Zainstaluj aplikację Palestra na swoim urządzeniu

Słowo kluczowe "zakazy dowodowe"

Data publikacji

Artykuły

1-2/2015
Podstawy i ograniczenia przeprowadzania oraz wykorzystywania w procesie karnym tzw. dowodów prywatnych
Piotr Kardas

Uchwalona w dniu 27 września 2013 r. tzw. wielka nowelizacja polskiej procedury karnej z uwagi na poszerzenie zakresu kontradyktoryjności postępowania dowodowego na etapie jurysdykcyjnym w nowym świetle stawia problem tzw. „dowodów prywatnych” w postępowaniu karnym1 . Zmieniając zasady przeprowadzania dowodów poprzez przeniesienie kompetencji w tym zakresie na strony procesu, sprawia, że przeprowadzenie dowodu przestaje być czynnością związaną przede wszystkim z aktywnością organu procesowego lub instytucjonalnych uczestników postępowania. Gromadzenie, przeprowadzanie i wykorzystywanie dowodów w znacznej części na gruncie znowelizowanych przepisów łączy się z aktywnością nieinstytucjonalnych (prywatnych) stron procesu.

Artykuły

6/2019
Prawidłowość i proporcjonalność jako kryteria oceny czynności dowodowych
Jerzy Skorupka

Artykuł dotyczy kryteriów oceny czynności dowodowych. Mają one znaczenie uniwersalne, gdyż służą objaśnieniu zakazu dowodowego wyrażonego w art. 168a Kodeksu postępowania karnego, a przez to kwestii dopuszczalności dowodów w procesie karnym, a także w innych wypadkach oceny prawidłowości czynności dowodowych. Autor opracowania wyraża pogląd, że wymienione czynności powinny być oceniane za pomocą dyrektywy prawidłowości wyrażonej w art. 1 Kodeksu postępowania karnego w zw. z art. 7 Konstytucji RP oraz dyrektywy proporcjonalności, której podstawę stanowią art. 31 ust. 3, art. 49, art. 50 Konstytucji RP.

Artykuły

6/2022
Stosowanie mechanizmów prawa procesowego do eliminacji dowodów niepożądanych w procesie karnym
Hanna Kuczyńska

Od momentu wejścia w życie art. 168a Kodeksu postępowania karnego (15.04.2016 r.) sądy powszechne stają przed koniecznością znalezienia odpowiedzi na pytanie, jak procedować z dowodami, co do których legalności można mieć wątpliwości. Treść tego przepisu wskazuje jasno (co do zasady i skrótowo rzecz ujmując), że sądy (i inne organy procesowe) powinny korzystać w procesie czynienia ustaleń faktycznych z dowodów prima facie nielegalnych, a więc dowodów uzyskanych z naruszeniem prawa lub w sposób sprzeczny z przepisami prawa wykorzystywanych. Wprowadzenie do systemu postępowania karnego tego przepisu uczyniło system postępowania dowodowego – już od początku dość szczątkowy i niejasny – jeszcze bardziej niejasnym i sprzecznym wewnętrznie. W niniejszym opracowaniu zostanie przedstawiona analiza modelu polskiego systemu prawa dowodowego pod kątem elementów mechanizmu wykluczania z procesu dowodów niepożądanych. Za takie elementy można uznać: sposób wprowadzania dowodów na rozprawę; etap oceny dopuszczalności dowodu; etap powstania niedopuszczalności – czy chodzi o zakaz uzyskania dowodu, czy zakaz jego wykorzystania – a wreszcie model przyjętej procedury decydowania o dopuszczalności dowodu. Istotne jest bowiem ustalenie nie tylko „dlaczego” dowód jest uznany za niedopuszczalny (w perspektywie jego nielegalności), ale przede wszystkim „jak”, czyli w jakiej procedurze dochodzi do podjęcia takiej decyzji. Wynikiem tej analizy musiały się stać postulaty de lege ferenda, wskazujące na konieczne zmiany, których należy dokonać w celu stworzenia funkcjonalnego modelu mechanizmu oceny dopuszczalności dowodów.

Artykuły

10/2018
Kilka uwag na temat znaczenia przepisu art. 168a k.p.k. dla dopuszczalności wykorzystania w postępowaniu sądowym dowodu pozyskanego z naruszeniem rygorów ustawowych
Ewa Plebanek

Przyczynkiem do analizy dopuszczalności włączenia w podstawę orzeczniczą sądu w konkretnej sprawie nielegalnie pozyskanego materiału dowodowego, i to na długo przed pojawieniem się ustawowej regulacji odnoszącej się bezpośrednio do tej kwestii, były stany faktyczne, w których dowody obciążające oskarżonego zebrano „przypadkowo” poprzez prowadzone w innej sprawie kontrolę i utrwalanie rozmów, (...)

Artykuły

7-8/2019
Tajemnica adwokacka a dysponowanie informacjami pozyskanymi w związku ze świadczeniem pomocy prawnej
Jacek Giezek

Zdając sobie sprawę z tendencji do absolutyzowania tajemnicy adwokackiej, której sprzyjać może norma wynikająca z art. 6 ustawy – Prawo o adwokaturze oraz obowiązujące adwokata zasady etyczne i deontologiczne, autor dzieli informacje pozyskane w związku ze świadczeniem pomocy prawnej na: a) bezwzględnie nieujawnialne, b) ujawnialne, ale nadające się do wykorzystania wyłącznie w dobrze pojętym interesie klienta i przy jednoczesnym braku sprzeciwu z jego strony, jak również c) takie, które ze względu na ich charakter tajemnicą nie są w ogóle objęte. Możliwość dysponowania informacjami stanowiącymi przedmiot tajemnicy adwokackiej w łączącej adwokata z jego klientem oraz opartej na zaufaniu relacji wewnętrznej zależeć więc powinna od decyzji obu tych podmiotów. Relację tę należałoby natomiast chronić przed ingerencją zewnętrzną, w tym zwłaszcza podejmowaną przez organy wymiaru sprawiedliwości. Nawet jeśli skłonni bylibyśmy zaakceptować możliwość zwolnienia adwokata z obowiązku zachowania tajemnicy – co ma przykładowo miejsce w procesie karnym – to o jej skuteczności ostatecznie decydować powinien adwokat wespół ze swoim klientem. Zmuszanie adwokata do składania zeznań z naruszeniem tajemnicy adwokackiej – nawet jeśli kolidują z nią inne podlegające ochronie wartości – pozbawione jest bowiem przekonującego uzasadnienia aksjologicznego.

Polemiki

9/2022
Kontrola operacyjna oraz użycie systemu Pegasus w Polsce – polemika
Tomasz Łodziana

Niniejszy artykuł stanowi polemikę z wybranymi tezami wskazanymi w artykule Magdaleny Matusiak-Frącczak pod tytułem Kontrola operacyjna oraz użycie systemu Pegasus w Polsce, zamieszczonym na łamach miesięcznika „Palestra” 2022/7–8.

Artykuły

4/2023
Problem rozszerzenia zakazu dowodowego z art. 389 § 1 Kodeksu postępowania karnego na osoby postronne uczestniczące w czynności przesłuchania
Daniel Brodowski

Stosowanie w praktyce zakazu dowodowego z art. 389 § 1 Kodeksu postępowania karnego spowodowało powstanie znacznej ilości wątpliwości interpretacyjnych. W literaturze przedmiotu do teraz nie poruszono problemu rozszerzenia wspomnianej normy na osoby postronne uczestniczące w przesłuchaniu świadka (późniejszego oskarżonego). Spowodowałoby to wyłączenie z postępowania dowodowego protokołów zeznań tychże osób. W opinii autora, stosując wykładnię systemową, funkcjonalną oraz rozumowanie per analogiam, należy uznać ten zabieg interpretacyjny za jak najbardziej uzasadniony.

Artykuły

7-8/2019
O sposobach rozwiązywania kolizji norm i konfliktu dóbr w związku z tajemnicą adwokacką – tajemnica adwokacka w kontekście kolizji norm oraz konfliktu wartości
Piotr Kardas

Opracowanie zawiera analizy poświęcone aksjologicznym, społecznym i normatywnym aspektom tajemnicy adwokackiej. Na płaszczyźnie aksjologicznej ujmuje tajemnicę jako instytucję służącą ochronie indywidualnych oraz publicznych wartości. W aspekcie społecznym traktuje tajemnicę jako regułę służącą do określenia sposobów postępowania z informacjami przekazywanymi adwokatowi w oparciu o szczególne zaufanie związane z pełnioną rolą społeczną. W perspektywie normatywnej charakteryzuje tajemnicę jako rodzaj szczególnego prawnego obowiązku ciążącego na przedstawicielach zawodu zaufania publicznego. Zalicza tajemnicę adwokacką do konstytutywnych warunków należytego funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości oraz zapewnienia obywatelom dostępu do sądu i ochrony prawnej. Zawiera charakterystykę podstaw, przesłanek i zakresu ochrony tajemnicy adwokackiej w systemie prawa.

Artykuły

6/2020
Zachowanie a ujawnianie tajemnicy lekarskiej i pielęgniarskiej – kolizja obowiązków oraz próba jej rozwiązania
Ewa Plebanek

Opracowanie odnosi się do zagadnienia obowiązków lekarzy i pielęgniarek w sytuacji, w której ochrona tajemnicy zawodowej pozostaje w kolizji z potrzebą zapewnienia adekwatnej ochrony życia i zdrowia dysponenta tajemnicy, dobrom indywidualnym innych niż dysponent osób lub dobrom ogólnospołecznym, jak np. zdrowie publiczne lub dobro wymiaru sprawiedliwości. Autorka wyjaśnia, w jakich okolicznościach informacje objęte co do zasady tajemnicą lekarską lub pielęgniarską powinny zostać przez medyka ujawnione w ramach realizacji społecznego lub prawnego obowiązku denuncjacji (art. 304 § 1 Kodeksu postępowania karnego i art. 240 § 1 Kodeksu karnego), a w jakich okolicznościach ujawnienie tych samych informacji prowadzi do przypisania medykowi odpowiedzialności karnej za przestępstwo ujawnienia tajemnicy zawodowej (art. 266 § 1 k.k.). Autorka, opierając się na rezultatach wykładni systemowej, bada relacje między normami wyznaczającymi zakres tajemnicy zawodowej zawartymi w ustawach regulujących wykonywanie zawodów lekarza oraz pielęgniarki i położnej a normami zawartymi w ustawie o ochronie zdrowia psychicznego (tzw. tajemnica psychiatryczna) oraz zakazami dowodowymi z art. 180 i 199 k.p.k. W oparciu o efekty tej analizy autorka prezentuje jednoznaczne odpowiedzi na postawione pytania – niejednokrotnie pozostając w opozycji do poglądów utrwalonych w doktrynie prawa medycznego.

Glosy

1-2/2023
Możliwość wykorzystania w procesie dowodu uzyskanego za pomocą tortur przez podmioty prywatne w kontekście konwencyjnej zasady wolności od złego traktowania oraz prawa do rzetelnego procesu – glosa do wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 5.11.2020 r., skarga nr 31454/10, w sprawie Ćwik przeciwko Polsce
Maciej Babula

Glosowany wyrok dotyczył problematyki wykorzystania w procesie karnym dowodu uzyskanego z zastosowaniem tortur przy zastrzeżeniu, że sprawcami złego traktowania były podmioty prywatne. Trybunał uznał, że wolność od tortur, potwierdzona w treści art. 3 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, chroni jednostkę od złego traktowania zarówno w sytuacji dopuszczenia się go przez organy władzy publicznej, jak i podmioty prywatne. W opinii Europejskiego Trybunału Praw Człowieka niedopuszczalne jest wykorzystanie w procesie dowodu uzyskanego przez podmioty prywatne z wykorzystaniem złego traktowania.

1

Informacja o plikach cookies

W ramach Strony stosujemy pliki cookies. Korzystanie ze Strony bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza zgodę na ich zapis lub wykorzystanie. Możecie Państwo dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies w przeglądarce internetowej w każdym czasie. Więcej szczegółów w "Polityce Prywatności".