K apitan Andrzej Rościszewski (1930–2019) wraz z załogą jachtu „Śmiały” odebrał w 1971 r. pierwszą w historii nagrodę Srebrnego Sekstantu w konkursie Rejs Roku – za wyczyn opłynięcia Islandii nową trasą. Pięćdziesiąt lat później, 26.06.2021 r., w gdyńskiej alei Żeglarstwa Polskiego odsłonięto tablicę honorującą jego pamięć.

Był nie tylko znakomitym żeglarzem o wielu spektakularnych dokonaniach na morzach i oceanach, nauczycielem młodych żeglarskich narybków, inicjatorem dorocznych konferencji poświęconych bezpieczeństwu na morzu. Drugim jego żywiołem była adwokatura. Zawód adwokata, w izbie warszawskiej, wykonywał nieprzerwanie przez sześćdziesiąt lat – na wodzie zaś, jak sam obliczył, spędził łącznie lat sześć.

Jako prawnik wyróżniał się gruntowną wiedzą i nieszablonowym myśleniem – choć przecież tak studia, jak i aplikację ukończył właściwie jako samouk. Pochodzenie z rodziny ziemiańskiej powodowało bowiem liczne polityczne szykany i nieomal uniemożliwiło zdobycie wykształcenia.

Pozostał odważny i zawsze niezależny. W 1989 r. wybrano go dziekanem Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie i był to oczywisty przejaw zmian.

Był aktywny na niwie publicznej; między innymi w latach 1992–1994 był koordynatorem Społecznej Komisji Konstytucyjnej, która przygotowała obywatelski projekt ustawy zasadniczej. Był również członkiem Trybunału Stanu. Położył też olbrzymie zasługi na rzecz Kościoła katolickiego, za które Ojciec Święty Benedykt XVI uhonorował go Orderem św. Sylwestra.

Dosłownie do ostatnich lat życia pozostał zawodowo czynny; kształcił także, jako wykładowca, kolejne roczniki aplikantów adwokackich.

Każdy, kto miał okazję kiedykolwiek należeć do jego załogi, zapamiętał Kapitana opartego o klapę zejściówki jachtu, z lornetką w zasięgu ręki. I spokojne pytanie kierowane do sternika: Ile masz na kompasie?

Ewa Stawicka

redaktor naczelna miesięcznika „Palestra”.