Zainstaluj aplikację Palestra na swoim urządzeniu

Palestra
3/2022

Na okładce: 

W 1968 r. ukazała się powieść Stanisława Lema zatytułowana Głos Pana. W zamyśle mistrza science fiction stanowiła kontrapunkt dla jego debiutanckich Astronautów. O ile finał pierwszej książki skłania czytelnika ku myśli, że cywilizacje pozaziemskie istnieją, choć nie są w stanie zniszczyć naszej – o tyle fabuła Głosu Pana wiedzie ku konstatacji, że nieznane sygnały stanowią raczej chaotyczny szum aniżeli uporządkowany system pojęć obcej jakiejś kultury; przesłanie zaś sprowadza się do przestrogi przed twierdzeniem, iżby ślepo oklaskiwany postęp miał kiedykolwiek uszczęśliwić ludzkość. Może zadziwiać, że powieści z roku 1968, pomyślanej przez autora jako „teoria wszystkiego”, nadany został dość naiwny tytuł. Łącznikiem między nazwą książki a jej treścią jest miejsce w kosmosie, z którego miałby się wydobywać badany przez uczonych sygnał – układ Małego Psa. Mając świadomość zawoalowanej, a narastającej krytyki pisarza wobec politycznej rzeczywistości, zarówno Wschodu jak i Zachodu, można domniemywać także inne iunctim. 

Obrazek przedstawiający pieska zasłuchanego w głos jego pana wydobywający się z gramofonu od 1902 roku zaczął funkcjonować jako znak rozpoznawczy jednej z pierwszych wytwórni fonograficznych i przez kilkadziesiąt następnych lat oklejano takimi nalepkami miliony płyt. Z pewnością Lem znał ten wizerunek. 

Posłuszeństwo czy odpowiedzialność? Ten dylemat staje się udziałem nie tylko literatów, ale również prawodawców. 

foto na okładce: His Master’s Voice, Francis Barraud, 1898 

 

Pobierz wersję PDF

Pełny spis treści

Literati
  • Ewa Stawicka
Prawo do przetwarzania przez prywatnego detektywa tzw. danych wrażliwych
  • Marek Skwarcow
Możliwość przetwarzania przez prywatnego detektywa realizującego zawartą z klientem umowę zlecenia szczególnej kategorii danych osobowych – tzw. danych wrażliwych – jest zagadnieniem istotnym, ponieważ taka działalność ingeruje w przyznane przez Konstytucję RP prawa i wolności obywatelskie, w tym zwłaszcza prawo do prywatności i prawo do ochrony swoich danych osobowych. Co więcej, przyznanie tego uprawnienia ma także praktyczny wymiar, ponieważ dotyczyć może wielu kategorii spraw, zwłaszcza spraw rodzinnych, i można obecnie mówić o istotnym wzroście zainteresowania usługami świadczonymi przez te osoby. Warto więc temu zagadnieniu poświęcić uwagę, a drogowskazem wytyczającym kierunek rozważań będzie przepis art. 31 ust. 3 Konstytucji RP.
Wytyczne organu odwoławczego w zakresie wykładni przepisów prawa w ogólnym postępowaniu administracyjnym (art. 138 § 2a k.p.a.)
  • Jan Chmielewski
W praktyce wydawania decyzji administracyjnych widoczna jest negatywna tendencja polegająca na nadużywaniu przez organy odwoławcze decyzji kasatoryjnych. Na ten problem nakłada się kolejny. Mianowicie organy pierwszej instancji, ponownie rozpoznając sprawę, a zatem już po uchyleniu decyzji przez organy drugiej instancji, powielają uprzednio popełnione przez siebie błędy. Starając się ograniczyć tę praktykę, ustawodawca wprowadził do regulacji ogólnego postępowania administracyjnego wymóg określenia w decyzji kasacyjnej organu odwoławczego wytycznych w zakresie wykładni przepisów prawa. W artykule przedstawiono węzłowe problemy prawne dotyczące regulacji wytycznych. W pierwszej kolejności rozstrzygnięto, czy mają one charakter wiążący, pozwalający oddziaływać organowi odwoławczemu na organ pierwszej instancji. Następnie przesądzono, czy przedmiotem wytycznych w zakresie wykładni przepisów prawa mogą być wyłącznie przepisy prawa formalnego, na co intuicyjnie wskazuje położenie regulacji stanowiących podstawę ich wydania w wewnętrznej systematyce Kodeksu postępowania administracyjnego. Te zagadnienia zostały ukazane na tle poglądów doktryny oraz aktualnego orzecznictwa sądów administracyjnych.
Samodzielność wykonania jako kryterium oceny ofert w zamówieniach publicznych
  • Maria Michta
Pozacenowe kryteria oceny ofert są niezwykle ważne w reżimie zamówień publicznych. Autorka w ramach rozważań stara się odpowiedzieć na pytanie o dopuszczalność zastosowania kryterium samodzielnego wykonania zamówienia oraz ewentualne wymagania, którym kryterium takie musiałoby odpowiadać ze względu na regulacje dotyczące podwykonawstwa w zamówieniach publicznych.
Zastosowanie art. 79 Kodeksu cywilnego do pisma stwierdzającego treść testamentu ustnego – glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 9.08.2019 r. (II CSK 277/19)
  • Michał Niedośpiał
Glosa dotyczy kwestii dopuszczalności stosowania art. 79 k.c. do pisma stwierdzającego treść testamentu ustnego (art. 952 § 2 k.c.). Ponadto omówiono pojęcie świadka testamentowego oraz stosowanie do protokolanta testamentu przepisów o świadkach testamentowych (w tym art. 956 i 957 k.c.). Ubocznie zanalizowano konwersję testamentu allograficznego (art. 951 k.c.) na ustny (art. 952 § 1 k.c.) i charakter pisma stwierdzającego treść testamentu ustnego. Jest to pierwsze orzeczenie Sądu Najwyższego na ten temat.
Przegląd bieżącego orzecznictwa Sądu Najwyższego w sprawach karnych (lipiec–grudzień 2021 r.)
  • Patrycja Balcer-Czarnecka
  • Dobrosława Szumiło-Kulczycka
  • Janusz Raglewski
Przegląd orzecznictwa Izby Karnej Sądu Najwyższego przedstawia wybrane, interesujące orzeczenia wydane w drugiej połowie 2021 r. i opatrzone komentarzami autorów. Prezentowane orzecznictwo dotyczy takich zagadnień jak umorzenie absorpcyjne, obowiązek rozważenia wniosków, zasądzenie zwrotu wydatków, odpowiedzialność świadka za składanie fałszywych zeznań, dowód rzeczowy, rachunek bankowy, orzekanie w sprawach karnych przez sędziów delegowanych przez Ministra Sprawiedliwości.
Obywatel kontra państwo – nierówność „broni”
  • Mariusz Olężałek
Już od czasów rzymskich obywatel był zawsze na straconej pozycji w starciu z państwem. Celem niniejszego artykułu jest zwrócenie uwagi na przedmiotowy problem i wskazanie irracjonalnych przykładów, które powinny zostać pilnie zmodyfikowane, zamiast kolejnych – zdaniem „racjonalnego” ustawodawcy – niezbędnych zmian, które w obecnie obowiązującym Kodeksie postępowania karnego z 6.06.1997 r. następują więcej niż setny raz.
Poznański Zjazd Adwokatury z 1981 r. w świetle materiałów Ministerstwa Sprawiedliwości
  • Piotr Fiedorczyk
Nadzieje a rzeczywistość – samorządność i nadzór Ministra Sprawiedliwości w ustawie – Prawo o adwokaturze z 26.05.1982 r.
  • Kamil Niewiński
Artykuł traktuje o wydarzeniach z lat 1980–1982, w których nastąpił częściowy zwrot w polityce władz Polski Ludowej pod wpływem wystąpień społecznych pod sztandarem „Solidarności”. Ma on na celu zaprezentowanie postawy władz wobec postulatów samorządowych środowiska adwokackiego. Ukazanie drogi do reformy adwokatury przeprowadzonej w 1982 r., która była kompromisem dwóch stanowisk. Dlatego nie spełniła do końca nadziei adwokatów, ale też odebrała władzy kontrolę nad adwokaturą.
Wyrok nakazowy a wątpliwości w zakresie przebiegu zdarzenia
  • Wojciech Kotowski
Wojna światów
  • Andrzej Tomaszek

Zamów wersję papierową

Serdecznie zapraszamy do zamówienia tradycyjnej "papierowej" wersji Palestry przez osoby nie będące adwokatami!

  • Wysyłka każdego numeru wprost do domu
  • Najwyższy poziom artykułów

45,36 pln

netto 42,00 pln

Informacja o plikach cookies

W ramach Strony stosujemy pliki cookies. Korzystanie ze Strony bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza zgodę na ich zapis lub wykorzystanie. Możecie Państwo dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies w przeglądarce internetowej w każdym czasie. Więcej szczegółów w "Polityce Prywatności".