Zainstaluj aplikację Palestra na swoim urządzeniu

Słowo kluczowe "prawa człowieka"

Data publikacji

Artykuły

11-12/2012
Ku pamięci sprawiedliwości: nieoczekiwane miejsce Lwowa w prawie międzynarodowym – osobista historia*
Philippe Sands

W ubiegłym roku zostałem zaproszony na wykład do Lwowa. To znajdujące się dwa tysiące kilometrów od Londynu, leżące w zachodniej Ukrainie miasto nie ma łatwej do wymówienia nazwy, a ponadto nie jest powszechnie znane. Kiedy przygotowywałem niniejsze opracowanie, stało się dla mnie jasne, że to historyczne miejsce, mające bogatą, ale trudną przeszłość i niepewną przyszłość, stanowi odpowiednie tło dla wykładu, jaki miałem wygłosić. Jego tematyka dotyczyła zmian w międzynarodowym porządku prawnym będących następstwem II wojny światowej, nowych zasad promujących prawa człowieka, pojawienia się międzynarodowego prawa karnego zakazującego tortur, ludobójstwa i podobnych im aktów, a także powstania nowych międzynarodowych sądów i trybunałów.

Artykuły

9/2020
Pandemia COVID-19 a konstytucyjne stany nadzwyczajne
Piotr Tuleja

Polska Konstytucja opiera się na zasadzie rządów prawa. W państwie prawa Konstytucja określa wymogi stanów nadzwyczajnych. Powstaje pytanie, czy wymogi te uwzględniają dużą liczbę możliwych zagrożeń i ich nieprzewidywalny charakter? Pytanie jest szczególnie aktualne w okresie pandemii. Polska Konstytucja prawidłowo określa stany nadzwyczajne. Zmian wymaga ustawowa konkretyzacja stanów nadzwyczajnych.

Artykuły

11/2020
Wrongful law, wrongful birth, wrongful life
Paulina Witczak-Bruś

Niniejsze opracowanie przedstawia wybrane konsekwencje decyzji Trybunału Konstytucyjnego z 22.10.2020 r. (1/20) oraz skupia optykę na niebezpiecznym kursie rządzących w kierunku systemu autorytarnego, burzeniu ładu społecznego i godzeniu w fundamentalne prawa człowieka. Orzeczenie neguje wartość diagnostyki prenatalnej, obiektywizuje ryzyko niedopuszczalności stosowania techniki in vitro oraz podaje w wątpliwość koncepcje odszkodowawcze i dorobek orzeczniczy z tytułu wrongful birth lub wrongful conception (wrongful pregnancy). Zastrzegając jednocześnie, że wspomniane orzeczenie pozostaje jeszcze nieopublikowane, nieznane jest jego pisemne uzasadnienie, opracowanie nie wyczerpuje wszystkich dalszych implikacji dla systemu prawnego wynikających z budzącego kontrowersje orzeczenia.

Artykuły

7-8/2019
Tajemnica adwokacka jako fundamentalny element systemu ochrony praw i wolności
Mikołaj Pietrzak

Tajemnica adwokacka jest niezbędnym elementem proceduralnego systemu ochrony wszystkich praw i wolności. Bez efektywnej ochrony tajemnicy adwokackiej nie ma gwarancji dostępu do sądu. Efektywna ochrona tajemnicy wymaga nie tylko odpowiednich przepisów ustanawiających tajemnicę, ale także niezależności adwokatów oraz ich samorządu i świadomości i kultury szacunku ze strony organów władzy publicznej, w tym szczególnie organów ścigania i sądów, dla tego adwokackiego i obywatelskiego sacrum.

Glosy

11/2020
Przesłanka eugeniczna (embriopatologiczna) jako przesłanka legalnego przerywania ciąży – glosa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 22.10.2020 r. (K 1/20)
Rafał Adamus

Niniejsza analiza jest glosą do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 22.10.2020 r., w którym Trybunał stwierdził niekonstytucyjność tzw. przesłanki eugenicznej (embriopatologicznej) jako przesłanki legalnego przerywania ciąży. Przyjęta metodologia badawcza była następująca. Po pierwsze, poddano analizie czy dobro, którego naruszenie ustawodawca zwykły legalizuje, stanowi wartość konstytucyjną. Po drugie, analizowano problem sprowadzający się do pytania, czy legalizacja naruszeń tego dobra znajduje usprawiedliwienie na gruncie wartości konstytucyjnych. Z jednej strony jest bowiem konstytucyjne prawo człowieka do życia. Ustawa zwykła rozszerza je na ochronę tego życia w fazie prenatalnej. Prawo człowieka do życia ma charakter fundamentalny, niemniej nie jest prawem bezwzględnym. Z drugiej strony nikt nie może być poddany okrutnemu i nieludzkiemu traktowaniu. Tak natomiast należałoby traktować zmuszanie kobiety, wbrew jej woli, do urodzenia płodu niezdolnego do przeżycia. Ustawa zwykła w takich szczególnych sytuacjach przyznaje prawo do aborcji. Ustawodawca nie wprowadza przymusu aborcyjnego. Po trzecie, zbadano, czy ustawodawca zwykły dochował konstytucyjnych kryteriów rozstrzygania kolizji. Przeanalizowano, czy przy rozstrzyganiu kolizji zachodzących pomiędzy konstytucyjnie chronionymi dobrami zachowano zasadę proporcjonalności. Konflikty tego typu inaczej mogą być rozstrzygane w wymiarze moralnym, a inaczej w wymiarze prawnym. W sytuacjach skrajnych, w warunkach konfliktu dwóch fundamentalnych wartości prawo nie powinno – z góry i „na ślepo” – wyręczać obywateli. Przesłanka eugeniczna (embriopatologiczna), jako przesłanka legalnego przerywania ciąży, nie naruszała konstytucyjnego prawa do życia.

Artykuły

2/2020
Prawo do sądu jako element zasady dobrego rządzenia w świetle orzecznictwa z zakresu praw człowieka
Mariola Żak

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie prawa do sądu jako podstawowej gwarancji realizacji zasady dobrego rządzenia (the principle of good governance) w rozumieniu Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Znaczenie zasady dobrego rządzenia w relacjach między władzami publicznymi a obywatelami zostało wielokrotnie podkreślone w orzecznictwie strasburskim. W artykule omówiono następujące zagadnienia: pojęcie prawa do sądu, relacje między prawem do sądu a postępowaniami quasi-sądowymi, standardami europejskimi oraz modelami kontroli konstytucyjności prawa.

Najnowsze orzecznictwo

4/2021
Europejski Trybunał Praw Człowieka – przegląd orzecznictwa (styczeń–marzec 2021 r.)
Marek Antoni Nowicki

Prezentowany przegląd orzecznictwa stanowi omówienie najistotniejszych orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka wydanych w pierwszym kwartale 2021 r. dotyczących m.in. obowiązku przestrzegania praw człowieka, prawa do życia, zakazu tortur, niewolnictwa i pracy przymusowej, prawa do rzetelnego procesu sądowego, a także wolności wypowiedzi.

Forum adwokackie

9/2022
Materiały pozyskane w wyniku „prowokacji obywatelskiej” a rzetelność procesu karnego
Adam Bułat

Przez dziesięciolecia dyskretne utrwalanie dźwięku bądź obrazu przedstawiającego okoliczności związane z popełnianymi przestępstwami stanowiło domenę wyspecjalizowanych jednostek policyjnych oraz służb specjalnych. Tak było, ponieważ tylko wskazane podmioty dysponowały sprzętem technicznym, którego specyfikacja pozwalała na pozyskanie odpowiedniej jakości materiałów (zdjęć, nagrań), które następnie mogły zostać wykorzystane przez oskarżyciela publicznego w postępowaniu karnym jako dowód obciążający oskarżonego. Rozwój technologii cyfrowej oraz powszechny dostęp społeczeństwa do Internetu sprawiły, że obecnie każdy posiadacz smartfona może wykonać wysokiej jakości zdjęcie lub nagranie, a każdy użytkownik Internetu jest w stanie w krótkim czasie nawiązać kontakt z inną osobą korzystającą z sieci. Celem niniejszego artykułu jest refleksja naukowa nad prawną oraz etyczną dopuszczalnością wykorzystania tego typu środków dowodowych w procesie karnym.

Artykuły

4/2018
Wartość dowodowa pomiarów wykonanych prędkościomierzami kontrolnymi – wideorejestratorami w sprawach o przekroczenie prędkości w świetle standardów praw człowieka
Michał Skwarzyński

Problem poruszany w niniejszym artykule dotyczy podstaw prawnych, sposobu funkcjonowania, praktyki użytkowania prędkościomierzy kontrolnych – wideorejestratorów w świetle standardów praw człowieka. Analiza obejmuje problemy występujące w sprawach wykroczeniowych związanych z przekroczeniem prędkości ujawnionych tego typu urządzeniem. (...)

Najnowsze orzecznictwo

1-2/2023
Gwarancje dyplomatyczne w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu
Tomasz Tadla

Publikacja omawia zjawisko obserwowane w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu, polegające na zobowiązywaniu państw-stron Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności do pozyskiwania gwarancji dyplomatycznych dla osób deportowanych do krajów niebędących jej stronami. Autor przedstawia aktualny stan przedmiotowego orzecznictwa, zastanawia się nad skutecznością udzielanych zapewnień i ich formułą prawną. Wątpliwości autora budzi okoliczność, że realizacja przedmiotowych gwarancji wiąże się ze zgodą na naruszenie zasady trójpodziału władz w państwach przejmujących jurysdykcję (egzekutywa zobowiązana zostaje do wpłynięcia na rozstrzygnięcia wydawane przez sądy). Pomimo niektórych zastrzeżeń autor z aprobatą odnosi się do samej koncepcji „gwarancji dyplomatycznych”, formułując pojęcie „immunitetu konwencyjnego” oraz wysuwając postulaty de lege ferenda, których realizacja mogłaby nastąpić w formie protokołu dodatkowego do Konwencji.

1
...2

Informacja o plikach cookies

W ramach Strony stosujemy pliki cookies. Korzystanie ze Strony bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza zgodę na ich zapis lub wykorzystanie. Możecie Państwo dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies w przeglądarce internetowej w każdym czasie. Więcej szczegółów w "Polityce Prywatności".