R edakcja „Palestry” została zaproszona przez dyrektora AAN dr. Tadeusza Krawczaka na uroczystość przekazania archiwum prof. Wiktora Poliszczuka. Wieloletnia praca naukowo‑badawcza prof. Wiktora Poliszczuka – dotycząca tragicznych wydarzeń na Wołyniu w czasie II wojny światowej – trafiła do zbiorów Archiwum Akt Nowych. Dokumenty przekazała wdowa Władysława Poliszczuk. W przekazanym do Archiwum zbiorze znajdują się:

• relacje żołnierzy OUN i UPA dotyczące rzezi wołyńskiej,
• unikatowe dokumenty dotyczące OUN i UPA z archiwów polskich i ukraińskich
• korespondencja ze świadkami historii na temat stosunków polsko-ukraińskich.

Ponadto archiwum obejmuje: rękopisy i maszynopisy licznych opracowań, artykułów i książek Wiktora Poliszczuka, a także publikacje różnych autorów o tematyce ukraińskiej, wycinki z prasy zachodniej na temat stosunków polsko-ukraińskich, zbiór nagrań audio i wideo z wywiadów przeprowadzonych ze świadkami historii. W przekazanym do Archiwum zbiorze znajdują się również rodzinne pamiątki Wiktora Poliszczuka, dokumenty z okresu międzywojennego, w tym liczne fotografie, dokumenty osobiste, dyplomy i pamiątki. Zakres chronologiczny przekazanych Archiwum zbiorów obejmuje lata 1922–2008, a objętość dokumentacji to prawie 14 mb.

Badacz stosunków polsko-ukraińskich Wiktor Poliszczuk urodził się w 1925 r. w Dubnie na Wołyniu (dzisiejsze tereny Ukrainy). Pochodził z rodziny polsko-ukraińskiej. Jego ojciec, Ukrainiec, po wkroczeniu Armii Czerwonej do Polski został aresztowany, a następnie rozstrzelany w kwietniu 1940 r. Po tym tragicznym wydarzeniu Wiktor Poliszczuk razem ze swoją matką i siostrami został wywieziony do Kazachstanu. W 1944 r. rodzinę przesiedlono na Ukrainę. W 1946 r. trafił do Polski. Po II wojnie światowej rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Wrocławskim. Po ich ukończeniu przez wiele lat był prokuratorem. W 1981 r. wraz z żoną wyemigrował do Kanady, gdzie podjął się badania problemu nacjonalizmu ukraińskiego. Opublikował kilkaset artykułów naukowych, polemik, książek, recenzji w różnych językach (angielskim, polskim, ukraińskim). W 1994 r. na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Wrocławskiego obronił pracę doktorską, a w 2002 r. został doktorem habilitowanym na Uniwersytecie Śląskim.

Zmarł 17 listopada 2008 r. w Toronto.

Maciej Kwiek

Z inicjatywy rodziny zmarłej w wyniku katastrofy smoleńskiej adw. Jolanty Szymanek-Deresz – wielkiej pasjonatki tenisa ziemnego, wielokrotnej mistrzyni Polski adwokatów w tenisie – zorganizowano turniej Jola Cup.

III Turniej Tenisowy – Jola Cup odbył się w dniach 1–2 czerwca 2013 r. na kortach warszawskiego klubu tenisowego Okęcie Tennis Club. W zawodach udział wzięli m.in.: adw. Paweł Rybiński, dziennikarka Alicja Resich-Modlińska, aktorka Małgorzata Pieńkowska, aktorzy Tomasz Stockinger i Karol Strasburger, piosenkarz Stan Borys, mistrz zapasów Andrzej Supron. Turniej singlowy wygrała Monika Żywiecka z Warszawy, a w mikście losowanym zwyciężyli Małgorzata Grzybek z Poznania i mistrz świata w kolarstwie i wielokrotny zwycięzca Wyścigu Pokoju Ryszard Szurkowski.

Gośćmi turnieju byli m.in. prezydent Aleksander Kwaśniewski wraz z małżonką, posłanka Małgorzata Sekuła-Szmajdzińska. Honorowymi gośćmi byli Tadeusz Szymanek, emerytowany Sędzia Sądu Najwyższego, ojciec patronki turnieju, a także mąż Paweł Deresz i córka adw. Katarzyna Deresz-Lewandowska z rodziną.

Kazachstański adwokat Vadim Kuramshin, więzień polityczny w swoim państwie odbywający karę w więzieniu o zaostrzonym rygorze, został 20 czerwca br. wyróżniony międzynarodową nagrodą za działanie na rzecz ochrony praw człowieka, którą po raz osiemnasty przyznała kapituła w składzie 29 prawników europejskich z Ludovic-Trarieux International Human Rights Prize. Adwokat Vadim Kuramshin skazany został za działalność związaną z ochroną praw człowieka (m.in. monitorowanie warunków w koloniach karnych). Został fałszywie oskarżony o korupcję i rzekome przygotowywanie zamachu na prokuraturę. Sąd pierwszej instancji, który składał się z ławników, czyli z czynnika pozazawodowego, uniewinnił go. Wyrok skazujący na 12,5 roku pozbawienia wolności wydał sąd drugiej instancji w składzie zawodowych sędziów. Orzeczono mu również zakaz wykonywania zawodu i przepadek majątku. Obecnie Vadim Kuramshin odsiaduje wyrok w kolonii karnej nr EC 164/4 we wsi Gornyi.

W kwietniu 2013 r. członkowie misji obserwacyjnej Naczelnej Rady Adwokackiej w Kazachstanie spotkali się w Pietropawłowsku z matką Vadima Kuramshina.