Zainstaluj aplikację Palestra na swoim urządzeniu

Palestra
3/2020

Na okładce:

Koronawirus SARS-Cov-2, wywołujący chorobę onazwie COVID-19, zatrząsł światem i przewartościował nasze priorytety. W ciągu niespełna pięciu miesięcy na całym świecie odnotowano już ponad 1,1 miliona przypadków zakażenia, a około 62 tysiące osób zmarło.

To nie pierwsza epidemia, która dotyka ludzkość. Tylko w ostatnim stuleciu było ich co najmniej kilka. Według Światowej Organizacji Zdrowia każdego roku na cholerę zapada nawet 4 miliony osób, a pandemia cholery w latach 1899–1923 spowodowała 800 tys. zgonów. Pandemia grypy z lat 1918–1920, zwanej „hiszpanką”, zaatakowała 1/3 populacji, a liczbę zgonów naukowcy szacują nawet na 20–100 mln osób. Grypa wywołana wirusem H2N2 w 1957 i 1958 r. zabiła ponad 2–4 mln osób, a jej mutacja w postaci wirusa H3N2 w 1968–1969 r. – kolejny milion. Na SARS w 2002–2003 r. oficjalnie zmarło 800 tys. osób, choć prawdziwość danych przekazywanych przez chiński rząd jest podawana w wątpliwość, na świńską grypę w 2009–2010 zapadło 200 mln osób, a zginęło ok. 200 tys. Sezonowa grypa każdego roku zabija od 200 do 500 tys. osób.

Nie wiemy jeszcze, jakie ostatecznie konsekwencje przyniesie koronawirus SARS-Cov-2, i ile istnień ludzkich pochłonie, ale już wpłynął niespotykany na nasze życie, pracę, hierarchię wartości. Świat zamarł, a skutki powikłań medycznych oraz ekonomicznych możemy odczuwać jeszcze latami po zakończeniu pandemii. Na okładce obraz Krzyk Edvarda Muncha, będący hołdem artysty dla motywu strachu i lęku przed nieznanym. W tle koronawirus SARS-Cov-2.

Pobierz wersję PDF

Pełny spis treści

O sposobach wnoszenia pism procesowych w sytuacji ograniczenia działania organów wymiaru sprawiedliwości
  • Piotr Kardas
Opracowanie odnosi się do zagadnienia możliwości oraz sposobu wnoszenia pism procesowych za pośrednictwem elektronicznych metod komunikowania się na odległość. Opiera się na wykorzystywaniu koncepcji adaptacyjnej wykładni przepisów Kodeksu postępowania karnego określających zasady sporządzenia oraz wnoszenia oświadczeń procesowych na piśmie. Wychodząc z rekonstrukcji zasad określonych w obowiązujących przepisach, zawiera tezę, że ustawa procesowa w sposób ogólny określa sposób składania oświadczeń procesowych na piśmie. Nie konkretyzując sposobów skutecznego wniesienia pisma procesowego, przewiduje trzy jego formy: bezpośrednią (tj. osobiście w siedzibie sądu); pośrednią (przez operatora pocztowego) oraz poprzez inną formę przekazu do adresata. W każdym przypadku warunkiem wniesienia pisma procesowego jest potwierdzenie dokonania przekazu dokumentu do adresata. Tak zrekonstruowane zasady umożliwiają wnoszenie pism procesowych za pośrednictwem telefaksu lub poczty elektronicznej. Prezentowana koncepcja wykładni opiera się na powszechnie aprobowanej tezie, że oświadczenie „na piśmie” to każde oświadczenie wyrażone za pomocą pisma rozumianego jako zespół znaków graficznych służących do wyrażania myśli. Dokument sporządzony przy wykorzystaniu edytora tekstu spełnia przesłanki wymagane dla formy pisemnej. Przekazanie takiego dokumentu za pośrednictwem poczty elektronicznej jest równoważne z wniesieniem oświadczenia procesowego na piśmie. Warunkiem skuteczności czynności dokonanej w ten sposób jest potwierdzenie, że przesyłka została zarejestrowana przez serwer, na którym znajduje się skrzynka poczty elektronicznej adresata. Spełnienie warunku złożenia oświadczenia na piśmie z podpisem składającego pismo wymaga przesłania korespondencji za pośrednictwem poczty elektronicznej w postaci skanu dokumentu opatrzonego własnoręcznym podpisem w formacie pdf.
Doręczenia elektroniczne między profesjonalnymi pełnomocnikami w okolicznościach epidemii wirusa COVID-19
  • Joanna Derlatka
W związku z zagrożeniem epidemiologicznym, w trosce o bezpieczeństwo przedstawicieli rynku usług prawniczych oraz całego społeczeństwa, doręczenia pism procesowych między pełnomocnikami bezpośrednio w postaci elektronicznej stanowią skuteczne remedium na problemy i wyzwania obecnie panującej sytuacji. Należy mieć na względzie, że doręczenia stanowią czynność procesową o charakterze konwencjonalnym, która jest podporządkowana zasadzie formalizmu. Stąd też należyta wykładnia przepisów o doręczeniach ma niebagatelne znaczenie dla skuteczności czynności doręczenia.
Jedność a podział władzy
  • Grzegorz Chycki
Przedmiotem artykułu jest próba usystematyzowania pojęcia podziału władz. Pojęcie to powróciło w polskiej dyskusji prawniczej, ale i politycznej w ostatnim okresie. Zmiany prawne, z jakimi mieliśmy i mamy do czynienia ostatnio, w tym w szczególności w zakresie wymiaru sprawiedliwości, uprawnień władzy ustawodawczej oraz Prezydenta, wywołują ten temat ponownie. Zgłoszona inicjatywa referendum konstytucyjnego dodatkowo wzmaga potrzebę ponownego powrócenia do zdefiniowania podziału władz lub co najmniej zrozumienia idei, jaka przyświecała twórcom tej instytucji oraz kolejnym jej interpretatorom lub tym, którzy ją wdrażają. Celem artykułu jest nie tylko pokazanie genezy pojęcia podziału władzy, ale jego rozwój i współczesne lub nowoczesne brzmienie i znaczenie. Dla wykazania rozwoju tej instytucji prawa konstytucyjnego i ułatwiania odbioru, w tym wyrobienia własnej opinii i własnego stanowiska czytelnika, autor porównuje podział władzy z zasadą jej jednolitości. Wskazuje się przy tym, aby nie upatrywać zarówno jednego systemu władz czy drugiego oraz ich wyboru jako prostego rozdzielania kompetencji czy uprawnień, ale raczej jako dążenie do zapewnienia sprawnego funkcjonowania państwa jako organizacji i jego organów oraz determinacji ustroju politycznego. Niezależnie od genezy autor pokusił się o własne zalecenia, jak i własną opinię co do optymalnego – jego zdaniem – rozwiązania na gruncie polskim.
Niezawisłość, bezstronność i niezależność – specyficzne, bezwzględnie obowiązujące, cechy zatrudnienia w zawodzie sędziego
  • Andrzej Świątkowski
Według przepisów prawa europejskiego w systemie prawnym Unii Europejskiej obowiązuje zasada pierwszeństwa prawa unijnego nad prawem krajowym. Prymat prawa unijnego zobowiązuje każdy organ państwa członkowskiego do zapewnienia pełnej skuteczności normom prawa unijnego w dziedzinach objętych prawem Unii Europejskiej (art. 19 ust. 1 Traktatu o Unii Europejskiej i art. 47 Karty praw podstawowych). Oznacza to zakaz stosowania przez sądy państw członkowskich niezgodnych z prawem unijnym przepisów prawa krajowego. Według orzeczenia wydanego przez TSUE na skutek pytania prawnego przedstawionego przez skład orzekający w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego każdy sąd krajowy ma obowiązek z urzędu badać, czy standard wymieniony w wyroku TSUE jest zapewniony w rozpoznawanej sprawie. Autor analizuje wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z 19.11.2019 r., wyznaczający jednoznaczny i precyzyjny standard oceny niezawisłości i bezstronności sędziów, niezależności sądów, obowiązujący w RP i w innych państwach członkowskich Unii Europejskiej.
Przedawnienie karalności przestępstwa kwalifikowanego kumulatywnie
  • Marek Kulik
Artykuł dotyczy przypadku zbiegu przepisów ustawy i upływu terminu przedawnienia karalności. Dotyczy sytuacji, w której zbiegają się przepisy typizujące przestępstwa zagrożone różnymi karami, przy czym w odniesieniu do przestępstwa stypizowanego w jednym z tych przepisów termin przedawnienia upłynął. W doktrynie i orzecznictwie ukształtowały się dwa różne sposoby rozstrzygnięcia tego problemu. Autor opowiada się za klasyczną koncepcją, zgodnie z którą nie istnieje przedawnienie kwalifikacji prawnej.
Obowiązek usunięcia z rejestrów wpisu o zatartym skazaniu
  • Daniel Kwiatkowski
Artykuł stanowi analizę problemu usuwania wpisów o zatartym skazaniu, zawierających dane osobowe skazanych z różnych rejestrów i baz danych w polskim porządku prawnym. Kwestia ta jest problematyczna ze względu na wielość ewidencji gromadzących i przetwarzających dane osób skazanych, jak i niejednoznaczność regulacji, zarówno Kodeksu karnego, jak i regulacji szczegółowych. Z drugiej strony informacja o przeszłości kryminalnej może powodować ogromne utrudnienia dla skazanego, po zatarciu skazania, uniemożliwiając danej osobie normalne funkcjonowanie w społeczeństwie.
Europejska Konwencja Praw Człowieka w sprawach adwokatów jako pokrzywdzonych
  • Marek Antoni Nowicki
Przedstawione tu omówienia dwóch wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka dotyczą stosowania Europejskiej Konwencji Praw Człowieka w sprawach adwokatów jako pokrzywdzonych naruszeniami. Wyroki te dotyczą sankcji za rzekome zniesławienie sędziów oraz naruszenia przez władze zawodowej tajemnicy adwokackiej przez skopiowanie dokumentacji elektronicznej adwokatów.
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości – glosa do uchwały składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 22.05.2019 r. (I KZP 3/19)
  • Mikołaj Kozak
Przedmiotem rozważań niniejszej glosy jest uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego, w której Sąd Najwyższy badał, jak należy rozumieć przesłankę konieczności przeprowadzenia na nowo przewodu w całości, o której mowa w art. 437 § 2 zdanie drugie in fine k.p.k. jako warunku uchylenia wyroku i przekazania sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.
Upadłość a obowiązek upadłego do wydania całego majątku – glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 28.11.2018 r. (II Aka 377/17)
  • Zygmunt Kukuła
Komentowane orzeczenie związane jest z karnoprawną oceną jednego z kluczowych znamion przestępstw przeciwko wierzycielom, za które uznaje się niewypłacalność. Z pewnością należy przez to rozumieć brak składników majątkowych u dłużnika, z których można by uregulować ciążące na nim zobowiązania wobec wierzycieli. Jednocześnie nie każde załamanie płynności finansowej jest jednoznaczne z wystąpieniem niewypłacalności. Pojęcie niewypłacalności pojawia się zarówno w ustawie – Prawo upadłościowe, ale spotykane jest również w prawie cywilnym, na co zwrócono uwagę w opracowaniu. Z całą pewnością określenie niewypłacalność wymaga wartościowania, z perspektywy kilku czynników.
Prawnik wobec Konstytucji
  • Sławomira Wronkowska-Jaśkiewicz
Sto lat adwokatury w Wielkopolsce to powód do dumy i świętowania, bo to 100 lat służby tym, którzy pomocy prawnej potrzebują, a wobec powodzi aktów normatywnych, ich zawiłości i niestabilności – potrzebują coraz bardziej.
Niesprawiedliwości stało się zadość
  • Wojciech Kotowski
Tragiczny w skutkach wypadek drogowy wydarzył się na skrzyżowaniu drogi krajowej z drogą gminną prowadzącą do miejscowości K. Około godz. 22.30 samochód osobowy, stojący w lekkim lewoskosie na pasie przeznaczonym dla skręcających w lewo, został uderzony przez motocykl, jego czołem w czoło samochodu na wysokości lewego reflektora. W wyniku zderzenia kierujący motocyklem i jego pasażer wraz z pojazdem znaleźli się kilkadziesiąt metrów dalej. Pasażer motocykla zginął na miejscu, a kierujący tym pojazdem odniósł obrażenia.
Nowy wspaniały sąd
  • Andrzej Tomaszek
Ten utwór nie został wydany w formie papierowej i nigdy nie trafił na księgarskie półki. Jego autorzy pozostali nieznani szerszej publiczności. Można się z nim zapoznać w zasadzie tylko na stronie internetowej (druk sejmowy nr 3137, na stronie www.sejm.gov.pl). Choć formę ma – można rzec – raczej pospolitą, to jego treść wpłynęła znacząco na życie nas wszystkich. Moc sprawcza tekstu zmienia naszą codzienność, realizacja przedstawionej w nim wizji – śmiałej, zdaniem malkontentów pozbawionej naukowych podstaw i miejscami obrazoburczej – łamie utarte zwyczaje i wprowadza nas w nową sądową rzeczywistość. O czym mowa? Nie o manifeście grupy twórców ani o wizji politycznego doktrynera, mowa o przedstawionym parlamentarzystom uzasadnieniu ubiegłorocznej nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego.
Zbigniew Dyka (1928–2019)
  • Stanisław Jaźwiecki

Zamów wersję papierową

Serdecznie zapraszamy do zamówienia tradycyjnej "papierowej" wersji Palestry przez osoby nie będące adwokatami!

  • Wysyłka każdego numeru wprost do domu
  • Najwyższy poziom artykułów

45,36 pln

netto 42,00 pln

Informacja o plikach cookies

W ramach Strony stosujemy pliki cookies. Korzystanie ze Strony bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza zgodę na ich zapis lub wykorzystanie. Możecie Państwo dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies w przeglądarce internetowej w każdym czasie. Więcej szczegółów w "Polityce Prywatności".