Zainstaluj aplikację Palestra na swoim urządzeniu

Słowo kluczowe "prawo do obrony"

Data publikacji

Artykuły

9/2023
Skutki procesowe braku niezwłocznego postawienia zarzutów
Adam Bułat Jarosław Wyrębski

Przedmiotem niniejszego artykułu są rozważania, jakie są skutki procesowe nieprzedstawienia zarzutów przez organy procesowe realizujące funkcję ścigania pomimo zaistnienia ustawowych powodów do inauguracji kolejnego etapu postępowania związanego z jego nakierowaniem przeciwko określonej osobie. W szczególności analiza będzie koncentrowała się na skutkach wynikających zarówno z uniemożliwienia podejrzanemu, jako stronie postępowania, możliwości działania w procesie i korzystania z przysługujących mu uprawnień, jak również na konsekwencjach związanych z prowadzeniem przez organy procesowe postępowania dowodowego w nieodpowiedniej fazie postępowania przygotowawczego – właśnie z uwagi na nieuzasadnione dalsze toczenie postępowania in rem wynikające z braku podjęcia stosownej decyzji procesowej przez uprawniony organ ścigania.

Artykuły

01/2024
Zagadnienia węzłowe postępowania lustracyjnego. Konieczność zmiany ustawy czy praktyki jej stosowania?
Andrzej Malicki Przemysław Krawczyk

ABSTRAKT Autorzy w tym artykule poruszają niezwykle delikatną i mocno kontrowersyjną kwestię postępowań lustracyjnych. Jakkolwiek – w pewnym stopniu – zrozumiałe jest, że nastroje społeczne względem osób lustrowanych bywają różne, na uwadze mieć trzeba to, że nie jest rolą organów państwa ślepe pod-dawanie się vox populi, ale powinny one ze swej strony zapewnić najwyższy stopień realizacji gwarancji przysługujących człowiekowi i obywatelowi. W niniejszym artykule omówione zostały takie zagadnienia jak: pojęcie lustracji, charakter „pracy”, „współpracy” oraz „pomocy” w organach państwa, świadomość pracownika, współpracownika i pomocnika, charakter postępowania lustracyjnego, prawo do obrony w postępowaniu lustracyjnym oraz negatywne przesłanki procesowe w postępowaniu lustracyjnym. Prowadzone tutaj rozważania pozwalają dojść do wniosku, że obecne regulacje prawne – jeśli źle wykładane – prowadzić mogą do naruszenia elementarnych praw przysługujących jednostce. Zdarzyć się bowiem może, że tylko formalne podejście w sprawach lustracyjnych może prowadzić do wydania oczywiście niesprawiedliwego rozstrzygnięcia, a więc uchybienia konstytucyjnym obowiązkom sądów powszechnych, które mają w świetle art. 175 ust. 1 Konstytucji RP .

Artykuły

08/2024
Przyznanie się do popełnienia przestępstwa na etapie postępowania wykonawczego w kontekście warunkowego przedterminowego zwolnienia z odbywania reszty kary
Andrzej Malicki Przemysław Krawczyk

Artykuł ten stanowi próbę odpowiedzi na pytanie – czy antycypacja poglądu o swojej niewinności może być uznana za przejaw wyrazu braku skruchy i krytycyzmu w stosunku do przypisanego skazanemu przestępstwa, a przez to być przesłanką negatywną do udzielenia warunkowego przedterminowego zwolnienia z odbywania reszty kary. Autorzy koncentrują swoje rozważania wokół dwóch kwestii, a to przesłanek diagnostycznych prognozy kryminologicznej oraz możliwości egzekwowania przez podsądnego prawa do obrony (w aspekcie materialnym) poprzez prezentowanie linii obrony odmiennej – bądź też zupełnie przeciwnej – do stanu faktycznego ustalonego w prawomocnych wyrokach sądów (wyroku sądu), na mocy którego odbywana jest przezeń kara pozbawienia wolności. Rozważania prowadzone w tym artykule dają podstawę do wniosku, że przyznawanie się do (czy też raczej potwierdzanie) swojego sprawstwa na etapie postępowania wykonawczego jest irrelewantne dla możliwości stawiania pozytywnej prognozy kryminologicznej podsądnemu wyrażającej się w przekonaniu, że będzie on przestrzegał porządku prawnego, a w szczególności nie popełni ponownie przestępstwa.

Artykuły

9/2017
Dostęp do adwokata w postępowaniu karnym. O standardach i kontekście europejskim
Tomasz Tadeusz Koncewicz Anna Podolska

Uczciwy proces, a zwłaszcza prawo do obrony, jest nadrzędnym elementem zapewniającym, że jednostka jest podmiotem, a nie przedmiotem postępowania. Dlatego ważne jest, aby Unia Europejska postanowiła wdrożyć minimalne standardy proceduralne. Dyrektywa 2013/48/UE Parlamentu Europejskiego z dnia 22 października 2013 r. w sprawie w sprawie prawa dostępu do adwokata w postępowaniu karnym i w postępowaniu dotyczącym europejskiego nakazu aresztowania oraz w sprawie prawa do poinformowania osoby trzeciej o pozbawieniu wolności i prawa do porozumiewania się z osobami trzecimi i organami konsularnymi w czasie pozbawienia wolności są instrumentem zapewniającym pomoc prawną w czasie i w sposób zapewniający rzeczywistą obronę. Rozporządzenie dotyczy wszystkich postępowań krajowych w sprawach karnych i odnosi się do standardów, które zostały pogłębione przez Europejski Trybunał Praw Człowieka. Pomimo upływu terminu transpozycji, do polskiego systemu prawnego nie zostały wdrożone żadne wypracowane rozwiązania. Z różnych źródeł pojawiają się sygnały o pilnej potrzebie zmiany Kodeksu postępowania karnego. Pomimo braku działań ustawodawcy, istnieje możliwość powoływania się na bezpośredni skutek dyrektywy lub bezpośrednie stosowanie instrumentów, które mobilizują państwa członkowskie do zapewnienia zgodność wewnętrznego prawa z prawem UE. Konieczna jest zmiana prawa, ale także praktyki, aby zdać sobie sprawę, że prawo to nie tylko tekst, ale także kontekst.

Artykuły

9/2016
Kilka uwag o prawie do obrony w związku z nowelizacją kodeksu postępowania karnego z 2016 roku
Wojciech Hermeliński Barbara Nita-Światłowska

Artykuł analizuje zmiany wprowadzone do kodeksu postępowania karnego z dnia 11 marca 2016r., obowiązujące od 15 kwietnia 2016 r. Omówione zostały przede wszystkim zmiany w Kodeksie postępowania karnego, które weszły w życie 15 kwietnia 2016 r., a dotyczące prawa do obrony: zniesienie powszechnego dostępu do prawnika z urzędu i ograniczenie dostępu oskarżonego do akt postępowania przygotowawczego, a także zmiany z zakresu kryminalizacji przestępstwa określonego w art. 233 kodeksu karnego. Ustawa z dnia 11 marca 2016 r. wprowadziła zmiany w zakresie dostępu oskarżonego/podejrzanego oraz jego adwokata do akt postępowania już na etapie postępowania przygotowawczego. W tekście artykułu zostały omówione również zasady dotyczące wykonania prawa do obrony. Wyżej wymienione zmiany zaowocowały poważnymi skutkami ograniczenia w korzystaniu z ochrony wynikające z zasady prawa do obrony. W opinii autorów zmiany te budzą wątpliwości co do ich zgodności z normami konstytucyjnymi i konwencjonalnymi.

Artykuły

7-8/2019
Między dyskrecją adwokata a dyskrecjonalnością ujawnienia - uwagi prawnoprównawcze na temat dysponenta tajemnicy i jej efektywnej ochrony
Dagmara Gruszecka

Tajemnica adwokacka, a zwłaszcza tajemnica obrończa, objęta jest bez wątpienia jednym z najważniejszych i najstarszych zakazów dowodowych. Zapewnienia ona zachowanie poufności komunikacji między adwokatem a jego mandantem w zakresie udzielonej pomocy prawnej i zabezpiecza przed ewentualnym ujawnieniem zawierzonych prawnikowi informacji osobom trzecim. Celem jest tu zarówno – z uwagi na charakter zawodu zaufania – otwartość klientów w udostępnianiu informacji swoim prawnikom, jak i umożliwienie tym drugim świadczenia skutecznej pomocy prawnej. Zwłaszcza ochrona tajemnicy obrończej jest powszechnie uznawana za bezwzględną, ale kto powinien być postrzegany jako dysponent samej tajemnicy – adwokat czy też jego mocodawca? W artykule starano się dokonać analizy porównawczej w zakresie podejść do przedstawionego problemu uchylenia tajemnicy i osoby do tego uprawnionej w różnych systemach prawnych prawa kontynentalnego oraz common law.

Artykuły

6/2017
Zmiana obrońcy z urzędu w toku procesu karnego – fikcja czy rzeczywistość?
Robert Rynkun-Werner

W artykule rozważono kwestię zwolnienia obrońcy z urzędu na podstawie art. 378 § 2 Kodeksu postępowania karnego. Zgodnie z powyższym artykułem, w sprawie, w której oskarżony korzysta z obrońcy z urzędu, sąd na uzasadniony wniosek obrońcy lub oskarżonego zwalnia obrońcę z jego obowiązków i wyznacza oskarżonemu innego obrońcę z urzędu. Ustawodawca nie sprecyzował o jakiego rodzaju uzasadnienie konkretnie chodzi, w szczególności w sytuacji realnego, a nie pozornego konfliktu co do linii obrony. Problemem samoistnym jest zakres merytoryczny takiego uzasadnienia.

Artykuły

11-12/2011
Dostęp osoby zatrzymanej do pomocy obrońcy. Uwagi w związku z wyrokiem ETPCz z 10 marca 2009 r. w sprawie Płonka przeciwko Polsce
Barbara Nita

Zasada prawa do obrony w aspekcie formalnym gwarantowana jest zarówno na płaszczyźnie ustawowej (art. 6 k.p.k.), jak i konstytucyjnej (art. 42 ust. 2 Konstytucji) oraz konwencyjnej (art. 6 ust. 3 lit. c) Europejskiej Konwencji Praw Człowieka (dalej: Konwencja lub EKPC).

Artykuły

9/2020
Poufność w kontakcie z obrońcą na wstępnym etapie postępowania karnego – analiza regulacji 73 § 2 oraz art. 245 § 1 Kodeksu postępowania karnego w świetle standardów konstytucyjnych, unijnych i konwencyjnych
Mateusz Szurman Mateusz Korzeniak

Celem opracowania jest dokonanie analizy polskich regulacji w zakresie ograniczania prawa do poufnego kontaktu z obrońcą na wstępnym etapie postępowania karnego. Autorzy poruszają nie tylko kwestie związane z funkcjonowaniem określonych regulacji procesowych, jakie przewiduje polskie ustawodawstwo, ale przede wszystkim skupiają się na ich ocenie z perspektywy wiążącego Polskę prawa międzynarodowego. Artykuł kończy się próbą ukazania perspektywy interpretacyjnej, która pozwoli na zapewnienie efektywności regulacjom unijnym i Konwencyjnym.

Artykuły

7-8/2021
Wydłużenie terminu do wniesienia apelacji w postępowaniu karnym w sprawach szczególnie zawiłych i skomplikowanych a zmiany w obszarze sporządzania uzasadnień wyroków sądów karnych – propozycje de lege ferenda
Katarzyna Gajowniczek-Pruszyńska Adriana Szymborska-Rymer

Postulaty praktyków i potrzeba zapewnienia gwarancji rzetelnego procesu przemawiają za zasadnością wydłużenia terminu do wniesienia apelacji w postępowaniu karnym. Konieczność zmian przepisów w tym zakresie, choć sygnalizowana, nie znalazła odzwierciedlenia w nowelizacji Kodeksu postępowania karnego z lipca 2019 r. i pomimo wprowadzenia nowych rozwiązań – jak sporządzanie uzasadnień rozstrzygnięć sądu pierwszej i drugiej instancji na formularzach – nadal pozostaje aktualna. Celem artykułu jest omówienie problematyki terminu do wniesienia apelacji w postępowaniu karnym w sprawach szczególnie zawiłych i skomplikowanych oraz przedstawienie propozycji zmian legislacyjnych w tym zakresie, uwzględniających postulaty praktyków i potrzebę zapewnienia gwarancji rzetelnego procesu. Jego podstawę stanowi opinia sporządzona na zlecenie Komisji Legislacyjnej Naczelnej Rady Adwokackiej 28.02.2019 r. dotycząca terminów do wniesienia apelacji w sprawach szczególnie zawiłych i skomplikowanych w procesie karnym i cywilnym.

1
...5

Informacja o plikach cookies

W ramach Strony stosujemy pliki cookies. Korzystanie ze Strony bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza zgodę na ich zapis lub wykorzystanie. Możecie Państwo dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies w przeglądarce internetowej w każdym czasie. Więcej szczegółów w "Polityce Prywatności".