Poprzedni artykuł w numerze
Posiedzenie plenarne Naczelnej Rady Adwokackiej Warszawa, 30 czerwca 2017 r. i 1 lipca 2017 r.
P rezes NRA adw. Jacek Trela poinformował, że adw. Justyna Mazur, dziekan ORA w Bydgoszczy, została uhonorowana nagrodą „Złoty Paragraf ”, czego pogratulował. Z kolei laureatką nagrody „Prawnik Pro Bono” została koleżanka z izby warszawskiej, adw. Sylwia Gregorczyk-Abram. Poinformował, że w ostatnim czasie odbyły się zgromadzenia ogólne sędziów Sądu Najwyższego i NSA, na których NRA reprezentował on osobiście i adw. prof. Piotr Kardas. Dodał, że adw. Krzysztof Szymański, dziekan ORA w Zielonej Górze, reprezentował NRA na konkursie krasomówczym im. adw. Joanny Agackiej-Indeckiej organizowanym przez ELSA Poland. Koledzy adwokaci, w tym członkowie NRA, wzięli aktywny udział w Tygodniu Konstytucyjnym, prowadząc wykłady i lekcje w szkołach. Adwokat Rafał Dębowski reprezentował NRA na organizowanej przez NIK konferencji dotyczącej systemu nieodpłatnej pomocy prawnej. Przypomniał, że w marcu br. odbył się egzamin adwokacki – zdawalność była bardzo wysoka, co świadczy o poziomie kształcenia aplikantów adwokackich. Poinformował, że przedstawiciele Komisji Praw Człowieka spotkali się z Amnesty International i rozmawiali na temat stosowania środków antyterrorystycznych. Podziękował zarówno Komisji Praw Człowieka, jak i pozostałym koleżankom i kolegom aktywnie działającym na rzecz samorządu. Przypomniał, że 20 maja br. w Katowicach odbył się Kongres Prawników Polskich – przedsięwzięcie udane, które przyniosło adwokaturze same pozytywy oraz znaczącą obecność w mediach zarówno tradycyjnych, jak i elektronicznych. Kongres miał również istotny wymiar dla całego środowiska prawniczego – pokazał, że stanowimy jedną grupę, która myśli w podobnych kategoriach o roli i znaczeniu sądownictwa. Nie zgadzamy się na obecnie wprowadzane zmiany, które z reformą wiele wspólnego nie mają.
NRA jednogłośnie przyjęła uchwałę (nr 21/2017) w sprawie konieczności zapewnienia zatrzymanym możliwości kontaktu z adwokatem. Wskazano, że NRA „z zaniepokojeniem przyjmuje informacje o utrudnianiu osobom zatrzymanym i grupowo przetrzymywanym przez Policję w dniu 10 czerwca 2017 roku w Warszawie możliwości skorzystania z kontaktu z obrońcą. (…) Utrudnianie, a zwłaszcza niedopuszczanie przez funkcjonariuszy Policji adwokatów do osób zatrzymanych, narusza podstawowe standardy demokratycznego państwa prawa. (…) Naczelna Rada Adwokacka po raz kolejny wskazuje na potrzebę opracowania i wprowadzenia do systemu prawa rozwiązań gwarantujących na właściwym poziomie realizację prawa osoby zatrzymanej do kontaktu z adwokatem, a w szczególności z adwokatem z urzędu. Niezbędna jest pełna implementacja dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/48/UE z dnia 22 października 2013 roku «w sprawie prawa dostępu do adwokata w postępowaniu karnym (…)»”.
Poruszono sprawę obecności aplikanta adwokackiego na posiedzeniu sejmowej komisji ds. deregulacji, dotyczącym zmian w prawie farmaceutycznym. Z protokołu z posiedzenia wynika, że wypowiadał się on w imieniu NRA, do czego nie miał upoważnienia. Prezes NRA adw. Jacek Trela poinformował, że interweniował osobiście po posiedzeniu tej komisji, co zostało wyjaśnione władzom Naczelnej Rady Aptekarskiej.
NRA, przyjętą jednogłośnie uchwałą (nr 22/2017), zaopiniowała negatywnie projekty rozporządzeń Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 maja 2017 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielanej przez adwokata (radcę prawnego) z urzędu oraz rozporządzenia w sprawie opłat za czynności adwokackie (radcy prawnego). „Zaproponowane w projektach kwoty stawek: 180 złotych i 90 złotych nie pozwalają nawet na pokrycie kosztów, jakie ponosi pełnomocnik procesowy w związku z prowadzeniem czasochłonnych i zazwyczaj skomplikowanych spraw o podleganie ubezpieczeniu społecznemu”.
Rzecznik dyscyplinarny adwokatury adw. Ewa Krasowska zwróciła uwagę, że ta sprawa wiąże się ze sprawą opłat sądowych, jak również dostępem dla obywatela do adwokata. Na zgromadzeniach wielu izb postulowano, aby podejmować działania w celu zmniejszenia tych opłat i kosztów – najwyższych w Unii Europejskiej. Adwokat Jacek Trela odparł, że podjęte zostały działania nad utworzeniem społecznej komisji kodyfikacyjnej, której jednym z pierwszych zadań będzie sprawa wysokości opłat sądowych.
Adwokat Maciej Łaszczuk odniósł się do zakresu zadań i kompetencji Komisji ds. Praktyki Adwokackiej, której przewodniczy. Największym i najpilniejszym zadaniem jest opracowanie nowego Regulaminu wykonywania zawodu adwokata. Komisja do tej pory odbyła 4 posiedzenia, zostały utworzone zespoły – w tym stały zespół ds. programów lojalnościowych pod kierownictwem adw. Przemysława Rosatiego. Wskazał, że regulamin powinien zawierać normy o charakterze prakseologicznym, a nie aksjologicznym, i Komisja ds. Praktyki Adwokackiej podjęła współpracę z Komisją Etyki w tym zakresie. Regulamin powinien obejmować wszystkie aspekty wykonywania zawodu, chyba że są one ujęte w innym akcie – np. uchwale o doskonaleniu zawodowym adwokatów.
Przypomniał, że Krajowy Zjazd Adwokatury uchwałą nr 24 zobowiązał NRA do implementacji „Wytycznych antykorupcyjnych IBA dla adwokatur – członków IBA”. W planie pracy NRA na ten rok ujęto tę kwestię, jak również podjęcie współpracy w ramach rządowego programu przeciwdziałania korupcji. Poinformował, że wytyczne IBA skierowane są nie do samych adwokatów, ale adwokatur, i mają stanowić wsparcie dla antykorupcyjnych inicjatyw podejmowanych przez organizacje prawnicze. Nie są one aktem prawnym ani zbiorem norm zobowiązujących do określonego postępowania. Stanowią zachętę do podejmowania właściwych działań przez samorządy adwokackie.
Prezes Andrzej Zwara poinformował, że Ośrodek Badawczy Adwokatury wydał pierwszą publikację z serii „Biblioteka Palestry” – wykład Hansa Kelsena na temat natury prawa pozytywnego, z komentarzem autorstwa Moniki Zalewskiej. W serii „Biblioteka Palestry” ukażą się fundamentalne teksty poświęcone adwokaturze, jak publikacje Fernanda Payena oraz Romana Łyczywka. Każda z tych publikacji ukazuje się nie bez przyczyny, gdyż dziś w przestrzeni publicznej wiele mówi się na temat istoty prawa i istotne jest, aby adwokaci mieli możliwość czerpania wiedzy z najlepszych źródeł.
Prezes NRA adw. Jacek Trela przedstawił wstępne informacje na temat przyszłorocznych obchodów 100-lecia Adwokatury. Obchody zaplanowane są na cały rok – w kwietniu 2018 roku w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku zostanie otwarta wystawa poświęcona adwokatom. Planowane są również: wystawa w Muzeum Powstania Warszawskiego oraz wystawa plenerowa na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie, która będzie prezentowana od czerwca do listopada. Do dyspozycji izb jest również wystawa Adwokaci Polscy Ojczyźnie. Obchody zamknie gala na Zamku Królewskim w Warszawie w dniu 23 listopada 2018 roku. Prezes NRA poinformował, że w planach jest konkurs dla młodzieży szkolnej na esej prawniczy. Chcemy również, aby w wybranym dniu zostały na zielono podświetlone różne obiekty w miastach w całym kraju – np. Pałac Kultury w Warszawie, katowicki Spodek czy Filharmonia w Bydgoszczy. Będziemy również obecni w mediach społecznościowych i środkach komunikacji. Rezygnujemy z obecności w tradycyjnej prasie, gdyż koszty są nieadekwatne do efektów wizerunkowych. Zwrócił się do dziekanów z prośbą o wskazanie kontaktów do osób zainteresowanych historią, które będą mogły włączyć się w prace nad przygotowaniem adwokackich opowieści i ciekawostek historycznych ze swojej izby. Poprosił również o sprawdzenie możliwości wypożyczenia NRA eksponatów do wykorzystania przy tworzeniu wirtualnego muzeum. Za kontakty z izbami przy obchodach 100-lecia odpowiedzialny jest adw. Rafał Dębowski. W pracach grupy roboczej uczestniczą także adw. Anisa Gnacikowska, adw. Ewa Czerska, adw. Mikołaj Pietrzak, adw. Jerzy Zięba, adw. Andrzej Zwara oraz adw. Aleksander Krysztofowicz. Zaprosił wszystkich zainteresowanych do współpracy. Planowana jest także produkcja krótkiego filmu.
Adwokat Jerzy Glanc poinformował, że zaraz po uchyleniu przez NRA uchwał dotyczących zryczałtowanych kosztów postępowania dyscyplinarnego z marca br. Prezydium NRA przystąpiło do prac nad projektem nowej uchwały. Poinformował, że swój projekt złożyli również adw. Ewa Krasowska i adw. Przemysław Rosati. Po dyskusji jednogłośnie podjęto uchwałę (nr 23/2017) w sprawie określenia wysokości zryczałtowanych kosztów postępowania dyscyplinarnego.
Adwokat prof. Jacek Giezek zreferował prace Komisji Etyki nad Zbiorem zasad etyki adwokackiej i godności zawodu, który to dokument lepiej byłoby nazwać Kodeksem etyki adwokackiej. Stwierdził, że powinniśmy starać się budować pewien wzorzec idealnego adwokata od strony pozytywnej, a nie tylko poprzez konstruowanie systemu zakazów. Normy o podłożu prakseologicznym powinny zostać przesunięte do regulaminu wykonywania zawodu adwokata. Regulamin powinien być aktem zmieniającym się wraz z okolicznościami, a Kodeks etyki adwokackiej powinien być aktem trwałym i mógłby obowiązywać bez modyfikacji przez kolejnych 100 lat. To oznacza potrzebę bardziej syntetycznego ujęcia pewnych kwestii. Takie były wstępne założenia dla pracy Komisji Etyki, która skupiła się na razie na trzech obszarach – łączeniu innych zajęć z wykonywaniem zawodu adwokata, tajemnicy adwokackiej oraz sprawie reklamy.
Rozpoczęła się dyskusja. W dyskusji głos zabrali: adw. Roman Kusz stwierdził, że zapisy dotyczące tajemnicy adwokackiej powinny pozostać w obecnym brzmieniu, a Komisja powinna pracować nad innymi zagadnieniami. Adwokat Paweł Gieras wypowiedział się w obronie dotychczasowej struktury Zbioru zasad. To wynik przemyśleń kilku pokoleń adwokatów. Korzystne jest, że to Zbiór o charakterze otwartym, a nie zamknięty kodeks. Nie jesteśmy w stanie przewidzieć wszystkich możliwych sytuacji. Istnieje bogate orzecznictwo oraz tradycja i on nie widzi większych problemów interpretacyjnych ani konieczności przeprowadzania kodyfikacji tego dokumentu. Odniósł się do kwestii łączenia zajęć i zaproponował, zamiast kazuistyki, poprzestać na zapisie ust. 1 § 9 Zbioru zasad. Adwokat Jarosław Zdzisław Szymański poparł słowa adw. Romana Kusza w kwestii tajemnicy adwokackiej. Wyraził pogląd o niedopuszczalności łączenia zawodu adwokata z innymi zajęciami, gdyż dopuszczenie takiej możliwości kłóci się z rolą społeczną adwokata, nakładającą nań pewne ograniczenia. Adwokat Mikołaj Pietrzak i adw. Wojciech Bergier opowiedzieli się przeciwko zawężaniu zakresu tajemnicy adwokackiej i odejściu od jej bezwzględnego charakteru. Adwokat Michał Synoradzki stwierdził, że nie należy rozbudowywać kazuistyki ani rozmiękczać reguł. Zgodził się, że Zbiór zasad etyki adwokackiej powinien nawiązywać do koncepcji wzoru osobowego i odwołał się do koncepcji socjolożki Marii Ossowskiej. Adwokat Andrzej Malicki wskazał, że Komisja powinna pracować nad całością Kodeksu, rozróżniając materię moralną, sprzeciwiając się opisowości etyki, a idąc w kierunku normatywności. Wskazał, że adwokat jest przechowawcą tajemnicy. W prawie amerykańskim większość sędziów to byli adwokaci i bardzo rzadko zwalniają z przywileju poufności. W Polsce sędziowie są oddaleni od praktyki adwokackiej. Tajemnica to przywilej obywatelski, a adwokat nigdy nie może być przedmiotem gry ani służb, ani klienta.
Prezes Wyższego Sądu Dyscyplinarnego adw. Jacek Ziobrowski przedstawił sprawozdanie z pracy tego Sądu. Wskazał, że WSD priorytetowo rozpatruje sprawy zagrożone przedawnieniem. Zaproponował też wprowadzenie karty sprawy, w której wymienione będą osoby zajmujące się sprawą na danym etapie.
Zastępca sekretarza NRA adw. Anisa Gnacikowska przypomniała zobowiązanie wynikające z uchwały nr 15 Krajowego Zjazdu Adwokatury, nakładającej na ORA i NRA obowiązek wspierania adwokatów, zagrożonych uchyleniem bądź ograniczeniem tajemnicy adwokackiej. Kilka izb poinformowało, że na ich terenie takie przypadki nie miały miejsca, ale w samej Izbie Adwokackiej w Warszawie tylko w ostatnim czasie zgłoszono 25 takich zdarzeń. Zaznaczyła, że adwokaci muszą mieć wsparcie w organach samorządu, dlatego konieczne jest wypracowanie standardów postępowania organów samorządu. Wskazane wydaje się również przygotowanie materiału pomocniczego dla adwokatów, którym mogliby się posłużyć w przypadku próby naruszenia tajemnicy. Adwokat Mikołaj Pietrzak poinformował, że ORA w Warszawie wypracowała w tej kwestii odpowiedni sposób postępowania. Gdy informacja o próbie naruszenia tajemnicy adwokackiej wpłynie do ORA, adwokat jest zapraszany na rozmowę, aby dziekan lub wicedziekan mógł dowiedzieć się jak najwięcej o sprawie. Adwokat otrzymuje odpis uchwały ORA w sprawie bezwzględnego charakteru tajemnicy adwokackiej. To przypomnienie adwokatowi o jego obowiązkach, ale również materiał, którym może wylegitymować się np. na przesłuchaniu.
NRA jednogłośnie podjęła uchwałę (nr 24/2017) w sprawie stanu legislacji. Podkreślono w niej m.in., że „fundamentalne zasady państwa prawnego, w tym zwłaszcza konstytucyjne zasady trójpodziału i równoważenia się władzy, mają charakter trwały i niepodważalny. Zasady te muszą pozostawać poza sferą jakichkolwiek wpływów politycznych i nie mogą ustępować woli rządzącej większości parlamentarnej. Demokratyczne państwo prawa, jakim jest Rzeczpospolita Polska, może prawidłowo funkcjonować tylko wówczas, gdy poszczególne rodzaje władz wzajemnie się wspierają i uzupełniają oraz jednocześnie pełnią wobec siebie funkcje kontrolne, zaś konstytucyjne zasady stanowią podstawę i punkt odniesienia działania każdej z nich”.
Nadzwyczajne posiedzenie plenarne Naczelnej Rady Adwokackiej Warszawa, 18 lipca 2017 r.
Prezes NRA adw. Jacek Trela wskazał, że obecna sytuacja wymagała zwołania nadzwyczajnego posiedzenia NRA. W ostatnim czasie uchwalone zostały dwie ustawy – ustawa nowelizująca ustrój Krajowej Rady Sądownictwa oraz ustawa nowelizująca ustrój sądów powszechnych; obie oczekują na podpis Prezydenta RP. Obecnie w Sejmie procedowany jest poselski projekt ustawy o Sądzie Najwyższym. Te trzy akty tworzą nową ustrojową sytuację w Polsce. Wyboru członków KRS dokonywać będą posłowie zwykłą większością głosów, a zatem będzie to wybór stricte polityczny i nie będzie miało znaczenia, że środowiska prawnicze będą mogły zgłaszać kandydatury. KRS ma się składać z dwóch izb – sędziowskiej i politycznej. Żeby KRS wydała jakąkolwiek decyzję, obie izby muszą być jednomyślne. Ustawa o ustroju sądów powszechnych daje Ministrowi Sprawiedliwości uprawnienia do zmiany kadr na wszystkich szczeblach sądownictwa powszechnego w ciągu 6 miesięcy od daty wejścia w życie ustawy. Projekt ustawy o Sądzie Najwyższym jest projektem poselskim – procedowanie jest skrócone i odbywa się bez konsultacji społecznych. Ten tryb nie powinien być stosowany w sprawach tak ważkich jak pozycja Sądu Najwyższego. Odniósł się do propozycji ujętych w projekcie i wskazał, że jednym aktem prawnym sędziowie SN zostaną przeniesieni w stan spoczynku, z wyjątkiem osób wskazanych przez Ministra Sprawiedliwości – lub KRS wedle proponowanej poprawki do projektu ustawy. Mając na uwadze przepisy nowej ustawy o KRS, należy stwierdzić, że to tylko pozorna zmiana. Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego, zgodnie z przepisami Konstytucji RP, jest wybierany na 6-letnią kadencję, a nowa ustawa może tę kadencję skrócić o połowę. Mamy do czynienia z wyraźnym naruszeniem zasady konstytucyjnej przez akt prawny o randze zwykłej ustawy. Zwrócił uwagę, że wedle projektu zanim zostanie powołany Pierwszy Prezes SN, jego obowiązki pełnić będzie wskazana osoba, a wybór ma dokonać się po obsadzeniu wszystkich stanowisk sędziowskich, co może oznaczać, że Pierwszy Prezes nigdy nie zostanie powołany, bo ostatnie stanowisko może pozostać nieobsadzone. Ta zmiana przepisów wiąże się z zabraniem wyłącznej kompetencji Prezydentowi RP w zakresie nominacji Pierwszego Prezesa SN. Zmienia się również struktura Sądu Najwyższego, który będzie składał się z trzech izb: prawa prywatnego, prawa publicznego oraz izby dyscyplinarnej. Duża część projektu poświęcona jest tej trzeciej izbie, powołanej dla rozpatrywania spraw dyscyplinarnych sędziów, ale również i innych zawodów prawniczych. Adwokackie sądownictwo dyscyplinarne pozostaje samorządowe i dwuinstancyjne, gdyż z projektu wynika, że SN rozpoznaje sprawy na podstawie przepisów Prawa o adwokaturze. Dopiero gdy sprawa trafi do SN, może zostać przejęta przez rzecznika dyscyplinarnego wyznaczonego przez Ministra Sprawiedliwości. Izba prawa prywatnego ma zajmować się sprawami cywilnymi, karnymi oraz z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, do zadań izby prawa publicznego należą sprawy z zakresu kompetencji sądów wojskowych. Zwrócił uwagę, że w projekcie nie została ujęta kwestia kasacji. Jest to grunt do tego, aby kasacje i skargi kasacyjne zostały przeniesione do kompetencji sądów apelacyjnych. Obywatele zostaną pozbawieni możliwości korzystania z kontroli sprawowanej przez Sąd Najwyższy, gdyż kontrola sądów apelacyjnych będzie iluzoryczna. Taka zmiana uderza w interes społeczny. Mówimy dziś o trzech ustawach, ale kontekst jest szerszy – nowe przepisy podporządkowały prokuraturę władzy politycznej, Minister Sprawiedliwości pełni jednocześnie funkcję Prokuratora Generalnego. Ma on również wpływ na obsadzanie stanowisk w sądach powszechnych, a wedle nowego projektu wpływ na strukturę Sądu Najwyższego. Nasi klienci, a my razem z nimi, będą mierzyć się na sali sądowej z siłą aparatu państwa reprezentowaną przez zależnych od woli polityków prokuratora i sąd. Wskazał również, że Sądowi Najwyższemu pozostawiono kompetencję stwierdzania ważności wyborów, co prowadzi do pytania o bezstronność takiej decyzji przy składzie SN wybranym przez polityków. Poinformował, że kluby opozycyjne zaprosiły go na wysłuchanie publiczne projektu, na którym zaprezentował stanowisko adwokatury. Swoje stanowiska przedstawiali również prof. Małgorzata Gersdorf, pierwszy prezes SN, sędzia Dariusz Zawistowski, przewodniczący KRS, prof. Adam Strzembosz i prezes KRRP Maciej Bobrowicz. Poinformował, że adw. prof. Maciej Gutowski przygotował znakomitą opinię do projektu ustawy.
W dyskusji nad projektem uchwały udział wzięli adwokaci: Piotr Kardas, Joanna Parafianowicz, Jerzy Glanc, Bartosz Grohman, Jacek Giezek, Jarosław Zdzisław Szymański, Czesław Jaworski, Marek Mikołajczyk, Michał Synoradzki, Przemysław Rosati, Andrzej Grabiński, Małgorzata Kożuch, Bartosz Przeciechowski, Mikołaj Pietrzak, Andrzej Zwara, Wojciech Bergier, Anisa Gnacikowska, Stanisław Kłys oraz Dariusz Wojnar.
Poniżej publikujemy pełny tekst uchwały nr 25/2017 w sprawie zmian w wymiarze sprawiedliwości.
„Naczelna Rada Adwokacka, w związku z uchwaleniem zmian w ustawach o ustroju sądów powszechnych i Krajowej Radzie Sądownictwa oraz pracami nad ustawą o Sądzie Najwyższym, apeluje do władz publicznych o poszanowanie oraz ochronę ładu konstytucyjnego i sprzeciwia się zmianom ustrojowym dokonywanym bez zachowania procedury zmiany Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Obywatele oczekują prawdziwych reform: odformalizowania i uproszczenia skomplikowanych procedur, zniesienia barier sądowych, wprowadzenia rozwiązań prawnych zwiększających tempo rozpoznawania spraw, w tym nowoczesnego zarządzania i szerokiej informatyzacji wymiaru sprawiedliwości, jak również podniesienia efektywności modelu rozpoznawania spraw. Uchwalone i projektowane zmiany, skutkując upolitycznieniem wymiaru sprawiedliwości, nie mogą przyczynić się do jego usprawnienia.
Adwokatura przypomina, że niezależny wymiar sprawiedliwości to wspólne dobro wszystkich Polaków – gwarancja podstawowych praw i wolności obywatelskich. Naruszenie tych wartości godzi w interesy obywateli oraz wyklucza nasz kraj z grona demokratycznych państw prawa.
Naczelna Rada Adwokacka, podtrzymując stanowisko co do potrzeby wprowadzenia proobywatelskich zmian w funkcjonowaniu wymiaru sprawiedliwości, wskazuje, że uchwalone ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz o zmianie ustawy o ustroju sądów powszechnych, jak również zgłoszony przez grupę posłów projekt ustawy o Sądzie Najwyższym nie realizują postulatów ukierunkowanych na usprawnienie i zwiększenie efektywności ochrony praw obywateli Rzeczypospolitej Polskiej.
Wskazujemy, że powyższe rozwiązania tworzą zagrożenie dla prawidłowego funkcjonowania sądów w demokratycznym państwie prawnym. Regulacje zawarte w wymienionych aktach prawnych w istotnym zakresie nie dadzą się pogodzić z podstawowymi zasadami konstytucyjnymi, w tym z zasadą: podziału władzy, niezależności sądownictwa i niezawisłości sędziów oraz z konstytucyjnie określoną kadencyjnością Członków Krajowej Rady Sądownictwa oraz Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego. Tym samym naruszają określone w Konstytucji RP ustrojowe podstawy Państwa Polskiego.
Uchwalone ustawy o ustroju sądów powszechnych i Krajowej Radzie Sądownictwa oraz projekt ustawy o Sądzie Najwyższym pozostają w sprzeczności z konstytucyjnymi zasadami przyzwoitej legislacji zarówno z uwagi na zawarte w nich rozwiązania ustrojowe, w istocie zmieniające postanowienia ustawy zasadniczej, jak i ze względu na tryb wprowadzania zmian normatywnych w zakresie ustrojowej pozycji Sądu Najwyższego i sądów powszechnych. Przyjęty sposób procedowania nad projektami ustaw podważa zaufanie obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa.
Uchwalone i projektowane rozwiązania ustawowe godzą w konstytucyjne fundamenty funkcjonowania organów władzy publicznej w Rzeczypospolitej Polskiej, naruszają spójność wyrażającego demokratyczne wartości systemu prawnego oraz osłabiają podstawy ochrony praw i wolności obywateli.
Znaczenie uchwalonych i projektowanych zmian normatywnych dla porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej w pełni uwidacznia się zwłaszcza na tle sekwencji i tempa dokonanych w obecnej kadencji Sejmu i Senatu zmian dotyczących wymiaru sprawiedliwości, w tym w szczególności w kontekście destabilizacji ochrony konstytucyjności stanowionego prawa sprawowanej przez Trybunał Konstytucyjny. Realizowane w tej kadencji Sejmu i Senatu przedsięwzięcia legislacyjne zmierzają do osłabienia pozycji ustrojowej władzy sądowniczej na rzecz jednolitej władzy państwowej. Prowadzą do przyznania władzy ustawodawczej i wykonawczej istotnych uprawnień w odniesieniu do sądownictwa, wykraczających poza granice określone w Konstytucji RP. Uchwalone i projektowane zmiany, podobnie jak w poprzednich przypadkach, są w szczególności zorientowane na zwiększenie wpływu Ministra Sprawiedliwości – Prokuratora Generalnego na funkcjonowanie i kształt sądownictwa.
Istota powyższych zmian sprowadza się do faktycznego przejęcia politycznej kontroli nad sądami, co stanowi naruszenie wyrażonej w art. 10 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej zasady podziału i równowagi władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej”.