Zainstaluj aplikację Palestra na swoim urządzeniu

en
Strona główna
Palestra
10/2021

Palestra
10/2021

Na okładce:

Wyrzeźbiona w lipowym drewnie głowa mieszczki z przepaską na ustach, z czasów Jagiellonów, jest jedną z ozdób kasetonowego sufitu Sali Poselskiej na wawelskim zamku. Wszystkie wywiezione były do Rosji pod koniec XIX w. Podobny los spotkał słynne arrasy.

Tak jak trudno sobie przedstawić Wawel pozbawiony charakterystycznych dlań skarbów, tak samo ciężko przychodzi wyobrażenie sobie warszawskiego Zamku Królewskiego odartego z malarskiego cyklu Canaletta i z pocztu królewskich portretów pędzla Bacciarellego; zabrano je do Moskwy po powstaniu listopadowym. Pomnik księcia Józefa Poniatowskiego, zlecony do wykonania duńskiemu artyście Thorvaldsenowi za zgodą Aleksandra I, nie miał swego odsłonięcia za przyczyną tejże irredenty; namiestnik Iwan Paskiewicz znalazł ukryte dzieło i przewiózł je do prywatnej rezydencji. Wyposażenie łazienkowskiego Pałacu na Wyspie i Białego Domku rozszabrowali uciekający przed frontem rosyjscy żołdacy w 1915 r. W wojennym zamęcie do Moskwy powędrowała Matejkowska Bitwa pod Grunwaldem.

W wyniku grabieży dokonywanych przez ponad sto lat, na terenie Rosji znalazło się m.in. ok. 400.000 polskich książek, ok. 16.000 rękopisów (w tym prace Kadłubka i Długosza), archiwalne dokumenty państwowe I Rzeczypospolitej, papiery Kościuszki, ponadto ok. 100.000 cennych rycin i rysunków, w tym – Rembrandta, Dürera i Rafaela. Te i inne zabytkowe obiekty w znacznej części wróciły do Polski (dość sprawnie, w ciągu dziesięciu miesięcy) na mocy traktatu pokojowego podpisanego w marcu 1921 r. w stolicy neutralnej Łotwy. Nie zwrócono m.in. 10.000 sztychów, 70.000 numizmatów, woluminów z Biblioteki Jagiellonów Zygmunta II Augusta, części arrasów, sztandarów Legionów Dąbrowskiego.

Foto na okładce: muzea.malopolska.pl

Przygotowanie okładki do druku: A.P. GRAF

Pobierz wersję PDF

Pełny spis treści

2
1
1
1
1
1
1
1
9

Palestra 10/2021, s. 5 - 6

Sztuki ryskie
  • Ewa Stawicka

Palestra 10/2021, s. 7 - 22

Dokonanie przestępstwa popełnionego w warunkach ciągłości
  • Agnieszka Liszewska
W artykule przedstawiony został problem wyznaczenia momentu dokonania przestępstwa popełnionego w warunkach ciągłości, którego istota polega na rozciągnięciu w czasie czynności sprawczej ujmowanej jako jeden czyn. W rozważaniach na ten temat należało także uwzględnić możliwość wystąpienia rozbieżności czasowej między dokonaniem a zakończeniem przestępstwa. Ustalenie momentu dokonania ma znaczenie normatywne, ponieważ pozwala na prawidłowe rozgraniczenie usiłowania jako wcześniejszego stadium na drodze przestępstwa. W odniesieniu do czynu ciągłego jest to praktycznie bardzo trudne, ponieważ opiera się na subiektywnym kryterium z góry powziętego zamiaru.

Palestra 10/2021, s. 23 - 36

Czy adwokat, jako kwalifikowany pełnomocnik procesowy profesjonalnie świadczący w ramach zawodu usługi prawne, musi przewidywać charakter prawny orzeczenia referendarza sądowego – uwagi na tle uchwały Sądu Najwyższego z 8.11.2019 r. (III CZP 22/19)
  • Zbigniew Miczek
Celem publikacji, której inspiracją była przywołana w tytule uchwała Sądu Najwyższego z 8.11.2019 r., jest przedstawienie problematyki związanej ze sposobem redagowania orzeczeń wydawanych przez referendarzy sądowych w sprawach cywilnych, co może mieć wpływ na wprowadzenie w błąd, w szczególności pełnomocników procesowych, co do wyboru właściwego środka zaskarżenia, a tym samym terminu, w jakim ma zostać on wniesiony.Należy przyjąć, że prawidłowa redakcja takiego orzeczenia powinna zaczynać się od zwrotu, że „Referendarz sądowy w Sądzie...”. Jest to kwestia bardzo ważna, gdyż dotyczy przewidywalności świadczenia usług przez adwokatów i bezpieczeństwa prawnego ich klientów. Błędny wybór rodzaju środka zaskarżenia może bowiem prowadzić do jego odrzucenia.W drugiej części artykułu omówiono kwestię sposobu redakcji uzasadnień orzeczeń sądowych pod względem sposobu określania adwokatów jako kwalifikowanych pełnomocników procesowych oraz związane z tym implikacje dotyczące sposobu oceniania ich pracy zawodowej, jako osób świadczących profesjonalną pomoc prawną.

Palestra 10/2021, s. 37 - 46

Możliwość skorzystania przez kuratora reprezentującego dziecko z zastępstwa aplikanta oraz prawo do ustanowienia pełnomocnika lub substytuta – polemika
  • Piotr Karlik
W artykule zawarto polemiczne uwagi do publikacji W. Studzińskiego dotyczącej możliwości korzystania przez kuratora procesowego z zastępstwa aplikanta oraz prawa do ustanowienia pełnomocnika lub substytuta. Nie sposób zgodzić się bowiem z wyrażonym poglądem, zgodnie z którym kurator procesowy ma taką możliwość i prezentuje uzasadnienie dla przeciwnej argumentacji. W tekście zostały także wskazane zasady wyznaczania kuratora procesowego, które mają kluczowe znaczenie dla jego pozycji i statusu w ramach trwającego postępowania karnego.

Palestra 10/2021, s. 47 - 92

Przegląd orzecznictwa Sądu Najwyższego w sprawach cywilnych
  • Piotr Piskozub
  • Agnieszka Szczekala
  • Wojciech Szczotka
  • Michał Zalewski
  • Jerzy Pisuliński
W prezentowanym przeglądzie orzecznictwa w sprawach cywilnych powrócono do pierwotnego założenia, zgodnie z którym w przeglądzie zamieszczone są krótkie omówienia najnowszych orzeczeń Sądu Najwyższego oraz pogłębione komentarze do wybranych orzeczeń. Stało się to możliwe, ponieważ ponownie są dostępne orzeczenia Sądu Najwyższego, których obowiązek publikacji wynika z art. 8 ustawy o Sądzie Najwyższym. W przeglądzie zamieszczonych zostało zatem osiem krótszych komentarzy do najnowszych orzeczeń Sądu Najwyższego oraz trzy komentarze do orzeczeń Sądu Najwyższego dotyczących prawa do pochowania zmarłego, legitymacji właściciela nieruchomości władnącej do żądania zmiany treści służebności oraz uprawnień zamawiającego w razie wadliwości dzieła.

Palestra 10/2021, s. 93 - 102

Zastosowanie art. 5 Kodeksu cywilnego jako podstawy obniżenia spłat lub dopłat z udziałów przy podziale majątku wspólnego małżonków – glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 2.09.2020 r. (I CSK 657/18)
  • Agnieszka Szczekala
Glosowane postanowienie Sądu Najwyższego z 22.09.2020 r. (I CSK 657/18) jest jednym z nielicznych orzeczeń dotyczących dopuszczalności i możliwości stosowania przepisu art. 5 Kodeksu cywilnego jako podstawy do obniżenia spłat i dopłat przy podziale majątku wspólnego małżonków po ustaniu małżeńskiej wspólności majątkowej, a poglądy doktryny jak i judykatury w tym przedmiocie są podzielone. Sąd Najwyższy uznał, że nie można w sposób generalny wyłączyć możliwości zastosowania art. 5 Kodeksu cywilnego jako podstawy do obniżenia spłat lub dopłat z udziałów przy podziale majątku wspólnego byłych małżonków. Zarówno tezę orzeczenia, jak i sposób rozstrzygnięcia sprawy przez Sąd Najwyższy należy uznać za trafne.

Palestra 10/2021, s. 103 - 114

Czy zgłoszenie zarzutu potrącenia (art. 203(1) Kodeksu postępowania cywilnego) może nastąpić na podstawie pełnomocnictwa procesowego, czy konieczne jest dysponowanie pełnomocnictwem materialnym?
  • Łukasz Błaszczak
Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego ustawą z 4.07.2019 r. sprawiła, że do ustawy procesowej dodana została instytucja zarzutu potrącenia (art. 203(1) k.p.c.), nie wspominając już o innych licznych zmianach instytucjonalnych. W założeniu regulacja z art. 203(1) Kodeksu postępowania cywilnego miała usprawnić przede wszystkim kwestię podnoszenia zarzutu potrącenia w procesie cywilnym, ale co ważniejsze – dookreślać warunki, w jakich mogłoby to nastąpić. I tak też się stało. Przepis art. 203(1) k.p.c. wskazuje bowiem na czasowe, formalne i treściowe warunki zarzutu potrącenia, którego aktualność przejawia się wyłącznie na gruncie postępowania sądowego. Innymi słowy, art. 203(1) k.p.c. ma zastosowanie wyłącznie do zarzutu potrącenia zgłaszanego w sądowym postępowaniu cywilnym.

Palestra 10/2021, s. 115 - 135

Adwokatura między sądem tajnym a wojskowym – Polska czasów sowietyzacji
  • Adam Lityński
Artykuł zawiera przemyślenia i opinie dotyczące wydanego niedawno tomu dokumentów z lat 1956–1957 W imię przyszłości Partii. Procesy o łamanie tzw. praworządności socjalistycznej 1956–1957. Dokumenty. Zawiera on dokumenty archiwalne pokazujące drastyczne represje czasów stalinowskich, ujawnione w okresie po śmierci Stalina. Represje były stosowane nie tylko przez organy bezpieczeństwa, ale także przez sądy specjalne, sądy wojskowe, prokuratury. Na tym tle pokazane zostały postawy adwokatów polskich. Postawy heroiczne, ale także konformistyczne.

Palestra 10/2021, s. 136 - 142

Zderzenie rowerzystki z motocyklistą – kto winien?
  • Wojciech Kotowski

Zamów wersję papierową

Serdecznie zapraszamy do zamówienia tradycyjnej "papierowej" wersji Palestry przez osoby nie będące adwokatami!

  • Wysyłka każdego numeru wprost do domu
  • Najwyższy poziom artykułów

45,36 pln

netto 42,00 pln

Informacja o plikach cookies

W ramach Strony stosujemy pliki cookies. Korzystanie ze Strony bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza zgodę na ich zapis lub wykorzystanie. Możecie Państwo dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies w przeglądarce internetowej w każdym czasie. Więcej szczegółów w "Polityce Prywatności".