Zainstaluj aplikację Palestra na swoim urządzeniu

en
Strona główna
Wyszukaj w kategorii

Kategoria "Artykuły"

Data publikacji

Palestra: 9/2023

Problematyka obliczania zachowku w świetle ustawy o fundacji rodzinnej
Rafał Kapkowski

Obliczanie zachowku nie jest czynnością wyłącznie techniczną, polegającą na matematycznym zastosowaniu określonego w ustawie wzoru, ale złożoną, kilkuetapową procedurą, w której elementy rachunkowe są jedynie pochodną stosowania szeregu norm prawnych. W konsekwencji prawidłowe obliczenie wysokości zachowku potrafi nastręczać wielu trudności organom stosującym prawo, a wskutek pojawienia się na przestrzeni ostatnich lat nowych instytucji prawa spadkowego staje się procedurą coraz bardziej skomplikowaną i wielowątkową. Celem niniejszego artykułu jest zanalizowanie poszczególnych etapów obliczania zachowku w kontekście ostatnich zmian kodeksowych, wynikających z wprowadzenia do polskiego systemu prawnego fundacji rodzinnej, a w konsekwencji próba odpowiedzi na pytanie, czy można mówić o przebudowie normatywnego modelu obliczania zachowku, czy też zmiany te mają jedynie charakter uzupełniający. Pozostałe zmiany w instytucji zachowku wprowadzone wraz z ustawą o fundacji rodzinnej, obejmujące rozszerzenie kręgu podmiotów odpowiedzialnych za zachowek, możliwość rozłożenia zachowku na raty, jego obniżenia czy odroczenia płatności, jak również zmiany w zakresie zrzeczenia się zachowku, nie są już bezpośrednio związane ze sposobem jego obliczania, a nadto obejmują zagadnienia na tyle złożone, że wymagają osobnego opracowania. Kwestie te zostaną w niniejszym artykule zaznaczone jedynie punktowo, gdy będzie to koniecznie dla głównego nurtu rozważań.

Palestra: 9/2023

Skutki procesowe braku niezwłocznego postawienia zarzutów
Adam Bułat Jarosław Wyrębski

Przedmiotem niniejszego artykułu są rozważania, jakie są skutki procesowe nieprzedstawienia zarzutów przez organy procesowe realizujące funkcję ścigania pomimo zaistnienia ustawowych powodów do inauguracji kolejnego etapu postępowania związanego z jego nakierowaniem przeciwko określonej osobie. W szczególności analiza będzie koncentrowała się na skutkach wynikających zarówno z uniemożliwienia podejrzanemu, jako stronie postępowania, możliwości działania w procesie i korzystania z przysługujących mu uprawnień, jak również na konsekwencjach związanych z prowadzeniem przez organy procesowe postępowania dowodowego w nieodpowiedniej fazie postępowania przygotowawczego – właśnie z uwagi na nieuzasadnione dalsze toczenie postępowania in rem wynikające z braku podjęcia stosownej decyzji procesowej przez uprawniony organ ścigania.

Palestra: 9/2023

Warunek istnienia podstawy dowodowej jako przesłanki stosowania tymczasowego aresztowania
Marek Skwarcow

W publikacji autor omówił ogólną przesłankę stosowania środków zapobiegawczych, w tym najbardziej dolegliwego – tymczasowego aresztowania, w postaci istnienia podstawy dowodowej. W art. 249 § 1 k.p.k. jest ona określona mianem „dużego prawdopodobieństwa popełnienia przez oskarżonego przestępstwa”. Badanie prawdopodobieństwa popełnienia przestępstwa opiera się przede wszystkim na porównaniu pozostałych terminów używanych przez ustawodawcę dla określenia uznania podejrzanego za sprawcę czynu na określonym etapie postępowania, od momentu wszczęcia postępowania przygotowawczego, ewentualnego zatrzymania podejrzanego, przedstawienia mu zarzutu, zastosowania tymczasowego aresztowania, następnie dalszego stosowania tego środka zapobiegawczego w postępowaniu jurysdykcyjnym po wniesieniu aktu oskarżenia do sądu, aż do czasu udowodnienia oskarżonemu winy w prawomocnym wyroku skazującym. W ocenie piszącego tak postrzegana przesłanka dużego prawdopodobieństwa nie jest czynnikiem decydującym, ponieważ komentowana podstawa dowodowa istnieje przede wszystkim w sferze faktów procesowych decydujących o zachowaniu lub niezachowaniu odpowiednich form przeprowadzania dowodu. W przypadku zastosowania tymczasowego aresztowania i dalszego jego stosowania, szczególnie w postępowaniu przygotowawczym, dowodzenie ma charakter swobodny, opiera się bowiem w zasadzie na badaniu przez sędziego akt sprawy, podczas gdy udowodnienie zawsze jest wynikiem sformalizowanego postępowania dowodowego charakterystycznego dla postępowania sądowego. Stąd też zastosowanie izolacyjnego środka zapobiegawczego musi być poprzedzone zaistnieniem po stronie tego sędziego określonego przez profesora Stefana Glasera stanu „pewności moralnej”, czyli pewności, że ta właśnie osoba, która stanęła pod zarzutem popełnienia określonego przestępstwa, jest jego sprawcą. Dopiero zaistnienie tego przekonania pozwoli sędziemu na podjęcie decyzji o zastosowaniu tymczasowego aresztowania.

Palestra: 9/2023

Dekryminalizacja zniesławienia. Analiza krytyczna
Łukasz Breguła

Artykuł porusza kwestię zasadności funkcjonowania w polskim systemie prawnym norm sankcjonujących zniesławienie. Celem rozważań jest ustalenie, czy potencjalne uchylenie przepisów o zniesławieniu jest zasadne, czy też jest to rozwiązanie zbyt daleko idące. Artykuł zawiera analizę motywów wskazanych w uzasadnieniu projektu ustawy z 7.07.2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz innych ustaw, przewidującego uchylenie przepisów art. 212–215 k.k. Rozważania dotyczą także kwestii ustalenia, czy wszystkie kategorie zniesławienia powinny być traktowane jednolicie, czy przeciwnie – należy traktować je odrębnie, z uwzględnieniem specyfiki różnych odmiennych kategorii zniesławienia.

Palestra: 9/2023

Koszty pomniejszające rozmiary korzyści majątkowej objętej przepadkiem
Alicja Limburska

Artykuł ma na celu weryfikację tezy, zgodnie z którą wydatki poniesione przez sprawcę w związku z przestępstwem nie podlegają uwzględnieniu przy ustalaniu rozmiarów korzyści majątkowej podlegającej przepadkowi. Autorka staje na stanowisku, że koszty stanowiące szeroko pojęte następstwo sytuacji, w której sprawca znalazł się w związku z przestępstwem, mogą – pod pewnymi warunkami – rzutować na ocenę charakteru przysporzenia pochodzącego z przestępstwa, prowadząc ostatecznie do redukcji rozmiarów korzyści (a w zasadzie jej równowartości) in concreto podlegającej przepadkowi.

Palestra: 9/2023

Repatriacja zwłok i szczątków ludzkich jako problem prawa dziedzictwa kulturowego
Natalia Lichwa Piotr Stec

Przedmiotem artykułu jest analiza sytuacji prawnej szczątków ludzkich znajdujących się w zbiorach muzealnych. W przypadku tych szczególnych eksponatów konieczne jest pogodzenie interesu społeczności, do których należeli zmarli, których szczątki eksponowano, z potrzebą ochrony dziedzictwa kulturowego i swobodą prowadzenia badań naukowych. W tekście przeanalizowano sposoby repatriacji szczątków z muzeów do krajów pochodzenia, wskazano problemy powstające w związku z ewentualną repatriacją szczątków z polskich muzeów oraz zaproponowano kierunki działań w związku ze stworzeniem reguł repatriacji szczątków, jakie ewentualnie mogłyby się znajdować na terytorium Polski.

Palestra: 01/2024

Władza symboliczna prawników w ujęciu Pierre’a Bourdieu
Krzysztof Żochowski

Adwokaci wraz z przedstawicielami pozostałych zawodów prawniczych dzierżą swoistą władzę nad prawem i przez prawo. Władza ta wynika z uplasowania się prawników pomiędzy tekstem prawa a rozstrzygnięciem – z kompetencji do wskazywania, jak rozumieć przepis oraz oceny zgodności konkretnych przypadków z prawem. Władza symboliczna ze swej istoty pozostaje nierozpoznana ani przez prawników, ani w społeczeństwie, co jest elementem jej siły.

Palestra: 01/2024

Zagadnienia węzłowe postępowania lustracyjnego. Konieczność zmiany ustawy czy praktyki jej stosowania?
Andrzej Malicki Przemysław Krawczyk

ABSTRAKT Autorzy w tym artykule poruszają niezwykle delikatną i mocno kontrowersyjną kwestię postępowań lustracyjnych. Jakkolwiek – w pewnym stopniu – zrozumiałe jest, że nastroje społeczne względem osób lustrowanych bywają różne, na uwadze mieć trzeba to, że nie jest rolą organów państwa ślepe pod-dawanie się vox populi, ale powinny one ze swej strony zapewnić najwyższy stopień realizacji gwarancji przysługujących człowiekowi i obywatelowi. W niniejszym artykule omówione zostały takie zagadnienia jak: pojęcie lustracji, charakter „pracy”, „współpracy” oraz „pomocy” w organach państwa, świadomość pracownika, współpracownika i pomocnika, charakter postępowania lustracyjnego, prawo do obrony w postępowaniu lustracyjnym oraz negatywne przesłanki procesowe w postępowaniu lustracyjnym. Prowadzone tutaj rozważania pozwalają dojść do wniosku, że obecne regulacje prawne – jeśli źle wykładane – prowadzić mogą do naruszenia elementarnych praw przysługujących jednostce. Zdarzyć się bowiem może, że tylko formalne podejście w sprawach lustracyjnych może prowadzić do wydania oczywiście niesprawiedliwego rozstrzygnięcia, a więc uchybienia konstytucyjnym obowiązkom sądów powszechnych, które mają w świetle art. 175 ust. 1 Konstytucji RP .

Palestra: 01/2024

Zabezpieczenie roszczenia w sprawach o kredyt frankowy po wyroku Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-287/22 YQ i RJ v. Getin Noble Bank S.A.
Magdalena Matusiak-Frącczak

ABSTRAKT W dniu 15.06.2023 r. Trybunał Sprawiedliwości wydał wyrok w sprawie C-287/22 YQ i RJ v. Getin Noble Bank S.A. Rozważania tego wyroku koncentrują się wobec problematyki zabezpieczenia roszczeń w sprawach dotyczących kre-dytów we frankach szwajcarskich. Jakkolwiek państwom członkowskim Unii Europejskiej przysługuje swoboda w kształtowaniu procedury dochodzenia takich roszczeń, to jednak przepisy proceduralne powinny respektować zasadę skuteczności. Zawieszenie płatności rat kredytowych na czas trwania postępowania w spra-wie o stwierdzenie nieważności umowy kredytu stanowi realizację tej zasady.

Palestra: 01/2024

Wykorzystanie Distributed Ledger Technology do prowadzenia rejestru akcjonariuszy prostej spółki akcyjnej
Paweł Dyrduł

ABSTRAKT W artykule autor poddaje analizie możliwość zastosowania technologii reje-stru rozproszonego do prowadzenia rejestru akcjonariuszy w polskim prawie handlowym. Jako źródło rozważań autor przyjął nowo dodaną do polskiego porządku prawnego prostą spółkę akcyjną, w której rejestr akcjonariuszy może być prowadzony właśnie z wykorzystaniem analizowanej technologii. Poczy-nione rozważania ukierunkowane są na przedstawienie zalet oraz wyzwań, z którymi musi się zmierzyć nowa technologia, a także na przedstawienie możli-wości jej stosowania w amerykańskim prawie spółek.

1
...89

Informacja o plikach cookies

W ramach Strony stosujemy pliki cookies. Korzystanie ze Strony bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza zgodę na ich zapis lub wykorzystanie. Możecie Państwo dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies w przeglądarce internetowej w każdym czasie. Więcej szczegółów w "Polityce Prywatności".