Artykuł dotyczy kryteriów oceny czynności dowodowych. Mają one znaczenie uniwersalne, gdyż służą objaśnieniu zakazu dowodowego wyrażonego w art. 168a Kodeksu postępowania karnego, a przez to kwestii dopuszczalności dowodów w procesie karnym, a także w innych wypadkach oceny prawidłowości czynności dowodowych. Autor opracowania wyraża pogląd, że wymienione czynności powinny być oceniane za pomocą dyrektywy prawidłowości wyrażonej w art. 1 Kodeksu postępowania karnego w zw. z art. 7 Konstytucji RP oraz dyrektywy proporcjonalności, której podstawę stanowią art. 31 ust. 3, art. 49, art. 50 Konstytucji RP.

W artykule autor analizuje pojęcie dowodu urzędowego oraz dowodu prywatnego, jak również pojęcia dokumentów urzędowych i prywatnych. Zakresy tych pojęć są różne i nie mogą być utożsamiane. Dokument wystawiony przez organy władzy może być kwalifikowany jako dowód prywatny, dokument prywatny może zaś mieć charakter dowodu urzędowego.

Zagadnienie biegu terminu zasiedzenia zostało uregulowane w sposób wyjątkowo zwięzły w drodze odesłania zawartego w art. 175 Kodeksu cywilnego. Przepis ten stanowi, że do biegu zasiedzenia stosuje się odpowiednio przepisy o biegu przedawnienia roszczeń. W związku z istotną zmianą regulacji poświęconych przedawnieniu, która to weszła w życie 9.07.2018 r., zachodzi potrzeba powtórnego przyjrzenia się przesłankom irezultatom odpowiedniego stosowania tej regulacji do instytucji zasiedzenia. Szczególnie interesująco jawi się w tym kontekście problem odpowiedniego stosowania zmienionego art. 118 Kodeksu cywilnego. Oprócz skrócenia zasadniczego terminu przedawnienia z 10 do 6 lat znowelizowany art. 118 k.c. przedstawia bowiem jeszcze jedną doniosłą regułę, zgodnie z którą koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata. Jak wiadomo, terminy zasiedzenia w prawie polskim nie są krótsze niż dwa lata, w związku z czym regulacja zawarta w art. 118 zd. 2 k.c. mogłaby znaleźć zastosowanie do wszystkich przypadków zasiedzenia. Warto zatem szczegółowo przeanalizować tę kwestię.

Przypisanie placówce medycznej odpowiedzialności z tytułu czynu niedozwolonego (błędu w sztuce medycznej) bywa w praktyce utrudnione. Poszkodowany powinien bowiem wykazać, że szkoda powstała na skutek zawinionego zachowania osoby, która działała w imieniu i na rzecz placówki medycznej. Biorąc jednak pod uwagę, że proces leczenia jest zjawiskiem złożonym, w którym bierze udział wiele osób, często nie sposób ustalić, czyje zachowanie doprowadziło do wyrządzenia szkody. Artykuł ma na celu rozważenie możliwości przyjęcia w tzw. „procesach medycznych” koncepcji winy anonimowej lub winy organizacyjnej w celu urzeczywistnienia ochrony prawnej, która przy obecnej konstrukcji odpowiedzialności z tytułu czynu niedozwolonego będzie często, we wskazanych rodzajach spraw, zawodna ze względu na faktyczne trudności w ustaleniu zachowania szkodzącego oraz osoby, która działając w imieniu placówki medycznej, się go dopuściła. Wskazane konstrukcje winy umożliwiłyby z kolei przypisanie tej odpowiedzialności przy założeniu liberalnego podejścia do przesłanek odpowiedzialności określonych przez ustawodawcę.

Artykuł prezentuje zagadnienie konsekwencji niespójności regulacji tożsamej materii na gruncie kilku reżimów reglamentacyjnych. Na przykładzie tzw. konsumenckiej produkcji papierosów ujawniają się niezwykle złożone relacje pomiędzy przepisami administracyjnymi i karnymi przewidzianymi w dwóch lub więcej ustawach merytorycznych. Ustawa o wyrobie alkoholu etylowego oraz wytwarzaniu wyrobów tytoniowych i towarzyszące jej orzecznictwo zdaje się zupełnie rozmijać z materią ustawy o podatku akcyzowym, która zawiera odmienne zasady dotyczące produkcji papierosów. Dynamika zmian legislacyjnych oraz paralelność regulacji podatkowej i administracyjnej prowadzą do niezwykle wątpliwych rezultatów dla życia gospodarczego i przejrzystości prawa.

Przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza istoty tajemnicy zawodowej adwokata w oparciu o powszechnie obowiązujące przepisy prawa i przepisy korporacyjne adwokatury oraz odniesienie powyższego do instytucji obywatelskiego nieposłuszeństwa, jako ostatecznego aktu obrony praw podstawowych przeciwko wadliwemu prawu noszącemu znamiona niesprawiedliwości. Opracowanie podkreśla bezwzględny charakter tajemnicy adwokackiej, co wynika z deontologii zawodu, ze szczególnym uwzględnieniem oceny potencjalnej odpowiedzialności adwokata oraz z analizą niezbędnych zmian przepisów zarówno prawa powszechnego, jak i przepisów korporacyjnych.

Zgodność międzynarodowych traktatów inwestycyjnych z prawem Unii Europejskiej jest od dłuższego czasu źródłem wielu kontrowersji. Decyzja Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie Achmea (dawniej Eureko) przeciwko Słowacji wyjaśniła kilka istotnych kwestii dotyczących problemu i postawiła szereg znaków zapytania co do przyszłości wewnątrzwspólnotowego arbitrażu inwestycyjnego. Deklaracja polityczna wydana przez przedstawicieli rządów państw członkowskich UE (dalej Deklaracja Polityczna) wyjaśnia implikacje Decyzji TSUE i określa szereg działań, które państwa sygnatariusze zobowiązały się podjąć w celu zapewnienia zgodności z prawem UE. Decyzja TSUE oraz Deklaracja Polityczna demonstrują, że klauzule rozstrzygania sporów między inwestorem a państwem przyjmującym zawarte w wewnątrzwspólnotowych traktatach inwestycyjnych nie są zgodne z prawem UE, przez co rozwiązywanie sporów między inwestorami a państwami członkowskimi UE w drodze arbitrażu inwestycyjnego może nie być już możliwe. Niniejszy artykuł omawia możliwe implikacje Decyzji TSUE i Deklaracji Politycznej.

Niniejszy przegląd orzecznictwa rozpoczyna cykl publikacji, w których prezentowane będą najnowsze orzeczenia sądowe z zakresu prawa cywilnego ważne dla praktyki prawniczej. Prócz przedstawienia zasadniczych motywów rozstrzygnięcia dokonana zostanie jego krytyczna ocena zarówno w świetle poglądów reprezentowanych w nauce prawa, jak też w judykaturze. Przeglądy będą się ukazywały cyklicznie w poszczególnych kwartałach roku. Mamy nadzieję, że zaproponowana konwencja przeglądu spotka się z życzliwym przyjęciem Czytelników. Mając na uwadze ogólną dostępność orzeczeń Sądu Najwyższego, zarówno na stronach internetowych tego sądu, jak i w prawniczych bazach danych, chcemy położyć nacisk na merytoryczną ocenę przedstawianych orzeczeń i pokazać ich znaczenie dla praktyki prawniczej. Dlatego zamieszczone w przeglądzie orzeczenia będą opatrywane obszerniejszymi niż zazwyczaj w tego rodzaju publikacjach komentarzami odautorskimi.

W krytycznej glosie do wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie autor zwraca uwagę, że rozstrzygnięcie przyjęte przez sąd jest w całości nietrafne. Wiele wątpliwości wzbudza niejasna argumentacja, często pozostająca w sprzeczności z ustaleniami faktycznymi poczynionymi w sprawie. Ponadto, w ocenie autora, swym orzeczeniem sąd wkroczył zbyt daleko w sferę praw i wolności potencjalnych stron umowy. Tym samym w znaczący sposób ograniczył swobodę kontraktowania. Okoliczność, że stroną umowy był konsument, nie powinna prowadzić do interpretowania prawa wyłącznie na jego korzyść.

Prezentowana glosa stanowi analizę uchwały Sądu Najwyższego 27.03.2018 r. (III CZP 60/17), w której uznano, że więź rodzinna stanowi dobro osobiste, którego naruszenie, w wyniku czynu niedozwolonego, uzasadnia zadośćuczynienie wobec członków rodziny poszkodowanego. Z taką opinią nie zgodzili się dwaj sędziowie, stwierdzając, że więź rodzinna nie może stanowić dobra osobistego, gdyż ma charakter interpersonalny, co naturalnie się wyklucza. Moim zdaniem należy jednak zgodzić się z poglądem wyrażonym w przedmiotowej uchwale, przyjmując, że więź rodzinna jest nierozerwalnie związana z istotą człowieczeństwa, a uznanie jej za dobro osobiste jest ugruntowane w dotychczasowym orzecznictwie.