„Adwokatura Polska pamięta... – to słowa uchwały Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Adwokatury z 6.03.2010 r. oddającej hołd wszystkim Ofiarom zbrodni katyńskiej. W roku 2000 Naczelna Rada Adwokacka przyznała pośmiertnie Adwokatom – Ofiarom Katynia Odznakę «Adwokatura Zasłużonym». Co najmniej 110 naszych Kolegów zostało zamordowanych podczas zbrodni katyńskiej w różnych miejscach kaźni. Niektórych z Nich podnosił z «dołów śmierci» jeden z adwokatów uczestniczący w pracach ekshumacyjnych w latach dziewięćdziesiątych. Te tragiczne śmierci pozostają w świadomości środowiska adwokackiego i stanowią istotny element tożsamości naszego zawodu. Zawodu, którego celem było i jest niesienie pomocy prawnej, oraz kształtowanie postaw patriotycznych, dzięki którym adwokaci polscy godnie stawali w obronie Ojczyzny. Niech pamięć o Tych, którzy zostali zamordowani zdradziecko na podstawie decyzji władz Związku Sowieckiego w roku 1940, wystawa ta utrwala” – te słowa prezes Naczelnej Rady Adwokackiej adw. Joanny Agackiej-Indeckiej, umieszczone na pierwszej planszy, otwierały wystawę „Adwokaci Ofiary Katynia” prezentowaną 10 lat temu, a przygotowaną przez Adwokaturę na siedemdziesiątą rocznicę zbrodni katyńskiej. Zbrodni, w której życie straciło blisko 200 adwokatów i aplikantów adwokackich.

 

Wystawa stanęła w centrum Warszawy, na placu Zamkowym i w Alejach Ujazdowskich, na początku kwietnia i trwała do końca maja 2010 r.

 

Na wystawę składają się plansze z biogramami zamordowanych adwokatów z ich portretami, zdjęciami dokumentów urzędowych, osobistych drobiazgów, listów. Przedzielane są one planszami z czarno-białymi fotografiami dokumentującymi prace ekshumacyjne w „dołach śmierci”. Pracował przy ekshumacjach redaktor naczelny „Palestry” adw. Stanisław Mikke, inicjator i współautor wystawy.

Kilka dni po uroczystym otwarciu wystawy, 10.04.2010 r., czworo adwokatów, w tym pani prezes Naczelnej Rady Adwokackiej i redaktor naczelny „Palestry” razem z członkami polskiej delegacji wraz prezydentem L. Kaczyńskim zginęli w katastrofie rządowego samolotu pod Smoleńskiem. Wszyscy, 96 osób, tragicznie zakończyli życie w drodze do Katynia na uroczystości uczczenia Polaków zamordowanych 70 lat temu w Katyniu, Miednoje, Charkowie i Bykowni.

W 10. rocznicę tej katastrofy samolotowej i 80. rocznicę zbrodni katyńskiej, po niewielkim uzupełnieniu, wystawa miała stanąć ponownie na Trakcie Królewskim w Warszawie, by przypominać społeczeństwu o tamtych adwokatach – ofiarach Katynia, ich oddaniu sprawom Ojczyzny i o głębokim patriotyzmie tamtego pokolenia. Niestety, zagrożenie epidemiczne w Polsce i na świecie oraz jego konsekwencje zmusiły władze Adwokatury do rezygnacji z takiej formy uczczenia i przypomnienia ich bohaterstwa.

 

Pamiętając o adwokatach – ofiarach Katynia, przedstawiamy Państwu część wystawy, biogramy adwokatów zamordowanych „na nieludzkiej ziemi”, by choć w ten sposób oddać cześć wszystkim obrońcom Polski z 1939 roku zamordowanym przez reżim sowiecki.

Tegoroczną wystawę poprzedza wstęp adw. Jacka Treli – Prezesa Naczelnej Rady Adwokackiej, przypominający okoliczności tych tragedii sprzed 10 i 80 lat.

„W tym roku mija 10 lat od katastrofy prezydenckiego samolotu pod Smoleńskiem oraz 80 lat od zbrodni katyńskiej dokonanej przez reżim stalinowski na polskiej inteligencji, oficerach i podoficerach Wojska Polskiego. Naczelna Rada Adwokacka pragnie dziś przypomnieć wystawę, którą w tym samym miejscu, na Trakcie Królewskim, prezentowaliśmy dekadę temu. Pomysłodawcy wystawy – adw. Joanna Agacka-Indecka, ówczesna prezes Naczelnej Rady Adwokackiej oraz adw. Stanisław Mikke, ówczesny redaktor naczelny pisma „Palestra” – kilka dni po jej otwarciu, znaleźli się na pokładzie prezydenckiego samolotu Tu-154M. (...) Wystawa ukazuje sylwetki adwokatów zidentyfikowanych na listach katyńskich, zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Kalininie (Twerze i pogrzebanych w Miednoje) oraz w Bykowni pod Kijowem. Ostatnia plansza poświęcona jest adwokatom, którzy zginęli w katastrofie smoleńskiej 10.04.2010 r. – adw. Joannie Agackiej-Indeckiej, adw. Stanisławowi Mikke oraz adwokatom-parlamentarzystom: adw. Jolancie Szymanek-Deresz i adw. Stanisławowi Zającowi”.

Odeszli służąc Ojczyźnie, za nią oddali życie.

Ich trudne drogi prowadzące do osiągnięcia uprawnień do wykonywania zawodu adwokata, ich obywatelska postawa w chwili próby, głębokie zaangażowanie w sprawy Kraju, skłaniają do refleksji nad odpowiedzialnością, rolą i rangą zawodu adwokata i Adwokatury w społeczeństwie.

Cześć ich pamięci.