M iędzynarodowa konferencja na temat tajemnicy adwokackiej, gala jubileuszowa oraz bal w Muzeum Lotnictwa Polskiego – tak krakowscy adwokaci uczcili 155-lecie istnienia swojej izby.

Uroczystości jubileuszowe odbyły się w dniach 6–7 października 2017 r. Rozpoczęła je międzynarodowa konferencja pt. „Czy tajemnica adwokacka jeszcze istnieje”. Praktykami ze swoich krajów podzielili się m.in. adwokaci z Niemiec, Hiszpanii, Francji, Rumunii, Turcji i Libanu.

W pierwszym panelu, moderowanym przez adw. prof. Piotra Kardasa, udział wzięli: Christoph Munz z rady adwokackiej w Saksonii, Guy de Foresta reprezentujący adwokaturę w Lyonie, Joe Karam – prezydent Rady Adwokackiej w Bejrucie oraz Diana Andrasoni – prezydent komisji wschodnich adwokatur w FBE – Federacji Adwokatur Europejskich. Prelegenci dyskutowali na temat: „Adwokat w postępowaniu międzynarodowym”. Christoph Munz przedstawił szczegóły znowelizowanych w ostatnim czasie w Niemczech przepisów, które zaostrzają zasady dotyczące zachowania przez adwokata w tajemnicy informacji przekazanych przez klienta. Przepisy te uwzględniają nowe standardy techniczne, jak przetrzymywanie danych w tzw. chmurze oraz dostęp do informacji osób trzecich. Adwokat Foresta przedstawił francuski system poufności korespondencji prawnej w działalności transgranicznej. Za złamanie tajemnicy korespondencji prawnikom grozi nawet kara pozbawienia uprawnień do wykonywania zawodu. Przedstawiciel bejruckiej adwokatury omówił problemy prawne związane z uchodźcami syryjskimi przebywającymi na terenie Libanu. Na 6 milionów mieszkańców 2 miliony to uchodźcy z Syrii i Palestyny. Adwokat podkreślał, że Syryjczycy spotykają się z wieloma formami dyskryminacji. 30% więźniów w Libanie to uchodźcy syryjscy. Dodał, że w obecnej sytuacji pojawiło się wiele nowych problemów prawnych, jak: handel ludźmi, prostytucja czy niewolnictwo. Ten wzrost przestępczości sprawił, że pomoc prawna jest trudniej dostępna ze względu na zbyt małą liczbę prawników. Wspomniał też, że izba adwokacka przyjęła kodeks etyczny, w którym zawarto zasady postępowania w przypadku spraw związanych z terroryzmem i praniem brudnych pieniędzy. Zasada poufności wzorowana jest na standardach międzynarodowych. Adwokat Diana Andrasoni z kolei skupiła się na kwestii rozwiązywania konfliktów między prawnikami z różnych krajów.

Drugi panel, pt.: „Adwokat a dostęp do informacji niejawnych”, moderował adw. prof. Zbigniew Ćwiąkalski. Panelistami byli: adw. Michael Griem, prezydent adwokatury we Frankfurcie nad Menem, Sezil Durmus z adwokatury tureckiej, Monique Stengel z Europejskiego Stowarzyszenia Prawników AEA-EAL oraz David Stros z Czeskiej Rady Adwokackiej. Sezil Durmus z Turcji przedstawiła sytuację prawników po ubiegłorocznym puczu w jej kraju. Adwokaci odczuwają ograniczenia w dostępie do dokumentów w procedurze karnej. Coraz częściej prokuratorzy ograniczają dostęp do dokumentów i niepotrzebna jest do tego zgoda sędziego. Monique Stengel przedstawiła francuską praktykę przekazywania klientom informacji zawartych w dokumentach. W wielu przypadkach wymaga to zgody sędziego. Z kolei adw. David Stros z Czech zwrócił uwagę na ustawę z 1998 roku, która rozszerzyła dostęp do informacji niejawnych. Uprawnienia takie ma wiele instytucji i osób, m.in. wszyscy posłowie czeskiego parlamentu. Prelegent zastanawiał się, czy to prawo nie przeszkadza partnerom zagranicznym.

W trzecim panelu o adwokackiej tajemnicy zawodowej dyskutowali: prof. Nielson Sánchez-Stewart z Hiszpanii, Ilya Gatikoev z Rosji, Jędrzej Klatka z CCBE, Oleksander Polivodskyj z Ukrainy oraz Simon Bruce z Wielkiej Brytanii. Tę część prowadził Michael Auer, wiceprzewodniczący Komisji Etyki w FBE.

Następnego dnia, 7 października, w intencji Adwokatury Krakowskiej mszę świętą w Bazylice Franciszkanów celebrował ksiądz biskup Tadeusz Pieronek. W homilii podkreślał, że zawód adwokata wypełnia ewangeliczną zasadę – potępia grzech, a nie człowieka. Biskup odniósł się do obecnej sytuacji zmian w wymiarze sprawiedliwości. Apelował do adwokatów o chronienie zasad takich jak domniemanie niewinności, tajemnica adwokacka czy niedziałanie prawa wstecz. Dodał, że proponowane zmiany zmierzają w niebezpiecznym kierunku. „Na takie zakusy nie możemy się godzić (…)” – przestrzegał hierarcha.

Po mszy świętej adwokaci w togach i ze sztandarami Adwokatury Polskiej i Izby Krakowskiej przeszli do Filharmonii Krakowskiej im. Karola Szymanowskiego, gdzie odbyła się gala jubileuszowa.

Gości powitał adw. Paweł Gieras, dziekan ORA w Krakowie. Przypomniał krótko historię izby i jej najbardziej zasłużonych adwokatów (przemówienie publikujemy niżej).

Następnie głos zabrał adw. Jacek Trela, prezes Naczelnej Rady Adwokackiej, który podkreślał, że izba krakowska była pierwszą jednostką samorządową adwokatury i jest forpocztą Adwokatury, jej częścią składową silnie pracującą na jej dobry wizerunek. Prezes NRA zaznaczył, że takie uroczystości są okazją do budowania świadomości w społeczeństwie. „To jest czas, żebyśmy powiedzieli jasno i stanowczo, że każdy obywatel ma prawo do adwokata. A adwokatowi, który podejmuje się spraw trudnych, spraw niewygodnych dla władzy państwowej, nie wolno przypisywać, jak próbuje się to czynić w ostatnim czasie, łatki tak zwanych «adwokatów resortowych». To jest niedopuszczalne. To nie uderza w naszą godność, ale godzi w prawa człowieka” – tłumaczył. Prezes Trela przypomniał również, że kilka dni wcześniej odbyły się uroczystości jubileuszowe stulecia sądownictwa powszechnego i Sądu Najwyższego. Daje to możliwość przypominania o roli sądów niezależnych od polityki i polityków. „Niezależne sądy są bezbarwne politycznie, są proobywatelskie i takie muszą być. W tej kwestii Adwokatura zdania nie zmieni” – mówił.

Krakowska filharmonia zgromadziła wielu gości z zagranicy. Swoje życzenia przekazali przedstawiciele adwokatury w Barcelonie, Stambule, Saksonii, Luce, Kecskemét oraz z Ukrainy i Federacji Adwokatur Europejskich (FBE). Wyrazy uznania złożyli też przedstawiciele samorządów notariuszy, lekarzy, władz lokalnych oraz Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Jubileusze to czas na wyróżnienie zasłużonych adwokatów. Adwokat Jacek Trela wręczył odznaczenia „Adwokatura Zasłużonym”: adw. dr Małgorzacie Dąbrowskiej-Kardas, adw. prof. dr hab. Elżbiecie Traple, adw. Krzysztofowi Bachmińskiemu, adw. Januszowi Bystrzonowskiemu, adw. Wojciechowi Czerwieniowi, adw. Pawłowi Eilmesowi, adw. Andrzejowi Karczewskiemu oraz adw. Antoniemu Krzysztofowi Zduńczykowi. Z kolei adw. Paweł Gieras przyznał statuetki Złotych Pawich Piór osobom zaprzyjaźnionym i współpracującym z izbą krakowską. W ten sposób uhonorowano adw. Anisę Gnacikowską, adw. Andrzeja  Siemińskiego, adw. Jacka Ziobrowskiego, adw. prof. Tomasza Kotlińskiego, adw. Jarosława Zdzisława Szymańskiego, adw. Macieja Łaszczuka, adw. Henryka Stablę, sekretarza izby adwokackiej w Kecskemét na Węgrzech – adw. Tamása Zlatniczky’ego, rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. Wojciecha Nowaka, dziekana Okręgowej Izby Lekarskiej w Krakowie – prof. Andrzeja Matyję, działaczy Stowarzyszenia Sieć Solidarności – prof. Edwarda Nowaka i Macieja Macha. Tego dnia dziekan ORA w Krakowie wręczył również medale PRO LEGE ET LIBERTATE. Otrzymali je adw. Andrzej Grabiński, dziekan ORA we Wrocławiu, adw. Ryszard Brodowski, oraz Uniwersytet Jagielloński. Z kolei Pana Dziekana adw. Pawła Gierasa Zjednoczenie Kurkowe Bractw Strzeleckich uhonorowało Medalem Królewskim.

Zwieńczeniem gali, którą poprowadzili adw. Maria Skotnicka i adw. Aleksander Gut, był koncert organowy prof. Andrzeja Białko oraz recytacja Modlitwy Konrada z Wyzwolenia Stanisława Wyspiańskiego, zaprezentowana przez aktora Narodowego Starego Teatru w Krakowie – Jerzego Trelę.

Uroczystości zakończył bal jubileuszowy, który zorganizowano w Muzeum Lotnictwa Polskiego.

Izba krakowska jest najstarszą izbą adwokacką w Polsce. Została utworzona w grudniu 1862 r., na podstawie regulacji z 1849 r. Pierwszym Prezydentem był adw. Mikołaj Zyblikiewicz, późniejszy prezydent Krakowa. Obecnie izba liczy 1733 adwokatów i 383 aplikantów adwokackich (stan na 30 czerwca 2017 r.). Dziekanem izby jest adw. Paweł Gieras. Izbę krakowską w Naczelnej Radzie Adwokackiej reprezentują: adw. prof. Piotr Kardas, wiceprezes NRA, adw. dr Małgorzata Kożuch, adw. Wojciech Bergier i adw. Stanisław Kłys.