Artykuły

Dokonywanie podziału majątku wspólnego w postępowaniu o rozwód w Polsce i w Litwie – wybrane różnice

Artykuł poświęcony jest zagadnieniom prawno-społecznym związanym z ustaniem związku małżeńskiego za pomocą wyroku rozwodowego. Punktem wyjścia analizy są różnice zachodzące w sposobie rozumienia zasady integralności wyroku rozwodowego, zakresu kognicji sądu rozwodowego, charakteru postępowania rozwodowego lub sposobu zaskarżania wydanego wyroku w prawie polskim i litewskim. Wyrok rozwodowy w systemie prawa rodzinnego w Polsce, jak i w systemie prawa cywilnego w Litwie, jest jednym ze sposobów zakończenia małżeństwa. Poczynione analizy dają przeświadczenie, że litewski ustawodawca przyjmuje zasadę kompleksowego rozstrzygania o sprawach związanych z małżeństwem w ramach jednego postępowania rozwodowego, bez względu na to, czy postępowanie toczy się za obopólną zgodą małżonków, czy sąd musi prowadzić złożone postępowanie i orzekać o winie rozpadu pożycia małżeńskiego. Podobnie ma się rzecz do nieistnienia analogicznego w stosunku do polskich regulacji pojęcia „nadmierna zwłoka w postępowaniu”. Fakultatywne rozstrzyganie o podziale majątku wspólnego w ramach postępowania rozwodowego w prawie litewskim uzależnione jest od dwóch enumeratywnie wymienionych przypadków: szczególnej ochrony praw stron (np. wierzyciela) lub innych osób chronionych prawem (np. małoletnich dzieci, które ucierpiałyby na skutek podziału majątku wspólnego).