Zainstaluj aplikację Palestra na swoim urządzeniu

en
Strona główna
Słowo kluczowe

Słowo kluczowe "przedawnienie"

Data publikacji

Artykuły

02/2024
Na marginesie uchwały Sądu Najwyższego z 1.07.2022 r. (I KZP 5/22). Uwagi o przedawnieniu karalności przestępstwa z art. 240 k.k.
Marek Kulik

Opracowanie dotyczy problemu odpowiedzialności za niedoniesienie o przestępstwie wykorzystania seksualnego małoletnich popełnione przed wejściem w życie ustawy z 23.03.2017 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny, ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich oraz ustawy – Kodeks postępowania karnego. Stanowi wyjście naprzeciw problemu, że w okresie po 23.07.2017 r., a przed 1.07.2022 r. (wydanie uchwały I KZP 5/22) prokuratury z założenia nie wszczynały postępowań o przestępstwa z art. 240 § 1 k.k. polegające na niedoniesieniu o przestępstwach z art. 200 k.k., o których sprawca powziął wiarygodną wiadomość przed 13.07.2017 r. Autor rozważa, czy możliwe jest uznanie, że w okresie między 23.07.2017 r. a 1.07.2022 r. termin przedawnienia spoczywał, i uznaje, że pod pewnymi warunkami jest to dopuszczalne. Na marginesie głównego wywodu autor odnosi się do zagadnienia konstytucyjności retroaktywnego wydłużenia terminów przedawnienia karalności i wykonania kary.

Artykuły

6/2019
Bieg zasiedzenia po zmianie przepisów o przedawnieniu roszczeń
Karol Szadkowski

Zagadnienie biegu terminu zasiedzenia zostało uregulowane w sposób wyjątkowo zwięzły w drodze odesłania zawartego w art. 175 Kodeksu cywilnego. Przepis ten stanowi, że do biegu zasiedzenia stosuje się odpowiednio przepisy o biegu przedawnienia roszczeń. W związku z istotną zmianą regulacji poświęconych przedawnieniu, która to weszła w życie 9.07.2018 r., zachodzi potrzeba powtórnego przyjrzenia się przesłankom irezultatom odpowiedniego stosowania tej regulacji do instytucji zasiedzenia. Szczególnie interesująco jawi się w tym kontekście problem odpowiedniego stosowania zmienionego art. 118 Kodeksu cywilnego. Oprócz skrócenia zasadniczego terminu przedawnienia z 10 do 6 lat znowelizowany art. 118 k.c. przedstawia bowiem jeszcze jedną doniosłą regułę, zgodnie z którą koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata. Jak wiadomo, terminy zasiedzenia w prawie polskim nie są krótsze niż dwa lata, w związku z czym regulacja zawarta w art. 118 zd. 2 k.c. mogłaby znaleźć zastosowanie do wszystkich przypadków zasiedzenia. Warto zatem szczegółowo przeanalizować tę kwestię.

Artykuły

7/2023
Zastosowanie art. 59 Kodeksu cywilnego do przedawnionego roszczenia – uwagi krytyczne na tle wyroku Sądu Najwyższego z 12.05.2021 r. (IV CSKP 33/21)
Kamil Wielgus

Tekst obejmuje komentarz do wyroku Sądu Najwyższego z 12.05.2021 r. (IV CSKP 33/21). Przyjęto w nim, że przedawnione roszczenie z umowy przedwstępnej o silniejszym skutku (zaskarżalnej) podlega ochronie według art. 59 Kodeksu cywilnego. Ten ostatni umożliwia uznanie czynności za nieistniejącą, która czyni niemożliwe zadośćuczynienie roszczeniu (w tym przypadku z umowy przedwstępnej). Powstaje zasadnicze pytanie, czy roszczenie przedawnione, które nie może być przymusowo dochodzone, może być chronione w inny sposób, w tym poprzez art. 59 k.c.

Najnowsze orzecznictwo

12/2022
Przegląd orzecznictwa Sądu Najwyższego i Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawach karnych (czerwiec–listopad 2022)
Patrycja Balcer-Czarnecka Janusz Raglewski Dobrosława Szumiło-Kulczycka Witold Zontek

Przegląd orzecznictwa przedstawia wybrane orzeczenia Izby Karnej Sądu Najwyższego wydane w okresie czerwiec–listopad 2022 r. oraz dwa orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości UE wraz z komentarzami. Prezentowane orzecznictwo dotyczy takich zagadnień jak: odszkodowanie i zadośćuczynienie orzekane na podstawie przepisów ustawy lutowej, ocena stopnia społecznej szkodliwości przestępstwa zniesławienia, problem zamiaru wynikowego przy przestępstwie zabójstwa, problematyka ingerencji sądu w treść wniosku o wydanie na posiedzeniu wyroku skazującego bez przeprowadzenia rozprawy, problem ustalenia przestępstwa bazowego w przypadku przestępstwa paserstwa, kwestia przedawnienia deliktu dyscyplinarnego i przedawnienia przestępstwa, właściwość organu do wydania europejskiego nakazu dowodowego, problem retencji danych elektronicznych i wykorzystywania tych danych w celach dowodowych w postępowaniu karnym.

Artykuły

10/2019
Polisolokata, czyli ubezpieczenie na życie i dożycie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym
Krzysztof Szponar

W artykule poruszono temat ubezpieczeń na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, zwanych popularnie polisolokatami. Przedstawiono ogólną charakterystykę tego rodzaju umów, a następnie podniesiono tezę o ich nieważności, pod warunkiem że ochrona ubezpieczeniowa ma charakter jedynie pozorny, a w rzeczywistości umowa oceniana ad casum ma charakter wyłącznie inwestycyjny. Autor proponuje taktyki procesowe w zależności od cech konkretnych umów i ich ekonomicznej analizy. W publikacji poruszono także problem dystrybucji ubezpieczeń przez podmioty działające jako ubezpieczający oraz kwestię występowania klauzul niedozwolonych, w szczególności opłaty likwidacyjnej. Wskazano liczne nieprawidłowości związane z konstrukcją polisolokat i procesem ich dystrybucji.

Artykuły

11-12/2014
Kolizje praw i jurysdykcji rozstrzygane na korzyść konsumentów usług przewozu lotniczego na przykładzie wybranych orzeczeń
Agnieszka Kunert-Diallo

Współczesne prawo rządzące przewozem lotniczym i odpowiedzialnością przewoźnika tworzą konwencje międzynarodowe, tj. Konwencja o ujednostajnieniu niektórych prawideł dotyczących międzynarodowego przewozu lotniczego, podpisana w Warszawie dnia 12 października 1929 r. (zwana potocznie „konwencją warszawską”) i Konwencja o ujednoliceniu niektórych prawideł dotyczących międzynarodowego przewozu lotniczego sporządzona w Montrealu dnia 28 maja 1999 r. (zwana potocznie „konwencją montrealską”), a także rozporządzenia unijne oraz przepisy krajowego prawa cywilnego – ogólne i zawarte w ustawie z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze.

Artykuły

3-4/2013
Podatkowa hipoteka przymusowa – uwagi krytyczne na temat konstytucyjności art. 70 § 8 Ordynacji podatkowej
Wojciech Białogłowski Jacek Matarewicz

Hipoteka stanowi jeden z najczęściej stosowanych środków zabezpieczenia wierzytelności na nieruchomości. W literaturze historycznoprawnej wskazuje się, że początków tej instytucji należy doszukiwać się już w starożytnej Grecji, gdzie funkcjonowała jako rodzaj zastawu na rzeczach nieruchomych; dopiero przez Egipt okresu XXX dynastii została ona recypowana do prawa rzymskiego, gdzie funkcjonowała pod nazwami pignus conventum oraz – od okresu klasycznego – hypotheca.

Najnowsze orzecznictwo

9/2022
Przegląd orzecznictwa Izby Cywilnej Sądu Najwyższego w sprawach cywilnych
Tomasz Antoszek Tomasz Henclewski Karol Szadkowski Mariusz Zelek Jerzy Pisuliński

Przegląd orzecznictwa Sądu Najwyższego w sprawach cywilnych składa się z dwóch części. W części pierwszej zostały krótko omówione cztery orzeczenia Sądu Najwyższego. Pierwsze z nich dotyczy momentu zakończenia biegu terminu przedawnienia roszczenia przedsiębiorcy przeciwko konsumentowi w rozumieniu art. 118 zdanie drugie k.c. W szczególności odpowiada ono na pytanie, czy taki termin kończy się z końcem roku kalendarzowego, czy też z upływem dnia, który nazwą lub datą odpowiadał początkowemu dniowi terminu. Orzeczenie drugie dotyczy problematyki zbiegu roszczeń wierzyciela pauliańskiego z art. 527 k.c. z roszczeniami wierzyciela hipotecznego osoby trzeciej. Trzecie orzeczenie dotyczy problematyki dopuszczalności zaliczenia kwoty uzyskanej przez spadkobiercę na mocy tzw. zapisu bankowego (dyspozycji wkładem na wypadek śmierci – art. 56 ust. 1 ustawy – Prawo bankowe) na schedę spadkową w rozumieniu art. 1039 § 1 k.c. Czwarte orzeczenie porusza problematykę skutków uchybienia terminowi sześciomiesięcznemu zastrzeżonemu dla zgłoszenia wniosku o zarejestrowanie zmian umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. W drugiej części przeglądu zostały zamieszczone szersze komentarze do czterech orzeczeń Sądu Najwyższego. Pierwsze z nich obejmuje swoim zakresem kwestię dopuszczalności zawarcia umowy ugody (art. 917 k.c.) w sytuacji sporu odnośnie do istnienia stosunku prawnego, w tym zagadnienia kwestionowania przez stronę jej ważności z powołaniem się na nieistnienie pierwotnego stosunku prawnego. Orzeczenie drugie dotyczy dopuszczalności i warunków formalnych, jakie musi spełniać wniosek prokuratora o wpis hipoteki przymusowej w księdze wieczystej. Trzecie orzeczenie poświęcone jest problemowi zakresu odpowiedzialności uprawnionego do zachowku za zapisy zwykłe i polecenia. Czwarte orzeczenie dotyczy zagadnienia dopuszczalności formułowania roszczenia z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia w razie rozpowszechniania wizerunku osoby fizycznej bez jej zgody.

Artykuły

10/2018
Roszczenie o zwrot nakładów na spadkową nieruchomość w postępowaniu o dział spadku
Cezary Waldziński

Spadek jest definiowany jako ogół praw i obowiązków majątkowych przechodzących ze zmarłej osoby fizycznej na jego spadkobiercę lub spadkobierców (art. 922 § 1 k.c.). Prawa i obowiązki należącego do spadku charakteryzują cztery cechy – dwie „pozytywne” i dwie „negatywne”. (...)

Artykuły

12/2023
Ponownie o kwestii przedawnienia w oparciu o art. 15zzr1 ustawy z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych
Jan Kluza

W 2020 r. ustawodawca zdecydował się na wstrzymanie przedawnienia karalności przestępstw i wykonania kary w stosunku do wszystkich czynów zabronionych. Przepis ten obowiązywał przez niemal 2 miesiące i spowodował powstanie rozbieżności orzeczniczych, które zostały rozstrzygnięte w uchwale Sądu Najwyższego. Tymczasem w 2021 r. ustawodawca ponownie zdecydował o wstrzymaniu biegu przedawnienia, tym razem w odniesieniu jedynie do przestępstw i przestępstw skarbowych. Jednocześnie przesądził o stosowaniu tego przepisu wstecz od wprowadzenia po raz pierwszy w Polsce stanu zagrożenia epidemicznego. Powoduje to ponowne komplikacje w tym zakresie.

1
...2

Informacja o plikach cookies

W ramach Strony stosujemy pliki cookies. Korzystanie ze Strony bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza zgodę na ich zapis lub wykorzystanie. Możecie Państwo dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies w przeglądarce internetowej w każdym czasie. Więcej szczegółów w "Polityce Prywatności".