Zainstaluj aplikację Palestra na swoim urządzeniu

Słowo kluczowe "wykładnia"

Data publikacji

Artykuły

11-12/2014
O problemie delimitacji normy prawnokarnej
Tomasz Przesławski

W doktrynie prawa karnego analiza lingwistyczna normy prawnokarnej jest stosunkowo nowym zagadnieniem. W starszej literaturze J. Makarewicz zajmował się normą postępowania z punktu widzenia organizacji społeczeństwa, W. Makowski i S. Glaser rozpatrywali aspekt samoistności norm prawnokarnych, L. Peiper używał jej zamiennie z przepisem prawa. Rozróżnienie przepisu prawa jako jednostki tekstu prawnego i normy jako odrębnej wypowiedzi językowej pojawia się w pracach M. Tarnawskiego i K. Buchały w okresie obowiązywania k.k. z 1969 r.

Artykuły

1/2020
O rzymskich korzeniach współczesnego myślenia o prawie – uwagi na marginesie książki Jerzego Zajadły „Minima Iuridica – refleksje o pewnych (nie)oczywistościach prawniczych”
Piotr Kardas

Opracowanie Jerzego Zajadły poświęcone jest rzymskim korzeniom współczesnego myślenia o prawie. Prowadzone na kanwie omawianych przez J. Zajadłę rzymskich sentencji prawniczych rozważania ukazują posadowienie współczesnych systemów prawa na greckiej filozofii oraz rzymskich konstrukcjach prawnych. Odwołanie się do paremii pozwala opisać znaczenie wypracowanych w antycznej kulturze prawnej reguł wykładni i stosowania prawa dla rozwiązywania współczesnych problemów. Wyjaśnia istotę oraz znaczenie hierarchicznego uporządkowania systemu prawnego, jego związki z pozaprawnymi systemami normatywnymi, w tym w szczególności etyką i moralnością. Pozwala spojrzeć na prawo jako konwencjonalny system reguł służących społecznemu sterowaniu. Obrazuje immanentnie związane z rolą prawnika dylematy związane ze sposobami usuwania sprzeczności w systemie prawa oraz dążenia do sprawiedliwego rozwiązywania sporów. Eksponuje znaczenie zasad wyrażanych w formie syntetycznych paremii dla współczesnej kultury prawnej, ich związki z powszechnie przyjmowanym w prawoznawstwie zestawem reguł interpretacyjnych. Przypomnienie rzymskich sentencji w kontekście historycznych okoliczności, na tle których zostały ukształtowane, pozwala z szerszej perspektywy spojrzeć i lepiej zrozumieć istotę i sens prawa, jego społeczną funkcję, a także mechanizmy, które pomyślane zostały jako narzędzie zapobiegania wynaturzeniom, gdy formalnie stanowione prawo staje się w mniejszym lub większym stopniu radbruchowskim „ustawowym bezprawiem”.

Artykuły

7/2023
Czy kobiety orzekają inaczej? Kilka refleksji nad wykładnią feministyczną
Anna Demenko

Celem opracowania jest przedstawienie podejmowanych w teorii i socjologii prawa rozważań nad wpływem płci sądu na wydawane przez niego orzeczenia. Sprawozdawczo omawiane są zarówno podstawowe założenia wykładni feministycznej, sposoby zastosowania tych założeń w praktyce, jak i badania empiryczne nad sposobami wyrokowania. Te ostatnie nie pozwalają na poczynienie jednoznacznych konkluzji, wyróżnia się jednak funkcjonowanie charakterystycznej kobiecej perspektywy wpływającej na interpretowanie i stosowanie prawa.

Artykuły

10/2014
Obowiązek wskazywania naruszonych przepisów postępowania przy wniosku o wpisanie do protokołu zastrzeżenia w trybie art. 162 k.p.c.
Joanna Maliszewska Michał Tarkowski

Aktualna rola art. 162 k.p.c. w trakcie procesu cywilnego jest niebagatelna. Rola ta wynika z ugruntowanego już w zasadzie stanowiska judykatury oraz doktryny w zakresie stosowania normy prawnej wynikającej z rzeczonego przepisu. Na chwilę obecną nie ulega wątpliwości, że następstwem niezgłoszenia przez stronę wniosku o wpisanie do protokołu zastrzeżenia o naruszeniu przez sąd przepisów postępowania w toku posiedzenia (a jeżeli strona nie była obecna – na najbliższym posiedzeniu) jest utrata możliwości powoływania się na takie naruszenie w dalszym toku postępowania (w tym także w przypadku wnoszenia zażalenia, apelacji lub skargi kasacyjnej).

Artykuły

03/2024
Problemy prawa sędziowskiego: wymiar czasu pracy sędziego w świetle charakteru jego stosunku służby
Michał Długosz

Stosunek służby jest obowiązującą od blisko stulecia formą szeroko rozu-mianego zatrudnienia, o charakterze publicznoprawnym, alternatywnym do powszechnie znanego z Kodeksu pracy, cywilnoprawnego stosunku pracy. Służ-ba na przestrzeni dekad, za sprawą interwencji socjalistycznego ustawodawcy staje się coraz mniej czytelna, jednak nie zanika i trwa wyraźnie jako norma prawna bez wyraźnego, holistycznego zaczepienia w przepisach ustawy. Jednym z aktów prawnych regulujących stosunek służby jest ustawa zasadnicza, a sama służba dotyczy osób sprawujących władzę sądowniczą. Z uwagi na rozmywanie się treści normy prawnej służby, w kontekście jej świadczenia przez sędziego, konieczne stało się uporządkowanie stanu prawnego.

Forum adwokackie

6/2022
„Osoba najbliższa” według § 22 pkt d Zbioru zasad etyki adwokackiej i godności zawodu
Dobrosława Tomzik

Artykuł ma za zadanie odpowiedzieć na pytanie o osobę najbliższą w rozumieniu art. 22 pkt d Zbioru zasad etyki adwokackiej i godności zawodu. W oparciu o akty prawne, komentarze oraz judykaturę autorka przedstawia własny punkt widzenia na wskazane pojęcie. Artykuł zawiera także uwagi de lege ferenda.

Artykuły

9-10/2015
Clara non sunt interpretanda – za, a nawet przeciw
Tomasz Marek Maria Kierska

Zasada clara non sunt interpretanda stanowi od wielu lat przedmiot ożywionej dyskusji w polskiej doktrynie. Temat ten był przedmiotem bardzo wielu opracowań z zakresu teorii prawa. Doniosłość znaczenia tej zasady zauważa T. Gizbert-Studnicki, który wskazuje, że: „Paremia clara non sunt interpretanda jest niekwestionowanym składnikiem kultury prawnej, na gruncie której toczy się dyskurs związany z wykładnią operatywną”.

Artykuły

5-6/2015
Wykładnia pojęcia „nieważność” – zagadnienia wybrane
Bartosz Stelmach

Jedną z najważniejszych zasad prawa cywilnego (o ile nie najważniejszą) – wyróżnianych przez przedstawicieli nauki – jest zasada autonomii woli stron, z której wywodzi się kompetencję podmiotów prawa cywilnego do swobodnego kształtowania stosunków cywilnoprawnych przez czynności prawne – w szczególności przez umowy (tzw. swoboda umów wyrażona w art. 3531 k.c.). O jej doniosłości świadczy również fakt, że z łatwością można ją zestawić z cechą charakterystyczną metody regulacji prawa cywilnego – szerzej prawa prywatnego – opartej na uznaniu autonomicznej pozycji względem siebie podmiotów stosunku cywilnoprawnego, w wyniku czego jednej stronie nie przysługuje kompetencja do władczego kształtowania sytuacji prawnej drugiej strony.

1

Informacja o plikach cookies

W ramach Strony stosujemy pliki cookies. Korzystanie ze Strony bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza zgodę na ich zapis lub wykorzystanie. Możecie Państwo dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies w przeglądarce internetowej w każdym czasie. Więcej szczegółów w "Polityce Prywatności".