Posiedzenie Plenarne Naczelnej Rady Adwokackiej Warszawa, 25 lutego 2018 r.

Prezes NRA adw. Jacek Trela przypomniał, że 5–6 lutego 2018 r. w Popowie odbyła się, organizowana przez Ministerstwo Sprawiedliwości, doroczna konferencja poświęcona wynikom egzaminów na aplikacje prawnicze oraz wynikom egzaminów zawodowych. Wraz z nim w konferencji wzięli udział adw. Jerzy Zięba, adw. prof. Maciej Gutowski, wiceprezes NRA adw. prof. Piotr Kardas, sekretarz NRA adw. Rafał Dębowski i adw. Bartosz Tiutiunik.

Prezes NRA adw. J. Trela wraz z adw. Jerzym Ziębą zreferowali przebieg tego dwudniowego spotkania. Na konferencji wiceminister sprawiedliwości Marcin Warchoł zaprezentował założenia alternatywnej drogi do zawodu – tzw. aplikacji uniwersyteckiej, która miałaby być prowadzona na wybranych wydziałach prawa uniwersytetów i niektórych szkół wyższych. Miałaby trwać 2 lata i być opłacana przez zainteresowanych. Głównym zarzutem wobec aplikacji adwokackiej był masowy charakter zajęć, a „uniwersytecka” aplikacja ma być elitarna. Minister porównywał szkolenie aplikantów do sytuacji rynkowej, posługując się często przykładami ze sfery handlu. Kryteriami, które decydowałyby o powierzeniu prowadzenia aplikacji, miałyby być: odpowiednia liczba pracowników naukowych, adwokatów i radców prawnych zatrudnionych na wydziałach prawa, doświadczenie dydaktyczne i liczba absolwentów. W ciągu 3 miesięcy mają odbywać się konsultacje z uczelniami wyższymi. Ten projekt nie spotkał się z entuzjazmem przedstawicieli uniwersytetów – z wyjątkiem dziekana WPiA UW i dziekana uczelni z Rzeszowa. Negatywnie wypowiadała się m.in. przedstawicielka Uczelni Łazarskiego, przedstawiciel Uniwersytetu Śląskiego oraz prof. Jerzy Pisuliński z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Na konferencji przedstawialiśmy walory aplikacji adwokackiej jako praktycznej formy przygotowania do zawodu, a także mankamenty szkolenia akademickiego. Wskazano np., że na Uniwersytecie Warszawskim jest tylko 13 adwokatów – pracowników naukowych Wydziału Prawa. Taka liczba nie zagwarantuje żadnej zmiany jakościowej szkolenia aplikantów. Zwrócono uwagę, że ogólna zdawalność egzaminu adwokackiego w 2017 roku wynosiła 83%, a z poszczególnych przedmiotów była jeszcze wyższa. Niedługo po spotkaniu w Popowie poseł Kornel Morawiecki w liście otwartym zwrócił się do Ministra Sprawiedliwości o wyjaśnienie przyczyn prowadzenia prac nad aplikacją uniwersytecką.

Adwokat Andrzej Zwara i adw. Krzysztof  Golec omówili stan przygotowań do wystawy w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku poświęconej jubileuszowi 100-lecia Odrodzonej Adwokatury Polskiej.

Prezes NRA adw. J. Trela poinformował, że na początku lutego br. w Wiedniu odbyło się posiedzenie CCBE oraz konferencja prezesów adwokatur europejskich. Na tych wydarzeniach wraz z nim adwokaturę reprezentował wiceprezes NRA adw. prof. P. Kardas. Dodał, że jako pierwszy zabrał głos w dyskusji, prezentując stan przestrzegania w Polsce praw i wolności obywatelskich.

W lutym odbyło się posiedzenie Porozumienia samorządów zawodowych i stowarzyszeń prawniczych z udziałem przedstawiciela Ministerstwa Sprawiedliwości. W czasie dyskusji podniesiono kwestie m.in. wydłużenia terminu do sporządzenia apelacji, zwolnienia adwokatów z obowiązku przedstawiania zaświadczeń od lekarza sądowego czy eliminacji osób sprawujących zarząd majątkiem lub interesami strony z kręgu podmiotów mogących być pełnomocnikami procesowymi. Przedstawiciel MS przyjął te postulaty w trybie roboczym do dalszych prac przy nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego.

Następnie odbyła się obszerna dyskusja nad projektem „Modelowych założeń aplikacji adwokackiej”. Zdecydowano o powierzeniu Komisji Kształcenia Aplikantów Adwokackich dalszych prac nad udoskonalaniem aplikacji – przy uwzględnieniu wszystkich zaprezentowanych materiałów i głosów, jakie padły w trakcie dyskusji.

NRA podjęła uchwałę (nr 31/2018) dotyczącą aplikacji adwokackiej. Stwierdzono w niej, że „aplikacja adwokacka jest nauką wykonywania zawodu adwokata w jego praktycznym aspekcie i nie może sprowadzać się jedynie do szkolenia o charakterze prawno-teoretycznym. Podstawową wartością aplikacji w zakresie kształcenia umiejętności praktycznych i nauki rzemiosła zawodowego jest patronat, budujący szczególną relację patron–aplikant. Model aplikacji adwokackiej, oparty o relację patron –aplikant, winien ze wszech miar zapewniać aplikantowi stabilne podstawy ekonomiczne i bezpieczeństwo socjalne w zakresie świadczonej przez aplikantów pracy na rzecz patronów. Naczelna Rada Adwokacka apeluje do Dziekanów Okręgowych Rad Adwokackich, aby przy wyznaczaniu patronów wprowadzać rozwiązania zapewniające aplikantom wynagrodzenie. Naczelna Rada Adwokacka przypomina adwokatom współpracującym z aplikantami adwokackimi lub zatrudniającym ich, że za podejmowanie przezeń na rzecz adwokatów czynności należne jest wynagrodzenie”.

Prezes NRA adw. J. Trela podziękował wszystkim 24 samorządom aplikantów adwokackich za zajęcie krytycznego stanowiska w stosunku do ministerialnego projektu aplikacji uniwersyteckiej.

NRA podjęła uchwały:

• w sprawie zasad przyznawania diet dla członków sądów dyscyplinarnych oraz rzeczników dyscyplinarnych i ich zastępców za wykonywanie czynności w postępowaniu dyscyplinarnym (nr 32/2018);
• w sprawie składki na Fundusz Administracyjny NRA (nr 33/2018).