20 października 2011 r. na Wydziale Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II odbyła się konferencja naukowa poświęcona osobie i działalności naukowej prof. Romana Longchamps de Bérier. Została ona zorganizowana w związku z przypadającą w bieżącym roku 70. rocznicą śmierci tego wybitnego prawnika okresu dwudziestolecia międzywojennego, zamordowanego przez hitlerowskich oprawców w dniu 4 lipca 1941 r. we Lwowie wraz z trzema synami i wieloma przedstawicielami polskiej inteligencji. Poprzez przygotowanie konferencji organizatorzy pragnęli przypomnieć, że Roman Longchamps de Bérier – oprócz tego, że był profesorem na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, członkiem Komisji Kodyfikacyjnej RP oraz zaangażowanym społecznikiem – był również profesorem Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, dziekanem i prodziekanem Wydziału Prawa i Nauk Społeczno-Ekonomicznych lubelskiej uczelni oraz członkiem Państwowej Komisji Egzaminacyjnej.

Konferencja odbyła się pod honorowym patronatem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Ministra Sprawiedliwości, JM Rektora Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Marszałka Województwa Lubelskiego oraz Konsula Generalnego RP we Lwowie. Zebranych zaszczyciła swoją obecnością rodzina zmarłego Profesora: syn – Jan Longchamps de Bérier, wnuczka – Anna Żarnowiecka z mężem Jackiem i dwie prawnuczki. Przybyli również szefowie lubelskich sądów i prokuratur, przedstawiciele korporacji prawniczych oraz profesorowie lubelskich ośrodków akademickich.

W imieniu organizatorów uczestników powitała dr hab. Magdalena Pyter z WPPKiA KUL, otwarcia konferencji dokonał zaś Dziekan WPPKiA KUL ks. prof. dr hab. Antoni Dębiński. Nawiązując do tematyki konferencji, podkreślił, że: „Wspólnota uniwersytecka żyje nie tylko teraźniejszością, lecz także czasem minionym, dalszym i bliższym wczoraj. W nim odnajdujemy i spotykamy tych, którzy tworzyli historię i tradycję uczelni, budowali jej prestiż i znaczenie oraz rozsławiali imię”.

Konferencja została podzielona na trzy bloki tematyczne. Pierwsza sesja – której przewodniczył ks. dr hab. Franciszek Longchamps de Bérier, prof. UJ – poświęcona była osobie i działalności naukowej i społecznej prof. Romana Longchamps de Bérier. Problematykę tę poruszyli: Grażyna Połuszejko – dyrektor Muzeum im. Wincentego Pola w Lublinie, dr hab. Marzena Dyjakowska (KUL), dr Grzegorz Jędrejek (KUL), dr Adam Redzik (UKSW) i dr hab. Andrzej Herbet (prof. KUL).

Część druga – prowadzona przez prodziekana WPPKiA KUL ks. dr. hab. Piotra Stanisza, prof. KUL – skupiona była wokół zagadnień wkładu lwowskich prawników w dzieło tworzenia Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego i Wydziału Prawa i Nauk Społeczno-Ekonomicznych. Swoje referaty wygłosili: prof. dr Oleksij Suchyj (NU im. I. Franki we Lwowie), dr hab. Magdalena Pyter (KUL), ks. dr hab. Krzysztof Burczak (KUL), dr Waldemar Bednaruk (KUL), dr Bożena Czech-Jezierska (KUL) oraz adwokat Tadeusz Piłat z Warszawy.

Tematem trzeciej sesji – której przewodniczył prof. dr Oleksij Suchyj – były problemy obrazujące obecny stan rozwoju transgranicznego Polski i Ukrainy. Prezentacji tych zagadnień dokonali: dr Marcin Szewczak (KUL), dr Wojciech Wytrążek (KUL), dr Kamil Dębiński (KUL) oraz SSO Robert Pelewicz z Tarnobrzega. Podsumowania konferencji dokonał prodziekan WPPKiA dr hab. Dariusz Dudek, prof. KUL.

Konferencji towarzyszyła wystawa „Pomiędzy Lwowem a Lublinem. Profesor Roman Longchamps de Bérier (1883–1941)”. Otwarcia dokonał JM Rektor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, prezentacji zaś dr hab. Magdalena Pyter. Słowa podziękowania do organizatorów i wszystkich uczestników skierował dr Jan Longchamps de Bérier. Nestor rodu – z nieskrywanym wzruszeniem – wspominał ojca jako człowieka otwartego na świat i ludzi, kochającego muzykę, czynnie uprawiającego wiele dyscyplin sportowych.

Wystawa oraz konferencja połączona była z promocją dwóch publikacji książkowych. Pierwsza z nich to wydawnictwo albumowe Roman Longchamps de Bérier (1883–1941). Profesor lwowski i lubelski. Jego redaktorzy – Antoni Dębiński i Magdalena Pyter – przygotowali wydanie odnoszące się do poszczególnych etapów życia i działalności Profesora. Album prezentuje okres dzieciństwa, młodości i życie rodzinne; pracę naukową na UJK we Lwowie oraz na KUL w Lublinie; działalność publiczną i społeczną. Przedstawia też ostatni etap życia i przywołuje datę 4 lipca 1941 r., kiedy Roman Longchamps de Bérier wraz z trzema synami został rozstrzelany przez Niemców na Wzgórzach Wuleckich we Lwowie. Publikację wzbogacają archiwalne zdjęcia i fotografie dokumentów dotyczące rodziny Longchamps de Bérier, jak również współczesne zdjęcia Lwowa, ukazujące miejsca, z którymi związana była rodzina.

Druga z publikacji to praca Nauki prawne pomiędzy tradycją a współczesnością. Prace dedykowane Profesorowi Romanowi Longchamps de Bérier w 70. rocznicę śmierci. Zespół redakcyjny w osobach Antoniego Dębińskiego, Magdaleny Pyter i Bożeny Czech-Jezierskiej zebrał materiały autorstwa uczonych zainteresowanych problematyką historycznoprawną, nawiązującą do osoby i działalności prof. Romana Longchamps de Bérier. Dzięki temu czytelnik może zapoznać się z sylwetką Profesora, ale również – w szerszym kontekście – spojrzeć na zagadnienia współpracy wydziałów jurydycznych uniwersytetów we Lwowie i w Lublinie, zarówno w kontekście historycznym, jak również współczesnym.

W przeddzień konferencji w kościele akademickim KUL była sprawowana msza św. w intencji śp. prof. Romana Longchamps de Bérier i wszystkich pomordowanych na Wzgórzach Wuleckich. Udział wzięła rodzina Profesora i organizatorzy konferencji. Liturgię dopełniła oprawa muzyczna w wykonaniu chóru Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, w sposób efektowny wykonującego utwory Wolfganga Amadeusza Mozarta.