Jednym z najważniejszych atrybutów władzy państwowej jest prawo do orzekania kar kryminalnych wobec sprawców czynów zabronionych. Jakkolwiek nie ma zgody co do pierwszeństwa racjonalizacji kary – retrybutywnej czy celowościowej, nie ulega wątpliwości, że kara stanowi nieodłączną konsekwencję popełnienia przestępstwa i najbliżej jej do pojęcia zemsty społecznej. Teza o istocie kary jako zemście społecznej może wydawać się archaiczna i sprzeczna ze współczesnymi nurtami doktryny prawa karnego, jednak wydaje się bliska społecznemu poczuciu sprawiedliwości.

Zachowanie osoby, które ze względu na zwyczajowe normy ludzkiego współżycia nie wywołuje powszechnie negatywnych ocen społecznych i nie jest jaskrawo sprzeczne z powszechnie akceptowanymi normami zachowania... (...)

Stanowienie, stosowanie i przestrzeganie norm prawnych nie jest celem samo w sobie, lecz służy konkretnym wartościom, takim jak: dobro, sprawiedliwość, prawda, piękno. Spór pomiędzy zwolennikami kognitywizmu i antykognitywizmu odnośnie do możliwości poznania oraz zdefiniowania tych wartości nie przeszkadza w artykułowaniu przeróżnych powodów wprowadzania nowych regulacji prawnych dla ochrony kolejnych grup społecznych, zwłaszcza mniejszości, rzekomo czy rzeczywiście dyskryminowanych przez tak zwaną większość społeczeństwa.

Problematyka religii, wiary, transcendencji człowiekowi XXI wieku może wydawać się archaizmem, nieatrakcyjnym zagadnieniem z zamierzchłej przeszłości, przyczyną konfliktów i wojen, wreszcie opium dla mas. Zasada wolności religijnej pozornie kłóci się z zasadą neutralności światopoglądowej państwa, jednak potwierdzenie albo obalenie tej tezy wymaga szczegółowej analizy, którą zainspirowały dramatyczne wydarzenia z różnych zakątków świata, pochopnie określane jako kolejne odsłony wojen religijnych.

Pojęcie wspólnego pożycia występuje w prawie karnym oraz w prawie rodzinnym, ale prawo do odmowy zeznań ze względu na wspólne pożycie z oskarżonym przyznaje jedynie art. 182 § 1 k.p.k. Znamienne jest, że wspólne pożycie ze stroną postępowania nie daje prawa do odmowy zeznań ani w procedurze cywilnej – art. 261 § 1 k.p.c., ani w procedurze administracyjnej – art. 83 § 1 k.p.a. Warto zatem zastanowić się nad zasadnością szczególnego traktowania wspólnego pożycia w postępowaniu karnym, zważywszy na poważne spory co do rozumienia pojęcia wspólnego pożycia.

Artykuł 227 k.k. określa dosyć egzotyczne – rzadko rejestrowane – przestępstwo polegające na podaniu się za funkcjonariusza publicznego albo wyzyskaniu błędnego przeświadczenia o tym innej osoby i wykonaniu czynności związanej z jego funkcją. Dla bytu tego występku konieczne jest łączne zrealizowanie dwóch znamion: nie tylko wykonanie czynności związanej z funkcją funkcjonariusza publicznego, ale również podanie się za niego lub wyzyskanie błędnego przeświadczenia o tym innej osoby.

W wyroku z 22 października 2013 r. w sprawie V KK 233/13 Sąd Najwyższy uznał, że: „Do znamion przestępstwa określonego w art. 278 § 5 k.k. należy skutek w postaci przyjęcia w posiadanie lub użytkowanie odpowiedniego rodzaju energii bez względu na jej wielkość. Wartość energii nie ma zatem znaczenia dla bytu przestępstwa określonego w art. 278 § 5 k.k.”.

Doprowadzenie człowieka do stanu nieprzytomności lub bezbronności w rozumieniu art. 280 § 1 k.k. to zachowania, które nie polegają na użyciu przemocy wobec osoby.

Problemy HIV (Human Immunodeficiency Virus) oraz AIDS (Acquired Immunodeficiency Syndrome) budzą w społeczeństwie poczucie lęku, ponieważ medycyna wciąż jest pod presją opracowania skutecznej szczepionki i zatrzymania rozprzestrzeniania się wirusa HIV oraz choroby AIDS.

W polskim prawie karnym ochrona małoletnich przed pornografią ujęta jest w dwóch aspektach: chroni się ich przed udziałem jako aktorów w prezentacjach pornograficznych oraz przed dostępem do pornografii (nie tylko dziecięcej), a więc jako widzów. Internet stanowi obecnie jeden z głównych kanałów dystrybucji pornografii z udziałem małoletnich. W Internecie działają tysiące stron zawierających pornografię dziecięcą i promujących pedofilię, a liczba stron z taką pornografią wzrasta o ok. 8 stron dziennie. Większość zabezpieczeń stron z pornografią jest nieskuteczna, co powoduje szeroką dostępność takich materiałów dla najmłodszych użytkowników sieci. Problemy natury technicznej utrudniają także ściganie czynów zabronionych polegających na produkcji i rozpowszechnianiu pornografii dziecięcej, zwanej też pornografią pedofilską.