Poprzedni artykuł w numerze
Sz erszemu odbiorcy umknęła informacja z grudnia 2013 r. o pierwszej edycji Międzynarodowej Nagrody im. Rafała Lemkina. Nagroda ta ustanowiona została 4 września 2013 r. przez Ministra Spraw Zagranicznych RP. Celem jej jest „przyczynianie się do pogłębiania wiedzy o zróżnicowanych korzeniach i konsekwencjach zbrodni ludobójstwa, a także poprawy mechanizmów zapobiegania masowym zbrodniom, poprzez m.in. tworzenie, konsolidowanie i propagowanie instrumentów prawnomiędzynarodowych w tej dziedzinie”. Upamiętnia ona osobę Rafała Lemkina (1900–1959) – wychowanka Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, polskiego adwokata, który przed 1939 r. prowadził kancelarię adwokacką w Warszawie przy ul. Kredytowej 6, a po II wojnie światowej zasłynął jako autor pojęcia „genocyd” (ludobójstwo) oraz główny autor Konwencji ONZ z 9 grudnia 1948 r. w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa. Choć Konwencję ową ratyfikowało wiele państw na świecie, to brak było sankcji (egzekutywy), co skutecznie paraliżowało ją. Dlatego ogromne znaczenie miało powołanie przy ogromnym zaangażowaniu laureata pierwszej edycji Nagrody sędziego Philippe’a Kirscha stałego organu sądowego – Międzynarodowego Trybunału Karnego, czym istotnie wpłynął on na rozwój międzynarodowego systemu prawnego.
Sędzia Kirsch to kanadyjski jurysta, znawca prawa międzynarodowego, współautor Rzymskiego Statutu ustanawiającego Międzynarodowy Trybunał Karny (MTK), a następnie pierwszy prezes tegoż Trybunału ( 2003–2009). W uzasadnieniu podkreślono, że Nagrodę otrzymał „za wybitne zasługi w dziedzinie zapobiegania i ścigania zbrodni ludobójstwa i zbrodni wojennych oraz wkład w rozwój międzynarodowego prawa karnego”. Uroczystość wręczenia nagrody odbyła się 12 grudnia 2013 r. w siedzibie polskiego konsulatu w Nowym Jorku. Nagrodę w wysokości 30 tys. euro wręczył Laureatowi podsekretarz stanu w MSZ adw. prof. Artur Nowak-Far, a laudację wygłosił prof. Jerzy Makarczyk. Wysłuchano też nagrania przemówienia ministra Radosława Sikorskiego. W uroczystości wzięli udział dyplomaci, naukowcy, przedstawiciele ONZ oraz diaspory żydowskiej, m.in. Jan Eliasson (zastępca Sekretarza Generalnego ONZ), Miguel Serpe de Soares (zastępca Sekretarza Generalnego ds. prawnych i doradca prawny ONZ), Fatou Bensouda (prokurator MTK), David Harris (dyrektor wykonawczy American Jewish Committee). Po odebraniu nagrody sędzia Kirsch powiedział, że jest tylko „jednym z tysięcy ludzi, którzy na przestrzeni ostatnich dekad dążyli do osiągnięcia celu”, tj. powołania pierwszego stałego międzynarodowego trybunału karnego.