Artykuł dotyczy możliwości wykonania kary pozbawienia wolności w ramach systemu dozoru elektronicznego przez dwie grupy sprawców, wymienione odpowiednio w art. 65 § 1 i 2 Kodeksu karnego. Przy okazji rozważań o zakresie wyłączenia zawartego w art. 43la § 1 pkt 1 Kodeksu karnego wykonawczego autor poddaje analizie zakres odesłań obligujących do odpowiedniego stosowania przepisów dotyczących multirecydywisty do sprawców popełniających przestępstwo działających w zorganizowanej grupie przestępczej (i innych ich kategorii wymienionych w art. 65 § 1 k.k.) oraz sprawców przestępstwa z art. 258 k.k.

W ostatnich latach ustawodawca nader często „reformuje” Kodeks postępowania karnego oraz inne ustawy karne. Nie byłoby w tym nic nadzwyczajnego, gdyby nie fakt, że znaczna część nowych regulacji prawnych stoi w sprzeczności z Konstytucją, prawem europejskim czy w końcu z ratio legis zmienianych instytucji prawnych. W rezultacie, w imię bliżej nieokreślonej „dobrej zmiany” wymiaru sprawiedliwości, system procesu karnego powoli, aczkolwiek w sposób stały, zaczyna podlegać swoistej korozji prawnej. Kolejnym krokiem w tym zakresie wydaje się być projekt, który trafił do prac parlamentarnych w styczniu 2021 r. jako autopoprawka o nr. druku 867A, obecnie od 21.05.2020 r. oczekuje na podpis Prezydenta RP. Główne zainteresowanie tym projektem w omawianym artykule odnosi się do instytucji poręczenia majątkowego, o której mowa w art. 266 Kodeksu postępowania karnego. Projektodawca wyszedł z założenia, że oskarżony lub inna osoba, która nie będzie dysponowała własnymi stosownymi środkami majątkowymi na złożenie poręczenia majątkowego, nie będzie mogła skorzystać z pomocy innych osób, które mogłyby przekazać stosowne środki na ten cel. Sąd lub prokurator będą mogli jednocześnie uzależnić przyjęcie poręczenia majątkowego od wykazania przez osobę składającą poręczenie źródła pochodzenia tego przedmiotu. Dość wskazać, że w przypadku gdy osoby te zorganizują lub przeprowadzą taką zbiórkę, będą podlegały odpowiedzialności karnej, za co grozi kara aresztu albo grzywny. Poniższe opracowanie zawiera krytyczne stanowisko wobec tej zaskakującej propozycji zmian, które zdaniem autora nie są zgodne z istotą instytucji poręczenia majątkowego w procesie karnym.

Niniejszy artykuł stanowi analizę dogmatyczną przepisu art. 7 ust. 1 ustawy – Prawo o adwokaturze. Przepis ten wprowadza ochronę prawną adwokatów podczas wykonywania i w związku z wykonywaniem obowiązków zawodowych, podobną do ochrony z jakiej korzystają sędzia i prokurator. Autor kolejno omawia przesłanki tej instytucji. W podsumowaniu uprawnienie z art. 7 ust. 1 Prawa o adwokaturze sklasyfikowane zostaje jako element konstytucyjnego prawa do obrony i jeden z fundamentów prawidłowego wykonywania zawodu adwokata.

Niniejszy artykuł porusza zasadnicze problemy procesowej czynności przeszukania kancelarii adwokackiej w aspekcie przepisów Kodeksu postępowania karnego w konfrontacji z przepisami Prawa o adwokaturze i aktami wykonawczymi. Autor dokona analizy uregulowań prawnych w tym zakresie, poczynając od przepisów Kodeksu postępowania karnego, a kończąc na regulacjach Kodeksu etyki adwokackiej. Autor skupi się na podstawowych zasadach procesu przeszukania kancelarii adwokackiej, zwracając uwagę na ograniczenia wynikające z art. 225 k.p.k., jak również z uregulowań dotyczących wykonywania zawodu adwokata. Przedstawi również istotne orzecznictwo w tym zakresie oraz zwróci uwagę na ryzyka związane z procesem przeszukania kancelarii adwokackiej. Autor z uwagi na ograniczenia redakcyjne nie będzie odnosił się do szczegółowych reguł dotyczących tajemnicy zawodowej i obrończej, ale zwróci uwagę tylko na wybrane elementy powiązane z procesem przeszukania kancelarii adwokackiej. Artykuł zakończą syntetyczne wnioski.

W ostatnich latach w orzeczeniach Sądu Najwyższego zaczął dominować pogląd, że osobom bliskim, które doznały krzywdy z tytułu zerwania więzi rodzinnej na skutek poważnego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia poszkodowanego, przysługuje roszczenie o zadośćuczynienie. Tym samym doszło do zrównania ich w prawach z osobami pośrednio poszkodowanymi na skutek śmierci osoby bliskiej. Gdy powyższe stanowisko zdawało się już ugruntowane, w drodze uchwały Sądu Najwyższego z 22.10.2019 r. doszło do diametralnej zmiany dotychczasowej linii orzeczniczej. W związku z tym do Izby Cywilnej wpłynęło pismo Rzecznika Finansowego z 13.12.2019 r. z zapytaniem, która z tych uchwał ma kształtować praktykę i jak uczestnicy obrotu prawnego mają postępować wobec rozbieżności między uchwałami wydanymi w składach siedmiu sędziów w obu Izbach Sądu Najwyższego. W reakcji na wniosek Pierwsza Prezes Sądu Najwyższego podjęła decyzję ważną dla osób bliskich poszkodowanego, zdecydowała, że kwestię ich uprawnienia do zadośćuczynienia rozstrzygnie skład połączonych Izb Sądu Najwyższego, Cywilnej oraz Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych. Warto bliżej przyjrzeć się poglądom orzecznictwa i doktryny w prezentowanej kwestii, a także propozycjom jej regulacji.

Autorka podejmuje się interpretacji ustawy z 20.07.2018 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej ze szczególnym uwzględnieniem ochrony małoletnich przed dopalaczami. W artykule zasadniczo skupiono się na analizie zmiany terminu „środki zastępcze” oraz zmian w zakresie brzmienia art. 58 i art. 59 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.

Glosowanym wyrokiem z 22.10.2020 r. (K 1/20) Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy z 7.01.1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej. Autorka analizuje wydane orzeczenie, kładąc szczególny nacisk na jego skutki prawne i społeczne w aspekcie warunków dopuszczalności przerwania ciąży. W glosie zawarto postulat, aby ochronę praw dziecka poczętego postrzegać w powiązaniu z ochroną praw jego matki, przy poszanowaniu godności każdego człowieka.

Pytanie, czy w nowym projekcie Zbioru zasad etyki adwokackiej i godności zawodu wszystko po staremu, na pewno może prowokować. Nowo powołane władze adwokatury na kadencję 2021–2025 mają przed sobą okres pięciu miesięcy intensywnej pracy, by zbudować program działania. Zadaniem powołanej Komisji Etyki, Praktyki Adwokackiej i Wykonywania Zawodu jest przede wszystkim odczytywanie świata, w którym działają adwokaci, odczytywanie rzeczywistości, która jest płynna, chwilami jakby pogrążona w chaosie, zakrzyczana przez polityków, pragmatyków i zwolenników całkowitej komercjalizacji rzeczywistości. Komisja ma przedstawiać refleksję nad obszarem rzeczywistości zawodowej i współtworzyć odpowiedzi na wyzwania, które rzeczywistość stwarza.

Artykuł jest elementem szerszego dyskursu na temat zmian w Kodeksie etyki adwokackiej. Przedstawia kwestie, które często wskazywane są jako wymagające zmian i dostosowania ich do obecnej sytuacji. Co istotne, artykuł odnosi się nie tylko do postulowanych zmian, ale – co nieczęste – zwraca uwagę na potrzebę uwzględnienia opinii społeczeństwa dotyczącej zasad etyki adwokackiej oraz na korzyści, jakie może to przynieść adwokatom.