M iędzynarodowa konferencja poświęcona historii adwokatury miała w tym roku swój mały jubileusz. Odbyła się już po raz dziesiąty, tym razem w stolicy Republiki Czeskiej. Od dwóch lat współorganizatorami dorocznego wydarzenia są izby adwokackie Czech i Słowacji.

Miejscem obrad stał się modernistyczny Pałac Dunaj położony nieopodal Pałacu Kańki – głównej siedziby Czeskiej Izby Adwokackiej. Pomieszczenia Pałacu Dunaj z reguły służą seminariom organizowanym w ramach szkolenia aplikantów oraz doskonalenia  zawodowego i są doskonale dostosowane do pracy w kilkudziesięcioosobowych grupach. Uczestnikom omawianej tutaj konferencji oddano do dyspozycji aulę w kształcie elipsy, na której obydwu spłaszczonych końcach ustawione są trzyosobowe stoliki prezydialne, dłuższe zaś boki obudowują amfiteatralnie schodzące rzędy siedzeń z pulpitami. Na ścianach zamontowano cztery duże monitory umieszczone w taki sposób, aby każdy uczestnik zajęć mógł dokładnie przyjrzeć się wyświetlanym prezentacjom.

Podczas konferencji miejsca przy jednym ze stolików prezydialnych zajmowali współprzewodniczący jej przedstawiciele władz czeskiej i słowackiej palestry: Wiceprezes Słowackiej Izby Adwokackiej adw. Viktoria Hellenbart, Prezes Czeskiej Izby Adwokackiej adw. Martin Vychopeń oraz Wiceprezes tejże Izby i zarazem Przewodniczący Komisji do Spraw Historii Adwokatury adw. Petr Polednik. Naprzeciw nich stale zasiadał moderujący dyskusję Stanislav Balik, obecnie czynny sędzia Sądu Konstytucyjnego Republiki Czeskiej, poprzednio zaś – praktykujący adwokat i zarazem były Prezes Czeskiej Izby Adwokackiej. Obok niego miejsca kolejno zajmowali poszczególni referenci. Wystąpieniom przysłuchiwało się kilkadziesiąt osób, przy czym kilkakrotnie w ciągu dnia wywiązywała się zaimprowizowana, publiczna wymiana informacji pomiędzy uczestnikami.

W gronie referentów znaleźli się zarówno adwokaci, jak i sędzia czeskiego Sądu Konstytucyjnego – zarazem moderator dyskusji, a nadto trójka studentów Uniwersytetu Karola, przedstawiających swe dokonania badawcze w zakresie objętym tematem konferencji.

Ogólny poziom referatów sami organizatorzy ocenili jako z roku na rok rosnący. Wystąpienia można podzielić na dwie zasadnicze grupy: jedna miała za przedmiot sylwetki poszczególnych adwokatów bądź charakterystykę rodów szczególnie zasłużonych w zawodzie, druga – dzieje palestry określonych terenów, względnie – regionalnie ujętą historię instytucji ściśle związanych z funkcjonowaniem adwokatury. W obydwu wypadkach mówcy koncentrowali się z reguły na okresie obejmującym wiek XIX i pierwszą połowę XX stulecia, nieraz zresztą przytaczając informacje znane im dzięki tradycji oraz dokumentacji przechowanej we własnych rodzinach. Można było zatem między innymi dowiedzieć się wiele o praktycznym, codziennym funkcjonowaniu kancelarii przed stu i więcej laty, o wysokości i sposobie uzyskiwania honorariów, o pierwszych kobietach w historii adwokatury (nawiasem mówiąc – okres, gdy pojawiły się w szeregach czechosłowackiej palestry, to lata dwudzieste XX wieku – podobnie jak w Polsce). Nie zabrakło też wiedzy o stopniowym kształtowaniu się prawnego modelu zastępowania klientów przed sądami. Niemało uwagi poświęcono także prezentowaniu działalności adwokatury na szerszym tle dziejów – szczególnie trend taki uwidocznił się w wystąpieniach referentów ze Słowacji, a także w przedstawieniu postaci Bedricha Pacaka, adwokata i zarazem polityka z terenu Śląska.

Polską adwokaturę reprezentowała na konferencji pisząca te słowa. Osnową referatu stało się omówienie postaci Henryka Krajewskiego – zarówno w wymiarze jego działalności patriotycznej, jak i praktyki adwokackiej oraz pracy na rzecz samorządności.

Wybór takiego właśnie tematu pozwolił również na przypomnienie słuchaczom najistotniejszych wiadomości o polskim zrywie powstańczym 1863 roku.

Jak zawsze w przypadku różnego rodzaju wydarzeń organizowanych przez Kolegów z Czech czy też Słowacji, ogromnie miły był klimat, w jakim odbywała się konferencja.  Swobodna, przyjazna spontaniczności atmosfera sprzyjała inicjowaniu niewymuszonej dyskusji, ramy czasowe zaś, pomimo niestosowania niemal żadnych formalnych ograniczeń, były dotrzymywane bez większego trudu.