowi w razie ustania wspólnoty małżeńskiej.

Teza glosowanego wyroku brzmi: Wzmianka na wekslu o indosie zaopatrzona pieczęcią osoby prawnej i podpisem jest dostatecznym wyrazem działania podpisanego w imieniu zastępowanej osoby prawnej.

Teza glosowanej uchwały brzmi: Wydatki związane z oskarżeniem, o których mowa w art. 630 k.p.k., to także wydatki poniesione przez oskarżonego w związku z ustanowieniem w sprawie jednego obrońcy z wyboru. W wypadku częściowego uniewinnienia oskarżonego lub częściowego umorzenia prowadzonego przeciwko niemu postępowania może on zatem domagać się od Skarbu Państwa w tej części zwrotu tych kosztów.

Naruszenie regulaminu Sejmu jako podstawa do stwierdzenia niekonstytucyjności ustawy w świetle wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 9 marca 2016 r.

Prawo do życia (art. 2) Trzęsienia ziemi są zdarzeniami, na które państwa nie mają wpływu i którym zapobieganie może polegać wyłącznie na przyjęciu środków mających zredukować ich skutki, aby maksymalnie ograniczyć wymiar katastrofy. W związku z tym zakres obowiązku zapobiegania obejmuje w istocie podjęcie działań wzmacniających zdolność państwa do stawiania czoła tego typu zjawiskom naturalnym, gwałtownym i nieoczekiwanym, jakimi mogą być trzęsienia ziemi. .

W zapowiedzi materiału – która ukazała się dużo wcześniej na łamach „Palestry” – tak właśnie został ujęty jego tytuł. Po pewnych przemyśleniach doszedłem jednak do wniosku, że choć tytuł ten oddaje dobrze zawartość opracowania i opisuje sprawy, które będą w nim analizowane, to lepszy byłby inny tytuł. I bardziej zwięzły, i lepiej nawet oddający sens problematyki, o której będzie mowa poniżej. A w dodatku – być może – nieco bardziej intrygujący. Da się go ująć w następującym pytaniu: czy dopuszczalne jest procesowe „rozszczepienie” obrony z urzędu?

Tytułowe zagadnienie dotyczy niestarannie przeprowadzonego postępowania przygotowawczego w sprawie wypadku drogowego, wskutek którego śmierć poniosła piesza, przebiegająca przez jezdnię w miejscu niedozwolonym. Nieuprawnione oskarżenie, które oparto na błędnej opinii biegłego, dotknęło kierującą pojazdem samochodowym.

Książkę o tym tytule dostałem od Autora, Grzegorza Wąsowskiego, nota bene adwokata, z życzeniem ciekawej lektury. Autor jest Prezesem Fundacji Pamiętamy.

Ustawa z dnia 7 listopada 2014 r. o zmianie ustawy – Prawo o adwokaturze oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2014 r. poz. 1778, dalej: Nowelizacja) oprócz zmiany przepisów regulujących odpowiedzialność dyscyplinarną adwokatów i aplikantów adwokackich zawiera również nowe uregulowania normatywne w zakresie ustroju samorządu zawodowego. Najbardziej istotnym spośród nich jest nadanie rzecznikom dyscyplinarnym izb adwokackich oraz Rzecznikowi Dyscyplinarnemu Adwokatury statusu organów – odpowiednio adwokatury i izb adwokackich (art. 9 ust. 1 oraz art. 39 pkt 3a ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze, tekst jedn. Dz.U. z 2015 r. poz. 615 z późn. zm., dalej: PoA)

Posiedzenie Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej z 15 grudnia 2015 r. W trybie obiegowym Prezydium NRA pozytywnie rozpatrzyło wniosek adw. Stanisława Kłysa dotyczący dofinansowania koncertu, który odbył się w Sukiennicach w Krakowie w dniu 6 grudnia 2015 r. W tym samym trybie zatwierdziło miejsce oraz kosztorys Spotkania Noworocznego Adwokatury, które odbędzie się 14 stycznia 2016 r. w Warszawie.

Ziemie nad Wisłą i Odrą zostały objęte przez Słowian w VI i na początku VII w. po Chr. Było to następstwem załamania się Cesarstwa Rzymskiego na Zachodzie i wielkiej wędrówki ludów, która doprowadziła do migracji z ziem polskich ludów zamieszkujących je do V w. Plemiona słowiańskie rozsiedlone na południu Polski, szczególnie nad górną Wisłą i górną Odrą (Wiślanie, Gołęszyce i Opolanie) weszły w drugiej połowie IX w. w bliższe stosunki z państwem wielkomorawskim, a tym samym ze światem chrześcijańskim.