Zainstaluj aplikację Palestra na swoim urządzeniu

Słowo kluczowe "Krajowa Rada Sądownictwa"

Data publikacji

Artykuły

5/2020
Prawo do skutecznej ochrony sądowej – refleksje dotyczące wyroku TSUE z 19.11.2019 r. w sprawach połączonych C-585/18, C-624/18, C-625/18
Marek Safjan

Artykuł wskazuje na kluczową rolę zasady niezawisłości sądownictwa dla istnienia rządów prawa i efektywnego stosowania prawa Unii Europejskiej. Zagrożenie dla tych zasad, w którymkolwiek państwie członkowskim, stwarza ryzyko dla całego porządku prawnego Unii Europejskiej, a nie tylko dla państwa członkowskiego, w którym pojawiają się naruszenia niezależności sądownictwa. Orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, takie jak wyrok z 19.11.2019 r., określające na podstawie przepisów traktatów i Karty Praw Podstawowych UE kryteria oceny niezawisłości sędziowskiej, muszą być respektowane przez sądy krajowe, które na tej podstawie mają obowiązek badania także wad procedury nominacyjnej. Ani przepis ustawy, ani orzeczenie sądu konstytucyjnego nie mogą zakazać sądowi przeprowadzenia takiej oceny.

Artykuły

4/2021
Prawo do zaskarżenia decyzji administracyjnej Krajowej Rady Sądownictwa o odmowie powołania na stanowisko sędziego Sądu Najwyższego – opinia Rzecznika Generalnego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej
Andrzej Świątkowski

Do kompetencji Krajowej Rady Sądownictwa między innymi należy rozpatrywanie wniosków i ocena kandydatów do pełnienia urzędu na stanowiskach sędziów Sądu Najwyższego oraz przedstawianie Prezydentowi RP wniosków o powołanie sędziów w SN. Po zmianie przepisów ustawodawca odebrał 26.04.2019 r. prawo osobom ubiegającym się o objęcie urzędu sędziego SN do zaskarżenia niekorzystnej dlań uchwały KRS do Naczelnego Sądu Administracyjnego. W związku z powyższym sąd ten wystąpił do TSUE z pytaniami, czy dokonana zmiana jest zgodna z przepisami prawa europejskiego. Rzecznik Generalny TSUE przedstawił opinię prawną w sprawie C-824/18 dotyczącej pozbawienia sędziów prawa do zaskarżenia uchwały KRS, będącej w rzeczywistości decyzją administracyjną o odmowie rekomendacji na stanowisko sędziego SN. Po szczegółowej analizie spornych przypadków, jakie miały miejsce w czasie realizowanej przez władze państwowe i polityczne reformy wymiaru sprawiedliwości, Rzecznik Generalny TSUE doszedł do wniosku, że polski ustawodawca zmienił krajowe przepisy w tym celu, aby postępowania wszczęte przez Komisję Europejską o naruszenie zobowiązań RP jako państwa członkowskiego i odesłania prejudycjalne polskich sądów unijnych do TSUE stały się bezprzedmiotowe, pomimo wydania postanowienia przez NSA zabezpieczającego podjęcie decyzji przez Prezydenta RP o powołaniu na stanowiska sędziów SN wyłącznie kandydatów rekomendowanych przez nową KRS. Uchwalając ustawę z 26.04.2019 r. o zmianie ustawy o KRS, ustawodawca polski pominął orzeczenia TK, z których wynika, że decyzje administracyjne KRS, podejmowane w sprawie wyłaniania kandydatów na stanowiska sędziów SN, powinny podlegać kontroli sądowej. Pozbawienie przez polskiego prawodawcę unijnych sądów krajowych orzekających w RP prawa do inicjowania postępowania prejudycjalnego prowadzonego przez TSUE koliduje z zasadą unijnej lojalności. Ograniczenie i pozbawienie sądów orzekających w Unii Europejskiej możliwości dialogu i korzystania ze środków proceduralno-prawnych regulowanych przepisami unijnymi stanowi wystarczający sygnał o naruszeniu niezależności sądów i niezawisłości sądów w państwie członkowskim. W przypadku naruszenia reguł praworządności mogą być stosowane bezpośrednio przez sądy krajowe właściwe przepisy Unii Europejskiej. Przeszkody stwarzane przez przepisy krajowe w realizacji celów sformułowanych w unijnym porządku prawnym powinny zostać pominięte przez sądy krajowe.

Artykuły

5/2020
Status prawny osoby formalnie powołanej na urząd sędziego na skutek rekomendacji udzielonej przez Krajową Radę Sądownictwa w obecnym składzie – uwagi na tle wyroku TSUE z 19.11.2019 r. oraz orzeczeń Sądu Najwyższego będących konsekwencją tego rozstrzygnięcia
Małgorzata Wrzołek-Romańczuk

Artykuł zawiera uwagi sformułowane na tle wybranych zagadnień ujętych w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z 19.11. 2019 r. w połączonych sprawach C-585/18, C-624/18 i C-625/18, zainicjowanych pytaniami prejudycjalnymi Sądu Najwyższego – Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, oraz w orzeczeniach Sądu Najwyższego będących konsekwencją tego rozstrzygnięcia, to jest przede wszystkim w wyroku z 5.12.2019 r. (III PO 7/18) oraz uchwale połączonych Izb: Cywilnej, Karnej oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych SN z 23.01.2020 r., a także spostrzeżenia odnoszące się do kwestii związanych z tymi werdyktami, a zwłaszcza ze statusem osób formalnie powołanych na urząd sędziego. Stwierdzenia te obejmują między innymi polemikę z tezą o sanującym skutku prezydenckiego aktu powołania na urząd sędziego oraz o niedopuszczalności kwestionowania takiego aktu. Zanegowanie tezy o niedopuszczalności kwestionowania aktu powołania na urząd sędziego dało asumpt do rozważań na temat instrumentów prawnych przewidzianych w polskim prawie, które mogą być wykorzystywane do podważenia nominacji.

Najnowsze orzecznictwo

12/2023
Pająk i inni przeciwko Polsce (wyrok z 24.10.2023 r., izba (sekcja i),skargi nr 25226/18, 25805/18, 8378/19 i 43949/19)
Marek Antoni Nowicki

Omówiona sprawa dotyczy czterech skarg wniesionych do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka przez sędziów – kobiety, które zaskarżyły znowelizowane przepisy ustawowe, które doprowadziły do obniżenia wieku przechodzenia sędziów w stan spoczynku z 67 do 60 lat dla kobiet i do 65 lat dla mężczyzn oraz uzależnienia możliwości dalszego zajmowania stanowiska sędziego po osiągnięciu tego wieku od zgody ministra sprawiedliwości i Krajowej Rady Sądownictwa. Przed Trybunałem zarzuciły w szczególności brak środków prawnych umożliwiających odwołanie się od decyzji ministra sprawiedliwości i Krajowej Rady Sądownictwa o odmowie zgody na dalsze zajmowanie stanowiska sędziego po osiągnięciu wieku przejścia w stan spoczynku. Trzy skarżące zarzuciły również niezgodność nowych przepisów z zasadą niedyskryminacji ze względu na płeć i wiek.

1

Informacja o plikach cookies

W ramach Strony stosujemy pliki cookies. Korzystanie ze Strony bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza zgodę na ich zapis lub wykorzystanie. Możecie Państwo dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies w przeglądarce internetowej w każdym czasie. Więcej szczegółów w "Polityce Prywatności".