tekst i ilustracje: Karolina Lijklema

„Wszystko zaczęło się od moich spacerów z córkami ulicą Rakowiecką. Żeby dojść do Muzeum Geologicznego, które lubiły odwiedzać, idzie się m.in. wzdłuż muru więzienia. Wtedy właśnie usłyszałam pytanie: «co jest za murem?». Pytanie jest trudne, a może raczej odpowiedź na nie nie jest prosta. Pomyślałam sobie, jak trudne staje się w sytuacji, kiedy za tym murem znajduje się ktoś bliski dziecku. Z czasem powstał pomysł napisania książki dla dzieci, która przybliżałaby temat i odpowiadała na rodzące się w takiej sytuacji pytania. Jesienią 2013 r. zwróciłam się do Centralnego Zarządu Służby Więziennej z propozycją napisania i zilustrowania takiej książki. I tak zaczął się długi proces szukania dróg realizacji tego, w jakimś sensie pionierskiego, przedsięwzięcia.

Spotkałam się z pytaniami i wątpliwościami z różnych stron, czy jest możliwe wyjaśnienie takiego tematu dzieciom, czy jest taka potrzeba i czy nie lepiej na pewne tematy po prostu milczeć. Ja uważam, że omijanie tematu nie jest najlepszym rozwiązaniem”.

Tak o powstaniu tej wyjątkowej książki dla dzieci pt. Co jest za murem? pisze jej autorka, a także – co godne odnotowania – autorka wielu okładek do „Palestry”, Karolina Lijklema.

Celem książki jest to, by dzieci osadzonych otrzymały książeczkę, która je ucieszy swoim wyglądem i po którą chętnie sięgną. To, że znajdą tam bliski im temat, skłoni je do refleksji, że nie jest to tylko i wyłącznie ich skrywany i wstydliwy problem.

Autorka wspomina, że zbierając materiały do książki, uczestniczyła w spotkaniu noworocznym dla rodzin osadzonych w areszcie na Grochowie, gdzie czytała swoje wcześniejsze książki dla dzieci, a dzięki sponsorom, którym była też „Palestra”, dzieci więźniów otrzymały w prezencie książki. Obserwowała, ile emocji takie spotkania budzą w rodzicach i dzieciach. Autorka była także w areszcie na Służewcu. Rozmawiała ze skazanymi, kontaktowała się z Fundacją „Sławek”.

Nie sposób nie zauważyć, że podtrzymywanie kontaktów osadzonych z rodzinami jest bardzo ważne, w tym może szczególnie z dziećmi (z wyłączeniem sytuacji skazania za przestępstwo przeciwko rodzinie). Dziecku jest niezwykle trudno wyjaśnić, dlaczego tata lub mama odbywa karę w więzieniu.

Książeczka Co jest za murem? ma pomóc w rozmowie z dzieckiem, którego rodzic odbywa karę pozbawienia wolności. Książka może stanowić pomoc terapeutyczną. Dzieci mają prawo w mądry i odpowiedni do ich wieku sposób zostać poinformowane o sytuacji, w jakiej znalazł się ich rodzic. Książeczka czytana przez rodzica na sali widzeń może ułatwić rozmowę, a dziecku podpowiedzieć pytania. Książeczka uczyć będzie także zrozumienia i wrażliwości dzieci, których bliscy nigdy nie byli w więzieniu, co pomaga już od najmłodszych lat zapobiegać wykluczeniu społecznemu rodzin osób odbywających karę, a szczególnie dzieci.

Książka ukazała się jesienią 2015 r., a wydrukowała ją przywięzienna Drukarnia nr 1 w nakładzie 5000 egz. i jest rozdawana bezpłatnie. Trafia do jednostek penitencjarnych w całej Polsce. Partnerami wydania książki jest CZSW (Biuro Dyrektora Generalnego Służby Więziennej i podlegający mu Zespół Organizacji Współpracy Zewnętrznej) oraz Fundacja „Sławek”. Patronatem honorowym książkę objął Rzecznik Praw Dziecka Marek Michalak oraz Fundacja „Dzieci Niczyje”. Dodatkowe informacje na stronie: karolinalijklema.com