S tara Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego była miejscem interesującej międzynarodowej konferencji prawniczej zorganizowanej przez Wydział Prawa i Administracji UW, lubelski Instytut na rzecz Państwa Prawa oraz warszawskie Centrum Prawne Ordo Iuris. Patronat honorowy nad przedsięwzięciem objął Minister Sprawiedliwości Jarosław Gowin, Wielka Księżna Luksemburga Maria Teresa Mestre oraz książę Paul Herzog von Oldenburg (Fédération Pro Europa Christiana).

Konferencję podzielono na dwa bloki tematyczne, te zaś na części. W pierwszym dniu obradowano w bloku pt. „Prenatalna faza życia ludzkiego w krajowych systemach prawnych”. W części pierwszej (Aspekty konstytucyjne) referaty wygłosili: prof. Christian Hillgruber (Uniwersytet w Bonn) – „Niemieckie prawo konstytucyjne a ochrona życia w fazie prenatalnej”, William Saunders (Americans United for Life) – „Orzecznictwo sądowe a ochrona życia nienarodzonego w Stanach Zjednoczonych”, oraz György Ciráki (Węgierskie Ministerstwo Ludności) – „Ochrona życia ludzkiego i rodziny w świetle nowej konstytucji Węgier”. W drugiej części wskazano wpływ Konstytucji RP na polskie prawo karne. Dr Małgorzata Gałązka (KUL) mówiła o ochronie przez polskie prawo karne osób nienarodzonych, m.in. o tym, czy polskie prawo karne chroni embriony in vitro, zaś dr hab. Michał Królikowski (UW) – o prokonstytucyjnej interpretacji terminów dotyczących życia ludzkiego zawartych w polskim Kodeksie karnym. W trzeciej części przedstawiono zagadnienie prawnych konsekwencji współczesnej eugeniki. Profesor filozofii prawa z Uniwersytetu Complutense w Madrycie José Miguel Serrano Ruiz-Calderón mówił o praktyce negatywnej eugeniki wobec dzieci w fazie prenatalnej i formach jej usprawiedliwiania pojęciem „normalności” dzieci nienarodzonych. Adwokat dr Olgierd Pankiewicz przedstawił zagadnienie aksjologii polskich regulacji dopuszczających eugeniczną aborcję w kontekście hierarchii wartości konstytucyjnych i wartości rodzicielstwa. Dr Thomas Piskernigg (Wiedeń) mówił o źródłach koncepcji wrongfulbirth, wrongful conception oraz wrongful life w austriackim systemie prawnym i możliwościach ich usunięcia.

W drugim dniu obradowano pod hasłem „Początkowa faza życia ludzkiego w perspektywie filozoficzno-międzynarodowej”. Część pierwszą rozpoczęło prezentowane przez telemost wystąpienie prof. Palomy Durán y Lalaguna (University Complutense Madrid), która skrytykowała pogląd, że ciąża i kwestie z nią związane, w tym również aborcja, to materia wyłącznie kobieca, w której nie powinni uczestniczyć mężczyźni. Dr hab. Aleksander Stępkowski (UW) przedstawił i skrytykował poglądy niektórych etyków (przede wszystkim szkoły Petera Singera), uzasadniających zabójstwa niemowląt. Istnieją głosy, że dziecko w okresie do ok. 4 lat jest jedynie potencjalną osobą, nie różni się od dziecka w okresie płodowym (płodu) oraz od zwierząt, dlatego pojęcie aborcji można rozciągnąć na ów okres. Prezydent Bioethisc Defense Fund w USA Nicolas T. Nikas zaprezentował działalność kierowanej przez siebie fundacji oraz mówił o filozoficznych korzeniach kultury śmierci w świetle wykładu regensburskiego papieża Benedykta XVI i relacji pomiędzy prawem naturalnym a prawem pozytywnym w zakresie aborcji.

Część drugą obrad rozpoczęło wystąpienie dr Jane Adolphe (Ave Maria School of Law, USA), która mówiła o antropologii w międzynarodowym systemie ochrony praw człowieka ONZ. Dr Pierro Tozzi (Alliance Defending Freedom, USA) wskazał, że każde „prawo do aborcji” jest przejawem stosowania siły wobec bezsilnych, bez względu na status owego w prawie międzynarodowym. Z kolei dr Stefano Gennarini (C-Fam Center for Legal Studies, USA) przedstawił zagadnienie promocji tzw. praw reprodukcyjnych i ich wpływu na poziom ochrony nienarodzonych w kontekście dyfuzji praw seksualnych i reprodukcyjnych w agendzie praw człowieka ONZ.

Ostatnią, trzecią część dnia drugiego poświęcono kontekstom europejskim. Dr Dobrochna Bach-Golecka (UW) przedstawiła zagadnienie prawa do życia i prawa do aborcji w orzecznictwie europejskim; Francisco Javier Borrego Borrego (Abogado del Estado przy SN Hiszpanii) na podstawie analizy linii orzeczniczej ETPCz przedstawił zagadnienie wyższości w orzecznictwie ETPCz prawa do prywatności, a nie prawa do życia, oraz wykluczania roli ojca dziecka z orzeczeń ETPCz w sprawach aborcyjnych. Ostatnim referentem był dr Gudrun Kugler z Austrii, który mówił o możliwościach i perspektywach ochrony życia ludzkiego w fazie prenatalnej, odnosząc się do debat prawnych – krajowej, międzynarodowej i ponadnarodowej oraz działań społecznych.

Organizatorzy konferencji na stronie internetowej następująco piszą o przedsięwzięciu: „Geneza konferencji wiąże się z obywatelskim projektem ustawy mającej na celu eliminację z polskiego systemu prawnego regulacji dopuszczających legalną aborcję. Pomimo tego, że w ciągu jednego miesiąca roku 2011 projekt poparło 600 000 obywateli, został on odrzucony przez parlament. Sytuacja ta skłoniła grupę prawników do podjęcia działań mających na celu integrację środowisk prawniczych, którym zależy na właściwej ochronie życia ludzkiego w okresie prenatalnym”.

Konferencja była okazją do dyskusji oraz głębszej refleksji nad istotą życia i jego ochrony w różnych współczesnych systemach prawnych.