Celem artykułu jest rozstrzygnięcie, czy zawarty w art. 438 Kodeksu postępowania karnego katalog względnych przyczyn odwoławczych jest zupełny, czy też istnieją jakiekolwiek inne, niewymienione w tym przepisie okoliczności, których zaistnienie również prowadzi do konieczności zmiany lub uchylenia orzeczenia organu I instancji. W pracy tej analizie poddano w szczególności następujące okoliczności: (1) ujawnienie po wydaniu zaskarżonego orzeczenia nowych faktów lub dowodów, mogących mieć wpływ na przebieg postępowania, (2) niesporządzenie lub niekompletne sporządzenie przez sąd I instancji wyroku lub uzasadnienia wyroku oraz (3) mającą miejsce po wydaniu zaskarżonego orzeczenia zmianę stanu prawnego, mogącą mieć wpływ na przebieg postępowania.

W niniejszej pracy analizie poddano problematykę modelu ścigania przestępstw. Z przeprowadzonych rozważań, opartych na treści projektu ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary oraz na analizie prawnoporównawczej systemów prawnych wybranych państw, wynika, że im mniejsza niezależność organów ścigania, tym bardziej wątpliwe wydaje się wprowadzanie mechanizmów opartych na zasadzie oportunizmu, w związku z czym w warunkach polskich za niewłaściwe należy uznać proponowane ograniczanie wpływu zasady legalizmu.