Palestra 9/2022
Najnowsze orzecznictwo9/2022Przegląd orzecznictwa Izby Cywilnej Sądu Najwyższego w sprawach cywilnych
Przegląd orzecznictwa Sądu Najwyższego w sprawach cywilnych składa się z dwóch części.
W części pierwszej zostały krótko omówione cztery orzeczenia Sądu Najwyższego. Pierwsze z nich dotyczy momentu zakończenia biegu terminu przedawnienia roszczenia przedsiębiorcy przeciwko konsumentowi w rozumieniu art. 118 zdanie drugie k.c. W szczególności odpowiada ono na pytanie, czy taki termin kończy się z końcem roku kalendarzowego, czy też z upływem dnia, który nazwą lub datą odpowiadał początkowemu dniowi terminu. Orzeczenie drugie dotyczy problematyki zbiegu roszczeń wierzyciela pauliańskiego z art. 527 k.c. z roszczeniami wierzyciela hipotecznego osoby trzeciej. Trzecie orzeczenie dotyczy problematyki dopuszczalności zaliczenia kwoty uzyskanej przez spadkobiercę na mocy tzw. zapisu bankowego (dyspozycji wkładem na wypadek śmierci – art. 56 ust. 1 ustawy – Prawo bankowe) na schedę spadkową w rozumieniu art. 1039 § 1 k.c. Czwarte orzeczenie porusza problematykę skutków uchybienia terminowi sześciomiesięcznemu zastrzeżonemu dla zgłoszenia wniosku o zarejestrowanie zmian umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
W drugiej części przeglądu zostały zamieszczone szersze komentarze do czterech orzeczeń Sądu Najwyższego. Pierwsze z nich obejmuje swoim zakresem kwestię dopuszczalności zawarcia umowy ugody (art. 917 k.c.) w sytuacji sporu odnośnie do istnienia stosunku prawnego, w tym zagadnienia kwestionowania przez stronę jej ważności z powołaniem się na nieistnienie pierwotnego stosunku prawnego. Orzeczenie drugie dotyczy dopuszczalności i warunków formalnych, jakie musi spełniać wniosek prokuratora o wpis hipoteki przymusowej w księdze wieczystej. Trzecie orzeczenie poświęcone jest problemowi zakresu odpowiedzialności uprawnionego do zachowku za zapisy zwykłe i polecenia. Czwarte orzeczenie dotyczy zagadnienia dopuszczalności formułowania roszczenia z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia w razie rozpowszechniania wizerunku osoby fizycznej bez jej zgody.