Zainstaluj aplikację Palestra na swoim urządzeniu

Palestra
12/2021

Na okładce:


Michelangelo Merisi da Caravaggio (1571–1610) przez znaczną część życia tworzył w Rzymie. Był awanturnikiem, ostatecznie w 1606 r. uciekł z Wiecznego Miasta ścigany za zabójstwo. Jego malarstwo było pod wieloma względami nowatorskie (słynął z mistrzowskiego kontrastu cienia i jasności), a zleceniodawcy i publiczność niejedno dzieło uznawali za kontrowersyjne ze względu na nietypowe przedstawienia tematów, zwłaszcza religijnych. Na zamówienie arystokratycznej rodziny Cavalettich powstał w latach 1603–1605 obraz przeznaczony do kaplicy grobowej umiejscowionej w rzymskim kościele Świętego Augustyna. Markiz Ermete Cavaletti zażyczył sobie, by kompozycja wyobrażała Madonnę z Loreto (dlatego tak brzmi tytuł obrazu), jednak bardziej jest on znany jako Madonna pielgrzymów. Przedstawia samego markiza oraz jego matkę, adorujących Matkę Bożą z Dzieciątkiem. Przybywający w wyimaginowane progi Domku Loretańskiego zostali sportretowani jak osoby z ludu, a ponieważ zleceniodawca nie dożył momentu oddania dzieła, nie dowiemy się, czy mógł być z tego kontent.

Ówcześni rzymianie bez trudu rozpoznali w rysach Madonny kochankę Caravaggia o imieniu Lena, samotną matkę wychowującą dziecko nieznanego ojca. Boża Rodzicielka nie nosi przyjętego tradycyjnie w ikonografii błękitnego płaszcza; malarz nie tolerował tego koloru, dlatego dał jej szatę przywodzącą na myśl królewską purpurę. Ojcowie augustianie zaakceptowali obraz zapewne dlatego, że w tamtych czasach właśnie w tej świątyni roztaczali oni opiekę duszpasterską nad kobietami lekkich obyczajów; kaplica zasłynęła spektakularnym nawróceniem jednej z nich.

Przygotowanie okładki do druku: A.P. GRAF

Pobierz wersję PDF

Pełny spis treści

Madonna dei Pellegrini
  • Ewa Stawicka
Spożywanie alkoholu lub zażywanie środka odurzającego po zdarzeniu, a przed wykonaniem stosownego badania w projekcie nowelizacji Kodeksu karnego z 16.09.2021 r.
  • Paweł Daniluk
W projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw z 16.09.2021 r. przewiduje się liczne zmiany, których celem jest zaostrzenie odpowiedzialności karnej. Dotyczy to także przestępstw przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji. Okolicznością, na której w znacznej mierze bazuje planowane zaostrzenie odpowiedzialności karnej za takie przestępstwa, jest zachowanie sprawcy polegające na spożywaniu alkoholu lub zażywaniu środka odurzającego po zdarzeniu przestępnym, a przed poddaniem owego sprawcy przez uprawniony organ badaniu w celu ustalenia w organizmie zawartości alkoholu lub obecności środka odurzającego. Niniejszy artykuł poświęcony jest analizie tej okoliczności.
Obrona obowiązanego w postępowaniu zabezpieczającym – rozważania na tle nowelizacji przepisów Kodeksu postępowania cywilnego (w szczególności art. 741 § 3 k.p.c.)
  • Przemysław Mańke
Niniejszy artykuł ma na celu omówienie kwestii związanych z zapewnieniem obowiązanemu w postępowaniu zabezpieczającym prawa do rzetelnego procesu w związku z prymatem postulatu szybkości postępowania, a także ocenę nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego pod tym kątem. W postępowaniu zabezpieczającym nacisk kładzie się na szybkie udzielenie zabezpieczenia, co ogranicza prawo obowiązanego do wysłuchania. Jednak w określonych okolicznościach, ze względu na obowiązujące regulacje, może dojść do pozbawienia obowiązanego prawa do wysłuchania w ogóle, co jest sprzeczne ze standardem konstytucyjnym. Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego tego stanu rzeczy nie zmieniła – zmiany przeprowadzone były głównie w celu przyspieszenia postępowania. Powyższe jest rozwiązaniem wadliwym i wymaga dalszej interwencji ustawodawcy. W artykule podjęto jednak próbę omówienia sposobu obrony obowiązanego w aktualnym stanie prawnym, co może stanowić wskazówkę dla pełnomocników.
Odszkodowanie za wywłaszczenie jako prawo dziedziczne
  • Józef Forystek
W artykule autor przedstawia argumenty za uznaniem prawa do odszkodowania za wywłaszczenie za prawo dziedziczne. Wskazując złożony charakter prawny tej instytucji, zawierającej w sobie elementy zarówno z prawa prywatnego, jak i prawa publicznego, opowiada się za uznaniem jej za swoistą hybrydę prawa podmiotowego o charakterze mieszanym (administracyjno--cywilnoprawnym), a więc instytucję „pogranicza”. Zauważa, że odszkodowanie jest nieodłącznym elementem wywłaszczenia. Jest dziedziczne i może być dochodzone przez spadkobierców wywłaszczonego w trybie administracyjnym. Jako wzorzec właściwej wykładni przepisów wywłaszczeniowych wskazuje uchwałę NSA z 22.02.2021 r., w której przesądzono, że spadkobiercom przysługuje prawo do odszkodowania, także za nieruchomości wywłaszczone przed 1.01.1998 r. Autor krytykuje jednocześnie orzecznictwo sądów administracyjnych oparte na zbyt formalistycznym pojmowaniu prawa wywłaszczeniowego i niedostrzegające potrzeby uwzględnienia podstawowych zasad konstytucyjnych (zastosowania wykładni prokonstytucyjnej). Opowiada się za zdroworozsądkową dynamiczną wykładnią prawa, która pozwala na podejmowanie rozstrzygnięć nie tylko spełniających wymogi sprawiedliwości formalnej (legalizmu), ale także sprawiedliwości materialnej (tj. słusznych i sprawiedliwych), tak przez organy administracji, jak i sądy administracyjne.
Dokonywanie podziału majątku wspólnego w postępowaniu o rozwód w Polsce i w Litwie – wybrane różnice
  • Marek Kułak
Artykuł poświęcony jest zagadnieniom prawno-społecznym związanym z ustaniem związku małżeńskiego za pomocą wyroku rozwodowego. Punktem wyjścia analizy są różnice zachodzące w sposobie rozumienia zasady integralności wyroku rozwodowego, zakresu kognicji sądu rozwodowego, charakteru postępowania rozwodowego lub sposobu zaskarżania wydanego wyroku w prawie polskim i litewskim. Wyrok rozwodowy w systemie prawa rodzinnego w Polsce, jak i w systemie prawa cywilnego w Litwie, jest jednym ze sposobów zakończenia małżeństwa. Poczynione analizy dają przeświadczenie, że litewski ustawodawca przyjmuje zasadę kompleksowego rozstrzygania o sprawach związanych z małżeństwem w ramach jednego postępowania rozwodowego, bez względu na to, czy postępowanie toczy się za obopólną zgodą małżonków, czy sąd musi prowadzić złożone postępowanie i orzekać o winie rozpadu pożycia małżeńskiego. Podobnie ma się rzecz do nieistnienia analogicznego w stosunku do polskich regulacji pojęcia „nadmierna zwłoka w postępowaniu”. Fakultatywne rozstrzyganie o podziale majątku wspólnego w ramach postępowania rozwodowego w prawie litewskim uzależnione jest od dwóch enumeratywnie wymienionych przypadków: szczególnej ochrony praw stron (np. wierzyciela) lub innych osób chronionych prawem (np. małoletnich dzieci, które ucierpiałyby na skutek podziału majątku wspólnego).
Obrót akcjami, udziałami spółek kapitałowych będących właścicielami nieruchomości rolnych – wybrane zagadnienia
  • Wojciech Gonet
Obrót nieruchomościami rolnymi, akcjami, udziałami w spółkach kapitałowych będących właścicielami, użytkownikami wieczystymi nieruchomości rolnych skomplikował się po 30.04.2016 r. Wtedy weszła w życie ustawa o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw, której art. 7 zmienił ustawę o kształtowaniu ustroju rolnego. Restrykcje związane z obrotem akcjami, udziałami w spółkach kapitałowych będących właścicielami nieruchomości rolnych, zostały złagodzone nowelizacją ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, której dokonano ustawą z 26.04.2019 r. o zmianie ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego oraz niektórych innych ustaw.
Przegląd bieżącego orzecznictwa Sądu Najwyższego w sprawach karnych (styczeń–czerwiec 2021 r.)
  • Dobrosława Szumiło-Kulczycka
  • Janusz Raglewski
  • Witold Zontek
  • Patrycja Balcer-Czarnecka
Przegląd orzecznictwa Izby Karnej Sądu Najwyższego przedstawia wybrane interesujące orzeczenia wydane w pierwszej połowie 2021 r. opatrzone komentarzami autorów. Prezentowane orzecznictwo dotyczy takich zagadnień jak: ekstradycja, rażąca niesprawiedliwość orzeczenia jako podstawa odwoławcza, problematyka udziału obrońcy obligatoryjnego w posiedzeniu pojednawczym toczącym się w sprawach z oskarżenia prywatnego, problematyka kary łącznej, sposób interpretacji pojęcia „społeczna szkodliwość czynu”.
Polski Ład dla polskich adwokatów
  • Andrzej Tomaszek
Większość przepisów ustawy z 29.10.2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, opublikowanej w Dzienniku Ustaw z 23.11.2021 r. pod pozycją 2105, zwanej potocznie Polskim Ładem, zacznie obowiązywać od 1.01.2022 r. Podejmując próbę wskazania, czym jest Polski Ład dla polskich adwokatów, należy dokonać jego oceny nie tylko jako produktu legislacyjnego, ale także jako narzędzia polityki fiskalnej państwa i jako konkretnego projektu politycznego. W artykule wskazano nowe obciążenia fiskalne, które mogą dotyczyć adwokatów.

Zamów wersję papierową

Serdecznie zapraszamy do zamówienia tradycyjnej "papierowej" wersji Palestry przez osoby nie będące adwokatami!

  • Wysyłka każdego numeru wprost do domu
  • Najwyższy poziom artykułów

45,36 pln

netto 42,00 pln

Informacja o plikach cookies

W ramach Strony stosujemy pliki cookies. Korzystanie ze Strony bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza zgodę na ich zapis lub wykorzystanie. Możecie Państwo dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies w przeglądarce internetowej w każdym czasie. Więcej szczegółów w "Polityce Prywatności".