Posiedzenie plenarne Naczelnej Rady adwokackiej z 27 czerwca 2015 r. w Otwocku

Po wstępnych formalnościach prezes NRA adw. Andrzej Zwara złożył życzenia adw. prof. Piotrowi Kruszyńskiemu z okazji Jubileuszu 70-lecia. Poinformował o uroczystości, która odbyła się na Uniwersytecie Warszawskim z wręczeniem Jubilatowi Księgi Pamiątkowej. Prezes NRA wygłosił laudację. Adwokat Piotr Kruszyński podziękował za życzenia.

Prezes NRA adw. Andrzej Zwara złożył gratulacje adw. Jarosławowi Zdzisławowi Szymańskiemu, dziekanowi ORA w Łodzi, z okazji nabycia nowej siedziby izby. Jest to znakomita inwestycja, a łódzkie środowisko adwokackie ma jedną z najładniejszych siedzib w kraju. Adwokat J. Z. Szymański stwierdził, że inwestycja pomoże obniżyć koszty związane z kształceniem aplikantów.

Prezes NRA adw. Andrzej Zwara poinformował zebranych o kolejnym kongresie prawników w Poznaniu, tematyką którego zainteresowane są wszystkie środowiska prawnicze.

Poinformował ponadto, że Prezydent Elekt Andrzej Duda zaprosił Adwokaturę jako pierwsze środowisko prawnicze na spotkanie i wyraził wolę współpracy z Adwokaturą. Adwokatura będzie włączać się w merytoryczne opiniowanie projektów prezydenckich i innych organów RP. Prezes NRA adw. Andrzej Zwara wyraził nadzieję, że współpraca będzie prowadzona z pożytkiem dla wszystkich obywateli. Przypomniał, że Adwokatura zajmuje krytyczne stanowisko wobec ustawy o Trybunale Konstytucyjnym i wyraził nadzieję, że wśród kandydatów na sędziów TK nie zabraknie adwokatów i że Prezydent Elekt wesprze te starania.

Prezes NRA podniósł, że atmosfera zbliżających się wyborów nie sprzyja staraniom adwokatów w ich projektach ustawodawczych. Również trzej kolejni ministrowie sprawiedliwości wobec składanych przez Adwokaturę projektów legislacyjnych nie podejmowali efektywnych prac. Dotyczyło to projektu prezydenckiego ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, gdzie samorządy prawnicze miały prawo zgłaszania kandydatów na sędziego Trybunału Konstytucyjnego. Z niezrozumiałych względów w toku prac sejmowych ten zapis został usunięty. NRA występowała z apelem o przywrócenie tego zapisu do wszystkich kompetentnych osób, marszałków Sejmu i Senatu, Prezesa Rady Ministrów, parlamentarzystów i przewodniczących partii politycznych. Senat RP przywrócił ten przepis, jednak Sejm go odrzucił. Według oceny prezesa NRA adw. Andrzeja Zwary należy to traktować jako krok wstecz w budowaniu społeczeństwa obywatelskiego.

Prezes NRA stwierdził, że przedmiotem pracy był również projekt ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej. Projekt został zaakceptowany w wersji przedstawionej przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Prezes NRA podziękował adwokatom Jackowi Treli i Rafałowi Dębowskiemu, którzy aktywnie uczestniczyli w konsultacjach na ten temat. Później projekt ten spotkał się na poziomie prac parlamentarnych z oporami, swojego rodzaju „targowaniem”, nielicującym ze standardami traktowania obywateli w demokratycznym państwie.

Jak wiadomo, po raz kolejny zmienił się minister sprawiedliwości. Z nowym ministrem Borysem Budką spotkał się już prezes NRA w celu nawiązania rozmów w kwestiach istotnych dla Adwokatury i inicjowanych przez Adwokaturę. Dla przykładu można zasygnalizować, że terminy sądowe będą uzgadniane przez sąd, oskarżyciela publicznego i adwokata z list obrońców dla spraw z urzędu. Jedna lista dla adwokatów, którzy dobrowolnie się na nią zgłosili, a druga dla dziekanów, którzy będą do spraw desygnowali adwokatów. Toczą się w tym zakresie rozmowy z Ministerstwem Sprawiedliwości.

Zagadnieniem, które zajęło dużo czasu podczas obrad plenarnych NRA, była uchwała zgromadzenia IA w Warszawie o podjęciu protestu przeciwko ustawie o opłatach dla adwokatów w sprawach z urzędu.

Wiceprezes NRA adw. Jacek Trela, a jednocześnie członek IA w Warszawie, złożył obszerne wyjaśnienia dotyczące uchwały Zgromadzenia Izby. Poinformował on kolegów, że 25 czerwca br. mają się odbyć rozmowy z ministrem sprawiedliwości dotyczące projektowanej ustawy. Z pełną odpowiedzialnością może powiedzieć, że intencją Zgromadzenia Izby było danie szansy tym rozmowom. Niestety decyzja o proteście została podjęta przed spotkaniem w Ministerstwie. Sytuacja zatem wygląda tak, że rozpoczęliśmy rozmowy, a jednocześnie 30 czerwca ma się odbyć protest. Czy to dobry termin? Stawiamy się w niewygodnej sytuacji. Jednak z tego terminu nie możemy się wycofać.

W dyskusji głos zabrali adwokaci: Rajmund Żuk, który stwierdził, że negocjacje z Ministerstwem są spóźnione, a protest uliczny niezręczny. Adwokat Jarosław Zdzisław Szymański poprosił, aby togi nie były wynoszone na ulicę. Dziekan ORA w Warszawie adw. Paweł Rybiński wskazał, że w togach protestowali adwokaci w krajach zachodnich Europy, Włosi, Francuzi. Zgubiliśmy elitarność i niezależność, protest jest jedynym sposobem, aby tupnąć nogą. Można się bać odbioru społecznego, ale jak długo mamy się jeszcze bać? Prezes NRA adw. Andrzej Zwara ad vocem wskazał, że środowisko ma w pełni uzasadnione oczekiwania. Wiemy, że jest źle, ale Adwokatura zawsze wygrywała, jeżeli występowała w obronie innych. Jeżeli będziemy uwypuklali nasze finansowe oczekiwania, to przegramy w odbiorze społecznym. Każda izba ma prawo organizowania akcji protestacyjnej, należy jednakże zwracać uwagę na to, że celem protestów jest walka o ideę demokratycznego państwa prawa. Adwokat Włodzimierz Łyczywek stwierdził, że sytuacja Adwokatury nas przerosła. Adwokat Rajmund Żuk podniósł, że akcja izby warszawskiej powinna być skorelowana ze stanowiskiem Prezydium NRA. Adwokat Kazimierz Skalimowski stwierdził, że protest jest konieczny i potrzebny, ale trzeba się zastanowić, kiedy i jak winien być przeprowadzony. Adwokat Andrzej Malicki wskazał, że czas przedwyborczy dla adwokatów i polityków nie jest dobry na racjonalne działania. Adwokat Marek Mikołajczyk skrytykował sam protest, wskazując niezręczność sytuacji, w której nie chce on uczestniczyć. Adwokat Ziemisław Gintowt wyraził obawę, że protest może wymknąć się spod kontroli. Ton środowisku powinna nadawać NRA, a nie ORA w Warszawie. Adwokat prof. Maciej Gutowski stwierdził, że dziekan warszawski chce postawić IA w Warszawie w opozycji do całej Adwokatury. Adwokat Paweł Gieras podkreślił, że NRA powinna zająć stanowisko reprezentatywne dla całej Adwokatury, jednakże w jego ocenie protest izby warszawskiej powinien być poparty przez NRA. Adwokat Mirosława Pietkiewicz uznała, że forma protestu izby warszawskiej jest w tej dyskusji oceniana krytycznie, bo warszawski samorząd chce się postawić jak izba paryska, ale na to nie ma zgody całego środowiska adwokackiego. Adwokat Rafał Dębowski powiedział, że nie weźmie udziału w proteście warszawskim. Adwokat Andrzej Grabiński zwrócił się do dziekana ORA w Warszawie, aby nie robił tego Adwokaturze. Adwokat Jerzy Pinior zauważył, że protest nie jest właściwie przygotowany. Adwokat Stanisław Kłys dodał, że „lekarstwo nie może być gorsze od choroby”. Chodzenie w todze poza salą sądową jest nadużyciem. Adwokat Wojciech Biegański przyłączył się do głosów adwokatów Włodzimierza Łyczywka i Marka Mikołajczyka. Adwokat Anisa Gnacikowska poinformowała, że również nie weźmie udziału w proteście. Adwokat prof. Jacek Giezek skonkludował, że nie jesteśmy zwolennikami strajku. Zaproponował podjęcie uchwały podzielającej zaniepokojenie kolegów z Warszawy i wskazanie innych, w opinii NRA bardziej skutecznych form wspierania naszych postulatów. Adwokaci Henryk Stabla, Andrzej Kozielski, Borysław Szlanta, Ewa Krasowska przyłączyli się do głosów o konieczności rozważnego przygotowania form protestu.

Naczelna Rada Adwokacka uchwałą nr 36/2015 upoważnia Prezydium NRA do „podjęcia decyzji co do formy i terminu protestu całej Adwokatury, w zależności od wyniku rozmów z przedstawicielami resortu sprawiedliwości, które mają być znane do dnia 31 lipca 2015 roku”, zobowiązując wszystkie ORA do współdziałania w proteście Adwokatury, o ile taki protest zostanie zarządzony przez Prezydium NRA. NRA podjęła też uchwałę nr 37/2015 w sprawie jakości prac legislacyjnych, wskazując przykład procedowania ustawy o Trybunale Konstytucyjnym oraz ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej.

Prezes NRA adw. Andrzej Zwara i adwokaci Piotr Kardas, prof. Maciej Gutowski, Jerzy Glanc, Edward Rzepka, Ewa Krasowska, Bartosz Grohman, Jarosław Zdzisław Szymański, Jerzy Glanc, Stanisław Kłys, Rajmund Żuk, Paweł Gieras przedyskutowali ważki temat strategii Adwokatury w sprawach legislacji, działalności międzynarodowej i opracowania ankiety, w której ogół społeczności adwokackiej wypowie się w ważnych dla niej sprawach. Chodzi o to, aby w ankiecie uzyskać odpowiedź, jak jest postrzegana w opinii publicznej. NRA po wysłuchaniu poszczególnych głosów przyjęła propozycję adw. J. Glanca, aby zobowiązać zespół do przygotowania ankiety, która zostanie skierowana do środowiska adwokackiego.

Adwokat Mirosława Pietkiewicz, skarbnik NRA, przypomniała, że jeszcze w zeszłej kadencji kwota 800 000 zł została przeznaczona na akcję wizerunkową Adwokatury i że środki cały czas są do wykorzystania.

Adwokat J. Glanc przedstawił projekt uchwały w przedmiocie ustalenia liczby członków organów izb adwokackich i ich zastępców. Do tej pory obowiązuje uchwała z 1987 r., która w 2013 r. została tylko nieznacznie zmieniona. Adwokat J. Zięba wskazał, że wówczas liczba adwokatów wynosiła 6700 członków, a obecnie 16 000 plus liczba tych, którzy zdali egzamin w marcu br. Na wniosek adw. R. Dębowskiego, z powodu wątpliwości legislacyjnych, zdjęto ten punkt z porządku obrad.

Adwokat M. Pietkiewicz przedstawiła projekt uchwały dotyczącej zmiany Regulaminu wykonywania zawodu adwokata w kancelarii indywidualnej i spółkach. Uchwałę podjęto jednogłośnie (38/2015).

Rzecznik dyscyplinarny NRA adw. Ewa Krasowska w obszernym wystąpieniu omówiła wiele problemów dotyczących postępowania dyscyplinarnego, które wymagają nowego uregulowania.

Adwokat Jacek Ziobrowski, prezes WSDA, stwierdził, że łączenie spraw skargowych i postępowań dyscyplinarnych spowoduje nieprawdopodobne zamieszanie, również w statystykach. Do dyskusji nad odrębnością  postępowania skargowego należy jeszcze powrócić. Wiele wymaga nowego i szczegółowego uregulowania.

Członkowie Posiedzenia Plenarnego NRA zo­stali zaproszeni na uroczystości jubileuszowe izb adwokackich w Płocku i Wałbrzychu. Prezes NRA adw. Andrzej Zwara zwrócił uwagę na znakomite artykuły dotyczące prawa i postępowania karnego opublikowane w najnowszej „Palestrze” (2015, nr 7–8). Podziękował adw. Czesławowi Jaworskiemu i Autorom artykułów.

Prezes NRA adw. Andrzej Zwara, wobec wyczerpania porządku obrad, zamknął posiedzenie, jednocześnie dziękując wszystkim zgromadzonym za uczestnictwo.