Artykuły

Konstytucja z 1997 r. a model kontroli konstytucyjności prawa

Opracowanie zostało poświęcone analizie modelu kontroli konstytucyjności prawa wynikającego z wiążących regulacji Konstytucji z 1997 roku. Opartych na zasadzie nadrzędności i bezpośredniości stosowania Konstytucji wyrażonych w art. 8 Konstytucji RP, jak również postanowień art. 178 par. 1, art. 188 i art. 193 Konstytucji RP, nadto zostało omówione czy Konstytucja RP zawiera jednolity model scentralizowanej kontroli konstytucyjności ustawodawstwa przeprowadzany przez Trybunał Konstytucyjny. Odnosząc się do wspomnianych powyżej zasada i pojęcia roszczenia do słuszności prawa i prawidłowych orzeczeń zostało zaprezentowane, że Konstytucja RP bazuje na mieszanym modelu kontroli, w którym w skrócie w wymiarze ogólnym kontrola konstytucyjności jest przeprowadzana przez Trybunał Konstytucyjny a w danych, indywidualnych przypadkach przeprowadzana jest przez sądy powszechne i sądy administracyjne. Przyjmując koncept prokonstytucyjnej interpretacji zostało wskazane, że w przypadkach, w których nie ma możliwości zrekonstruowania normy zgodnej z Konstytucją RP, a jej zastosowanie prowadziłoby do wydania złej decyzji procesowej, naruszającej konstytucyjnie chronione prawa i wolności jednostki, sąd ma możliwość odmówić zastosowania takiej niekonstytucyjnej regulacji. Jednakże, zostało podkreślone, że taka odmowa zastosowania niekonstytucyjnej regulacji jest wyłącznie ważna w pojedynczym przypadku i nie powinna wyłączać możliwości oceny zgodności takiej regulacji z Konstytucją RP w scentralizowanej kontroli przeprowadzanej przez Trybunał Konstytucyjny. W końcu wywód zawiera konkluzje wskazującą na funkcjonowanie mieszanego modelu kontroli konstytucyjności prawa na kanwie Konstytucji RP z 1997 r.