Zainstaluj aplikację Palestra na swoim urządzeniu

Palestra
08/2024

Szanowni Czytelnicy!

W ósmym numerze „Palestry” w jubileuszowym roku obchodów 100-lecia Pisma Adwokatury Polskiej poddane analizie są różne współczesne problemy poszczególnych gałęzi prawa. Równocześnie w miesiącu sierpniu, w którym wydawany jest niniejszy numer „Palestry” należy pamiętać o 80. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego. To również moment, w którym wspominamy nie tylko Powstańców Warszawskich, ale także ludność cywilną Warszawy, wśród których również nie brakowało bohaterów walczących o wolność Polski. Naszym obowiązkiem jako Adwokatury jest również pa- mięć o wszystkich Adwokatach i Aplikantach Adwokackich, którzy oddali swoje życie za wolność Ojczyzny i przekazywanie ich dziedzictwa kolejnym pokoleniom. W aktualnym numerze „Palestry” można przeczytać artykuły: adw. dr. Andrzeja Malickiego i apl. adw. Przemysława Krawczyka pt. Przyznanie się do popełnienia przestępstwa na etapie postępowania wykonawczego w kontekście warunkowego przedterminowego zwolnienia z odbywania reszty kary – prawo czy obowiązek?, dr Joanny Mucha-Kujawy pt. W kierunku ochrony prywatności w  erze  społeczeństwa  informacyjnego, adw. dr. Michała Pruska pt. Dopuszczalność cofnięcia i odstąpienia od wniosku o umorze- nie postępowania i zastosowanie środków zabezpieczających, apl. adw. Oskara Kubackiego pt.  O  częściowej  niekonstytucyjności  art.  233   §   1a   Kodeksu   karnego, adw. dr. Piotra Soroki pt. Wpływ postępowania karnego na postępowanie cywilne – zarys poglądów orzeczniczych i doktrynalnych, apl. radc. Tomasza Ślusarka pt. Charakter praw- ny umowy deweloperskiej w świetle nowej ustawy deweloperskiej. W numerze 8/2024 „Palestry” na Czytelników czekają glosy autorstwa adw. Michała Chmielowskiego pt. Glosa krytyczna do wyroków Sądu Najwyższego z 19.09.2023 r. (II CSKP 1627/22 oraz II CSKP 1495/22), a także mgr Eweliny Zander-Zięciny pt. Nieważność postanowień organu podatkowego w przedmiocie blokady rachunków bankowych podatnika – glosa aprobująca do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 10 lutego 2023 r. (I SA/po 696/22). Ponadto Czytelnicy kolejnego numeru „Palestry” będą mogli zapoznać się z najnowszym przeglądem orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka autorstwa adw. Marka Antoniego Nowickiego, a także sprawozdaniem z konferencji naukowej pt. „Kodyfikacja prawa zobowiązań w Polsce międzywojennej. Wzorzec i kontynuacja we współczesnym prawie polskim, litewskim  i ukraińskim” autorstwa dr hab. Agnieszki Pyrzyńskiej, prof. UAM i Artura Pielorza.

Redaktor naczelny: Michał Bieniak; Sekretarz redakcji: Adam Kozień

Redaktor języka angielskiego: Anna Setkowicz

Członkowie Kolegium Redakcyjnego: Stanislav Balik, Zbigniew Banaszczyk, Jacek Barcik, Wojciech Bergier, Józef Forystek, Piotr Fiedorczyk, Lech Gardocki, Paweł Gieras, Roman Hauser, Joseph Hoffmann, Krzysztof Kostański, Andrzej Kubas, Jan Kuklewicz, Katalin Ligeti, Erik Luna, Frank Meyer, Kamila Mrozek, Dariusz Mucha, Marek Antoni Nowicki, Piotr Ochwat, Szymon Pawelec, Krzysztof Piesiewicz, Piotr Piesiewicz, Krzysztof Pietrzykowski, Jerzy Pisuliński, Paweł Podrecki, Janusz Raglewski, Anna Rakowska-Trela, Stanisław Rymar, Marek Safjan, Philippe Sands, Piotr Sendecki, Elżbieta Skowrońska, Tomasz Sójka, Monika Strus-Wołos, Maciej Szpunar, Dobrosława Szumiło-Kulczycka, Dariusz Świecki, Jaromir Tauchen, Stephen C. Thaman, Andrzej Tomaszek, Józef Wójcikiewicz, Maria Zabłocka, Stanisław Zabłocki, Jerzy Zajadło, Piotr Zientarski, Jerzy Zięba

Pełny spis treści

Warszawski sierpień
  • Michał Bieniak
Przyznanie się do popełnienia przestępstwa na etapie postępowania wykonawczego w kontekście warunkowego przedterminowego zwolnienia z odbywania reszty kary
  • Andrzej Malicki
  • Przemysław Krawczyk
Artykuł ten stanowi próbę odpowiedzi na pytanie – czy antycypacja poglądu o swojej niewinności może być uznana za przejaw wyrazu braku skruchy i krytycyzmu w stosunku do przypisanego skazanemu przestępstwa, a przez to być przesłanką negatywną do udzielenia warunkowego przedterminowego zwolnienia z odbywania reszty kary. Autorzy koncentrują swoje rozważania wokół dwóch kwestii, a to przesłanek diagnostycznych prognozy kryminologicznej oraz możliwości egzekwowania przez podsądnego prawa do obrony (w aspekcie materialnym) poprzez prezentowanie linii obrony odmiennej – bądź też zupełnie przeciwnej – do stanu faktycznego ustalonego w prawomocnych wyrokach sądów (wyroku sądu), na mocy którego odbywana jest przezeń kara pozbawienia wolności. Rozważania prowadzone w tym artykule dają podstawę do wniosku, że przyznawanie się do (czy też raczej potwierdzanie) swojego sprawstwa na etapie postępowania wykonawczego jest irrelewantne dla możliwości stawiania pozytywnej prognozy kryminologicznej podsądnemu wyrażającej się w przekonaniu, że będzie on przestrzegał porządku prawnego, a w szczególności nie popełni ponownie przestępstwa.
W kierunku ochrony prywatności w erze społeczeństwa informacyjnego
  • Joanna Mucha-Kujawa
W społeczeństwie informacyjnym ery cyfrowej prywatność narażona jest na nieznane wcześniej zagrożenia, zobowiązujące prawodawcę do zapewnienia jej skutecznej ochrony prawnej. Rozumienie prywatności zmienia się wraz z ewolucją społeczeństwa, a jego ochrona powinna być adekwatna do współczesnego rozumienia sfery prywatności i pojawiających się nowych zagrożeń. Celem artykułu jest ukazanie zagrożeń dla dóbr ze sfery prywatności, wynikających z funkcjonalności nowych urządzeń technologicznych (np. smartwatchy) oraz przedstawienie koncepcji ochrony prywatności za pomocą powszechnego jednolitego prawa prywatności jako prawa podmiotowego o maksymalnie szerokiej treści.
Dopuszczalność cofnięcia i odstąpienia od wniosku o umorzenie postępowania i zastosowanie środków zabezpieczających
  • Michał Prusek
Niniejsza publikacja stanowi odpowiedź na pytanie o dopuszczalność cofnięcia przez prokuratora wniosku o umorzenie postępowania i zastosowanie środków zabezpieczających, ewentualnie o dopuszczalność odstąpienia od popierania tego wniosku. Uchwałą składu 7 sędziów SN z 26.09.2002 r. (I KZP 13/02) sąd uznał wprawdzie uprawnienie prokuratora do cofnięcia wspomnianego wniosku. Sta-nowisko swoje oparł jednak na twierdzeniu, że brak jest podstaw do stosowania per analogiam art. 14 § 2 k.p.k. do wniosku o umorzenie postępowania i zastoso-wanie środków zabezpieczających. Przypomnienia wymaga, że wówczas na mocy art. 14 § 2 k.p.k. oskarżyciel publiczny mógł jedynie odstąpić od oskarżenia. Od 1.07.2015 r. ustawodawca zmienił treść art. 14 § 2 k.p.k., wskutek czego obecnie przepis ten uprawnia prokuratora do cofnięcia aktu oskarżenia. Zmiana przepisów czyni wydaną uchwałę składu 7 sędziów SN nieaktualną, a tym samym otwiera pole do ponownego dyskursu w przedmiocie dopuszczalnych form rezygnacji prokuratora z popierania wniosku o umorzenie postępowania i zastosowania środków zabezpieczających.
O częściowej niekonstytucyjności art. 233 § 1a Kodeksu karnego
  • Oskar Kubacki
Celem artykułu jest ocena zgodności z Konstytucją normy z art. 233 § 1a Kodeksu karnego. Ustawodawca penalizuje w niej zachowanie polegające na skła-daniu nieprawdziwych zeznań z obawy przed grożącą sprawcy odpowiedzialnością karną. Autor artykułu podejmuje próbę odpowiedzi na pytanie, czy nie godzi to w prawo do obrony. Zdaniem autora norma z art. 233 § 1a Kodeksu karnego jest częściowo niekonstytucyjna.
Wpływ postępowania karnego na postępowanie cywilne – zarys poglądów orzeczniczych i doktrynalnych
  • Piotr Soroka
Artykuł skupia się na problematyce związanej z wzajemnym przenikaniem się postępowania karnego i cywilnego. Autor stara się ukazać poglądy orzecznictwa i doktryny na kilka podstawowych, jednak bardzo istotnych problemów w tej materii. Artykuł ten stanowi jedynie pewien zarys kwestii związanych m.in. z zakresem związania sądu cywilnego wyrokiem karnym (w szczególności dotyczy to środków kompensacyjnych), zawieszeniem postępowania cywilnego z uwagi na toczące się postępowanie karne, wpływem wykrycia przestępstwa na wznowienie postępowania, a także obowiązkami sądu cywilnego w razie stwierdzenia faktu przestępstwa w toczącym się postępowaniu cywilnym.
Charakter prawny umowy deweloperskiej w świetle nowej ustawy deweloperskiej
  • Tomasz Ślusarek
W niniejszej pracy przeanalizowano charakter prawny umowy rozporządzającej zawieranej w wykonaniu umowy deweloperskiej w świetle nowej ustawy deweloperskiej w zestawieniu z umową sprzedaży z Kodeksu cywilnego. Główny problem sprowadza się do ustalenia, czy jest to umowa o skutku jedynie rzeczowym, tzn. przenoszącym własność, czy też umowa o skutku podwójnym, tzn. zobowiązująco-rozporządzającym, czyli zobowiązującym do przeniesienia własności i jednocześnie przenoszącym tę własność w wykonaniu tegoż zobowiązania. Wyciągnięte z pracy wnioski wskazują, że umowy deweloperskiej w świetle obecnie obowiązującego prawa nie można uznać za umowę sprzedaży rzeczy przyszłej, gdyż sprzedaż rzeczy przyszłej wywołuje skutek rozporządzający. Należy pamiętać, że zgodnie z art. 155 § 2 k.c. do przeniesienia własności potrzebne jest także przeniesienie posiadania, a umowa deweloperska, nawet przy przeniesieniu na nabywcę posiadania zamówionego przedmiotu zgodnie z umową deweloperską, skutku rozporządzającego nie może wywołać, gdyż stanowi jedynie umowę zobowiązującą do przeniesienia własności.
Glosa krytyczna do wyroków Sądu Najwyższego z 19.09.2023 r. (II CSKP 1627/22 oraz II CSKP 1495/22)
  • Michał Chmielowski
Obydwa glosowane wyroki SN dotyczą problematyki wadliwości umów kredytu waloryzowanych kursem CHF, w których przedsiębiorca w relacji z konsumentem posłużył się nieuczciwymi warunkami umownymi pozwalającymi na jednostronne kształtowanie wysokości zobowiązania słabszej strony kontraktu, bez jednoczesne-go wskazania w treści umowy kryteriów i mechanizmu ustalania wysokości kursu waluty obcej. Ze względu na tożsamość składu rozpoznającego obydwie zawisłe przed SN sprawy oraz zbieżność zaprezentowanej argumentacji, w tym zwłaszcza w zakresie postulowanej przez SN konieczności stosowania przez sąd krajowy art. 56 k.c. przy usuwaniu skutków abuzywności postanowienia umownego, orzeczenia te zostaną w ramach niniejszej glosy omówione łącznie.
Nieważność postanowień organu podatkowego w przedmiocie blokady rachunków bankowych podatnika – glosa aprobująca do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 10.02.2023 r. (I sa/po 696/22)
  • Ewelina Zander-Zięcina
Celem niniejszej glosy jest ocena wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 10.02.2023 r. dotyczącego decyzji Dyrektora Izby Administracji Skarbowej podtrzymującej decyzję Naczelnika Urzędu Celno-Skarbowego w sprawie przedłużenia blokady rachunku bankowego podmiotu kwalifikowanego podmiotu zagrożonego ryzykiem wykorzystania sektora finansowego do wyłudzeń podatkowych, dokonana na podstawie przepisów przejściowych. Zasadniczym zagadnieniem poruszonym w glosowanym wyroku jest właściwość organu, który dokonywał nałożenia blokady rachunków bankowych podmiotu kwalifikowanego, a który to nie był organem uprawnionym do wydania decyzji w tym zakresie. Orzeczenie sądu w tej sprawie nie tylko dokonało wykładni poszczególnych przepisów odnoszących się bezpośrednio do kompetencji organów blokujących rachunki bankowe, ale przede wszystkim zwróciło uwagę na obowiązujące tzw. techniki legislacyjne w polskim porządku prawnym. W glosie przedstawiono aktualne orzecznictwo sądów.
Europejski Trybunał Praw Człowieka – przegląd orzecznictwa (kwiecień – czerwiec 2024 r.)
  • Marek Antoni Nowicki
Prezentowany przegląd orzecznictwa stanowi omówienie najistotniejszych wyroków i decyzji Europejskiego Trybunału Praw Człowieka wydanych w okresie od kwietnia do czerwca 2024 r. dotyczących: obowiązku przestrzegania praw człowieka, prawa do życia, prawa do wolności i bezpieczeństwa osobistego, prawa do rzetelnego procesu sądowego, prawa do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego, wolności wypowiedzi, zakazu dyskryminacji, skarg indywidualnych.
Sprawozdanie z konferencji naukowej „Kodyfikacja prawa zobowiązań w Polsce międzywojennej. Wzorzec i kontynuacja we współczesnym prawie polskim, litewskim i ukraińskim”, Poznań, 14.06.2024 r.
  • Agnieszka Pyrzyńska
  • Artur Pielorz
Sprawozdanie z konferencji naukowej „Kodyfikacja prawa zobowiązań w Polsce międzywojennej. Wzorzec i kontynuacja we współczesnym prawie polskim, litewskim i ukraińskim”, Poznań, 14.06.2024 r.

Informacja o plikach cookies

W ramach Strony stosujemy pliki cookies. Korzystanie ze Strony bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza zgodę na ich zapis lub wykorzystanie. Możecie Państwo dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies w przeglądarce internetowej w każdym czasie. Więcej szczegółów w "Polityce Prywatności".