F rancja, zwana pierwszą córą Kościoła, wytrwale kroczy drogą zetatyzowanego bezbożnictwa. Początkiem tej drogi była pacyfikacja Wandei. Po drodze było kilka kamieni milowych, jak choćby ustawa z 9 grudnia 1905 r. w sprawie rozdziału Kościołów od państwa, czy też zapadłe na podstawie jej przepisów orzeczenie z dnia 9 listopada 2016 r. zakazujące wystawiania szopek bożonarodzeniowych w miejscach publicznych. Najnowszym etapem tej drogi jest orzeczenie w sprawie usunięcia krzyża wznoszącego się ponad pomnikiem św. Jana Pawła II w Ploërmel.

Sprawa usunięcia krzyża wznoszącego się ponad pomnikiem św. Jana Pawła II w Ploërmel przetaczała się przez instancje francuskiego sądownictwa administracyjnego przez kilka lat. Początek swój ma w uchwale rady miejskiej w Ploërmel z 28 października 2006 r., którą przyjęła w darze od rosyjskiego artysty Zuraba Cereteliego posąg przedstawiający papieża Jana Pawła II, który miał zostać umieszczony na placu publicznym należącym do gminy. W reakcji na to Federacja Wolnomyślicieli z departamentu Morbihan, a także osoby fizyczne, zwrócili się do burmistrza Ploërmel o usunięcie pomnika poświęconego Janowi Paw­łowi II z jakiegokolwiek miejsca publicznego na terenie gminy, co pozostało bez reakcji ze strony burmistrza. Zainteresowani wnieśli skargę do Sądu Administracyjnego w Rennes z wnioskiem o nakazanie burmistrzowi usunięcia pomnika. Wyrokiem z 30 kwietnia 2015 r. Sąd Administracyjny w Rennes przychylił się do tego wniosku i nakazał burmistrzowi Ploërmel, w terminie do sześciu miesięcy, usunąć pomnik z miejsca, w którym się znajduje. Wyrokiem z 15 grudnia 2015 r. Sąd Administracyjny Apelacyjny w Nantes uchylił ten wyrok i oddalił wniosek apelacyjny, co oznaczało, że pomnik św. Jana Pawła II może pozostać na swoim miejscu. Do Rady Stanu wolnomyśliciele wnieśli skargę kasacyjną, której efektem było postanowienie Rady Stanu.

Prejudykatem, który Rada Stanu zastosowała, było orzeczenie z 9 listopada 2016 r. wydane na temat ustawiania szopek bożonarodzeniowych w miejscach publicznych. Podstawą prawną orzeczenia była treść artykułu 28 ustawy z 9 grudnia 1905 r. w sprawie rozdziału Kościołów od państwa, w myśl którego: „Zakazane jest odtąd wznoszenie czy dodawanie jakichkolwiek znaków czy symboli religijnych na monumentach publicznych czy w jakimkolwiek miejscu publicznym, z wyjątkiem budowli przeznaczonych dla celów kultu religijnego, terenów pochówku na obszarze cmentarzy, pomników nagrobnych oraz muzeów i wystaw”. Przepis ten ma zastosowanie z zastrzeżeniem, co podkreśliła Rada Stanu, tych wyjątków, które ten artykuł przewiduje. I tu dochodzimy do punktu, w którym orzeczenie to jest wadliwe. Wyjątkiem owym są „budowle przeznaczone dla celów kultu religijnego”. Niewątpliwie pomnik Jana Pawła II z krzyżem taką budowlą jest, a dokładnie stał się nią jeszcze może nie z datą 1 maja 2011 r., kiedy to na placu Świętego Piotra w Rzymie Benedykt XVI beatyfikował Jana Pawła II, ale z pewnością stał się nim 27 kwietnia 2014 r. Tego dnia papież Franciszek kanonizował Jana Pawła II, czyli uczynił go świętym Kościoła katolickiego.

Z tą datą charakter pomników Jana Pawła II, także tego w Ploërmel, uległ zmianie. Nie jest tu już monument mający dla tego miasta znaczenie „gospodarcze”, czy też „turystyczne”. Od daty kanonizacji Jana Pawła II monument ten, jako że przedstawia „świętego Kościoła katolickiego”, jest przedmiotem kultu religijnego. Umieszczony w miejscu publicznym mieści się w wyjątkach przewidzianych w ww. przepisie francuskiej ustawy. Oznacza to, że również umieszczenie krzyża w ramach tej budowli nie uchybia treści tego przepisu.

Powyższe odnosi się także do werdyktu uznanego za prejudykat w niniejszej sprawie, tj. do orzeczenia zakazującego publicznego wystawiania szopek bożonarodzeniowych. W szopkach tych zwykle są postacie Dzieciątka Jezus, jego Matki Maryi oraz św. Józefa, jej Opiekuna. Szopka bożonarodzeniowa, jej publiczne wystawianie, służy kultowi religijnemu – Bożego Narodzenia.

Postępowanie w sprawie pomnika św. Jana Pawła II w Ploërmel, a ściślej – obecnego w tej budowli krzyża, francuska Rada Stanu powinna umorzyć, jako bezprzedmiotowe od 27 kwietnia 2014 r. Tak się nie stało. Kolej na skargę do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu. Być może jego orzeczenie zawróci Francję, zwaną pierwszą córą Kościoła, z podążania drogą zetatyzowanego bezbożnictwa.