W dniu 10 października 2015 r. środowisko prawnicze pożegnało nestora bydgoskich jurystów.

Urodzony 18 lutego 1929 r. w Dąbiu w pow. łęczyckim.

Jego młodzieńcze życie przerwał koszmar okupacji niemieckiej. Pod koniec marca 1942 r. został odłączony od deportowanych rodziców i zmuszony do pracy niewolniczej w majątku ziemskim okupanta, aż do wyzwolenia.

W czerwcu 1945 r. ukończył szkołę podstawową w Łęczycy, a następnie podjął naukę w miejscowym Liceum Ogólnokształcącym i w dniu 20 maja 1949 r. uzyskał świadectwo dojrzałości.

We wrześniu 1949 r. podjął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Łódzkiego, uzyskując w 1952 r. dyplom ukończenia studiów I stopnia.

Studia kontynuował na Uniwersytecie Warszawskim, specjalizując się w zakresie prawa cywilnego i w dniu 24 września 1953 r. uzyskał dyplom magistra prawa.

Przy uwzględnieniu stanu jego wiedzy i zdolności skierowany został do pracy z dniem 26 października 1953 r. w Sądzie Powiatowym w Bydgoszczy na stanowisku asesora sądowego, lecz z dniem 2 lutego 1954 r. przeniesiony został do Sądu Powiatowego w Wyrzysku i tamże uzyskał nominację sędziowską (18 września 1954 r.).

3 stycznia 1957 r. przeszedł do pracy w Sądzie Powiatowym w Chełmnie i 7 grudnia 1960 r. przyjął prezesurę tego sądu.

Od dnia 2 września 1963 r. na stałe związał się z Bydgoszczą, objąwszy obowiązki prezesa Sądu Powiatowego. Kierując tymże sądem, 28 maja 1966 r. otrzymał nominację sędziego Sądu Wojewódzkiego w Bydgoszczy, a z dniem 20 listopada 1966 r. został wiceprezesem tego sądu.

12 października 1967 r. powierzono mu kierownictwo Sądu Wojewódzkiego w Bydgoszczy.

W skład tego sądu wchodziło wówczas 21 sądów powiatowych oraz Ośrodek Zamiejscowy SW w Toruniu. Nadzorował także 19 państwowych biur notarialnych, a nadto 7 placówek w postaci zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich.

W okresie od 18 maja 1972 r. do 13 czerwca 1977 r. był sędzią Sądu Najwyższego, przy czym jednocześnie pełnił obowiązki prezesa sądu.

Z dniem 13 maja 1983 r. został odwołany ze stanowiska prezesa Sądu Wojewódzkiego w Bydgoszczy na wniosek Wojewódzkiego Komitetu Obrony w Bydgoszczy, złożony już w dniu 14 grudnia 1981 r. w związku z wprowadzeniem stanu wojennego.

Za jego kadencji w stanie wojennym nie wydano żadnego wyroku w trybie doraźnym. Stawał w obronie sędziów członków „Solidarności”, o czym często wspomina mec. Maciej Dzierżykraj-Lipowicz.

Po tym odwołaniu nadal orzekał.

W okresie od 1 lipca 1984 r. do 30 czerwca 1985 r. pełnił obowiązki głównego specjalisty w Departamencie Nadzoru Sądowego Ministerstwa Sprawiedliwości, a od 1 lipca 1985 r. do 31 grudnia 1990 r. pracował jako główny specjalista w Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich – Instytucie Pamięci Narodowej.

Powrócił do orzekania w VI Wydziale Ubezpieczeń Społecznych Sądu Wojewódzkiego.

Z dniem 31 sierpnia 1994 r. na własną prośbę został odwołany ze stanowiska sędziego.

W dniu 12 września 1996 r. wpisany został na listę radców prawnych Okręgowej Izby Radców Prawnych w Bydgoszczy, a w dniu 3 grudnia 1996 r. wszedł w skład bydgoskiej adwokatury.

Marian Szabela na przestrzeni ponad 40- -letniej działalności wychował całe pokolenia młodych sędziów. Był ceniony zwłaszcza przez środowisko adwokackie w okresie, kiedy dostęp do zawodu adwokata był poprzedzony obligatoryjną aplikacją sądową, czemu nie zawsze sprzyjały ówczesne władze.

Jego wystąpienia na konferencjach szkoleniowych były pełne erudycji. Dysponował znakomitą pamięcią do cyfr, faktów i okoliczności. Jego arystokratyczna postura, ciepły głos, duża kultura osobista i powierzchowność budziły uznanie słuchaczy, a niekiedy również zawiść niektórych nieprzychylnych.

Znany bydgoski mecenas Witold Burker w Zezowatej Temidzie wspomina: sędzia prezes Sądu Wojewódzkiego Marian Szabela, kiedy przechodził korytarzami sądowymi, przypominał okręt dostojnie płynący po leniwych falach morza, a z powodu emanującego z niego dostojeństwa, a głównie za przyczyną nazwiska, doczekał się wśród aplikantów ksywki Szambelan.

Przez cały czas sprawowania funkcji prezesa sądu zawsze zachowywał się godnie, wykazując dużą dbałość o prestiż zawodu sędziego i jego niezawisłość. Cechowało go poczucie sprawiedliwości i obiektywizm.

Wykazywał dużą znajomość problematyki społeczno-gospodarczej. Wielokrotnie podejmował zagadnienia stosunków polsko-niemieckich, także z uwagi na swoją wieloletnią działalność w Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Bydgoszczy.

Jego wystąpienia cechowała śmiałość i odwaga, a także krytycyzm w spojrzeniu na ówczesną rzeczywistość.

Był zdeklarowanym zwolennikiem polityki zróżnicowania kar w zależności od wagi społecznego niebezpieczeństwa czynu.

Naukowo zajmował się problematyką kary ograniczenia wolności. Publikował wyniki swoich badań w tym zakresie w oparciu o orzecznictwo sądów bydgoskich i łódzkich, czemu dawał także wyraz w glosach do orzeczeń Sądu Najwyższego.

W 1980 r. za działalność naukową otrzymał medal XX-lecia Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego.

Był także społecznikiem, radnym Powiatowej Rady Narodowej w Chełmnie, Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy, w latach 1972–1981 był przewodniczącym Komitetu Frontu Jedności Narodu w Bydgoszczy.

Był wieloletnim działaczem Zrzeszenia Prawników Polskich (prezes w latach 1975– 1997 ZPP w Bydgoszczy).

Wielokrotnie uhonorowany odznaczeniami państwowymi i resortowymi oraz za zasługi dla województwa bydgoskiego i Bydgoszczy. Udzielał się w Towarzystwie Rozwoju Ziem Zachodnich, będąc także we władzach rady naczelnej tegoż towarzystwa.

Odznaczony został Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Był bardzo aktywny w działalności Izby Adwokackiej w Bydgoszczy, w 2006 r. wyróżniono go odznaką „Adwokatura Zasłużonym”.

W 2009 r. Krajowa Rada Sądownictwa uhonorowała go medalem „Zasłużony dla Wymiaru Sprawiedliwości – Bene Merentibus Justiciae”.

Pan Marian Szabela, sędzia, adwokat, radca prawny, społecznik, zawsze hołdował zasadzie doctrina ac labore semper honeste.

Zmarł w dniu 6 października 2015 r. Pochowany został na cmentarzu przy al. Ste­fana Kardynała Wyszyńskiego w Bydgoszczy.

Podczas uroczystości pogrzebowych mowy pożegnalne wygłosili: wicedziekan Okręgowej Rady Adwokackiej w Bydgoszczy mec. Zdzisław Bełza, prezes Oddziału Zrzeszenia Prawników Polskich Włodzimierz Hilla, a spośród sędziów także niżej podpisany.