U stawa z 23 października 2009 r. o uwierzytelnianiu dokumentówDz.U. nr 216, poz. 1676., obowiązująca od 1 stycznia 2010 r., doprowadziła do zmiany sytuacji w zakresie uwierzytelnienia dokumentów w postępowaniu cywilnym. Upoważniła ona bowiem strony do przedstawienia w sądzie zamiast oryginału odpisu dokumentu poświadczonego za zgodność z oryginałem przez adwokata, radcę prawnego, rzecznika patentowego oraz radcę Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa występującego w sprawie (art. 129 § 2 k.p.c.). Ponadto ustawodawca przesądził, że zawarte w odpisie dokumentu poświadczenie zgodności z oryginałem ma charakter dokumentu urzędowego (art. 129 § 3 k.p.c.)Przed wejściem w życie wskazanej regulacji w doktrynie i w orzecznictwie nie było wątpliwości, że uwierzytelnienie dokumentu przez pełnomocnika lub stronę miało jedynie charakter dokumentu prywatnego, por. J. Jagieła, Glosa do postanowienia SN z 27.08.1998 r., III CZ 107/98, PS 2000, nr 2, s. 130; B. Draniewicz, Uwierzytelnianie dokumentów przez pełnomocników – zmiany w procedurze cywilnej, „Edukacja Prawnicza” 2010, nr 3, s. 3–4; por. także postanowienie SN z 26 lutego 2003 r., I CKN 1436/00, „Palestra” 2003, nr 9–10, s. 250.. Jednocześnie ustawodawca wyżej wskazaną ustawą wprowadził do przepisów o charakterze ustrojowym wyraźne regulacje co do treści klauzuli uwierzytelniającej, jaką ma sporządzić pełnomocnik poświadczający odpis dokumentu. W art. 4 ust. 1b ustawy z 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturzeTekst jedn. Dz.U. z 2009 r. nr 146, poz. 1188. wskazano, że adwokat ma prawo sporządzania poświadczeń odpisów dokumentów za zgodność z okazanym oryginałem w zakresie określonym odrębnymi przepisami. Poświadczenie powinno zawierać podpis adwokata, datę i oznaczenie miejsca jego sporządzenia, na żądanie – również godzinę dokonania czynności. Jeżeli dokument zawiera cechy szczególne (dopiski, poprawki lub uszkodzenia), adwokat stwierdza to w poświadczeniu. Podobne rozwiązania przyjęto w art. 6 ust. 3  ustawy z 6 lipca 1982 r. o radcach prawnychTekst jedn. Dz.U. z 2010 r. nr 10, poz. 65., art. 9 ust. 3 ustawy z 11 kwietnia 2001 r. o rzecznikach patentowychDz.U. nr 41, poz. 509. , art. 27 ust. 3 ustawy z 8 lipca 2005 r. o Prokuratorii Generalnej Skarbu PaństwaDz.U. nr 169, poz. 1417. . Ustawodawca utrzymał jednak, mimo wprowadzenia ogólnego przepisu art. 129 § 3 i 4 k.p.c., osobne uprawnienie do poświadczenia odpisu pełnomocnictwa udzielonego zawodowemu pełnomocnikowi (m.in. art. 89 § 1 k.p.c.).

W związku z tym powstało pytanie, czy wymaganie sporządzenia klauzuli uwierzytelniającej określonej w art. 4 ust. 1b Prawa o adwokaturze oraz innych przepisach ustrojowych dotyczy także poświadczenia odpisu pełnomocnictwa. Chodzi więc o odpowiedź na generalne pytanie, czy ustawa z 23 października 2009 r. ujednoliciła treść klauzuli uwierzytelniającej dokonywanej przez adwokata lub innego kwalifikowanego pełnomocnika na mocy jakiegokolwiek przepisu szczególnego, czy też jedynie na podstawie nowo dodanego art. 129 § 3 k.p.c. Oprócz tego zagadnienia powstaje jednak inne, ściśle związane z tym pierwszym, a mianowicie jakie są konsekwencje wadliwości w treści klauzuli uwierzytelniającej sporządzonej przez kwalifikowanego pełnomocnika.

Obie podniesione kwestie zostały podjęte przez Sąd Najwyższy w uchwale z 30 listopada 2010 r., III CZP 70/11LEX nr 1027887, teza opubl. w Biuletynie SN 2011, nr 11, poz. 9., w odniesieniu do ustawy o radcach prawnych, ale ze względu na tożsamość brzmienia innych przepisów ustrojowych może mieć ona zastosowanie względem pozostałych pełnomocników zawodowych. W tezie uchwały przyjęto, że sposób sporządzania przez radcę prawnego poświadczeń odpisów dokumentów za zgodność z okazanym oryginałem, określony w art. 6 ust. 3 ustawy o radcach prawnych, ma zastosowanie również do uwierzytelniania odpisu pełnomocnictwa (art. 89 § 1 k.p.c.). W uzasadnieniu Sąd Najwyższy przesądził także, że brak któregokolwiek z elementów klauzuli uwierzytelniającej powoduje, iż poświadczenie nie ma ustawowo wymaganych cech, nie jest więc wierzytelne.

Dla wyjaśnienia tego rozstrzygnięcia Sąd Najwyższy odwołał się do celu nowelizacji z 2010 r., którym było przede wszystkim odformalizowanie postępowania cywilnego poprzez szersze niż dotychczas umożliwienie uwierzytelniania odpisów dokumentów przez profesjonalnych pełnomocników stron. Taki sam cel, według Sądu Najwyższego, przyświeca regulacji art. 89 § 1 k.p.c. co do poświadczenia odpisu pełnomocnictwa. Zdaniem SN nie ma znaczenia, że z brzmienia art. 89 § 1 k.p.c. wynika, iż poświadczenie dokonane przez zawodowego pełnomocnika nie ma charakteru dokumentu urzędowego, gdyż art. 6 ust. 3 ustawy o radcach prawnych nie stawia takiego warunku. Ponadto w art. 6 ust. 3 ustawy o radcach prawnych jest mowa o poświadczeniu zgodności z okazanym dokumentem, co dotyczy także pełnomocnictwa. Okazany dokument to taki, którego oryginał radca prawny osobiście obejrzał, stwierdził jego istnienie i treść. Sąd Najwyższy dla uzasadnienia wskazanego poglądu zwrócił uwagę także na zmianę art. 89 § 1 zd. 3 k.p.c., rozszerzającego dotychczasowe uprawnienie m.in. adwokata i radcy prawnego do uwierzytelniania własnego pełnomocnictwa na inne dokumenty potrzebne do wykazania umocowania. Została ona wprowadzona w tym samym akcie prawnym, co dodatkowo świadczy o potraktowaniu art. 89 § 1 k.p.c. jako jednego z przepisów szczególnych, do których odsyła art. 6 ust. 3 ustawy o radcach prawnych.

W odniesieniu do drugiego sygnalizowanego zagadnienia Sąd Najwyższy wypowiedział się jedynie w uzasadnieniu wskazanej uchwały. Zauważył w nim, że brzmienie treści klauzuli uwierzytelniającej jest zbliżone do rozwiązań przewidzianych w Prawie o notariacieUstawa z 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie (tekst jedn. Dz.U. z 2008 r. nr 189, poz. 1158). , co upoważnia do zastosowania analogicznych jak na gruncie tej ustawy skutków niedotrzymania ustanowionych warunków dokonanej czynności poświadczającej. Brak któregokolwiek z nich powoduje, że poświadczenie nie ma ustawowo wymaganych cech, nie jest więc wierzytelne.

Wskazane orzeczenie zasługuje na pełną aprobatę. Sąd Najwyższy trafnie uznał, że treść klauzuli uwierzytelniającej określonej w przepisach ustrojowych powinna być rozciągnięta na wszystkie przewidziane ustawami szczególnymi przypadki umocowania pełnomocnika do poświadczenia dokumentu. Nie można zapominać, że według stanu prawnego do 1 stycznia 2010 r. uprawnienie do poświadczenia dokumentów na gruncie postępowania cywilnego było przyznane tym podmiotom jedynie wyjątkowoRegulację taką stanowił wprost art. 89 § 1 zd. 2 k.p.c. (w brzmieniu obowiązującym do 1 stycznia 2010 r.), art. 485 § 4 k.p.c. (w brzmieniu do 1 stycznia 2010 r.) oraz art. 239 ustawy z 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze (tekst jedn. Dz.U. z 2009 r. nr 175, poz. 1361).. Nie istniała więc potrzeba wprowadzenia ogólnej regulacji odnoszącej się do treści klauzuli uwierzytelniającej. Regulacje szczegółowe, uprawniające kwalifikowanych pełnomocników do uwierzytelniania dokumentów, zostały w zasadniczej mierze utrzymane także po wejściu w życie nowego brzmienia art. 129 k.p.c.Wyjątkiem było uchylenie z dniem 1 stycznia 2010 r. uprawnienia z art. 485 § 4 k.p.c., gdyż uznano je za zbędne w świetle nowej treści art. 129 k.p.c. Dotyczy to przede wszystkim art. 89 § 1 k.p.c. Utrzymanie tego przepisu mogłoby co prawda sugerować, że art. 129 k.p.c. nie ma zastosowania do uwierzytelniania dokumentów mających wyłącznie charakter procesowy, czyli wykazujących umocowanie pełnomocnika. Należy zgodzić się z poglądem wyrażonym przez Sąd Najwyższy, że utrzymanie odrębnej regulacji art. 89 § 1 k.p.c. dla uwierzytelniania dokumentów wykazujących umocowanie można uzasadnić podkreślaną w literaturze koniecznością zapewnienia przez ustawodawcę gwarancji autentyczności dokumentu pełnomocnictwaJ. Filipowski, Adwokat w procesie cywilnym, Warszawa 1973, s. 99. Pogląd ten można obecnie rozszerzyć także na inne dokumenty wykazujące umocowanie.. Wynika to przede wszystkim z dominującego w doktrynie i orzecznictwie poglądu, że dokument pełnomocnictwa nie jest równoznaczny z udzieleniem pełnomocnictwa, ale stanowi jedynie dowód udzielenia pełnomocnictwaJ. Sobkowski, Pełnomocnictwo procesowe, jego istota, powstanie i wygaśnięcie, Poznań 1967, s. 97; J. Filipowski, Adwokat, s. 98.. Gwarancję taką stanowi przede wszystkim obowiązek przedstawienia pełnomocnictwa z podpisem mocodawcy lub wierzytelnego odpisu (art. 89 § 1 zd. 1 k.p.c.). Uprawnienie dla kwalifikowanych pełnomocników uznaje się za wprowadzone jedynie ze względów praktycznychJ. Filipowski, Adwokat, s. 98. i z tego zapewne względu nie przyznano temu poświadczeniu mocy urzędowej. Sąd może jednak zawsze w razie wątpliwości zażądać urzędowego poświadczenia podpisu strony (art. 89 § 1 zd. 3 k.p.c.).

Rozwiązanie przyjęte przez Sąd Najwyższy doprowadzi do pożądanego ujednolicenia praktyki w zakresie treści klauzuli uwierzytelniającej. W doktrynie przed 1 stycznia 2010 r. na gruncie art. 89 § 1 k.p.c. rzadko wypowiadano się co do treści klauzuli uwierzytelniającej, w przypadku gdy dokonywał tego kwalifikowany pełnomocnik. Nieliczne w tym względzie poglądy były zaś niejednolite. J. Gudowski uznawał co prawda, że do poświadczeń dokonywanych przez adwokata, radcę prawnego i rzecznika patentowego mają zastosowanie – przez analogię – przepisy art. 81, 85, 86, 87, 88 i 97 Prawa o notariacieJ. Gudowski, (w:) Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. 1, red. T. Ereciński, Warszawa 2009, s. 324, uwaga 5 do art. 89. Warto wskazać, że właśnie art. 97 Prawa o notariacie wymaga przy poświadczaniu umieszczenia w klauzuli uwierzytelniającej daty, oznaczenia miejsca sporządzenia, na żądanie – również godziny dokonania czynności, a także podpisu notariusza. Należy więc wnioskować, że autor opowiadał się za koniecznością umieszczenia w klauzuli uwierzytelniającej poza podpisem pełnomocnika także daty i miejsca sporządzenia uwierzytelnienia.. Odmienny pogląd reprezentował jednak A. Zieliński, zdaniem którego przy uwierzytelnieniu wystarczające jest zamieszczenie na odpisie pełnomocnictwa formuły: „odpis pełnomocnictwa uwierzytelniam” i podpis pełnomocnikaA. Zieliński, (w:) Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. A. Zieliński, Warszawa 2008, s. 174, uwaga 3 do art. 89. . W praktyce sądów powszechnych przyjęła się akceptacja klauzuli ograniczonej jedynie do stwierdzenia „za zgodność z oryginałem” i podpis pełnomocnika.

Zdaniem Sądu Najwyższego wejście w życie ustawy z 23 października 2009 r. zmieniło ten stan rzeczy. Treść art. 4 ust. 1b Prawa o adwokaturze oraz art. 6 ust. 3 ustawy o radcach prawnych wskazują, że mają one zastosowanie wtedy, gdy przepis szczególny uprawnia adwokata lub radcę prawnego do poświadczenia odpisów dokumentów za zgodność z okazanym oryginałem. Niewątpliwie takimi szczególnymi regulacjami są obecnie art. 89 § 1 k.p.c. (co do dokumentów wykazujących umocowanie pełnomocnika), art. 239 Prawa upadłościowego i naprawczego (co do dokumentów uzasadniających zgłoszenie wierzytelności) oraz art. 129 k.p.c. (co do wszelkich innych dokumentów składanych w sądzie)Nie można zgodzić się z poglądem K. Kołakowskiego, że art. 129 § 2–4 k.p.c. ma zastosowanie jedynie do dokumentów, których zażąda strona przeciwna na podstawie art. 129 § 1 k.p.c., por. K. Kołakowski, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. I, red. K. Piasecki, Warszawa 2010, s. 621, uwaga 9 do art. 129. . Nie może w tym względzie być wystarczający fakt, że uprawnienie z art. 89 § 1 k.p.c. istniało jeszcze przed wejściem w życie wymagań co do treści klauzuli uwierzytelniającej. Przepisy zawierające te wymagania zostały co prawda wprowadzone do ustaw ustrojowych wraz z poszerzeniem zakresu uwierzytelnienia przez pełnomocników dokumentów w procesie cywilnym, jednak nie ma uzasadnionych podstaw do wiązania art. 4 ust. 1b Prawa o adwokaturze czy art. 6 ust. 3 ustawy o radcach prawnych wyłącznie z art. 129 k.p.c. Tą samą nowelą, jak trafnie zauważył Sąd Najwyższy, rozszerzono bowiem zakres stosowania art. 89 § 1 k.p.c. o inne dokumenty wykazujące umocowanie. Konieczność zapewnienia autentyczności przedstawionych odpisów dokumentów przemawia nie tylko za potrzebą szczegółowo określonej klauzuli uwierzytelniającej dla odpisów dokumentów stanowiących dowody w sprawie, lecz także dla odpisów pełnomocnictw i innych dokumentów wykazujących umocowanie.

Również druga kwestia dotycząca sankcji braku sporządzenia klauzuli uwierzytelniającej w zgodzie z wymaganiami określonymi w ustawach ustrojowych została przez Sąd Najwyższy rozstrzygnięta prawidłowo. Jak bowiem wskazano w uzasadnieniu orzeczenia, realizację celu założonego ustawą z 2009 r., polegającego na przyspieszeniu postępowania cywilnego, uzyskano przede wszystkim przez zrównanie na potrzeby postępowań prawnych uprawnień radców prawnych, adwokatów, rzeczników patentowych i radców Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa z dotychczasowymi uprawnieniami notariuszyPor. B. Draniewicz, Uwierzytelnianie, s. 3.. W związku z tym należy podzielić pogląd o konieczności stosowania podobnych sankcji względem wadliwych poświadczeń, jak te, które zostały wykształcone na gruncie Prawa o notariacie.

Zgodnie z ustawą Prawo o notariacie notariusz poświadcza: własnoręczność podpisu, zgodność odpisu, wyciągu lub kopii z okazanym dokumentemWarto wskazać, że notariusz w świetle przepisów prawa jest uprawniony jedynie do poświadczenia odpisu, wyciągu lub kopii „z okazanym dokumentem”, a nie jak na gruncie art. 4 ust. 1b Prawa o adwokaturze adwokat, który jest uprawniony do sporządzania poświadczeń odpisów „za zgodność z okazanym oryginałem”. W literaturze trafnie wskazano, że są to dwie odmienne czynności. Ta ostatnia nakłada na poświadczającego obowiązek ustalenia, że przedstawiony mu dokument jest oryginalny, co może być w praktyce często niewykonalne (por. J. Barej, P. Maciejko, Czynności poświadczeniowe w praktyce notarialnej, „Nowy Przegląd Notarialny” 2008, nr 3, s. 35–36). Wydaje się jednak, że mimo takiego brzmienia ustaw ustrojowych zakres uprawnienia pełnomocników w zakresie uwierzytelnienia przedstawionych dokumentów jest tożsamy z uprawnieniami notariuszy, a różne sformułowanie tych uprawnień należy uznać za wadę legislacyjną. , datę okazania dokumentu, pozostawanie osoby przy życiu lub w określonym miejscu (art. 96 Prawa o notariacie). Zgodnie z art. 97 Prawa o notariacie każde poświadczenie powinno zawierać datę i oznaczenie miejsca jego sporządzenia, na żądanie – również godzinę dokonania czynności, oznaczenie kancelarii, podpis notariusza i jego pieczęć. Jeżeli dokument zawiera cechy szczególne (dopiski, poprawki, uszkodzenia), notariusz stwierdza to w poświadczeniu (art. 99 Prawa o notariacie)J. Florkowski, (w:) J. Florkowski, B. Tymecki, Prawo o notariacie z komentarzem, Warszawa 1993, s. 91; A. Redelbach, Prawo o notariacie. Komentarz, Toruń 2002, s. 248. . Jak wskazuje się w literaturze, poświadczenie takie stanowi czynność notarialną, która polega na poświadczeniu zgodności z okazanym oryginałem odpisu, wyciągu lub kopii dokumentu w formie klauzuli legalizacyjnej (obejmującej co najmniej datę, miejsce sporządzenia poświadczenia, oznaczenie kancelarii, podpis notariusza i jego pieczęć), która zamieszczona bądź to na odpisie, wyciągu lub kopii, bądź to na karcie z nim połączonej stanowi wyraz dokonania przez notariusza porównania treści dwóch dokumentów i stwierdzenia, że cała treść określonego dokumentu odpowiada bądź to pewnym elementom treści oryginału (poświadczenie zgodności z oryginałem wypisu), bądź to całej jego treści (poświadczenie zgodności z oryginałem odpisu lub kopii)J. Biernat, Poświadczenie przez notariusza zgodności z oryginałem odpisu, wyciągu lub kopii dokumentu sporządzonego w języku obcym, „Rejent” 2002, nr 10, s. 32–33. . W doktrynie podkreśla się konieczność obowiązkowego dochowania wymagań co do treści klauzuli legalizacyjnej i zwraca się uwagę na jej odpowiednie sformułowanie1 J. Florkowski, (w:) J. Florkowski, B. Tymecki, Prawo, s. 91; J. Barej, P. Maciejko, Czynności, s. 32 i n. . Szczególną rolę przywiązuje się do daty zawartej w tej klauzuli, gdyż stanowi ona dowód tego, że dokument oznaczonej treści w tej dacie istniałW. Natanson, Zarys prawa o notariacie, Warszawa 1953, s. 106; J. Biernat, Poświadczenie, s. 33. . W literaturze brak jednak wyraźnych wypowiedzi co do skutków braku pewnych elementów zawartych w klauzuli legalizacyjnej. Konieczne staje się, jak uczynił to Sąd Najwyższy we wskazanej uchwale, odwołanie do poglądów wyrażanych w literaturze i orzecznictwie na gruncie braków formalnych aktów notarialnych, które to regulacje stosuje się odpowiednio do innych czynności notarialnychJ. Florkowski, (w:) J. Florkowski, B. Tymecki, Prawo, s. 91; A. Redelbach, Prawo, s. 245.. Zdaniem W. Natansona w odniesieniu do ważności dokumentów notarialnychW literaturze przeważnie utożsamia się pojęcie czynności notarialnej z dokumentem notarialnym, gdyż czynność taką stanowi rezultat działalności podjętej przez notariusza, a nie same działania polegające na jej dokonywaniu, nie przebieg samej czynności (por. W. Natanson, Zarys, s. 76; E. Drozd, Forma aktu notarialnego, (w:) Księga pamiątkowa. I Kongres Notariuszy Rzeczypospolitej Polskiej, red. A. Oleszko, R. Sztyk, Poznań–Kluczbork 1993, s. 12; J. Biernat, Poświadczenie, s. 32). Z tego względu w niniejszym opracowaniu pojęcie dokumentu notarialnego jest utożsamiane z czynnością notarialną.  można rozróżnić nieważność w wyniku naruszenia prawa materialnego w ujęciu objętej dokumentem czynności prawnej, a także nieważność z powodu naruszenia istotnych postanowień Prawa o notariacie. W pierwszym przypadku zachodzi jego zdaniem wewnętrzna (materialna) nieważność dokumentu notarialnego, który pod względem zgodności z ustawą jest bez zarzutu, a mimo to pozostaje bez skutków prawnych, jako że wadliwa jest sama objęta nim czynność prawna, w drugim – zachodzi zewnętrzna (formalna) nieważność dokumentu notarialnego, którego treść jest zgodna z prawem materialnym, natomiast ujęcie dokumentu nie jest zgodne z istotnymi wymaganiami prawa formalnego, tj. prawa notarialnegoW. Natanson, Zarys, s. 80. . Autor ten wskazuje, że jeśli chodzi o nieważność formalną, ustawa nie definiujeAutor odnosił to co prawda do ustawy z 25 maja 1951 r. – Prawo o notariacie (Dz.U. nr 36, poz. 276), ale także w obecnej ustawie brak podobnej regulacji. Stąd uwagi autora zachowują pełną aktualność. , jakie uchybienia formalne stanowią o nieważności. Wyprowadza stąd wniosek, że chodzi jedynie o naruszenie istotnych przepisów Prawa o notariacieW. Natanson, Zarys, s. 80.. Ponieważ nie ma obecnie regulacji wskazującej wyraźnie skutki braków formalnych, oceny skuteczności każdej poszczególnej czynności notarialnej należy dokonywać w każdym przypadku sądowi oceniającemu ważność dokumentuTamże, s. 81.. W zakresie istotnych przepisów formalnych dotyczących treści czynności notarialnej wskazuje się, że każdy dokument notarialny powinien zawierać tak podstawowe dane jak datę sporządzenia, miejsce i oznaczenie kancelarii notarialnej, jak również notariusza sporządzającego i jego podpis. Bez tych składników nie ma dokumentu notarialnegoTamże, s. 78. . Należy więc wnioskować, że brak jednego ze wskazanych elementów czynności notarialnej stanowi nieważność formalną tej czynności. Nieważność tę należy jednak utożsamiać z nieistnieniem tej czynności w rozumieniu przepisów Prawa o notariacieW podobny sposób A. Redelbach, Prawo, s. 242–243.. Z powyższych wypowiedzi wynika, że na gruncie tej ustawy istotne braki formalne aktu notarialnego, a także innych czynności notarialnych, do których stosuje się przepisy o wymaganiach aktów notarialnych, sprawiają, iż czynność notarialna nie istnieje. Z pewnością do takich braków należy zaś zaliczyć datę dokonania czynności notarialnej oraz miejsce, a także podpis notariusza.

Przenosząc te rozważania na grunt art. 4 ust. 1b Prawa o adwokaturze, art. 6 ust. 3 ustawy o radcach prawnych i innych przepisów ustrojowych, należy uznać, że istnieją uzasadnione argumenty za tezą, iż brak tak istotnych elementów zawartych w klauzuli legalizacyjnej (uwierzytelniającej), jak data oraz miejsce jej sporządzenia, stanowi o nieskuteczności dokonanego poświadczenia. Trudno bronić stanowiska, że wystarczającym elementem formalnym klauzuli legalizacyjnej w świetle art. 4 ust. 1b Prawa o adwokaturze jest jedynie podpis adwokata. Wymagania wskazane w cytowanych przepisach, podobnie jak na gruncie art. 97 Prawa o notariacie, mają charakter gwarancyjny i służą zapewnieniu w możliwie najwyższym stopniu wierzytelności poświadczonego odpisuWierzytelność odpisu ma znaczenie w związku z możliwością stosowania art. 129 k.p.c. także w stosunku do dokumentów urzędowych, por. K. Markiewicz, Czy w świetle art. 788 § 1 k.p.c. podstawą nadania klauzuli wykonalności może być poświadczony odpis dokumentu?, PPC 2010, nr 1, s. 83 i n.; P. Rylski, Odpis dokumentu poświadczony przez pełnomocnika występującego w sprawie jako podstawa dokonania wpisu w postępowaniu wieczystoksięgowym, PPC 2012, nr 1, s. 129 i n. . Szczególnie istotną rolę pełni tu zwłaszcza data poświadczenia, która stanowi dowód istnienia dokumentu w tej dacie.