Szanowne Koleżanki, Szanowni Koledzy

W dniu 19 listopada 2011 r. uchwałą Naczelnej Rady Adwokackiej został powołany Sąd Polubowny Adwokatury Polskiej, stanowiący kontynuację Sądu Polubownego przy Fundacji Adwokatury Polskiej i Ośrodku Badawczym Adwokatury im. adw. Witolda Bayera przy Naczelnej Radzie Adwokackiej.

Powołanie Sądu Polubownego stanowi odpowiedź na zmieniające się realia wykonywania zawodów prawniczych, w szczególności zaś na rosnącą potrzebę usprawnienia procedury rozstrzygania sporów pomiędzy członkami samorządu zawodowego poprzez jej przyspieszenie oraz odformalizowanie. Dynamika zmian gospodarczych, które wpływają na działalność zawodową adwokatów także w relacjach między profesjonalnymi prawnikami, wymagają stworzenia odpowiednich warunków do rozstrzygania sporów, dotykających także naszej działalności. Powołanie Sądu Polubownego Adwokatury Polskiej jest zatem wynikiem doświadczenia ostatnich lat, a także zmian w zakresie zasad deontologii zawodowej.

Sąd ten może rozstrzygać wszelkie spory, których poddanie jurysdykcji sądu polubownego jest dopuszczalne, ale szczególne znaczenie ma rozstrzyganie sporów między członkami korporacji. Utworzenie Sądu w obecnym kształcie pozostaje w związku z treścią nowego zapisu § 36 Zbioru zasad etyki i godności zawodu, który jako jeden ze wskazanych i pożądanych sposobów rozstrzygania sporów między adwokatami przewiduje obecnie poddanie ich właściwości stałego sądu polubownego przy Naczelnej Radzie Adwokackiej.

W odróżnieniu od innych stałych sądów polubownych arbitrami Sądu Polubownego Adwokatury Polskiej są wszyscy członkowie Palestry. Co do zasady arbitrami w ramach obowiązku korporacyjnego mogą być adwokaci, lecz w przypadku gdy jedną ze stron postępowania jest aplikant adwokacki, możliwy jest także wybór arbitra spośród aplikantów. Rozwiązanie powyższe stosowane jest również odpowiednio do radców prawnych i aplikantów radcowskich, których sprawy podlegać będą kognicji Sądu Polubownego Adwokatury Polskiej. Należy wyrazić nadzieję, że w wypadku skorzystania przez adwokatów z możliwości poddawania sporów jurysdykcji stałego, samorządowego sądu polubownego powszechne stanie się również przyjmowanie przez adwokatów funkcji arbitrów, co stanowi korporacyjny obowiązek każdego adwokata.

Siedziba Sądu Polubownego mieści się w Warszawie w lokalu Naczelnej Rady Adwokackiej. Nie oznacza to jednak konieczności prowadzenia rozprawy w siedzibie Sądu.  Regulamin Sądu przewiduje możliwość orzekania w miejscowości stanowiącej siedzibę Okręgowej Rady Adwokackiej strony pozwanej, o ile strony sporu nie postanowiły inaczej. Dokonanie zapisu na Sąd Polubowny Adwokatury Polskiej nie łączy się zatem z koniecznością rozstrzygania sporu w miejscowości odległej od siedziby zawodowej adwokata ani nie ogranicza stron sporu w zakresie możliwości wyboru arbitrów, z tym tylko zastrzeżeniem, że arbitrzy powinni być członkami korporacji.

Procedura opisana w Regulaminie Sądu Polubownego, który dostępny jest na stronach Naczelnej Rady Adwokackiej, została ograniczona do niezbędnego minimum, zapewniającego sprawność rozstrzygania sporów. Strony nie są przy tym ograniczone w zakresie możliwości uregulowania trybu postępowania w sposób odbiegający od postanowień Regulaminu. Może to nastąpić już w treści zapisu na sąd polubowny lub po wszczęciu sprawy. Wymagane jest jedynie zachowanie wymogów ustawowych oraz wymogów wynikających z zasad deontologicznych.

Formuła organizacyjna i sposób działania Sądu Polubownego Adwokatury Polskiej podlegać będą ewolucji, tak aby uwzględnić dotychczasowe doświadczenia i potrzeby środowiska, a także zapewnić realizację głównych założeń przyświecających utworzeniu Sądu Polubownego, to jest sprawnego i sprawiedliwego rozstrzygania sporów powstałych pomiędzy członkami samorządu zawodowego adwokatów. Należy przy tym wyrazić przekonanie, że nikt tak dobrze nie rozumie istoty sporu pomiędzy adwokatami lub radcami prawnymi, jak sami adwokaci i radcy prawni.

Będziemy wdzięczni za wszelkie uwagi, które pozwolą na ukształtowanie modelu rozstrzygania sporów odpowiadającego potrzebom naszego środowiska.

Informacje o Sądzie Polubownym Adwokatury Polskiej znajdują się na stronie www. adwokatura.pl, w zakładce „Sąd Polubowny Adwokatury Polskiej przy NRA”.

adw. Ksawery Łukawski

Prezes Sądu Polubownego Adwokatury Polskiej

adw. Paweł Broniszewski

Sekretarz Sądu Polubownego Adwokatury Polskiej