24 kwietnia 2015 r. w głównej Sali posiedzeń w Sądzie Najwyższym odbyło się Doroczne Spotkanie zorganizowane przez Zarząd Główny Polskiej Sekcji Międzynarodowej Komisji Prawników, podczas którego wręczono nagrody w Konkursie o tytuł honorowy „Sędzia Europejski 2014”.

Była to już XIV edycja Konkursu, którego celem jest promowanie najwyższego poziomu pracy sędziów, a ocenie poddawane są uzasadnienia zgłoszonych do konkursu orzeczeń, które zapadły w sprawach rozstrzygniętych w poprzednim roku. Jury Konkursowe stanowili: Prezes Sądu Najwyższego prof. dr hab. Lech Paprzycki (przewodniczący), radca prawny Dorota Hajduk, prof. dr hab. Zbigniew Lasocik, sędzia SN w stanie spoczynku Teresa Romer, Prezes Trybunału Konstytucyjnego prof. dr hab. Andrzej Rzepliński oraz adwokat Marek Zieliński. Patronat nad Konkursem sprawowali: Prezes Trybunału Konstytucyjnego, Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego prof. dr hab. Małgorzata Gersdorf oraz Sekretarz Generalny Rady Europy Torbjørn Jagland.

W uroczystości uczestniczyli przedstawiciele najwyższych instancji sądowniczych, nauki prawa oraz praktyki, a także parlamentu, rządu i prezydenta.

Spotkanie otworzył prof. Zbigniew Lasocik, przewodniczący Zarządu Głównego Sekcji Polskiej Międzynarodowej Komisji Prawników, który przypomniał, że organizacja powstała w 1954 r. w związku z przyjęciem przez Radę Europy Konwencji Praw Człowieka w celu propagowania jej oraz idei rządów prawa. Polska sekcja MKP powstała natomiast w 1992 r., wkrótce po ratyfikowaniu przez Polskę konwencji Rady Europy i stanowi ją około 60 prawników polskich. Siedziba MKP znajduje się w Genewie.

Wyniki konkursu przedstawił przewodniczący Jury sędzia SN prof. Lech Paprzycki. Nagrody przyznano w czterech kategoriach, sędziów sądów: rejonowych, okręgowych i apelacyjnych oraz wojewódzkich sądów administracyjnych. Laureatami zostali: sędzia Jerzy Rażewski z SR we Włocławku, sędzia Jacek Szerer z SO w Świdnicy, sędzia Marzena Konsek-Bitkowska z SA w Warszawie oraz sędzia Dagmara Dominik-Ogińska z WSA we Wrocławiu. Wszystkie nagrodzone orzeczenia w uzasadnieniach oparte zostały na głębokiej analizie nie tylko polskiego prawa i orzecznictwa, ale i prawa europejskiego (unijnego), są przykładem umiejętnego łączenia obydwu porządków w uzasadnieniu wyroku. Spośród nagrodzonych orzeczeń szczególnie głośna była sprawa rozstrzygnięta przez SO w Świdnicy. Dotyczyła ona procesu z pozwu Stowarzyszenia Autorów ZAiKS przeciwko wałbrzyskiemu drobnemu przedsiębiorcy (fryzjerowi). Sąd, przeprowadzając dokładną analizę prawa polskiego (ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych) i unijnego, uznał, że przewidziany w ustawie dozwolony użytek utworu występuje wówczas po stronie użytkownika odbiornika radiowego, w tym drobnego przedsiębiorcy, gdy nie łączy się to ze wzrostem jego przychodów. W analizowanym przypadku zdaniem sądu nie powstał – w związku z powyższym – obowiązek zapłaty tantiem na rzecz ZAiKS. Nagrodzony sędzia w uzasadnieniu przywołał orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości UE z 2012 r., w którym Trybunał uznał, że stomatolog (z Włoch) nie ma obowiązku płacenia tantiem za emitowanie muzyki w swoim gabinecie.

Gościem specjalnym był prof. dr hab. Maciej Szpunar, Rzecznik Generalny Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, wcześniej adwokat, który wygłosił wykład pt. System ochrony praw człowieka w Unii Europejskiej: uwagi na tle opinii 2/13 Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie przystąpienia UE do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Referent przedstawił dzieje dyskusji nad tym, czy Unia Europejska jako podmiot prawa międzynarodowego powinna stać się stroną EKPCz – co wynika z traktatu lizbońskiego. Tytułowa opinia 2/13 stwierdza, że UE nie powinna stawać się stroną Konwencji, gdyż przyniesie to więcej problemów prawnych niż stan obecny, kiedy to każdy kraj członkowski UE jest samodzielnie stroną konwencji.

AJR