Posiedzenie plenarne NRA w Jachrance w dniu 18 czerwca 2011 r.

Posiedzenie plenarne otworzył Prezes NRA adw. A. Zwara. Po wstępnych zagadnieniach proceduralnych dotyczących uzupełnienia porządku obrad Prezes A. Zwara przedstawił sprawozdanie z prac Prezydium NRA. Poinformował m.in., że adw. Andrzej Michałowski został wyróżniony nagrodą „Złoty Paragraf”, a śp. adwokat Joanna Agacka-Indecka pośmiertnie tytułem „Prawnik Pro Bono”. Okres żałoby po katastrofie smoleńskiej został godnie zakończony Mszą św. w dniu 12 kwietnia 2011 r. w Archikatedrze św. Jana. Prezes podziękował adw. adw. dr Monice Strus-Wołos i Magdalenie Fertak za szczególne zaangażowanie w organizację uroczystości. Poinformował następnie, że trwają prace nad przygotowaniem podręcznika historii Adwokatury Polskiej, której autorami są dr Adam Redzik i adw. dr Tomasz J. Kotliński, oraz że 20 maja 2011 r. odbyły się uroczystości jubileuszowe 60-lecia Izby Adwokackiej w Białymstoku.

W dniach 25–26 maja 2011 r. w Warszawie odbyła się szósta doroczna konferencja IBA, na której poruszono wiele interesujących kwestii, żywotnych dla polskiej adwokatury (np. obsługa prawna polskich obywateli mieszkających w Niemczech). Istotny był głos Przewodniczącego Komisji Praw Człowieka adw. M. Pietrzaka, który podniósł kwestię przetrzymywania terrorystów w Polsce, co stanowi przedmiot trwającego nadal zainteresowania międzynarodowej opinii publicznej.

Czterech adwokatów zostało uhonorowanych przez Ministra Sprawiedliwości za pomoc ofiarom przestępstw. Prezes A. Zwara wyjaśnił, że Minister Sprawiedliwości Krzysztof Kwiatkowski zajął przychylne stanowisko w zakresie udzielanych porad prawnych organizowanych przez adwokaturę i ministerstwo w akcjach pro bono. Odbywać będą się one bez opłat fiskalnych.

Komisja Praw Człowieka szykuje kolejne projekty zmierzające do ostatecznego wyjaśnienia w tej kadencji NRA retencji danych, które są wykorzystywane przez służby specjalne do inwigilacji obywateli. Przedstawiony został projekt uchwały w sprawie wystąpienia do Trybunału Konstytucyjnego o zgodę na przedstawienie opinii amicus curiae ze strony NRA, którą przyjęto (uchwała nr 21/2011).

Następnie zgromadzeniu plenarnemu przewodniczył Wiceprezes NRA adw. J. Trela, który przedstawił informację na temat prac sejmowej komisji nad projektami regulacji dotyczącej państwowych egzaminów prawniczych oraz licencji prawniczych. Grupa posłów złożyła do Sejmu RP projekt ustawy nowelizujący art. 87 k.p.c., w takim zakresie, że absolwenci wydziałów prawa będą upoważnieni do występowania przed sądami rejonowymi, z wyłączeniem spraw karnych i rodzinnych.

Wiceprezes J. Trela powiadomił, że ubiega się o uprzednie tzw. wysłuchanie publiczne w powyższej problematyce. Dotychczasowe stanowiska zajęte przez rozmaite poważne gremia prawnicze, zawierające protest przeciwko tej inicjatywie, nie odnoszą skutku.

Podjęto jednogłośnie uchwałę nr 22/2011, którą wyrażono sprzeciw wobec chybionych ze wszech miar akcji legislacyjnych, godzących w interesy zarówno obywateli, jak i wymiaru sprawiedliwości.

Adwokat J. Trela omówił, jako przewodniczący Komisji ds. Etyki, szczegóły projektowanych zmian zmierzających do doprecyzowania zasad Kodeksu etyki. W dyskusji zabrali głos adw. adw. A. Malicki, J. Jacyna, A. Zwara, którzy poinformowali, że we wrześniu br. odbędzie się specjalne spotkanie poświęcone tym ważnym zagadnieniom.

Adwokat J. Trela podkreślił, że w dyskusji nad projektem zmian w Kodeksie etyki adwokackiej uczestniczą aplikanci adwokaccy.

Adwokat M. Gruszecka zajęła stanowisko w sprawie konieczności reformy aplikacji, którą wymusił nowy system egzaminu adwokackiego, ale również wymogi oraz oczekiwania samych aplikantów. Zespół pod przewodnictwem adw. Ż. Dembskiej pracuje nad ujednoliceniem programu szkoleniowego. Niezbędne będzie przeszkolenie wykładowców. Adwokat M. Gruszecka poinformowała, że do końca sierpnia br. zostanie przygotowany nowy program szkolenia, wymagający również zmian regulaminu aplikacji.

Na zakończenie dyskusji na ten temat adw. J. Trela stwierdził, że zagadnienia powyższe mają istotne znaczenie i należy podejść do nich z należytą uwagą.

Adwokaci prof. prof. P. Kruszyński i P. Kardas omówili problematykę nowelizacji k.p.k. Zauważyli, że trzeba uprościć postępowanie karne, w szczególności postępowanie przygotowawcze. Na wniosek adw. A. Zwary NRA poparła proponowane zmiany w k.p.k. w zakresie przebudowy modelu postępowania przygotowawczego, polegające na istotnym uproszczeniu tej fazy procesu i poddaniu jej znacznie ściślejszej kontroli niezawisłego czynnika sądowego.

Adwokat prof. P. Kardas przypomniał, że jednym z priorytetów polskiej prezydencji w UE jest wzmocnienie roli pokrzywdzonego, podejrzanego i oskarżonego w procesie karnym. Również to stanowisko znalazło pełną akceptację ze strony uczestników posiedzenia plenarnego.

Adwokat dr M. Strus-Wołos zaprezentowała założenia projektu aktu prawnego dotyczącego ubezpieczenia ochrony prawnej obywateli RP. W Polsce jest to nowość, takie ubezpieczenia ma ok. 1% dorosłych obywateli, a w Niemczech prawie 80%. 16 maja 2011 r. odbyła się konferencja na temat ubezpieczeń prawnych budząca duże zainteresowanie. Adwokat dr Monika Strus-Wołos stwierdziła, że z ramienia Prezydium NRA prowadzi rozmowy z różnymi firmami ubezpieczeniowymi, na jakich zasadach adwokaci będą świadczyli pomoc prawną w ramach polis ubezpieczeniowych. Jest to bardzo cenna inicjatywa adwokatury. Trzeba przypomnieć, że adw. dr M. Strus-Wołos już przed kilku laty przygotowała projekt ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej na etapie przedsądowym. Polska jest jedynym krajem w UE, który takiej ustawy nie posiada. Należy dodać, że projekt ustawy jest atrakcyjny dla polityków, ponieważ nie zakłada ponoszenia żadnych dużych kosztów z budżetu państwa. Zagadnieniem tym interesuje się Prezydent RP Bronisław Komorowski i nie jest wykluczone przyjęcie projektu jako prezydenckiego.

Adwokat dr Monika Strus-Wołos omówiła też dzień bezpłatnych porad. Akcja ma spory wymiar wizerunkowy. W dyskusji na powyższe tematy uczestnicy potwierdzili ich słuszność w odbiorze społecznym.

Uczestnicy posiedzenia przez aklamację przyjęli uchwałę nr 23/2011 na temat chwalebnego udziału polskich adwokatów w trzech powstaniach śląskich. Adwokaci brali w nich udział zarówno jako żołnierze, jak i członkowie gremiów kierowniczych. Dobrze, że Naczelna Rada Adwokacka dba o tradycję patriotyczną adwokatów w szerokim spectrum historycznym (zob. „Palestra” 2011, nr 5–6, s. 247–249).

Adwokat M. Pietkiewicz, Skarbnik NRA, omówiła projekt uchwały nr 24/2011 w sprawie diet samorządowych. Uchwałę przyjęto bez sprzeciwu.

Prezes A. Zwara poinformował, że Prezydium powołało zespół prasowy, w skład którego weszli: adw. Paweł Wrześniewski, rzecznik prasowy NRA, szefowa Biura Prasowego NRA Joanna Sędek oraz doradcy medialni firmy High Profile.

Adwokat J. Ziobrowski, Prezes WSDA, obszernie omówił sprawozdanie z działań Wyższego Sądu Dyscyplinarnego z danymi statystycznymi.

Adwokat E. Krasowska, Rzecznik Dyscyplinarny NRA, przedstawiła sprawozdanie z dotychczasowej pracy rzeczników zarówno na szczeblu NRA, jak i w izbach adwokackich. Na jesieni odbędzie się wspólne posiedzenie rzeczników i sędziów dyscyplinarnych.

Adwokat J. Trela podziękował obecnym za uczestnictwo w posiedzeniu, a prezes A. Zwara przypomniał, że upłynęło już siedem miesięcy obecnej kadencji NRA i zbliża się czas podsumowania i oceny pracy poszczególnych członków Komisji pracujących i powołanych na początku kadencji.