Zainstaluj aplikację Palestra na swoim urządzeniu

Słowo kluczowe "prawo spadkowe"

Data publikacji

Artykuły

4/2016
Nowelizacja zasad odpowiedzialności za długi spadkowe w prawie polskim – analiza krytyczna
Szymon Solarski

Opracowanie to omawia w sposób szczegółowy nowe zasady odpowiedzialności za długi spadkowe w prawie Polskim, które weszły w życie z dniem 18 października 2015 r. Przede wszystkim ich celem jest wzmocnienie pozycji spadkobiercy. Dotychczas w przypadku bierności z jego strony spadkobierca stawał się odpowiedzialny za długi swojego przodka. Od 18 października 2015 r. w takich samych okolicznościach na spadkobiercy nie będzie ciążyć odpowiedzialność za długi spadkowe. Jednocześnie przewiduje się, że nowelizacja ta osłabi pozycję wierzycieli, co może doprowadzić do zwiększenia kosztów otrzymania pożyczek w Polsce.

Artykuły

5/2017
Zasada favor testamenti w prawie spadkowym
Milena Perka

Testowanie opiera się na fundamentalnym założeniu wolności w sporządzaniu testamentu. Podstawa uznania testamentu jest ważna, gdy stosuje się odpowiednie, określone przez prawo formy tego samego aktu. Zasada favor testamenti dopuszcza możliwość uznania form, które są uważane za niewłaściwe lub niezgodne z prawem, ze względu na swobodę testowania, a także obowiązek realizacji i respektowania ostatniej woli zmarłego. Jest zatem dopuszczalne przyjęcie testamentu w formie listu, testamentu łączonego dwóch spadkobierców i inne formy testamentu, w przypadku gdy spadkodawca nie mógł sporządzić testamentu zwyczajnego. Favor testamenti daje również podstawę do prawidłowej interpretacji woli zmarłego, gdy członkowie najbliższej rodziny nie zostali uwzględnieni w testamencie, a jednym z kryteriów interpretacji jest brak prawa do zachowku po zmarłym.

Glosy

3/2019
Niewypełnianie obowiązków rodzinnych przez dzieci a wydziedziczenie – glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 23.03.2018 r. (I CSK 424/17)
Paweł Rafałowicz

Czy można skutecznie wydziedziczyć zstępnych, gdy zmarły przyczynił się do zerwania kontaktów z dziećmi? Zdaniem Sądu Najwyższego odpowiedź na to pytanie jest pozytywna. Wydaje się jednak, że problem nie jest tak oczywisty i dotyka niedostosowania instytucji zachowku i wydziedziczenia do potrzeb społecznych. Sąd Najwyższy przyjął, że w sytuacji, gdy zarówno spadkodawca, jak i spadkobierca przyczynili się do zerwania kontaktów rodzinnych, wydziedziczenie jest dopuszczalne. Pogląd ten nie zasługuje na aprobatę. Wydziedziczenie z powodu uporczywego niedopełniania obowiązków rodzinnych jest możliwe tylko wtedy, gdy spadkobierca, w przeciwieństwie do testatora, nie wykonuje tych obowiązków, co w konsekwencji prowadzi do ustania więzi emocjonalnej. W przypadku bezskuteczności takiego wydziedziczenia możliwe jest jednak zmniejszenie zachowku.

Artykuły

1-2/2016
Uwagi o stosowaniu metody prawnoporównawczej w nauce prawa prywatnego na marginesie transmisji spadku w prawie polskim
Piotr Łochowski

Metoda porównawcza jest sposobem interpretacji prawa cywilnego. Możemy go używać w sposób synchroniczny i diachroniczny. W pierwszym przypadku porównujemy regulację krajową z jej zagranicznym odpowiednikiem. W drugim przypadku nawiązuje się do historii prawa. W artykule wykorzystano metodę porównawczą do analizy kwestii przeniesienia dziedziczenia w polskim prawie. Podobny przepis - jak w art. 1017 polskiego kodeksu cywilnego - znajduje się w prawie francuskim i niemieckim, więc zestawienie ich wydaje się interesujące. Metoda porównawcza może być inspiracją dla polskiego ustawodawcy, jak uregulować przedmiotową kwestię.

Glosy

9/2020
Proces kształtowania pozycji Sądu Najwyższego USA jako sądu konstytucjonalnego – glosa do wyroku Sądu Najwyższego USA z 24.02.1803 r. w sprawie Marbury v. Madison, 5 US 137 (1803)
Piotr Bańczyk

Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych Ameryki, orzekając wyrokiem z 24.02.1803 r. w sprawie 5US 137 (1803) Marbury v. Madison, zakwestionował przyznaną ustawą Kongresu własną kompetencję do orzekania w sprawie nakazu wydania dokumentu powołania na stanowisko sędziego pokoju, wskazując na niezgodność ustawy z konstytucją, i w konsekwencji ustalił nieobowiązywanie sprzecznych z konstytucją norm prawnych. Kwestionując obowiązywanie ustawy federalnej, Sąd Najwyższy podjął się oceny zagadnienia relacji ustawy federalnej względem konstytucji jako aktu prawnego najwyższego rzędu oraz relacji pomiędzy władzą sądowniczą a władzą ustawodawczą, a także zagadnienia wykładania norm konstytucji w sposób właściwy dla sądu konstytucyjnego. O doniosłości wyroku Sądu Najwyższego w sprawie Marbury v. Madison stanowi rozwinięcie znanej w tradycji common law instytucji judicial review, która przesądza o kompetencji sądu do nieuwzględniania przy orzekaniu norm prawnych stanowionych przez władzę ustawodawczą, sprzecznych z prawem natury jako prawem hierarchicznie wyższego rzędu. Sąd Najwyższy, orzekając w sprawie Marbury v. Madison, prawo natury wpisał w ramy konstytucji. W uzasadnieniu omawianego wyroku zostały wskazane źródła obowiązywania judicial review, które uzasadniają legitymacje sądów do oceny zgodności aktów normatywnych z konstytucją. Kompetencja Sądu Najwyższego do oceny obowiązywania ustaw poprzez konfrontację ich treści z konstytucją została wywiedziona tak na podstawie literalnej treści konstytucji, jak i poprzez odwołanie się do kompetencji ustalania norm prawnych konstytucji przez Sąd Najwyższy w sposób wykraczający poza ramy jej tekstu i uwzględniający prawo natury oraz doktrynę ojców konstytucji USA. Konstytucja USA zatem jest pozycjonowana jako akt nie tylko hierarchicznie najwyższego rzędu, ale taki, który zawiera w sobie prawa naturalne będące fundamentem ładu społecznego. Konstytucja jako odzwierciedlenie fundamentu praw została oddana pod opiekę Sądu Najwyższego, który jako strażnik ma ostatni głos co do obowiązywania prawa poza zagadnieniami politycznymi. Omawiany wyrok Sądu Najwyższego wywarł wpływ na kształtowanie kompetencji władzy sądowniczej do kontroli władzy ustawodawczej w procesie stosowania prawa poprzez ocenę zgodności ustaw z konstytucją w sposób ostatecznie rozstrzygający o ich obowiązywaniu.

1

Informacja o plikach cookies

W ramach Strony stosujemy pliki cookies. Korzystanie ze Strony bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza zgodę na ich zapis lub wykorzystanie. Możecie Państwo dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies w przeglądarce internetowej w każdym czasie. Więcej szczegółów w "Polityce Prywatności".