W dniu 14 lutego 2011 r. odbyła się w Sali Wielkiej Balowej Zamku Królewskiego w Warszawie Konferencja Jubileuszowa zorganizowana przez Krajową Radę Notarialną w 20-lecie odrodzonego Notariatu Polskiego.

Konferencja jubileuszowa została zorganizowana przez KRN pod hasłem „Bezpieczeństwo czy ryzyko? Polskie dylematy szybkiego rozwoju”. Otwarcia konferencji dokonał Prezes KRN Lech Borzemski, który także prowadził jej obrady. W uroczystości zorganizowanej z wielkim rozmachem wzięli udział m.in. Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta RP – Krzysztof Łaszkiewicz, Prezes Trybunału Konstytucyjnego – Andrzej Rzepliński, Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego – Stanisław Dąbrowski, Przewodniczący Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka – Ryszard Kalisz, Wiceprzewodniczący Krajowej Rady Sądownictwa – Roman Kęska, Przewodniczący Międzynarodowej Unii Notariatu – Jean Paul Decorps, Przedstawiciel Ministra Sprawiedliwości Francji – Catherine Brouard-Gallet, przedstawiciele notariatów innych krajów europejskich, to jest Austrii, Czech i Włoch, w tym niezwykle zasłużony dla prywatyzacji notariatu polskiego notariusz włoski, honorowy członek Rady Unii Notariatu łacińskiego Vittorio di Canio.

Minister Krzysztof Kwiatkowski w swoim wystąpieniu bardzo wysoko ocenił dokonania wolnego notariatu, istniejącego od dwóch dekad, podkreślając wagę bezpieczeństwa, jakie zapewniają rejenci w obrocie gospodarczym. Z wielkim uznaniem zgromadzonych spotkała się wypowiedź Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego Sędziego Stanisława Dąbrowskiego, który ostrzegał przed, w zasadzie niczym niekontrolowanym, wzrostem liczby notariuszy, który może doprowadzić do groźnego spadku poziomu merytorycznego i etycznego w działalności notariatu.

Grupa zasłużonych notariuszy otrzymała w uznaniu zasług przyznane im przez Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego państwowe i resortowe odznaczenia, notariuszy uhonorował także Minister Sprawiedliwości Krzysztof Kwiatkowski, przyznając kilkunastu osobom najwyższe odznaczenia resortowe: Srebrne Medale Pamiątkowe Ministra Sprawiedliwości. W czasie uroczystości odbyło się także wręczenie grantów organizacjom pozarządowym, wybranym w konkursie Funduszu Społecznego Notariatu.

W ramach uroczystości zostały wygłoszone trzy wykłady, których autorzy charakteryzowali status prawny i społeczny notariusza oraz doniosłość instytucji notariatu w państwie prawa jako gwaranta bezpieczeństwa obrotu prawnego.

Zakres tematyczny konferencji znacznie wykraczał jednak poza sprawy notariatu czy nawet ściśle rozumiane zagadnienia prawne. Oprócz osób ze świata prawniczego podczas konferencji głos zabrali przedstawiciele nauk społecznych: dr H. Wasilewska‑Trenkner (Rada Polityki Pieniężnej, Akademia Leona Koźmińskiego) mówiła o tym, czy ograniczanie ryzyka zwiększa bezpieczeństwo obrotu gospodarczego, prof. Paweł Śpiewak (Instytut Socjologii UW) rozważał rolę zaufania społecznego w cywilizacji ryzyka, prof. Jacek Hołówka (Instytut Filozofii UW) zastanawiał się zaś nad granicznymi sytuacjami notariusza, stojącego czasami wobec dylematu kłamstwa lub niedopowiedzenia o istotnych elementach zawieranej przez klienta umowy.

Organizatorom Konferencji zależało na szerszej refleksji nad przemianami społeczno-gospodarczymi i wyzwaniami, jakie stawiają one przed notariuszami, czy szerzej, sferą prawną.

Naczelną Radę reprezentował adw. Jacek Trela – wiceprezes NRA, który w swoim wystąpieniu poruszył niezwykle ważny problem tzw. alternatywnego dojścia do  zawodu notariusza z pominięciem aplikacji notarialnej, która podobnie jak aplikacja adwokacka powinna być normalną i w zasadzie jedyną drogą dojścia do wykonywania zawodów prawniczych publicznego zaufania wymagających najwyższych kwalifikacji. Tymczasem droga dojścia do takich zawodów jest sukcesywnie skracana, co czyni się pod pozorami „otwarcia zawodów”. W rezultacie następuje obniżenie poziomu fachowej pomocy prawnej i etosu zawodu. Podkreślił, że trend do wykonywania zawodów prawniczych, wymagających najwyższych kwalifikacji, dotyczy nie tylko notariatu, lecz także adwokatury i innych zawodów zaufania publicznego. Jego zdaniem czyni się to pod pozorami uchwalania ustaw, niemających formalnie wiele wspólnego z dochodzeniem do zawodu poprzez odbycie aplikacji i zdanie egzaminu zawodowego.

Konferencję jubileuszową notariuszy uświetnił koncert. Był to występ orkiestry o międzynarodowej renomie, pod kierunkiem skrzypka Roberta Kabary – Sinfonietta Cracovia, a także dwojga śpiewaków z Opery Narodowej Katarzyny Trylnik – sopran i Mateusza Zajdla – tenor, którzy brawurowo wykonali trzy duety z operetek Imre Kálmána i Franza Lehára. W wykonaniu orkiestry usłyszeliśmy Arię na strunie G z trzeciej suity orkiestrowej D-dur Bacha, walce Piotra Czajkowskiego C-dur i Antoniego Dworzaka, a także romans z serenady A-dur Mieczysława Karłowicza, a na zakończenie Orawę Wojciecha Kilara, będącą zwieńczeniem koncertu z uwagi na niezwykły pulsujący rytm i góralski idiom materiału muzycznego.

W koncercie wystąpiła także znana aktorka z Krakowa prof. Dorota Zięciowska. Artystka wykonała w obecności Krystyny Zachwatowicz i Andrzeja Wajdy, którzy zaszczycili notariuszy swoją obecnością, w sposób bardzo sugestywny fragment IV Księgi Pana Tadeusza Adama Mickiewicza („Spór Asesora z Rejentem”) oraz słynny wiersz rejenta z Zamościa Bolesława Leśmiana W malinowym chruśniaku.

Koncert, który odbył się w wypełnionej po brzegi Wielkiej Sali Balowej Zamku, stał na najwyższym poziomie artystycznym i spotkał się z wielkim uznaniem słuchaczy, a podczas bankietu wydanego po zakończeniu konferencji żywo komentowano przeżycia z nim związane.

Prowadzący koncert adwokat Stanisław Kłys przypomniał, że dekretem Naczelnika Państwa Polskiego Józefa Piłsudskiego z 24 grudnia 1918 r. została powołana do życia wolna samorządna adwokatura polska i należy się cieszyć z tego, że po latach istnienia systemu państwowego notariatu w okresie komunistycznym do grona wolnych zawodów prawniczych 20 lat temu dołączył notariat (ustawa Prawo o notariacie została uchwalona 14 lutego 1991 r.).

Konferencja Jubileuszowa notariuszy, której spiritus movens był komitet organizacyjny w składzie: Prezes KRN Lech Borzemski, Wiceprezes KRN Andrzej Urbanik, Prezes Rady Izby Notarialnej w Krakowie Joanna Greguła oraz Prezes Stowarzyszenia Notariuszy Polskich Anna Dańko-Roesler, bez wątpienia była wielkim sukcesem Polskiego Notariatu.