Artykuły

Prawo do zawarcia związku małżeńskiego w warunkach pozbawienia wolności

Prawo do zawarcia małżeństwa i założenia rodziny należy do katalogu praw obywatelskich i politycznych, dlatego zostało potwierdzone w wielu dokumentach o randze międzynarodowej. Kwestia ta jest również regulowana przez Europejską Konwencję Ochrony Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, która stanowi w art. 12, że „mężczyźni i kobiety w wieku małżeńskim mają prawo do zawarcia małżeństwa i założenia rodziny, zgodnie z ustawami krajowymi regulującymi korzystanie z tego prawa”. Prawo do zawarcia związku małżeńskiego zostało uznane za fundamentalne prawo przysługujące każdemu człowiekowi. Z drugiej strony, stan pozbawienia wolności nie stanowi negatywnego warunku korzystania z tego prawa. Bogate orzecznictwo Trybunału w tym zakresie utrwaliło pogląd, że osoba przebywająca w zakładzie karnym zachowuje wszystkie przysługujące jej prawa, oczywiście z wyjątkiem prawa do wolności. W związku z tym nie ma przeszkód, aby na terenie danego zakładu możliwe było zawarcie związku małżeńskiego. Artykuł analizuje przedmiotowe zagadnienie w oparciu o art. 12 Konwencji, wybrane orzecznictwo ETPC, polskie regulacje, a także praktykę stosowaną w tym zakresie w zakładach karnych.