PRAWO DO WOLNYCH WYBORÓW (ART. 3 PROTOKOŁU NR 10)

Interwencja sędziego co do zasady może gwarantować proporcjonalność ograniczeń prawa do głosowania więźniów, nie oznacza to jednak, że nabierają one charakteru automatycznego, ogólnego i bezwzględnego tylko dlatego, że nie zostały zarządzone przez sędziego. Odebranie prawa do głosowania może nastąpić w okolicznościach wskazanych w przepisach i jest uzależnione od takich czynników, jak natura lub waga popełnionego przestępstwa.

Orzeczenie Scoppola v. Włochy (nr 3), 22.5.2012 r., Wielka Izba, skarga nr 126/05, § 99.

Przy ochronie praw zagwarantowanych w art. 3 Protokołu nr 1 państwa mogą pozostawić sądom ocenę proporcjonalności ograniczenia prawa do głosowania więźniów, mogą też wprowadzić przepisy określające okoliczności, w których może to nastąpić. W tym drugim przypadku sam ustawodawca będzie miał obowiązek ważenia konkurujących ze sobą interesów w celu uniknięcia istnienia ogólnego, automatycznego i bezwzględnego ograniczenia. Rola Trybunału natomiast będzie polegała następnie na zbadaniu, czy w danym przypadku rezultat ten został osiągnięty i czy treść przepisów albo decyzja sądu były zgodne z art. 3 Protokołu nr 1.

Orzeczenie Scoppola v. Włochy (nr 3), 22.5.2012 r., Wielka Izba, skarga nr 126/05, § 102.

Odebranie prawa do głosowania bez żadnej konkretnej decyzji sądowej nie oznacza jako takie naruszenia art. 3 Protokołu nr 1. Musi ono bowiem być również nieproporcjonalne – ze względu na sposób zastosowania lub prawnego uregulowania – do realizowanych uprawnionych celów, a więc wzmocnienia odpowiedzialności obywatelskiej, poszanowania rządów prawa i zapewnienia właściwego działania i zachowania systemu demokratycznego.

Orzeczenie Scoppola v. Włochy (nr 3), 22.5.2012 r., Wielka Izba, skarga nr 126/05, § 104.

OBOWIĄZEK PRZESTRZEGANIA PRAW CZŁOWIEKA (ART. 1)

Konwencja nie uznaje prawa do ochrony dyplomatycznej, żądania od państwa przyłączenia się do zarzutów na podstawie prawa międzynarodowego ani do żadnej innej interwencji wobec władz obcego państwa w imieniu skarżącego.

Wyrok M. i inni v. Włochy i Bułgaria, 31.7.2012 r., Izba (Sekcja II),

skarga nr 40020/03, § 127.

PRAWO DO WOLNOŚCI I BEZPIECZEŃSTWA OSOBISTEGO (ART. 5)

Ust. 4

Aby móc kwestionować zgodność z prawem tymczasowego aresztowania w postępowaniu przygotowawczym, istotne znaczenie dla podejrzanego i jego adwokata ma dostęp do akt i możliwość zapoznania się z nimi – z zastrzeżeniem, w razie potrzeby, specjalnych rozwiązań odnoszących się do dokumentów tajnych.

Wyrok Dochnal v. Polska, 18.9.2012 r., Izba (Sekcja IV), skarga nr 31622/07.

PRAWO DO POSZANOWANIA ŻYCIA PRYWATNEGO I RODZINNEGO (ART. 8)

Sięgnięcie do prokreacji medycznie wspomaganej i diagnozy genetycznej zarodka przez skarżących, którzy są zdrowymi nosicielami choroby genetycznej pragnącymi spłodzić dziecko niedotknięte taką chorobą, jest objęte ochroną na podstawie art. 8. Wybór taki stanowi bowiem formę, w jakiej przejawia się ich życie prywatne i rodzinne.

Wyrok Costa i Pavan v. Włochy, 28.8.2012 r., Izba (Sekcja II), skarga nr 54270/10, § 57.

Dostęp do genetycznej diagnozy embrionów rodzi delikatne kwestie natury moralnej lub etycznej.

Wyrok Costa i Pavan v. Włochy, 28.8.2012 r., Izba (Sekcja II), skarga nr 54270/10, § 68.

Zapewnienie „poszanowania” życia prywatnego i rodzinnego w rozumieniu art. 8 wymaga w każdym przypadku uwzględnienia realnej sytuacji, aby unikać w ten sposób mechanicznego stosowania prawa krajowego.

Wyrok Nada v. Szwajcaria, 12.9.2012 r., Wielka Izba, skarga nr 10593/08, § 182.

Zakłada się, że państwo przy przyjmowaniu nowych zobowiązań międzynarodowych nie odstępuje od zobowiązań przyjętych wcześniej. W razie równoczesnego obowiązywania wielu umów, które wydają się być ze sobą niezgodne, orzecznictwo międzynarodowe oraz opinia akademicka starają się je interpretować w sposób pozwalający pogodzić ze sobą ich skutki i uniknąć między nimi sprzeczności. Dwa różniące się między sobą zobowiązania tego samego państwa muszą więc być możliwie najbardziej zharmonizowane, aby ich skutek w pełni odpowiadał istniejącemu prawu.

Wyrok Nada v. Szwajcaria, 12.9.2012 r., Wielka Izba, skarga nr 10593/08, § 170.

Ze względu na specjalny charakter Konwencji jako traktatu mającego na celu zbiorowe zagwarantowanie praw człowieka i podstawowych wolności państwo nie może powoływać się wyłącznie na obowiązujący charakter rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ, ale musi przekonać Trybunał, że podjęło albo przynajmniej próbowało podjąć wszystkie możliwe kroki, aby dostosować reżim sankcji na ich podstawie do indywidualnej sytuacji skarżącego.

Wyrok Nada v. Szwajcaria, 12.9.2012 r., Wielka Izba, skarga nr 10593/08, § 196.

WOLNOŚĆ WYPOWIEDZI (ART. 10)

Nawet jeżeli wypowiedzi wykraczają poza kontekst reklamy handlowej, nadal jednak bardziej przypominają wypowiedzi handlowe niż polityczne w ścisłym tego słowa znaczeniu, margines swobody regulacji przez państwo jest szerszy.

Wyrok Mouvement Raëlien suisse (Szwajcarska Sekcja Ruchu Raëliańskiego) v. Szwajcaria,

13.7.2012 r., Wielka Izba, skarga nr 16354/06, § 62.

Zarządzanie publicznymi bilbordami w związku z kampaniami plakatowymi, które nie są ściśle polityczne, może różnić się w zależności od państwa, a nawet regionu w tym samym państwie, zwłaszcza posiadającym federalny typ organizacji politycznej. Władze lokalne w konkretnym regionie mogą zasadnie uważać, że nie powinny wprowadzać w tej dziedzinie żadnych ograniczeń. Trybunał nie może jednak ingerować w ich wybory, bo lepiej znają rzeczywistą sytuację w swoim kraju. Inne podejście oznaczałoby lekceważenie subsydiarnego charakteru systemu Konwencji.

Wyrok Mouvement Raëlien suisse (Szwajcarska Sekcja Ruchu Raëliańskiego) v. Szwajcaria,

13.7.2012 r., Wielka Izba, skarga nr 16354/06, § 64.

Badanie przez władze lokalne, czy plakat spełnia niektóre wymagania ustawowe – ze względu na potrzebę ochrony tak różnych interesów, jak np. ochrona moralności, bezpieczeństwo na drogach czy ochrona krajobrazu – mieści się w granicach swobody oceny posiadanej przez państwo. Mają one pewną swobodę w kwestii zezwoleń w tej dziedzinie. W takich przypadkach wyłącznie z poważnych względów Trybunał może zastąpić własną ocenę dokonaną przez władze krajowe.

Wyrok Mouvement Raëlien suisse (Szwajcarska Sekcja Ruchu Raëliańskiego) v. Szwajcaria,

13.7.2012 r., Wielka Izba, skarga nr 16354/06, § 65.

Umieszczenie na plakacie adresu strony internetowej organizacji, z którą wiąże się jego treść, zwielokrotnia siłę jego oddziaływania.

Wyrok Mouvement Raëlien suisse (Szwajcarska Sekcja Ruchu Raëliańskiego) v. Szwajcaria,

13.7.2012 r., Wielka Izba, skarga nr 16354/06, § 68.