Zainstaluj aplikację Palestra na swoim urządzeniu

en
Strona główna
Słowo kluczowe

Słowo kluczowe "spadek"

Data publikacji

Artykuły

9/2023
Problematyka obliczania zachowku w świetle ustawy o fundacji rodzinnej
Rafał Kapkowski

Obliczanie zachowku nie jest czynnością wyłącznie techniczną, polegającą na matematycznym zastosowaniu określonego w ustawie wzoru, ale złożoną, kilkuetapową procedurą, w której elementy rachunkowe są jedynie pochodną stosowania szeregu norm prawnych. W konsekwencji prawidłowe obliczenie wysokości zachowku potrafi nastręczać wielu trudności organom stosującym prawo, a wskutek pojawienia się na przestrzeni ostatnich lat nowych instytucji prawa spadkowego staje się procedurą coraz bardziej skomplikowaną i wielowątkową. Celem niniejszego artykułu jest zanalizowanie poszczególnych etapów obliczania zachowku w kontekście ostatnich zmian kodeksowych, wynikających z wprowadzenia do polskiego systemu prawnego fundacji rodzinnej, a w konsekwencji próba odpowiedzi na pytanie, czy można mówić o przebudowie normatywnego modelu obliczania zachowku, czy też zmiany te mają jedynie charakter uzupełniający. Pozostałe zmiany w instytucji zachowku wprowadzone wraz z ustawą o fundacji rodzinnej, obejmujące rozszerzenie kręgu podmiotów odpowiedzialnych za zachowek, możliwość rozłożenia zachowku na raty, jego obniżenia czy odroczenia płatności, jak również zmiany w zakresie zrzeczenia się zachowku, nie są już bezpośrednio związane ze sposobem jego obliczania, a nadto obejmują zagadnienia na tyle złożone, że wymagają osobnego opracowania. Kwestie te zostaną w niniejszym artykule zaznaczone jedynie punktowo, gdy będzie to koniecznie dla głównego nurtu rozważań.

Artykuły

10/2014
Europejskie rozporządzenie spadkowe a rozrządzenia na wypadek śmierci dokonane przed 17 sierpnia 2015 r.
Marcin Kłoda

Niniejszy artykuł omawia zagadnienia międzyczasowe rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 650/2012 z 4 lipca 2012 r. w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń, przyjmowania i wykonywania dokumentów urzędowych dotyczących dziedziczenia oraz w sprawie ustanowienia europejskiego poświadczenia spadkowego. Zagadnienia te przedstawiam z punktu widzenia polskiego sądu.

Artykuły

6/2021
Uwagi w sprawie zaliczania darowizn na zachowek
Rafał Wityński

Artykuł dotyczy ukazania praktycznych problemów, które mogą zachodzić w związku ze stosowaniem instytucji zachowku. Autor wskazuje, że pogląd o każdorazowym odebraniu osobie wydziedziczonej przymiotu spadkobiercy może nieść ogromne konsekwencje dla postępowania o zachowek. Ponadto wykazuje, że obecny kształt instytucji zachowku może powodować „przypadkowe” rozliczenia a casu ad casum. W podsumowaniu stwierdza, że instytucja zachowku – w obecnym kształcie – zbyt daleko ingeruje w swobodę i wolę spadkodawców, przywołując podnoszone w doktrynie prawniczej propozycje de lege ferenda.

Artykuły

7-8/2021
Podmiotowe prawo do spadku
Tadeusz Felski

Artykuł jest głosem w dyskusji – zapoczątkowanej już w 1959 r. przez prof. Jana Gwiazdomorskiego – i trwającej do dziś w doktrynie prawa cywilnego, a dotyczącej istnienia i treści podmiotowego prawa spadkobiercy do spadku (prawa dziedziczenia). Podejmuje polemikę z tezami J. Gwiazdomorskiego negującymi istnienie takiego prawa i przedstawia argumenty przemawiające za przyjęciem, także w obecnym stanie prawnym, konstrukcji podmiotowego prawa do spadku.

Najnowsze orzecznictwo

9/2022
Przegląd orzecznictwa Izby Cywilnej Sądu Najwyższego w sprawach cywilnych
Tomasz Antoszek Tomasz Henclewski Karol Szadkowski Mariusz Zelek Jerzy Pisuliński

Przegląd orzecznictwa Sądu Najwyższego w sprawach cywilnych składa się z dwóch części. W części pierwszej zostały krótko omówione cztery orzeczenia Sądu Najwyższego. Pierwsze z nich dotyczy momentu zakończenia biegu terminu przedawnienia roszczenia przedsiębiorcy przeciwko konsumentowi w rozumieniu art. 118 zdanie drugie k.c. W szczególności odpowiada ono na pytanie, czy taki termin kończy się z końcem roku kalendarzowego, czy też z upływem dnia, który nazwą lub datą odpowiadał początkowemu dniowi terminu. Orzeczenie drugie dotyczy problematyki zbiegu roszczeń wierzyciela pauliańskiego z art. 527 k.c. z roszczeniami wierzyciela hipotecznego osoby trzeciej. Trzecie orzeczenie dotyczy problematyki dopuszczalności zaliczenia kwoty uzyskanej przez spadkobiercę na mocy tzw. zapisu bankowego (dyspozycji wkładem na wypadek śmierci – art. 56 ust. 1 ustawy – Prawo bankowe) na schedę spadkową w rozumieniu art. 1039 § 1 k.c. Czwarte orzeczenie porusza problematykę skutków uchybienia terminowi sześciomiesięcznemu zastrzeżonemu dla zgłoszenia wniosku o zarejestrowanie zmian umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. W drugiej części przeglądu zostały zamieszczone szersze komentarze do czterech orzeczeń Sądu Najwyższego. Pierwsze z nich obejmuje swoim zakresem kwestię dopuszczalności zawarcia umowy ugody (art. 917 k.c.) w sytuacji sporu odnośnie do istnienia stosunku prawnego, w tym zagadnienia kwestionowania przez stronę jej ważności z powołaniem się na nieistnienie pierwotnego stosunku prawnego. Orzeczenie drugie dotyczy dopuszczalności i warunków formalnych, jakie musi spełniać wniosek prokuratora o wpis hipoteki przymusowej w księdze wieczystej. Trzecie orzeczenie poświęcone jest problemowi zakresu odpowiedzialności uprawnionego do zachowku za zapisy zwykłe i polecenia. Czwarte orzeczenie dotyczy zagadnienia dopuszczalności formułowania roszczenia z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia w razie rozpowszechniania wizerunku osoby fizycznej bez jej zgody.

Artykuły

10/2018
Roszczenie o zwrot nakładów na spadkową nieruchomość w postępowaniu o dział spadku
Cezary Waldziński

Spadek jest definiowany jako ogół praw i obowiązków majątkowych przechodzących ze zmarłej osoby fizycznej na jego spadkobiercę lub spadkobierców (art. 922 § 1 k.c.). Prawa i obowiązki należącego do spadku charakteryzują cztery cechy – dwie „pozytywne” i dwie „negatywne”. (...)

Artykuły

5-6/2014
Nieważny testament allograficzny – czy słuszna jest jego konwersja na testament ustny?
Michał Mamica

Przepisy postępowania spadkowego są bardzo istotne w polskim społeczeństwie z uwagi na to, że praktycznie każdy obywatel choćby raz w życiu staje się spadkobiercą, wobec czego interpretacja przepisów prawa spadkowego powinna być dokonywana w ten sposób, aby jak najpełniej chronić prawa i interesy spadkobierców.

Glosy

1-2/2021
Bezskuteczność złożonego pro futuro oświadczenia o odrzuceniu spadku – glosa do uchwały Sądu Najwyższego z 19.10.2018 r. (III CZP 36/18)
Rafał Wityński

Glosa dotyczy kwestii statusu prawnego oświadczeń spadkowych złożonych pro futuro. Temat ten jest ważki, gdyż postępowania spadkowe dotyczą niemal każdej osoby, a od sposobu rozwiązania tej problematycznej kwestii zależy uznanie – albo nieuznanie – konkretnej osoby za spadkobiercę. Sąd Najwyższy przyjął uchwałę mającą na celu ujednolicenie orzecznictwa sądów, stwierdzając, że oświadczenie o odrzuceniu spadku złożone zbyt wcześnie – w relacji do unormowanego terminu – jest bezskuteczne. Sama uchwała Sądu Najwyższego jest zgodna z literą prawa, a zamiar ujednolicenia orzecznictwa winien być aprobowany. Sąd Najwyższy, wydając niniejszą uchwałę, uzasadnił jednak swoje stanowisko w sposób niejednoznaczny, a ponadto utrudnił sytuację nieprofesjonalnych uczestników obrotu prawnego.

1

Informacja o plikach cookies

W ramach Strony stosujemy pliki cookies. Korzystanie ze Strony bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza zgodę na ich zapis lub wykorzystanie. Możecie Państwo dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies w przeglądarce internetowej w każdym czasie. Więcej szczegółów w "Polityce Prywatności".