Poprzedni artykuł w numerze
S tołeczna Izba Adwokacka powołała przed ponad rokiem do życia sekcje tematyczne. Dzięki temu stało się możliwe nadanie instytucjonalnych ram oddolnym inicjatywom adwokatów i aplikantów Izby. Jedną z pierwszych utworzonych sekcji tematycznych jest Sekcja Arbitrażu i Mediacji. Z inicjatywy adwokatów Kamila Szmida i Łukasza Wydry (który złożył wniosek o wyrażenie zgody na organizację konferencji) Okręgowa Rada Adwokacka w Warszawie wyraziła zgodę na zorganizowanie konferencji „Arbitraż – wyzwania i szanse”, której termin zaplanowano na dzień 11 maja 2016 r. Konferencja, w swym założeniu, miała na celu popularyzację wśród adwokatów i aplikantów adwokackich wiedzy na temat alternatywnych metod rozwiązywania sporów, a w szczególności arbitrażu. Organizatorzy liczyli również, że wydarzenie doprowadzi do zbliżenia Izby Adwokackiej w Warszawie ze środowiskiem arbitrażowym, co przełoży się nie tylko na popularyzację wiedzy o arbitrażu, ale także współpracę pomiędzy Izbą Adwokacką w Warszawie a dwoma najbardziej rozpoznawalnymi stałymi sądami polubownymi w kraju: Sądem Arbitrażowym przy Krajowej Izbie Gospodarczej w Warszawie oraz Sądem Arbitrażowym Lewiatan w Warszawie.
Sądy te, bardzo szybko, zechciały objąć konferencję opieką merytoryczną i patronatem w tym zakresie. Znamienne i istotne było bowiem to, by tematyka wystąpień mogła nie tylko zainteresować prawników legitymujących się doświadczeniem w zakresie arbitrażu, ale również wprowadzić w arkana sądownictwa polubownego tych gości konferencji, dla których arbitraż będzie przyszłym wyzwaniem zawodowym.
Założeniem przyświecającym organizatorom było zgromadzenie znakomitości polskiego środowiska arbitrażowego, energicznie przystąpiono do wystosowywania zaproszeń do uznanych teoretyków i praktyków arbitrażu. Stało się to możliwe dzięki życzliwości wspomnianych sądów polubownych, ale nie byłoby to również możliwe bez wsparcia i zaangażowania ze strony adw. dr. hab. Zbigniewa Banaszczyka, Przewodniczącego Komisji Doskonalenia Zawodowego Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie, a zarazem członka Rady Arbitrażowej Sądu Arbitrażowego przy Krajowej Izbie Gospodarczej w Warszawie, oraz adw. dr. Kamila Szmida, członka Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie i inicjatora powołania sekcji tematycznych w ramach okręgowych rad adwokackich. Komisja Doskonalenia Zawodowego Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie przyjęła bowiem, obok Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie oraz Sekcji Arbitrażu i Mediacji, rolę organizatora konferencji.
Do udziału w konferencji zaproszono wybitnych przedstawicieli praktyki arbitrażowej. Okręgową Radę Adwokacką zaszczycili swą obecnością jako prelegenci: prof. dr hab. Jerzy Rajski (Sąd Arbitrażowy Lewiatan, Uniwersytet Warszawski), r. pr. Marek Furtek (Prezes Sądu Arbitrażowego przy Krajowej Izbie Gospodarczej w Warszawie, partner w kancelarii FKA Furtek Komosa Aleksandrowicz), adw. Maciej Łaszczuk (Przewodniczący Rady Arbitrażowej Sądu Arbitrażowego przy Krajowej Izbie Gospodarczej w Warszawie, Przewodniczący Komisji ds. Arbitrażu Naczelnej Rady Adwokackiej, partner w kancelarii Łaszczuk i Wspólnicy sp. k.), adw. prof. dr hab. Andrzej Szumański (członek Rady Arbitrażowej Sądu Arbitrażowego przy Krajowej Izbie Gospodarczej w Warszawie, Uniwersytet Jagielloński), adw. Rafał Kos (Wiceprezes Sądu Arbitrażowego Lewiatan, partner w kancelarii Kubas Kos Gałkowski), adw. dr Karol Zawiślak (arbiter Sądu Arbitrażowego Lewiatan, Kancelaria Adwokacka Karol Zawiślak), adw. Ludwik Żukowski (arbiter Sądu Arbitrażowego Lewiatan, wspólnik w kancelarii GESSEL), apl. adw. Ivo Kucharczuk (kancelaria Banaszczyk & Co.). W charakterze prelegenta, oprócz wkładu w organizację konferencji, zechciał również wystąpić adw. dr hab. Zbigniew Banaszczyk.
Wydarzenie było promowane. Patronat medialny objęły: Pokój Adwokacki i „Młoda Palestra”. Nieoceniona również była pomoc Biura Prasowego Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie, o konferencji poinformowało też Biuro Prasowe Naczelnej Rady Adwokackiej.
W dniu 11 maja 2016 r. do Sali im. Henryka Krajewskiego w siedzibie Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie przybyło ok. 100 osób. Byli obecni zarówno praktycy arbitrażu z wieloletnim doświadczeniem, jak również adwokaci i aplikanci adwokaccy, chcący zapoznać się ze specyfiką instytucji arbitrażu. W Warszawie pojawili się także zaproszeni goście spoza stołecznej Izby Adwokackiej, jak choćby adw. dr Andrzej Olaś z Zakładu Postępowania Cywilnego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Konferencję zaszczycili swą obecnością ówczesny Dziekan Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie – adw. Grzegorz Majewski oraz Prezes Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w Warszawie – adw. dr Witold Kabański. Na widowni zasiadły także adw. dr hab. prof. UW Katarzyna Bilewska, członek Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie, adw. Karolina Wolff-Leśnodorska, sędzia Sądu Dyscyplinarnego Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie, adw.: Joanna Parafianowicz (obecnie członek NRA) i Magdalena Selwa – zastępcy członków Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie.
Konferencję podzielono na dwa panele tematyczne, zakładając, że każdy z prelegentów zechce wygłosić referat trwający ok. 20 minut.
Otwarcie konferencji przypadło w udziale Dziekanowi, adw. Grzegorzowi Majewskiemu. Dziekan powitał zebranych gości, zachęcając do udziału w dyskusji. Wskazywał także rolę arbitrażu w systemie wymiaru sprawiedliwości, nawiązując do jego historii i tradycji.
Po powitaniu zebranych przez Dziekana Majewskiego głos zabrał adw. Łukasz Wydra, który również serdecznie powitał przybyłych gości w imieniu organizatorów i nawiązał do roli arbitrażu handlowego w systemie rozwiązywania sporów.
Następnie rozpoczął się pierwszy panel, pt. Czy i w jaki sposób można wpłynąć na rozwój arbitrażu handlowego w Polsce?, który moderował adw. Łukasz Wydra. Do udziału w panelu i dyskusji tematycznej zaproszeni zostali: prof. Jerzy Rajski, adw. Marek Furtek, prof. Andrzej Szumański, adw. Maciej Łaszczuk. Prof. Jerzy Rajski wygłosił prelekcję pt. Ewolucja i kierunki rozwoju współczesnego arbitrażu handlowego, ciekawie przedstawiając historyczne tradycje kupieckie arbitrażu handlowego (którą zamieszczamy poniżej). Następnie głos zabrał adw. Marek Furtek; przedmiotem wystąpienia prelegenta była Specyfika postępowania przed sądem polubownym. Okazało się, że nie każda sprawa cywilna nadaje się ze swej istoty do rozpoznania w arbitrażu. Zebrani mogli się również dowiedzieć, jakie czynniki mogą wpływać na atrakcyjność wyboru arbitrażu jako sposobu rozwiązania konfliktu. Adwokat Maciej Łaszczuk skoncentrował swe wystąpienie na kwestii Zakazu zaskakiwania podstawą prawną wyroku arbitrażowego. Szanowny prelegent dotykał istotnego zagadnienia zakresu stosowania prawa materialnego w postępowaniu arbitrażowym. Następnie zabrał głos prof. Andrzej Szumański, analizując Status prawny arbitra. Niezwykle ciekawe było w szczególności problematyczne zagadnienie i spojrzenie prawnoporównawcze pana profesora na instytucję immunitetu arbitra. Po indywidualnych wystąpieniach zaproszonych gości przyszła pora na podsumowanie panelu. W granicach przewidzianych ram czasowych próbowano odpowiedzieć na pytanie o szanse rozwoju arbitrażu handlowego w Polsce. Szczególnie ucieszyła konstatacja prof. Rajskiego, który stoi na stanowisku, że z rozwojem arbitrażu handlowego nad Wisłą nie jest najgorzej i raczej optymistycznie patrzy on w przyszłość. Mając na względzie, że dyskutowano o szansach rozwoju arbitrażu handlowego w Polsce, nie sposób było pominąć tego dnia faktu, że w Łodzi, tego samego dnia, inaugurował swą działalność Sąd Arbitrażowy Polski Centralnej przy Łódzkiej Izbie Przemysłowo-Handlowej. Moderator panelu zachęcił także zebranych gości do zgłębiania tematyki arbitrażowej, szerszego zapoznania się z instytucją arbitrażu i rozważenia każdorazowo, czy w okolicznościach danej sprawy arbitraż nie będzie korzystniejszą dla klienta formą rozwiązywania sporu. Zważywszy na tak miłą i owocną współpracę z Sądem Arbitrażowym przy Krajowej Izbie Gospodarczej w Warszawie oraz Sądem Arbitrażowym Lewiatan, adw. Wydra szczególnie zachęcił do dokonywania zapisów na sąd polubowny, które będą poddawały spory kognicji tychże dwóch zaprzyjaźnionych stałych sądów polubownych.
Po przerwie obiadowej frekwencja również była wysoka. Moderacji panelu pt. Jakie czynniki mogą powodować zagrożenie dla rozwoju arbitrażu w Polsce? podjął się adw. dr Kamil Szmid. Panel zainaugurowało wystąpienie adw. Rafała Kosa, który wystąpił z prelekcją Wielopodmiotowy spór arbitrażowy z perspektywy konstytucyjnego prawa do sądu. Wiele uwagi poświęcono kwestii samoograniczenia konstytucyjnego prawa do sądu przez stronę postępowania arbitrażowego. Następnie o Roli profesjonalnego pełnomocnika w postępowaniu arbitrażowym w niezwykle interesujący sposób mówił adw. dr hab. Zbigniew Banaszczyk, dotykając m.in. niezwykle istotnej z punktu widzenia praktyki arbitrażowej kwestii bezwzględnej poufności arbitrażu. Kwestie podnoszone wcześniej przez prof. Andrzeja Szumańskiego oraz adw. Rafała Kosa stanowiły doskonałe wprowadzenie do referatu adw. dr. Karola Zawiślaka. Dr Zawiślak zabrał głos w temacie: Odpowiedzialność arbitra – czy istnieje potrzeba wprowadzenia do systemu prawa polskiego norm określających jej zakres i rodzaj? W dalszej kolejności, na fali sukcesów polskich sportowców, zainteresowanie wzbudziło wystąpienie adw. Ludwika Żukowskiego, który opowiadał o Systemie rozwiązywania sporów w sporcie. Nieznana wcześniej szerzej tematyka pozwoliła publiczności na nieco inne spojrzenie na sport. Indywidualne wystąpienia w drugim panelu zwieńczyło wystąpienie apl. adw. Ivo Kucharczuka. Zagadnienie Trwałości zapisu na sąd polubowny w przypadku ogłoszenia upadłości po zmianach w regulacjach upadłościowych jest bowiem niezwykle interesujące z punktu widzenia działalności dużych przedsiębiorstw. Adwokat Kamil Szmid pozytywnie zaskoczył wszystkich, zapraszając zebranych gości do zadawania pytań. Pytania kierowane pod adresem prelegentów tylko potęgowały zainteresowanie tematyką arbitrażu (jak się okazało, nie tylko handlowego, ale i sportowego).
Na zakończenie w imieniu organizatorów zabrał głos adw. Łukasz Wydra, który podziękował przedstawicielom obu sądów polubownych za udział w konferencji i znakomite wystąpienia. Wyrazy wdzięczności skierowano także pod adresem osób mających wkład w organizację konferencji: adw. dr. hab. Zbigniewa Banaszczyka, adw. dr. Kamila Szmida, apl. adw. Joanny Tkaczyk, Dziekana – adw. Grzegorza Majewskiego, członków Okręgowej Rady Adwokackiej kadencji 2013–2016, b. Dziekana – adw. Pawła Rybińskiego, adw. Jakuba Jacyny, adw. Moniki Rajskiej, adw. Joanny Parafianowicz, apl. adw. Barbary Trzeciak, adw. (in spe) Dominiki Tomaszewskiej, dyrektora Aleksandra Rzepeckiego, pań: Grażyny Zakrzewskiej, Jolanty Suchwałko i Agnieszki Cetnar. Wyrazy podziękowania skierowano także pod adresem wspierających ideę konferencji: pracowników Zakładu Postępowania Cywilnego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz apl. adw. Aleksandry Orkisz.
Konferencja była pierwszym tak znaczącym wydarzeniem organizowanym przez Sekcję Arbitrażu i Mediacji przy Okręgowej Radzie Adwokackiej w Warszawie. Prawdopodobnie również 11 maja 2016 r. miało miejsce jedno z największych wydarzeń arbitrażowych organizowanych przez Adwokaturę. Pozostaje mieć nadzieję, na co liczy stołeczna palestra, a Sekcja Arbitrażu i Mediacji w szczególności, że zapoczątkowana w tym dniu współpraca z Sądem Arbitrażowym przy Krajowej Izbie Gospodarczej oraz Sądem Arbitrażowym Lewiatan będzie kontynuowana i rozwijana. Arbitraż, jako alternatywna droga rozwiązywania sporów, stanowi bowiem dla koleżanek i kolegów nie tylko atrakcyjne rozwiązanie z punktu widzenia interesów ich klientów. Życzliwe spojrzenie na arbitraż może również przyczyniać się do poszerzania pól adwokackiej aktywności zawodowej. W dobie postępującej specjalizacji obrotu gospodarczego warto promować alternatywne (a więc z zasady: tańsze i szybsze) metody rozwiązywania sporów. Z kolei władze Sekcji Arbitrażu i Mediacji serdecznie zapraszają do udziału w jej pracach nie tylko koleżanki i kolegów adwokatów oraz aplikantów z Izby Adwokackiej w Warszawie, ale także tych z Państwa, którym idea promowania arbitrażu i mediacji jest szczególnie bliska. Głos Adwokatury powinien być niezwykle doniosły w kwestii tzw. Alternative Dispute Resolutions. Tym bardziej cieszy, że wydarzenie miało miejsce w okręgu Izby Adwokackiej w Warszawie, a więc w miejscu, w którym swą codzienną działalność prowadzą Sąd Arbitrażowy Lewiatan i Sąd Arbitrażowy przy Krajowej Izbie Gospodarczej w Warszawie.